1- ریشه تمامی مشکلات و گرفتاری‌های انسان چیست؟

پاسخ: همه انسان‌های معمولی از بلاها و گرفتاری‌ها گریزان هستند، جز انسان‌های والا و برتر که برای رشد بیشتر خویشتن از بلاها و گرفتاری‌ها در راه خداوند استقبال می‌کنند.
بنابراین، خوب است بدانیم ریشه گرفتاری‌های انسان‌های معمولی در چیست؟
پاسخ این سوال را می‌توان از زبان حضرت باقر(ع) دریافت کرد، آنجا که فرمود: «ما من نکبهًْ تصیب العبد الا بذنب» هیچ گرفتاری‌ای به بنده نمی‌رسد، مگر به سبب گناه. (الکافی، ج2، ص 269)
این همان است که قرآن کریم می‌فرماید: «و ما اصابکم من مصیبهًْ فبما کسبت ایدیکم و یعفوا عن کثیر» هر مصیبتی به شما می‌رسد، به خاطر اعمالی است که انجام داده‌اید و بسیاری را نیز عفو می‌کند. (شوری- 30)
2- بدترین شر و گناه چه چیز است؟

این مطلب را متوجه شدیم که ریشه گرفتاری‌های ما انسان‌های معمولی گناه است، حال خوب است از زبان حضرت باقر(ع) بشنویم که کدام گناه و یا گناهان است که بدتر از همه است و شرترین آنها که زمینه گرفتاری انسان را فراهم می‌کند، کدام است؟
حضرت باقر(ع) در پاسخ به این سوال سخنانی دارد، از جمله:
1- فرمود: «ان‌الله جعل للشر اقفالا و جعل مفاتیح تلک الاقفال الشراب و الکذب شر من ذلک» به راستی خداوند برای شر و بدی قفل‌هایی قرار داده که کلید آن قفل‌ها شراب است و دروغ‌گویی بدتر از شراب است. (بحارالانوار، ج 72، ص 236)
2- فرمود: «ایاک و الکسل و الضجر فانهما مفتاح کل شر.» از تنبلی و بی‌حوصلگی بپرهیزید که این دو کلید هر بدی‌اند. (تحف‌العقول، ص 295)
و مخصوصا درباره کسالت در نماز فرمود: «لاتقم الی الصلاهًْ     متکاسلا و لا متناعسا و لامتثاقلا، فانها من خلل النفاق» نماز را با کسالت و خواب‌آلودگی و بی‌حالی و سنگینی اقامه نکنید، چون این اعمال از راه‌ها و نشانه‌های نفاق شمرده می‌شود. (الکافی، ج8، ص 52)