خوان حکمت (۲۲۰) : اداره کشور با عقلانیت میسر است ۱۳۹۸/۰۵/۰۵
خوان حکمت
اداره کشور با عقلانیت میسر است
۱۳۹۸/۰۵/۰۵
بسم الله الرّحمن الرّحیم
امام رضا(ع) در خراسان در تبیین مقام امامت فرمود: «الْإِمَامُ وَاحِدُ دَهْرِهِ لَا یُدَانِیهِ أَحَدٌ»، «وَ هُوَ بِحَیْثُ النَّجْمُ مِنْ یَدِ الْمُتَنَاوِلِینَ وَ وَصْفِ الْوَاصِفِینَ فَأَیْنَ الِاخْتِیَارُ مِنْ هَذَا وَ أَیْنَ الْعُقُولُ عَنْ هَذَا وَ أَیْنَ یُوجَدُ مِثْلُ هَذَا»(1)، ا مام (معصوم) یگانۀ روزگار خویش است. هیچ‌كس (در مقام و منزلت) نزدیك به او نیست، امام ستاره آسمان است، کسی نمی‌تواند به آسمان دست‌درازی کند و ستاره را بگیرد یا مسح کند. مگر امامت را می‌شود شناخت؟! مگر ولایت را می‌شود بدون غدیر شناخت؟! مگر حقیقت امامت یک امر انتصابی است؟! مگر با رأی مردم کسی امام می‌شود؟ مگر با عقل مردم امامت شناخته می‌شود؟ حضرت گفت و گفت تا فضای ایران اسلامی را ولایی کرد، بخشی از استان‌ها را اهل ولایت کرد، دیگران هم آشنا شدند، فرق بین غدیر و سقیفه کاملاً روشن شد، آنگاه سخنان نورانی امام رضا را حضرت عبدالعظیم حسنی و احمد بن موسی و فاطمه معصومه و خواهران و دختران و فرزندان این خاندان تبیین کردند، علماء هم فهمیدند، وضع ایران اسلامی برگشت. سپس وجود مبارک امام هشتم فرمود روز هیجده ذی حجه که شد این روز را عید بدانید، لباس نو بپوشید، به یکدیگر بگویید: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی جَعَلَنَا مِنَ الْمُتَمَسِّكِینَ بِوَلَایَهًْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْأَئِمَّةِ ع»؛(2) و به یکدیگر تبریک بگویید، غدیر حساب دیگری دارد، سقیفه حساب دیگری دارد. اینکه بزرگترین حکمای عصر اخیر می‌گویند، حسین بن علی در سقیفه کشته شد همین است «قتل حسین بن علی بن ابیطالب علیه‌السلام یوم السقیفة»،(3) این را صدر المتألهین می‌گوید اینها را چه کسی به اینها یاد داد؟
نقش عقل دراداره کشور و زندگی
وجود مبارک امام هشتم(ع) به همه ما دستور داد که عاقلانه زندگی کنید و کشور را عقل اداره می‌کند نه چیز دیگر. عقل را هم عقل گفتند برای اینکه زانوی وهم و خیال را در بخش اندیشه، زانوی شهوت و غضب را در بخش انگیزه؛ هم در بخش بود و نبود، هم در بخش باید و نباید، هم در حقیقت، هم در اعتبار، عقل این زانوهای چموش را عقال می‌کند، عقال آن زانوبند را می‌گویند. شتر چموش را عقال می‌کند «اعْقِلْ و تَوَكَّل».(4) این است. آن که عقل دارد، هوس و وهم و خیال او رام شده است، شهوت او و غضب او رام شده است. آنکه عقل ندارد شهوت او چموش است، غضب او جموح است، وهم او چموش است، خیال او جموح است، سرگردان است. اینها را وجود مبارک امام رضا(ع) به خوبی تبیین کرد و فرمود انسان یک دوست دارد و آن عقل اوست.
اختلاف، تیغ مضر برای دین
وجود مبارک رسول گرامی که روایات نورانی او به وسیله امام هشتم و ائمه دیگر در این سرزمین رواج پیدا کرد فرمود: «إِیَّاكُمْ وَ الْبِغْضَهًْ»؛ باهم اختلاف نداشته باشید. بعد چندین تعبیر از وجود مبارک رسول گرامی(ص) رسیده است از جمله اینکه فرمود: «فَإِنَّهَا الْحَالِقَهًْ لِلدِّین»؛(5) فرمود: اختلاف چه در یک محله، چه در یک شهر، چه در یک استان، چه در یک کشور، این اختلاف تیغ است. بعد وجود مبارک حضرت فرمود که من نمی‌گویم که این تیغ است که موی سر شما را تیغ می‌کند، «فَإِنَّهَا الْحَالِقَهًْ لِلدِّین»؛ اختلاف با یکدیگر تیغی است که زیر مزرعه دین را تیغ می‌کند. شما دیدید کسانی که مکه مشرف شدند اگر بار اولی هستند سرشان را تیغ می‌کنند، این سر، تا مو دربیاورد مدت‌ها طول می‌کشد. حالا اگر کسی هر روز سرش را تیغ کند، مویی در نمی‌آید. فرمود این اختلاف تیغی است که زیر دین شما را تیغ می‌کند، آن‌وقت دینی در نمی‌آید. این به او بد بگوید، او به این بد بگوید، پانزده میلیون پرونده در دستگاه قضایی باشد. منشأ اختلاف این است که ما مواظب زبان نیستیم، مواظب چشم خود نیستیم، مواظب دست و پا نیستیم، مالی که به ما دادند امانتداری نمی‌کنیم، حرفی که به ما زدند حفظ نمی‌کنیم، یک مختصر ناملایمی دیدیم فوراً پرخاش می‌کنیم مواظب زبان نیستیم؛ آن‌وقت چنین کشوری کشور امام رضا نیست. حضرت فرمود: اختلاف این است، بغضاء این است، دو دستگی این است و امامت را نمی‌شود به وسیله رأی مردم درست کرد. امامت اهل بیت عصمت و طهارت یک مقام الهی است که (لاَ یَنَالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ). اینها بیانات نورانی خود امام رضاست که بخشی را مرحوم کلینی(ره) نقل کرده است و بخشی را هم سایر محدٍثان(6).
بیانات حضرت آیت الله جوادی آملی (دام ظله)
در جلسه درس اخلاق؛ 20/4/98
مرکز اطلاع رسانی اسرا
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. الکافی(ط ـ الاسلامیهًْ)، ج1، ص 201.
2. إقبال الأعمال(ط ـ القدیمهًْ)، ج1، ص464.
3. رساله سه اصل، ج1، ص122.
4. عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیهًْ، ج1، ص75.
5. دعائم الإسلام، ج2، ص352. الكافی(ط ـ الإسلامیهًْ)، ج2، ص346.
6. تحف العقول، النص، ص439.
نقش عقل دراداره کشور و زندگی
وجود مبارک امام هشتم(ع) به همه ما دستور داد که عاقلانه زندگی کنید و کشور را عقل اداره می‌کند نه چیز دیگر. عقل را هم عقل گفتند برای اینکه زانوی وهم و خیال را در بخش اندیشه، زانوی شهوت و غضب را در بخش انگیزه؛ هم در بخش بود و نبود، هم در بخش باید و نباید، هم در حقیقت، هم در اعتبار، عقل این زانوهای چموش را عقال می‌کند، عقال آن زانوبند را می‌گویند. شتر چموش را عقال می‌کند «اعْقِلْ و تَوَكَّل».(4) این است. آن که عقل دارد، هوس و وهم و خیال او رام شده است، شهوت او و غضب او رام شده است. آنکه عقل ندارد شهوت او چموش است، غضب او جموح است، وهم او چموش است، خیال او جموح است، سرگردان است. اینها را وجود مبارک امام رضا(ع) به خوبی تبیین کرد و فرمود انسان یک دوست دارد و آن عقل اوست.
اختلاف، تیغ مضر برای دین
وجود مبارک رسول گرامی که روایات نورانی او به وسیله امام هشتم و ائمه دیگر در این سرزمین رواج پیدا کرد فرمود: «إِیَّاكُمْ وَ الْبِغْضَهًْ»؛ باهم اختلاف نداشته باشید. بعد چندین تعبیر از وجود مبارک رسول گرامی(ص) رسیده است از جمله اینکه فرمود: «فَإِنَّهَا الْحَالِقَهًْ لِلدِّین»؛(5) فرمود: اختلاف چه در یک محله، چه در یک شهر، چه در یک استان، چه در یک کشور، این اختلاف تیغ است. بعد وجود مبارک حضرت فرمود که من نمی‌گویم که این تیغ است که موی سر شما را تیغ می‌کند، «فَإِنَّهَا الْحَالِقَهًْ لِلدِّین»؛ اختلاف با یکدیگر تیغی است که زیر مزرعه دین را تیغ می‌کند. شما دیدید کسانی که مکه مشرف شدند اگر بار اولی هستند سرشان را تیغ می‌کنند، این سر، تا مو دربیاورد مدت‌ها طول می‌کشد. حالا اگر کسی هر روز سرش را تیغ کند، مویی در نمی‌آید. فرمود این اختلاف تیغی است که زیر دین شما را تیغ می‌کند، آن‌وقت دینی در نمی‌آید. این به او بد بگوید، او به این بد بگوید، پانزده میلیون پرونده در دستگاه قضایی باشد. منشأ اختلاف این است که ما مواظب زبان نیستیم، مواظب چشم خود نیستیم، مواظب دست و پا نیستیم، مالی که به ما دادند امانتداری نمی‌کنیم، حرفی که به ما زدند حفظ نمی‌کنیم، یک مختصر ناملایمی دیدیم فوراً پرخاش می‌کنیم مواظب زبان نیستیم؛ آن‌وقت چنین کشوری کشور امام رضا نیست. حضرت فرمود: اختلاف این است، بغضاء این است، دو دستگی این است و امامت را نمی‌شود به وسیله رأی مردم درست کرد. امامت اهل بیت عصمت و طهارت یک مقام الهی است که (لاَ یَنَالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ). اینها بیانات نورانی خود امام رضاست که بخشی را مرحوم کلینی(ره) نقل کرده است و بخشی را هم سایر محدٍثان(6).
بیانات حضرت آیت الله جوادی آملی (دام ظله)
در جلسه درس اخلاق؛ 20/4/98
مرکز اطلاع رسانی اسرا
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. الکافی(ط ـ الاسلامیهًْ)، ج1، ص 201.
2. إقبال الأعمال(ط ـ القدیمهًْ)، ج1، ص464.
3. رساله سه اصل، ج1، ص122.
4. عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیهًْ، ج1، ص75.
5. دعائم الإسلام، ج2، ص352. الكافی(ط ـ الإسلامیهًْ)، ج2، ص346.
6. تحف العقول، النص، ص439.