فلسفه پوشش زن
(پرسش و پاسخ)
پرسش:چرا زنان باید از منظر آموزههای وحیانی اسلام حجاب و پوشش داشته باشند؟
پاسخ:مفهوم حجاب
از نظر لغوی حجاب هم به معنی پوشیدن است و هم به معنی پرده و حاجب. اما بیشتر استعمالش به معنی پرده آمده است. در قرآن کریم در داستان حضرت سلیمان(ع) غروب خورشید اینگونه توصیف شده: «حتی توارت بالحجاب» یعنی تا آن وقتی که خورشید در پشت پرده مخفی شد. (ص-32) پرده حاجز میان قلب و شکم را حجاب مینامند. استعمال کلمه حجاب در مورد پوشش زن یک اصطلاح نسبتا جدید است. در قدیم و در اصطلاح فقها کلمه تستر به معنی پوشش به کار رفته است و فقها چه در کتاب الصلاهًْ و چه در کتاب النکاح کلمه ستر را به کار بردهاند نه کلمه حجاب را. کلمه پوشش برای خانمها بهتر از حجاب است. زیرا حجاب در معنی شایع پرده بیشتر استفاده میشود و چه بسا برخی این شبهه را مطرح کنند که اسلام خواسته که زن همیشه پشت پرده و در خانه محبوس باشد و بیرون نرود!
دلیل اصلی پوشش زن
پوشش زن در اسلام این است که زن در معاشرت خود با مردان، بدن خود را بپوشاند و به جلوهگری و خودنمایی نپردازد. آیات مربوطه همین معنا را ذکر میکند و فتوای فقها هم موید همین مطلب است. در آیات مربوطه لغت «حجاب» به کار نرفته است. آیات مربوطه سوره نور و احزاب، حدود پوشش و تماسهای زن و مرد را ذکر کرده است، بدون آنکه کلمه «حجاب» را به کار برده باشد. تنها آیهای که در آن کلمه حجاب به کار رفته مربوط به زنان پیغمبر(ص) است. اولین آیه خطاب به زنان پیامبر(ص) با این جمله آغاز میشود «یا نساءالنبی لستن کاحد من النساء» یعنی شما با سایر زنان فرق دارید(احزاب- 32) اسلام عنایت خاصی داشته است که زنان پیامبر(ص) چه در زمان حیات آن حضرت و چه بعد از وفات ایشان در خانههای خود بمانند «و قرن فی بیوتکن» یعنی در خانههای خود بمانید(احزاب-33) اسلام میخواسته «امهات المومنین» زنان پیامبر(ص) که احترام زیادی میان مسلمانان داشتند از احترام خود سوءاستفاده نکنند، و احیانا ابزار عناصر خودخواه و ماجراجو در مسائل سیاسی و اجتماعی واقع نشوند. اما یکی از «امهات المومنین» عایشه از این دستور تخلف کرد و ماجراهای سیاسی ناگواری برای جهان اسلام به وجود آورد. سر اینکه زنان پیامبر(ص) ممنوع شدند که بعد از آن حضرت با شخص دیگری ازدواج کنند همین است. یعنی شوهر بعدی میتوانست از شهرت و احترام زنش سوءاستفاده بکند! بنابراین اگر درباره زنان پیامبر(ص) دستور اکیدتر و شدیدتری وجود دارد بدین جهت است.
آیه حجاب در مورد زنان پیامبر(ص)
آیهای در قرآن کریم که در آن کلمه حجاب به کار رفته، آیه 53 از سوره احزاب است که میفرماید: «و اذا سالتموهن متاعا فسالو هن من وراء حجاب» یعنی اگر از آنها (زنان پیامبر(ص)) متاع و کالای مورد نیازی مطالبه میکنید، از پشت پرده از آنها بخواهید. در اصطلاح تاریخ و حدیث اسلامی هر جا نام آیه حجاب آمده مقصود این است که مربوط به زنان پیامبر(ص) است، نه آیات سوره نور و احزاب. اما اینکه چطور شد در عصر اخیر به جای اصطلاح رایج فقها یعنی ستر و پوشش کلمه حجاب و پرده شایع شده است، دلیل آن کاملا روشن نیست.
نفی آزادی مطلق در کامیابی جنسی مرد
اسلام که به روح مسائل مینگرد فراتر از پوشش ظاهری زن، میخواهد مردان فقط در محیط خانوادگی و در چهارچوب قانون ازدواج و همراه با یک سلسله تعهدات سنگین از زنان به عنوان همسران قانونی کامجویی کنند اما در محیط اجتماع استفاده از زنان بیگانه ممنوع است و زنان نیز از اینکه مردان را در خارج از کانون خانواده کامیاب سازند، به هر صورت و شکلی ممنوع میباشند! بنابراین روح مسئله پوشش زن به محدودیت کامیابیهای مرد به محیط خانوادگی و همسران مشروع، یا آزاد بودن کامیابیهای جنسی مطلق و کشیده شدن آنها به محیط اجتماع برمیگردد.
فواید پوشش زنان در جامعه
از نظر اسلام محدودیت کامیابیهای جنسی به محیط خانوادگی و همسران مشروع، از جنبه روانی به بهداشت روانی اجتماع کمک میکند و از جنبه خانوادگی سبب تحکیم روابط افراد خانواده و برقراری صمیمیت کامل بین زوجین میگردد، و از جنبه اجتماعی موجب حفظ و استیفای نیروی کار و فعالیتهای اجتماعی میگردد، و از نظر شخصیت و مقام زن سبب میگردد که ارزش و مقام زن در برابر مرد بالا رود، و زن تبدیل به یک ابزار لذتجویی و کامیابی جنسی مرد نگردد.