۲۱۳ - شهيد مطهرى : تفاوت محدود و نامحدود ۱۴۰۳/۰۷/۱۴
تفاوت محدود و نامحدود
۱۴۰۳/۰۷/۱۴
.... عقل موجود بر دو قسم است: محدود و نامحدود. وقتي محدود را تعريف کنيم نامحدود هم روشن مي شود. شما که در اينجا نشسته ايد يک نقطه معين و يک مقدار معين از فضا را اشغال کرده ايد و در نقطه ديگر و جاي ديگر نيستيد و اگر بخواهيد در نقطه ديگر در روي صندلي ديگر بنشينيد، ناچار بايد اين نقطه را رها کنيد و با حرکت، خود را به نقطه ديگر منتقل نمائيد، يعني نمیتوانيد در عين اينکه در اين نقطه هستيد درآن نقطه باشيد، شما از نظرمکان محدود به مکان خاص هستيد.
همينطور است از لحاظ زمان، ما در اين زمان هستيم و در زمانهاي پيش نبوده ايم، همچنانکه در زمانهاي بعد نخواهيم بود. حالا اگر موجودي از نظر مکاني و زماني نامحدود باشد، به معني اين است که هيچ مکاني و هيچ زماني از او خالي نيست و در همه زمانها و همه مکانها هست، بلکه محيط برمکان و زمان است. در اين وقت است که حواس ما از درک چنين موجودي عاجز و ناتوان است. ما به اين دليل يک شيء خاص را مي بينيم که محدود است و درجهت معيني قرار دارد، قابل اشاره است، شکل دارد. اگر نامحدود باشد و شکل و جهت نداشته باشد، قهرا نخواهيم توانست او را ببینیم.
ما يک آواز را به اين دليل مي شنويم که گاهي هست و گاهي نيست، اگر يک آواز ممتد و يکنواخت، هميشه با پرده گوش ما سروکار داشته باشد، هرگز او را نخواهيم شنيد، غزالي مي گويد: ما از آن جهت نور را ميشناسيم که گاهي هست و گاهي نيست، در يک جا هست و يک جا نيست، اگر وضع نور چنين مي بود که هميشه جهان روشن بود، به طور يکنواخت هم روشن بود، سايه و تاريکي نبود، افول و غروبي نبود، در اين وقت چيزي را که هرگز نميشناختيم و به وجودش پي نمیبرديم همين نور بود که ظاهرترين اشياء است وظاهرکننده چيزهاي ديگراست. پس ما نور را به کمک خودش که ظلمت است مي شناسيم و وجودش را تصديق مي کنيم.
* استاد مطهری، انسان و سرنوشت،صص 119 و 118
(مقاله امدادهاي غيبي در زندگي بشر)