به وب سایت مجمع هم اندیشی توسعه استان زنجان خوش آمدید
 
منوی اصلی
آب و هوا
وضعیت آب و هوای زنجان
آمار بازدیدها
بازدید امروز: 20,233
بازدید دیروز: 23,262
بازدید هفته: 58,150
بازدید ماه: 131,065
بازدید کل: 24,831,186
افراد آنلاین: 385
اوقات شرعی

اوقات شرعی به وقت زنجان

اذان صبح:
طلوع خورشید:
اذان ظهر:
غروب خورشید:
اذان مغرب:
تقویم و تاریخ
پنج‌شنبه ، ۲٤ آبان ۱٤۰۳
Thursday , 14 November 2024
الخميس ، ۱۲ جمادى الأول ۱٤٤۶
آبان 1403
جپچسدیش
4321
111098765
18171615141312
25242322212019
3029282726
آخرین اخبار
۱۷۳ - علل خطاها و گمراهی‌ها از نگاه قــرآن ۱۴۰۳/۰۲/۲۴
علل خطاها و گمراهی‌ها از نگاه قــرآن 
    ۱۴۰۳/۰۲/۲۴
 
‫کتاب علل و عوامل گمراهی [چ1] -فروشگاه اینترنتی کتاب گیسوم‬‎
1.تكيه بر ظنّ و گمان به جاى علم و يقين‏
قرآن مى‏گويد:«اكثر مردم چنينند كه اگر بخواهى پيرو آنها باشى تو را از راه حق گمراه مى‏كنند، براى اينكه تكيه ‏شان بر ظنّ و گمان است (نه بر يقين) و تنها با حدس و تخمين كار مى‏كنند.»(انعام/ 116)
قرآن كريم در آيات زيادى بشدّت با پيروى از ظنّ و گمان مخالفت مى‏كند و مى‏گويد: مادامی‏كه به چيزى علم و يقين حاصل نكرده‏اى آن را دنبال مكن‏. (اسراء/ 36)
امروز از نظر فلسفى مسلّم شده است كه يكى از عوامل عمده خطاها و اشتباهات همين بوده است. 
«دكارت» هزار سال پس از قرآن اوّلين اصل منطقى خويش را اين قرار داد و گفت: «هيچ چيز را حقيقت ندانم مگر اينكه بر من بديهى باشد و در تصديقات خود از شتابزدگى و سبق ذهن و تمايل بپرهيزم و نپذيرم مگر آن را كه چنان روشن و متمايز باشد كه هيچ گونه شكّ و شبهه در آن نماند.»(1) 
2. شتابزدگى در قضاوت و اظهارنظر
يكى ديگر از لغزشگاه‌ها‌، شتابزدگى در قضاوت به واسطه ميل شديد به اظهار نظر است. لذا در برخى موارد نه به واسطه اينكه ظن و گمان را به جاى يقين گرفته است بلكه به واسطه اينكه شتاب دارد هرچه زودتر نظر خود را ابراز دارد با اينكه هنوز دليل كافى موجود نيست‌، اظهار نظر مى‏كند و حال آنكه صبر و تأنّى و آرام آرام گام برداشتن، يكى از شرايط اوليه درست فكر كردن است. 
قرآن كريم در برخى از آيات خود به اين حقيقت گوشزد مى‏كند كه بعضى از مردم با اينكه علم و اطلاعشان درباره يك مطلب ناقص است و احتياج دارند بيش از آنچه علم و اطلاع دارند اطلاعاتى جمع ‏آورى كنند، اما حوصله به خرج نداده و رأى خود را صادر مى‏كنند. 
قرآن كريم مكرر بشر را متوجه مى‏سازد به اينكه سرمايه علمى او براى پاره‏اى قضاوت‌هاى بزرگ كافى نيست، اندك است، او را به كمى سرمايه‏‌اش متنبه‏ مى‏كند و مى‏فرمايد: «وَ ما أُوتِيتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلَّا قَلِيلًا » (اسراء /85): يعنى از علم‌، فقط اندكى به شما داده شده نه آن‌قدر كه براى اين قضاوت‌هاى بزرگ كافى باشد. 
مى‏ فرمايد: «قُلْ رَبِّ زِدْنِي‌عِلْماً»(طه/114): يعنى-‌ ای پیامبر- بگو خدايا بر سرمايه علمى من بيفزاى.
در جاى ديگر نسبت به آنچنان مردم مى‏فرمايد:ذلِكَ مَبْلَغُهُمْ مِنَ الْعِلْمِ‏ (نجم/30)- یعنی نهایت علم و فهم برخی از انسان‌ها تا همین حد است.(2)
3.پیروی کورکورانه از شخصيّت‏‌ها
يكى از موجبات لغزش انديشه، گرايش به شخصيّت‌هاست. شخصيّت‌هاى بزرگ تاريخى يا معاصر از نظر عظمتى كه در نفوس دارند بر روى فكر و انديشه و تصميم و اراده ديگران اثر مى‏گذارند و در حقيقت، هم فكر و هم اراده ديگران را تسخير مى‏كنند. ديگران آنچنان مى‏انديشند كه آنها مى‏انديشند و آنچنان تصميم مى‏گيرند كه آنها مى‏گيرند، ديگران در مقابل آنها استقلال فكر و اراده خود را از دست مى‏دهند.
قرآن كريم ما را دعوت به استقلال فكرى مىكند و پيروي‌هاى كوركورانه از اكابر و شخصيّت‌ها را موجب شقاوت ابدى مىداند، لهذا از زبان مردمى كه از اين راه گمراه مى‏شوند نقل مى‏كند كه در قيامت مى‏گويند: پروردگارا! ما بزرگان و اكابر خويش را پيروى و اطاعت كرديم و در نتيجه ما را گمراه ساختند. (احزاب/ 67)
قرآن مى‏گويد بايد با سلاح عقل و انديشه با مسائل رو‌به‌رو شد؛ نبايد عقيده‌اى درست را به دليل آنكه ديگران انگ و برچسب به انسان مىزنند رها كرد و نبايد عقيده‌اى را به صرف تعلق داشتن به اين يا آن شخصيت بزرگ و معروف پذيرفت.(3)
________________
1. مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (انسان و ايمان)، ج‏2، ص: 65- با تلخیص و ویرایش.
2. مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى(پنج مقاله)، ج‏30، صص: 209-208- با تلخیص و ویرایش.
3. مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (انسان و ايمان)، ج‏2، صص: 68-67؛ ج 26 (آشنايى با قرآن(1- 5))ص 66؛ با تلخیص و ویرایش جزئی.

 

CopyRight © 2013-2018 Powered by PandCMS