دستور سفارت شوروی مبنی بر توقیف نشریه و مجازات صاحب نشریه
تنها این سفارت بریتانیا و وزیر مختار آن نبود که به خاطر یک کاریکاتور مشکوک درخواست توقیف روزنامه و دستگیری و مجازات مسئولان آن را می‌داد. در سند زیر چنین موقعیتی را در مورد مسئولین روسی و سفارت شوروی تکرار می‌کند. روزنامه‌ای که اقدام به چاپ کاریکاتوری از استالین رهبر وقت شوروی کرده و از همین روی مورد خشم و غضب فرماندهان روسی در ایران قرار گرفته است. سفارت شوروی در ایران دستور می‌دهد روزنامه مذکور بی‌درنگ توقیف شده و ناشر و مدیر آن شدیدا مجازات شوند!!
سند:
وزارت امورخارجه
رونوشت ترجمه یادداشت سفارت شوروی
شماره ۲۵۲
28 ژانویه 1946
...کار به جایی رسیده که روزنامه اقدام در شماره 936 مورخه 28 ژانویه 1946 برابر 8 بهمن 1324 نگاره (کاریکاتور) استهزاء آمیزی چاپ کرده که یک نوع اهانت خارج از نزاکت نسبت به رئیس‌دولت شوروی، ژنرالیسم استالین می‌باشد. اینک سفارت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در ایران یقین دارد که روزنامه اقدام بی‌درنگ توقیف گردد و ناشر و مدیر آن شدیدا مجازات خواهد شد. سفارت متمنی است که هرچه زودتر از نتیجه اقداماتی که به عمل خواهد آمد، آن را آگاه سازند
وزارت امور خارجه ایران – تهران۲۵۳
درخواست سفارت شوروی برای جلوگیری از فعالیت روزنامه‌هایی که به موسس شوروی توهین می‌کنند
در خواست سفارت شوروی برای توقیف و مجازات مطبوعات و روزنامه‌ها، منحصر به چاپ مقالات انتقادی یا کاریکاتور مقامات روس نمی‌شد بلکه حتی هرگونه انتقاد و نقد ایدئولوژی مارکسیسم و بنیانگذاران اتحاد جماهیر شوروی از جمله لنین و مانند آن، توهین به ارتش شوروی و این کشور محسوب شده و برای عاملان آن تقاضای مجازات می‌شد. سند زیر یکی از همین موارد است که سفارت شوروی برای 3 روزنامه که مقالاتی در انتقاد به لنین، رهبر انقلاب شوروی نوشته بودند، تقاضای ممانعت از انتشار و چاپ نموده است.
سند:
وزارت امور خارجه
رونوشت یادداشت سفارت شوروی شماره ۲۵۴
5 فوریه 1946
... روزنامه‌های ایران نو و ایران کنونی و میهن مرتبا مقالاتی بر ضد اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی نشر می‌دهند. مثلا روزنامه‌های ایران نو و ایران کنونی به مناسبت سال درگذشت ولادیمیر ایلیچ لنین مقاله افترا آمیزی به قلم یقیکان نامی که به منزله توهین نسبت به روح موسس بزرگ کشور شوروی می‌باشد، درج کرده‌اند. در تاریخ 22 ژانویه 1946 روزنامه میهن با کمال وقاحت نوشته است که اتحاد جماهیر شوروی هم به سرنوشت فاتحین امثال ناپلئون و ویلهلم دچار خواهد گردید. همین روزنامه در 24 ژانویه 1946 به ارتش دلیر سرخ که جهان را از هیولای خونخوار فاشیستی نجات داده و از طرف عموم شناخته شده، توهین نموده است... اینک سفارت شوروی در ایران معتقد است که از طرف مقامات ایران تدابیر موثر و عاجلی به منظور جلوگیری از فعالیت تحریک‌آمیز و خصمانه روزنامه‌های نامبرده در فوق اتخاذ خواهد شد و نیز لطفا هر چه زودتر نتایج آن را به سفارت‌اشعار دارند...۲۵۵
اعتراض تجار ایران به سانسور تلگراف‌های آنان توسط ماموران انگلیس و شوروی
سانسور در عمق جامعه ایرانی‌اشغال شده نفوذ کرده بود، هر نوشته و مکتوب و اظهار نظر و عقیده‌ای را باید مجموعه‌ای از نمایندگان دولت‌های‌ اشغالگر ، مورد بازبینی قرار داده و سانسور کرده و برای نشر بقیه مهر و امضاء می‌کردند تا مجوز انتشار پیدا کند. بعد از نشریات و ممنوعیت رادیو و توقیف نمایندگان مجلس که سیاست‌های انگلیس و شوروی را مورد انتقاد قرار می‌دادند و کاریکاتوریست‌ها و... نوبت به کنترل تلگراف‌ها و نامه‌ها رسید. نامه‌هایی که بسیاری به معاملات و حوالجات مربوط می‌شد و تاخیر در ارسال آنها، ضرر هنگفتی را متوجه بازگانان و تجار می‌کرد. اما اداره سانسور انگلیس و شوروی این حوالجات و تلگراف‌ها نگاه داشته و مورد بازبینی و بازرسی قرار می‌داد و موجب تاخیر بسیار در ارسال آنها می‌گردید. سند زیر نامه‌ای از طرف گروهی از تجار ایرانی است که به همین موضوع بازبینی و سانسور تلگراف‌ها‌اشاره داشته است:
سند:
... در این اواخر که تلگرافات و مراسلات از طرف دولتین انگلیس و شوروی تحت سانسور قرار گرفته، از ده یک تلگرافات خارجه به صاحبان آنها رد نمی‌شود و همچنین تلگرافات را در تحویل خانه‌ها اخذ می‌کنند و وقتی که از سانسور نمی‌گذرند، به ذی نفع اطلاع داده نشده و به این طریق سرگردانی و کاملا اوضاع اقتصادی متوقف می‌شود. مثلا حوالجاتی در لندن و نیویورک و سوییس از طرف مشتری‌ها پرداخت می‌شود و مهم‌ترین این حوالجات توسط بانک‌ها بوده که هیچ‌گونه غل و غشی ندارد. با این همه ماهها می‌گذرد که از این وجوهات خبری نمی‌شود و اکثر تلگرافات در سانسور می‌ماند و از این راه ضرر هنگفتی به اقتصادیات وارد می‌شود... اگر مقصود از سانسور، تفتیش مطالب است، ممکن است تلگرافات را تفتیش و با مراجعه به سوابق و پرونده آنها که دست تجار است، به صاحبان آنها رد شود که هم مقصود سانسور کنندگان به عمل آید و هم باعث سرگردانی تجار نگردد.
از طرف تجار ایران
شماره 5241
تاریخ 16/3/21 ۲۵۶