۱۰۴۸- امام‌جمعه تبریز: آیت‌الله سیدجواد خامنه‌ای در مردم‌داری و سلوک با فقرا زبانزد بود ۱۴۰۲/۰۴/۲۷
نماینده ولی‌فقیه در آذربایجان شرقی و امام‌جمعه تبریز:
آیت‌الله سیدجواد خامنه‌ای در مردم‌داری و سلوک با فقرا زبانزد بود
۱۴۰۲/۰۴/۲۷
همزمان با سالروز رحلت آیت‌الله سیدجواد خامنه‌ای، مراسم بزرگداشت این عالم جلیل‌القدر به همراه رونمایی از کتاب «زندگی اینجاست» که روایتی کوتاه از زندگی آیت‌الله سیدجواد خامنه‌ای است، چهاردهم تیرماه با حضور علما، اندیشمندان، ائمه جمعه شمال‌غرب کشور، خانواده شهدا، میهمانان خارجی از کشورهای ترکیه، جمهوری آذربایجان، روسیه و گرجستان، اصحاب فرهنگ و هنر و اقشار مختلف مردم در مسجد جامع تبریز به‌عنوان یکی از مراکز تدریس و اقامه نماز پدر مکرم رهبر انقلاب برگزار شد.
رسانه KHAMENEI.IR به همین مناسبت در گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید محمدعلی آل‌هاشم، نماینده ولی‌فقیه در استان آذربایجان شرقی و امام‌جمعه تبریز به بررسی شخصیت علمی و اجتماعی آیت‌الله سیدجواد خامنه‌ای پرداخته است.
در روزهای گذشته برای پاسداشت مقام علمی و معنوی حضرت آیت‌الله سیّد جواد خامنه‌ای رویدادی در تبریز برگزار و از کتاب «زندگی اینجاست» نیز رونمایی شد. در ابتدای صحبت از ویژگی‌های برجسته شخصیتی و علمی ایشان بگویید و اینکه چرا بزرگداشت چنین شخصیت‌هایی حائز اهمیت است؟
بسم الله الرّحمن الرّحیم، زندگانی بزرگان دین و علما برای ما یک چشمه ساری است. این علما هستند این بزرگان دین هستند که همیشه با ما هستند اگرچه در میان ما فاصله‌هایی از لحاظ زمان و مکان وجود دارد. نه زمان می‌تواند به اصطلاح آوای آن بزرگان را در گوش ما خاموش کند و نه مکان می‌تواند اینها را، بزرگان را، علمای دین را از ذهن‌مان محو کند. از این رو باید بدانیم که بالاترین و تأثیرگذارترین شیوه‌های آموزشی و پرورشی و بهترین راه گسترش دانایی، ترسیم زندگانی انسان‌هایی فرهیخته و پیشگامان همیشه جاوید عرصه علم و ایمان است. زندگی این علما باید به تصویر کشیده شود و ما باید این بزرگان را به جامعه به‌خصوص به نسل جوان بشناسانیم.
مرحوم آیت‌الله سیّد جواد خامنه‌ای و پدر ایشان مرحوم حضرت آیت‌الله سیّدحسین خامنه‌ای مدت‌ها در تبریز مشغول هدایت مردم بودند. در مسجد جامع تبریز - که مراسم بزرگداشت هم در همان‌جا برگزار شد- اقامه نماز جماعت داشتند. این خاندان از سلسله اصیل سادات، سادات‌حسینی و از نسل پاک امام چهارم حضرت امام زین‌العابدین هستند. یکی از فرزانگان بزرگ این خاندان که آیینه تمام‌نمای عالمان صالح به‌شمار می‌آمدند آیت‌الله سیّد حسین خامنه‌ای، پدر آقای آیت‌الله سیّد جواد خامنه‌ای بودند که از علما و فقهای به نام شهر تبریز بودند. خب ایشان در خامنه به دنیا آمده بودند. بعد از تحصیلات مقدماتی در خامنه و تبریز به نجف اشرف عزیمت کرده بودند. بعد از طی مدارج عالی علوم دینی در حوزه علمیه نجف در زمره فقها و مدرسان آن حوزه قرار گرفتند.
بعد از آن هم به تبریز برگشتند.
بله. پس از بیست سال اقامت و تحقیق و تدریس در نجف در سال ۱۳۱۳ قمری به تبریز رفتند. خب آیت‌الله فاضل شربیانی بعد از بازگشت آیت‌الله سیّد حسین خامنه‌ای به تبریز یک نامه‌ای می‌نویسد به آیت‌الله میرزا حسن مجتهد تبریزی که سند آن را خودم شخصاً تقدیم رهبر انقلاب کردم. در این نامه نوشته است که: در این اوقات جناب مستطاب، جناب الفقهاء الکرام و
اسوهًْ المحققین العظام، عماد العلما، فخر المجتهدین الثقاه آقا سیّد حسین خامنه‌ای سلمه‌الله‌تعالی خیال مراجعت تبریز را داشتند. سفارش ایشان را در بهترین وسایل دانسته و مقام تصدیع آمد که جناب مستطاب معظّم‌له از وصف اوصاف علم و عمل و تقوا و ورع و تکمیل نفس قوی است. در حقیقت وجود مسعودش مایه خیر و برکت و اکرام و اعزازش و ذخیره فاخره آخرت مکرمین خواهد شد. معلوم است همیشه این‌گونه اشخاص معزز از آن خانواده جلیله، کمال اکرام و تمجیدات را دیده و خواهد دید.
آیت‌الله سیّد حسین خامنه‌ای در تبریز همزمان با تدریس و تربیت طلاب به ارشاد و آموزش وظایف شرعی به مردم مشغول بودند و ظهرها در مسجد جامع و شب‌ها در مسجد کریم‌خان تبریز اقامه نماز می‌کردند. از آیت‌الله سیّد حسین خامنه‌ای یعنی جدّ بزرگوار رهبر انقلاب، فرزندانی دانشمند و پارسا به یادگار ماند که از استوانه‌ها و مفاخر علمی شهر تبریز به شمار می‌آیند. فرزند بزرگ ایشان آیت‌الله سیّد محمد خامنه‌ای مشهور به سیّد محمد پیغمبر از شاگردان آیت‌الله ملافتح‌الله شیخ‌الشریعه اصفهانی و آیت‌الله آخوند خراسانی بود. علت اینکه به ایشان سیّد محمد پیغمبر می‌گفتند اخلاق بسیار حسنه‌شان بوده است. وی در تحولات سیاسی تبریز و انقلاب مشروطیت جزو علمای نقش‌آفرین مشروطه بود و مدت زیادی امامت مسجد خونی تبریز را به‌عهده داشت.
فرزند دوم آیت‌الله سیّد حسین خامنه‌ای، فقیه بزرگوار آیت‌الله سیّد جواد خامنه‌ای است. ایشان نیز از استوانه‌های علم و عمل و در زهد و تقوا نمونه روزگار بودند و در سنین نوجوانی مقارن با آغاز نهضت مشروطیت برخی رویدادهای مهم تاریخ تبریز را به چشم خود دیده بودند. در عظمت روحی حضرت آیت‌الله سیّد جواد خامنه‌ای همین بس که رفیق دیرینه ایشان، آیت‌الله میرزا علی غروی علیاری می‌فرمود: در باب اعتقادات به همان نگاه و التزام ناب شیعه اثنی‌عشری قائل و عامل بود و در تخلّق به حلم و بردباری گوی سبقت را از همگان ربوده و در مردم داری و سلوک با فقرا زبانزد خاص و عام بود.
آیت‌الله سیّد جواد خامنه‌ای بعد از عزیمت به مشهد نیز از علمای به نام آنجا بودند. و حاصل ازدواجی ایشان ولادت چهار پسر و یک دختر بود. آقای سیّدمحمد خامنه‌ای، رهبر انقلاب آیت‌الله سیّدعلی خامنه‌ای، آقای سیّدهادی خامنه‌ای و آقای سیّدمحمدحسن خامنه‌ای.
الان که سی‌وچهار سال از رحلت امام خمینی رحمهًْ‌الله می‌گذرد شاهدیم که انقلاب با همان صلابت رهبری می‌شود. انقلاب ما با همان شجاعت و اقتدار امام رهبری می‌شود.
با این احتساب زنده نگه داشتن یاد و نام ایشان، تقدیر از بستر دینی و ملی در منطقه آذربایجان هم محسوب می‌شود که همواره از رهروان این مسیر بوده‌اند.
خب ما تبریز را باید دیار مؤمنان و صالحان بنامیم. دیار مردان مرد، تبریز در همیشه تاریخ این مرز و بوم افتخارآفرینی کرده است و خیزش‌گاه غیورمردانی است که در عرصه‌های گوناگون افتخار آفریده‌اند. برگزاری این‌گونه بزرگداشت‌ها در روحیه طلبه‌های جوان، روحانیون جوان و هم در روحیه مردم آذربایجان نقش بسزایی دارد و پیوند تبریز و آذربایجان را با ولایت نشان می‌دهد.
خاطرم هست که در سال‌های دهه ۷۰ قبل از فروپاشی شوروی به دعوت استاندار وقت آذربایجان مرحوم آقای دکتر پرهیزکار در جریان برگزاری یک نمایشگاه اقتصادی به باکو رفتیم. آنجا یکی دوتا روستا رفتیم. در یکی از آن روستاها آقای حاج علی اکرام خدا رحمتش کند آنجا از ما پذیرایی کرد، اهالی روستا می‌گفتند زمانی که حضرت آیت‌الله سیدجواد خامنه‌ای از دنیا رفته بودند در این روستاها برای ایشان مجلس ختم گرفته بودند. عشق و علاقه مردم آذربایجان به خاندان جلیله خامنه‌ای واقعاً زبانزد عام و خاص است که ما می‌بینیم که حتی در کشورهای همسایه هم این عشق و علاقه وجود دارد.
لذا این بزرگداشت را اثرگذار در بین خواهران و برادران و طلاب جوان و اهالی بازار و دانشجویان می‌دانم و امیدواریم که ان‌شاءالله بتوانیم با این کارها بزرگان را به جامعه و نسل جدید بشناسانیم.