۱۱۲ - شهيد مطهرى : امام حسین(ع) و ارزش بخشی به امر به معروف و نهی از منکر ۱۴۰۲/۰۵/۰۷
امام حسین(ع) و ارزش بخشی به امر به معروف و نهی از منکر
۱۴۰۲/۰۵/۰۷
در مورد حسين‌بن‌على(ع) به‌حق مىشود گفت كه به اصل امر به معروف و نهى از منكر ارزش و اعتبار داد؛ آبرو داد به اين اصلى كه آبروى مسلمين است. اينكه مىگويم اين اصل آبروى مسلمين است و به مسلمين ارزش مىدهد، از خودم نمىگويم، عين تعبير آيه قرآن است: «كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَر »(آل عمران/110)
ببينيد قرآن چه تعبيرهايى دارد! به خدا انسان حيرت مىكند از اين تعبيرهاى قرآن:
«كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ» شما چنين بوده‌ايد («بوده‌ايد» در قرآن در اين‌گونه موارد يعنى «هستيد»)، شما با ارزشترين ملت‌ها و امت‌هايى هستيد كه براى مردم به وجود آمدهاند. ولى چه چيز به شما ارزش داده است و مىدهد، كه اگر آن را داشته باشيد با ارزشترين امت‌ها هستيد؟ «تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ» اگر امر به معروف و نهى از منكر در ميان شما باشد، اين اصل به شما امت مسلمان ارزش مىدهد. شما به اين دليل با ارزشترين امت‌ها هستيد كه اين اصل را داريد (كه در صدر اول هم چنين بوده است)؛
اين اصل به شما ارزش داده است. پس آيا آن روزى كه اين اصل در ميان ما نيست، يك ملت بى ارزش مىشويم؟ بله همينطور است. ولى حسين به اين اصل ارزش داد.
گاهى ما امر به معروف و نهى از منكر مىكنيم، ولى نه تنها به اين اصل ارزش نمىدهيم بلكه ارزشش را پايين مىآوريم. الان در ذهن عامه مردم، به چه مىگويند امر به معروف و نهى از منكر؟ يك مسائل جزئى، نمىگويم مسائل نادرست (بعضى از آنها نادرست هم هست)، ولى اينها وقتى در كلّش واقع شود زيباست. مثلًا اگر امر به معروف و نهى از منكرِ كسى فقط اين باشد كه آقا! اين انگشتر طلا را از دستت بيرون بياور، اين در جاى خودش درست است، حرف درستى است اما نه اينكه انسان هيچ منكرى را نبيند جز همين يكى، جز مسئله ريش، جز مسائل مربوط به مثلًا كت و شلوار.
ولى حسين را ببينيد! امر به معروف و نهى از منكر، كار او بود از بيخ و بن. به تمام معروف‌هاى اسلام نظر داشت و فهرست مىداد و نيز به تمام منكرهاى جهان اسلام.
مىگفت: اولين و بزرگ‌ترين منكر جهان اسلام خود يزيد است: «فَلَعَمْرى مَا الْامامُ الَّا الْعامِلُ بِالْكِتابِ، الْقائِمُ بِالْقِسْطِ وَ الدّائِنُ بِدينِ الْحَقِّ»: امام و رهبر بايد خودش عامل به كتاب باشد، خودش عدالت را به‌پا دارد و به دين خدا متديّن باشد. آنچه را كه داشت، در راه اين اصل در طبق اخلاص گذاشت. به مرگ در راه امر به معروف و نهى از منكر زينت بخشيد، به اين مرگ شكوه و جلال داد. از روز اوّلى كه مىخواهد بيرون بيايد، سخن از مرگ زيبا مىگويد. چقدر تعبير، زيباست! هر مرگى را نمىگفت زيبا، مرگ در راه حق و حقيقت را زيبا مىدانست: «خُطَّ الْمَوْتُ عَلى وُلْدِ آدَمَ مَخَطَّ الْقَلادَةِ عَلى جيدِ الْفَتاهِ»: چنين مرگى مانند يك گردنبند كه براى زن زينت است، براى انسان زينت است.(امام در ضمن‌اشعاری فرمود: )...اگر اين بدن‌ها، فرجامش مرگ است، سرانجام در بستر هم شده بايد مرد، در مبارزه با يك بيمارى و يك ميكروب هم شده بايد مرد، پس چرا انسان، زيبا نميرد؟ پس كشته شدن انسان به شمشير در راه خدا بسيار زيباتر است.
* مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (حماسه حسينى(1 و 2))، ج17،
صص: 158-156- با تلخیص و ویرایش جزئی.