زلال بصیرت (۲۶۳) : فضای مجازی؛ فرصتی برای تبلیغ دین و حل شبهات جوانان ۱۳۹۹/۰۶/۱۹
زلال بصیرت
فضای مجازی؛ فرصتی برای تبلیغ دین و حل شبهات جوانان
۱۳۹۹/۰۶/۱۹
بسم الله الرحمن الرحیم
نظام‌های مختلف حكومتی دنیا، با وجود اختلافاتی كه بین آنهاست، در برخی امور اشتراکاتی دارند، تأمین رفاه، سلامت و امنیت جامعه از جمله امور مشتركی است که در تمام کشورها مد نظر دولتمردان قرار دارد.
راهبردها و روش‌های نظام‌های مختلف برای رسیدن به اهداف، متفاوت است، با وجود تفاوت روش‌ها، كشوری موفق‌تر تلقی می‌شود كه توانسته باشد اهداف نظام خود را بهتر در جامعه پیاده کرده و سلامت، رفاه و امنیت مردم را تأمین کند.
در برخی از کشورها علاوه بر امور مادی از قبیل سلامت، امنیت و رفاه، اهمیت دادن به دین و پیاده کردن آموزه‌های دینی نیز از اهداف و راهبردها به‌شمار می‌آید و حتی یك عنوان دینی جزئی از نام آن کشورهاست؛ جمهوری اسلامی ایران یكی از این کشورهاست، که عنوان «اسلام» جزو نام آن است.
تفاوت پلورالیسم با سکولاریسم
در میان کشورهایی که دین در آنها اهمیت دارد، اشتراکات و اختلافاتی وجود دارد، عمدتاً دو نوع اختلاف میان کشورهایی که گرایش دینی دارند، وجود دارد؛ اول این‌که آیا باید به دین خاصی رسمیت داد، یا صرف اعتقاد به خدا و ارزش‌های فوق مادی کافی است و تفاوتی بین اسلام، مسیحیت، یهودیت و ادیان دیگر نیست؟ از این گرایش به پلورالیسم یاد می‌شود.
اختلاف دوم بین کشورهای دیندار در مشخص کردن محدوده دین است؛ سردمداران بسیاری از این كشورها معتقدند که دایره دین محدود به امور شخصی و رابطه بین انسان و خداست و به بخش‌های دیگر تسری پیدا نمی‌کند. این دیدگاه اصطلاحاً «سکولاریسم» نامیده می‌شود.
در گذشته جدایی دین از سیاست بخشی از تفکرات جامعه ما هم بود؛ تا جایی كه بسیاری از متدینین، عالم بزرگی مثل مرحوم آیت‌الله کاشانی كه در حد مراجع تقلید زمان خود بود را به دلیل سخنان سیاسی‌اش در حد آیت‌الله نیز قبول نداشتند.
این جریان تا قبل از نهضت حضرت امام(ره) وجود داشت و دین دخالتی در اداره جامعه و سیاست نداشت؛ اما با نهضت امام راحل(ره) این تفکر از محافل حوزوی و علمی کنار زده شد و تدریجاً ضرورت حضور دین در اداره جامعه پررنگ شد؛ تا جایی كه با پیروزی انقلاب و شکل‌گیری نظام اسلامی نهادی به نام شورای نگهبان تأسیس شد که یكی از وظایف آن كنترل مطابقت قوانین مصوب مراجع قانون‌گذاری با احكام دین است و به این ترتیب دین در اداره جامعه نقش بیشتری یافت.
امروز پس از گذشت 40 سال از پیروزی انقلاب، هنوز تفکر جدایی دین از سیاست در كشور ما طرفداران خودش را دارد و برخی افراد، كه تعدادی از ایشان در جایگاه‌ها و مناصب مهم حكومتی هستند، می‌گویند امام(ره) آخوندی بود كه سیاست نمی‌دانست و رفتار اشتباه او موجب کینه‌توزی آمریکا و در نتیجه، ایجاد فشارها و مشكلات فراوان برای كشور شد!
با گسترش فضای مجازی و حجم انبوه تبلیغات در این فضا علیه دین، امروز کمابیش با گرایشی تندتر از جدایی دین از سیاست مواجه می‌شویم، كه اصل مسلمان بودن را مورد خدشه قرار می‌دهد؛ البته در همین فضا پاسخ‌های درخور و قابل فهمی به این شبهات نیز داده شده است.
وجود چنین شبهاتی در اذهان بسیاری از افراد جامعه، به‌ویژه جوانان، كه عقاید و احكام و حتی ضروریات دین را مورد هجمه قرار داده، این وظیفه را بر عهده ما می‌گذارد كه راهکاری برای رفع شبهات و جلوگیری از گسترش آنها و نیز تقویت پایه‌های ایمان و اعتقاد نسل‌های آینده بیندیشیم.
ضرورت استفاده از ظرفیت فضای مجازی برای حل شبهات جوانان
خطر مبتلا شدن به شبهاتی كه تدریجاً پایه‌های ایمان را تضعیف می‌كند، برای یكایك ما وجود دارد و ممكن است كار به جایی برسد كه ما نیز رفتاری همچون عمر سعد در برابر امام حسین(ع) داشته باشیم.
باید برای این مسائل اهمیت قائل شویم و با افزایش معلومات دینی خود، در جهت تحكیم باورها و به دنبال آن ارزش‌های دینی و یافتن پاسخ مناسب برای شبهات تلاش كنیم، تا هم خودمان از افتادن در چنین دام‌هایی مصون بمانیم، هم نسل جوان بعد از ما گرفتار شبهات نشوند.
همان‌طور که این فضا علیه دین مورد استفاده قرار می‌گیرد، ما نیز باید از این فضا برای تبلیغ ضروریات دین، اصول اعتقادی و حل شبهات جوانان استفاده کنیم و این فرصت عظیم تبلیغی را از دست ندهیم.
یكایك ما نسبت به تقویت معلومات دینی و اعتقادات خود و نسل آینده مسئول هستیم و باید از سهل‌انگاری در این امر بپرهیزیم.
وظیفه دیگر ما علاوه‌بر تقویت شناخت دینی، این است كه دلبستگی‌های خود نسبت به دنیا را نیز كاهش دهیم؛ زیرا آنچه موجب شد عده‌ای از مسلمانان در حادثه عاشورا امام زمان خود را به شهادت برساند، همین دلبستگی به مال و مقام بود.
سخنرانی آیت‌الله مصباح یزدی (دام ظله) در دیدار با جمعی از رؤسای کلانتری‌های ناجا و گروهی از کارکنان بنیاد حفظ و نشر آثار دفاع مقدس؛ قم؛13 /5 / 1397 .
در برخی از کشورها علاوه بر امور مادی از قبیل سلامت، امنیت و رفاه، اهمیت دادن به دین و پیاده کردن آموزه‌های دینی نیز از اهداف و راهبردها به‌شمار می‌آید و حتی یك عنوان دینی جزئی از نام آن کشورهاست؛ جمهوری اسلامی ایران یكی از این کشورهاست، که عنوان «اسلام» جزو نام آن است.
تفاوت پلورالیسم با سکولاریسم
در میان کشورهایی که دین در آنها اهمیت دارد، اشتراکات و اختلافاتی وجود دارد، عمدتاً دو نوع اختلاف میان کشورهایی که گرایش دینی دارند، وجود دارد؛ اول این‌که آیا باید به دین خاصی رسمیت داد، یا صرف اعتقاد به خدا و ارزش‌های فوق مادی کافی است و تفاوتی بین اسلام، مسیحیت، یهودیت و ادیان دیگر نیست؟ از این گرایش به پلورالیسم یاد می‌شود.
اختلاف دوم بین کشورهای دیندار در مشخص کردن محدوده دین است؛ سردمداران بسیاری از این كشورها معتقدند که دایره دین محدود به امور شخصی و رابطه بین انسان و خداست و به بخش‌های دیگر تسری پیدا نمی‌کند. این دیدگاه اصطلاحاً «سکولاریسم» نامیده می‌شود.
در گذشته جدایی دین از سیاست بخشی از تفکرات جامعه ما هم بود؛ تا جایی كه بسیاری از متدینین، عالم بزرگی مثل مرحوم آیت‌الله کاشانی كه در حد مراجع تقلید زمان خود بود را به دلیل سخنان سیاسی‌اش در حد آیت‌الله نیز قبول نداشتند.
این جریان تا قبل از نهضت حضرت امام(ره) وجود داشت و دین دخالتی در اداره جامعه و سیاست نداشت؛ اما با نهضت امام راحل(ره) این تفکر از محافل حوزوی و علمی کنار زده شد و تدریجاً ضرورت حضور دین در اداره جامعه پررنگ شد؛ تا جایی كه با پیروزی انقلاب و شکل‌گیری نظام اسلامی نهادی به نام شورای نگهبان تأسیس شد که یكی از وظایف آن كنترل مطابقت قوانین مصوب مراجع قانون‌گذاری با احكام دین است و به این ترتیب دین در اداره جامعه نقش بیشتری یافت.
امروز پس از گذشت 40 سال از پیروزی انقلاب، هنوز تفکر جدایی دین از سیاست در كشور ما طرفداران خودش را دارد و برخی افراد، كه تعدادی از ایشان در جایگاه‌ها و مناصب مهم حكومتی هستند، می‌گویند امام(ره) آخوندی بود كه سیاست نمی‌دانست و رفتار اشتباه او موجب کینه‌توزی آمریکا و در نتیجه، ایجاد فشارها و مشكلات فراوان برای كشور شد!
با گسترش فضای مجازی و حجم انبوه تبلیغات در این فضا علیه دین، امروز کمابیش با گرایشی تندتر از جدایی دین از سیاست مواجه می‌شویم، كه اصل مسلمان بودن را مورد خدشه قرار می‌دهد؛ البته در همین فضا پاسخ‌های درخور و قابل فهمی به این شبهات نیز داده شده است.
وجود چنین شبهاتی در اذهان بسیاری از افراد جامعه، به‌ویژه جوانان، كه عقاید و احكام و حتی ضروریات دین را مورد هجمه قرار داده، این وظیفه را بر عهده ما می‌گذارد كه راهکاری برای رفع شبهات و جلوگیری از گسترش آنها و نیز تقویت پایه‌های ایمان و اعتقاد نسل‌های آینده بیندیشیم.
ضرورت استفاده از ظرفیت فضای مجازی برای حل شبهات جوانان
خطر مبتلا شدن به شبهاتی كه تدریجاً پایه‌های ایمان را تضعیف می‌كند، برای یكایك ما وجود دارد و ممكن است كار به جایی برسد كه ما نیز رفتاری همچون عمر سعد در برابر امام حسین(ع) داشته باشیم.
باید برای این مسائل اهمیت قائل شویم و با افزایش معلومات دینی خود، در جهت تحكیم باورها و به دنبال آن ارزش‌های دینی و یافتن پاسخ مناسب برای شبهات تلاش كنیم، تا هم خودمان از افتادن در چنین دام‌هایی مصون بمانیم، هم نسل جوان بعد از ما گرفتار شبهات نشوند.
همان‌طور که این فضا علیه دین مورد استفاده قرار می‌گیرد، ما نیز باید از این فضا برای تبلیغ ضروریات دین، اصول اعتقادی و حل شبهات جوانان استفاده کنیم و این فرصت عظیم تبلیغی را از دست ندهیم.
یكایك ما نسبت به تقویت معلومات دینی و اعتقادات خود و نسل آینده مسئول هستیم و باید از سهل‌انگاری در این امر بپرهیزیم.
وظیفه دیگر ما علاوه‌بر تقویت شناخت دینی، این است كه دلبستگی‌های خود نسبت به دنیا را نیز كاهش دهیم؛ زیرا آنچه موجب شد عده‌ای از مسلمانان در حادثه عاشورا امام زمان خود را به شهادت برساند، همین دلبستگی به مال و مقام بود.
سخنرانی آیت‌الله مصباح یزدی (دام ظله) در دیدار با جمعی از رؤسای کلانتری‌های ناجا و گروهی از کارکنان بنیاد حفظ و نشر آثار دفاع مقدس؛ قم؛13 /5 / 1397 .