خوان حکمت (۲۲۱) : نقش امامزادگان در شیعه شدن ایرانیان ۱۳۹۸/۰۵/۱۲
خوان حکمت
نقش امامزادگان در شیعه شدن ایرانیان
۱۳۹۸/۰۵/۱۲
ما دسترسی به ذوات قدسی ائمه(علیهم السلام) نداریم؛ اما این امامزاده‌ها حق عظیمی نسبت به ما دارند. ایران را عمَر فتح کرد نه علی‌بن ابی‌طالب. تمام سربازان، افسران، فرماندهان، رهبران، امیران لشکر یا تیْمی بودند یا عَدی. کسی از اینها هاشمی نبودند. اینها اهل غدیر نبودند، اینها سقَفَی بودند. این اجداد بیچاره ما هم که علی را نمی‌شناختند، غدیر را نمی‌شناختند. بسیاری از مردم ایران سالیان متمادی اهل سنت بودند، سنی بودند، این فخر رازی از همین تهران است؛ بسیاری از علمای ری را می‌گفتند رازی، همه علمای اهل سنت از همین محدوده بودند.
چه کسی اجداد ما را با غدیر آشنا کرد؟ چگونه شد که این کشور به لطف الهی علوی و فاطمی و حسنی و حسینی شد؟ همین امامزاده‌ها آمدند. وجود مبارک امام هشتم که ایران آمد، این سادات رنج فراوانی در مدینه دیدند، اجداد ما همین که شنیدند علی‌بن ابی‌طالب اهل غدیر است، پیغمبر غدیری است، اهل‌بیت غدیری هستند، علی بن ابی‌طالب این است و حسین بن علی اهل غدیر است، اینها را اجداد ما شنیدند، شنیدند، ایران یکسره به لطف الهی شد حسنی و حسینی! ما اگر دسترسی به ائمه(علیهم‌السلام) نداریم، قدر این امامزاده‌ها را باید بدانیم.
طیب و طاهر شدن جامعه و کشور به برکت خون شهیدان
وجود مبارک حضرت عبدالعظیم‌حسنی(رض) که قطب فرهنگی این آستان پُر برکت تهران است، وقتی تشریف آوردند، بسیاری از سادات به احترام ایشان آمدند و این منطقه را کلاً تأمین کردند. ما را و اجداد ما را با امیرمؤمنان با فاطمه زهرا، با امام حسن و به امام حسین(علیهم‌السلام) آشنا کردند. ما را با غدیر آشنا کردند و گفتند سقیفه باطل است و غدیر حق است. ما باید قدر این امامزاده‌ها را بدانیم و به زیارت مزار اینها برویم. بسیاری از اینها شهید شدند. پیام این زیارت‌ها چیست؟ در زیارت وارث یا غیر وارث بعد از عرض ادب به پیشگاه این شهدا می‌گوییم: «طِبْتُمْ وَ طَابَتِ الْأَرْضُ الَّتِی فِیهَا دُفِنْتُمْ»، شما طیّب و طاهر شدید، کشوری که شهید بدهد، آن کشور طیّب و طاهر است. یعنی خون شما کاری کرد که هیچ بارانی، هیچ برفی و هیچ تگرگی آن کار را نمی‌کند. باران آن عُرضه ندارد که آلودگی‌ها را پاک کند، استعمار را پاک کند، استثمار را پاک کند، استکبار را پاک کند، استحمار را پاک کند؛ باران فقط می‌تواند خون را پاک کند، بول را پاک کند و مانند آن. ما در پیشگاه آن شهدا می‌گوییم کاری که خون می‌کند، باران نمی‌کند: «طِبْتُمْ وَ طَابَتِ الْأَرْضُ الَّتِی فِیهَا دُفِنْتُمْ»، کشوری که شهید داد و خون داد، آن کشور استعمار را و آن لکه‌ها را پاک می‌کند. استثمار را پاک می‌کند، استحمار را پاک می‌کند. باران که چنین عُرضه‌ای را ندارد.
گاهی قرآن کریم مطلبی دارد، روایات روشن می‌کند، گاهی روایات مطلبی دارد، قرآن تبیین می‌کند؛ عترت و قرآن عِدل هم هستند یعنی همین! اگر درباره شهدا عرض می‌کنیم: «طِبْتُمْ وَ طَابَتِ الْأَرْضُ الَّتِی فِیهَا دُفِنْتُمْ»، در قرآن کریم می‌گوید: (وَ الْبَلَدُ الطَّیِّبُ یَخْرُجُ نَباتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ)،(1) کشوری که شهید داد، خون داد، باید میوه طیّب و طاهر بدهد. میوه طیّب و طاهر، داشتنِ اقتصاد سالم است، نه گرانی. امنیت اقتصادی است، امانت اقتصادی است، نه ربا، نه کارخانه‌ها را از تولید انداختن. این پیام قرآن کریم است و آن پیام ائمه(علیهم‌السلام) است. فرمودند کاری که خون می‌کند، باران نمی‌کند، باران وقتی که بیاید دیگر استکبار را، استثمار را، استحمار را اینها را که پاک نمی‌کند. کشوری که بخواهد از این لکه‌های ننگ پاک بشود به برکت خون‌های شهداست، چه اینکه شده است.
خدا در قرآن فرمود، اگر کشوری پاک شد، باید میوه پاک بدهد، اینها به اصطلاح اهل علم جمله خبریه‌ای است که مفید انشاء است، به داعی انشا القا شده است؛ یعنی شما که حالا کشورتان پاک شد، میوه طیّب بگیرید: (وَ الْبَلَدُ الطَّیِّبُ یَخْرُجُ نَباتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ). فرمود کشوری که خون داد این اگر نتواند طیّب و طاهر زندگی کند، نقص خودش است. حالا اگر یک جایی باران آمد، کسی نتواند کشاورزی کند، این نقص خودش است. فرمود کشوری که خون داد، این اگر نتواند مستقل باشد، آزاد باشد، بی‌طرف باشد، کاری به کار کسی نداشته باشد، آن نقص از خودش است. این آیات و آن روایات، آن روایات و این آیات اینها بیانات نورانی اهل‌بیت(علیهم‌السلام) است.
اهمیت زیارت امامزادگان در بیان امام کاظم(ع)
مرحوم شیخ مفید(رض) جزو اقطاب شیعه است ،از ارکان اصلی شیعه است که کتب اربعه به وسیله اینها و شاگرد اینها درست شده است. ایشان درباره زیارت اولیای الهی و مؤمنان که قدر متیقن آنها این امامزاده‌ها هستند، در کتاب شریف مقنعه حدیثی نقل می‌کند که اگر نتوانستید به زیارت ائمه(علیهم السلام) بروید، به زیارت همین اولیای الهی بروید. مقنعه یک متنی است که شاگرد ایشان مرحوم شیخ طوسی این را شرح کرده در چند جلد به نام تهذیب و این تهذیب از کتب مهم اربعه است، متن آن از شیخ مفید است، شرح آن از شیخ طوسی است. ایشان درباره زیارت اولیای الهی و مؤمنان در همین کتاب شریف مقنعه در صفحه 491 حدیثی از وجود مبارک امام موسی کاظم(ع) نقل می‌کند که فرمود:« مَنْ لَمْ یَسْتَطِعْ مِنْكُمْ أَنْ یَزُورَنَا فَلْیَزُرْ صَالِحِی شِیعَتِنَا یُكْتَبْ لَهُ ثَوَابُ زِیَارَتِنَا وَ مَنْ لَمْ یَقْدِرْ أَنْ یَصِلَنَا فَلْیَصِلْ صَالِحِی إِخْوَانِهِ یُكْتَبُ لَهُ ثَوَابُ صِلَتِنَا»؛هر كس كه نمىتواند ما را زیارت کند، بر اوست كه به زیارت دوستان صالح ما برود كه ثواب زیارت ما برایش نوشته می‌شود و کسی که نتواند با ما ارتباط برقرار کند با دوستان صالح خود دیدار کند که ثواب ارتباط با ما برایش منظور می‌شود، مصداق کامل صالحین در این سرزمین همین امامزاده‌ها هستند که سهم عظیمی نسبت به ما و پدران ما دارند. به هر حال ما در کنار سفره اینها شیعه شدیم، ما هیچ دسترسی به غدیر نداشتیم. هر چه بود سقیفه بود، هر که بود سقَفَی بود، هر که بود یا تیْمی بود یا عَدی بود و وجود مبارک حضرت امیر را اصلاً نمی‌شناختند. بعد از جریان کربلا یک مقدار اوضاع برگشت.
غرض این است که ما وظیفه داریم از همین امامزاده‌ها، همین شهدا، همین سرمایه‌های اصیلی که داریم، حداکثر استفاده را بکنیم.
همه چیز در این مملکت هست، چرا ما بیکار داشته باشیم؟ چرا ما معتاد داشته باشیم؟ چرا سنّ ازدواج‌ها تأخیر بیفتد؟ چرا جوان‌های بیکار داشته باشیم؟اگر ایران اسلامی طیّب و طاهر شد و اگر خدا در قرآن می‌فرماید کشوری که طیّب و طاهر شد، نباید گرسنه داشته باشد، نباید بیکار داشته باشد، نباید گرانی باشد، نباید اختلاس باشد، نباید نجومی باشد، ما این قرآن را قبول کردیم. این را در لیالی قدر روی سر می‌گذاریم، سعادت ما در این است.
بیانات حضرت آیت الله جوادی آملی (دام ظله)
در جلسه درس اخلاق؛ 13 / 4 / 1398 .
مرکز اطلاع‌رسانی اسرا
ــــــــــــــــــــــــــ
[1]. اعراف، 58 .