۴ - در مراسم تکریم و معارفه رئیس‌قوه قضائیه: رئیسی: هیچ‌کس حق دور زدن قانون را نخواهد داشت ۱۳۹۷/۱۲/۲۰
در مراسم تکریم و معارفه رئیس‌قوه قضائیه:
رئیسی: هیچ‌کس حق دور زدن قانون را نخواهد داشت
۱۳۹۷/۱۲/۲۰
مراسم تکریم و معارفه رئیس‌قوه قضائیه با حضور مسئولان لشکری، کشوری و قضایی برگزار شد.
به گزارش میزان، صبح دیروز با حضور مسئولان لشکری، کشوری و قضایی مراسم تکریم و معارفه رؤسای سابق و جدید قوه قضائیه برگزار شد.
در این مراسم حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی رئیس‌دفتر رهبر انقلاب پس از قرائت حکم انتصاب حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی به ریاست قوه قضائیه از سوی رهبر انقلاب، این حکم را به رئیس‌جدید دستگاه قضا اهدا کرد.
اساس تحول قضایی باید بر بستر گام دوم شکل گیرد
در این مراسم رئیس‌جدید قوه قضائیه طی سخنانی با تقدیر و تشکر از حسن اعتماد رهبرانقلاب گفت: امیدوارم اعتماد مقام معظم رهبری به حقیر در مسئولیت خطیر قوه قضائیه موجب شرمندگی بنده خدمت ایشان، قضات محترم، مردم عزیزمان و نیروهای حزب‌اللهی دلداده به انقلاب اسلامی نشود.
حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی افزود: در فاصله سه سالهای که از قوه قضائیه داشتم، هم در دوره خدمت در آستان قدس رضوی و هم در انتخابات ریاست‌جمهوری فرصتی پیدا کردم و بیش از گذشته با مشکلات و با زندگی مردم در سطوح مختلف آشنا شدم و این آشنایی که در این دوره سه ساله برای من فراهم شد، اگرچه اطلاعاتی از قبل داشتم، ولی به نظرم آشنایی بیشتر با مشکلات، تنگنا‌ها و آلام در زندگی مردم ضرورت داشت و این فرصت سه ساله برای بنده این جهت را بحمدالله به همراه داشت. تمام تلاشم آن است که از ظرفیت فعلی و بالقوه در قوه قضائیه در جهت کاهش این آلام و مشکلات، احقاق حقوق مردم، اجرای عدالت و آنچه مورد خواست مردم عزیز است، استفاده کنم.
رئیسی ادامه داد: در نظرسنجی‌هایی که در بین مردم انجام شده، مردم همچنان درمورد اجرای عدالت نگرانند. مطالبه مردم این است که در سطوح مختلف اجرای عدالت را بیش از گذشته ببینند؛ لذا اساس تحول قضایی باید بر بستر گام دوم شکل گیرد. در گام دوم حرکت انقلاب، اجرای عدالت برای تمامی آحاد جامعه، مسئولان و دستگاه قضایی به عنوان یکی از محور‌های مهم تلقی شده است و از نقطه‌های اساسی در تفکردینی، قانون اساسی و قوانین موضوعه است که مورد تأکید همیشگی امامین انقلاب بوده است و این موضوع می‌طلبد که امروز ما به یک نقطه قابل قبول در رابطه با اجرای عدالت به تفاهم برسیم.
نزدیک‌ترین اساس به اجرای عدالت اجرای قانون است
وی بیان کرد: بنده نمی‌خواهم بگویم اجرای عدالت مساوی با اجرای قانون است؛ اما در حال حاضر اگر ما بخواهیم بر یک اصل تفاهم و توافق کنیم که نزدیک‌ترین اساس به اجرای عدالت باشد، آن اجرای قانون است. در کشور همه موظفند اجرای قانون کنند، هیچ کس تحت هیچ شرایطی در هیچ جایگاهی حق دور زدن قانون و تخلف قانونی را نخواهد داشت.
رئیس‌قوه قضائیه با بیان اینکه امروز باید مسئله اجرای قانون در همه سطوح کشور جدی گرفته شود، گفت: کشور ما کشوری است که هر روز یک گروه، یک حزب و جریانی در مجلس، دولت و بخش‌های دیگر می‌آید. ما باید بر اجرای قانون توافق کنیم و اجرای آن را جدی بگیریم. بنده نیز تأکیدم بر اجرای قانون به عنوان نقطه محوری خواهد بود، هر چند این مهم ممکن است همه موضوع عدالت را پوشش ندهد؛ اما نقطه‌ای است که حتما باید روی آن تفاهم کنیم.
پیشگیری، راه مبارزه با اطاله دادرسی
رئیسی اظهار داشت: در ارتباط با دستگاه قضایی تلاش‌های بسیار شده است؛ اما امروز همچنان مسئله اطاله دادرسی، تعداد ورودی پرونده‌ها به دستگاه قضایی زیبنده نظام قضایی و اسلامی ما نیست. در این رابطه باید سرچشمه‌ها را بررسی کرد تا مشخص شود تولید این میزان پرونده از کجاست. طبیعتا در این رابطه جایگاه پیشگیری را هم دولت بر عهده‌دارد و هم مجلس با تصویب قوانین و مقررات پیشگیرانه.
وی با طرح این پرسش که تولید این میزان پرونده برای چیست و از کجاست، اظهارداشت: طبیعتا دراین رابطه جایگاه پیشگیری را هم دولت و هم مجلس با تصویب قوانین و مقررات پیشگیرانه به عهده‌دارند. اجازه دهید این جمله را بگویم، هیچ دستگاهی را در کشور نمی‌شناسم، الا اینکه وظیفه پیشگیری از وقوع جرم دارد. هیچ دستگاهی در کشور نیست در حوزه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی که وظیفه پیشگیری از وقوع جرم را نداشته باشد، یعنی تمامی اقدامات باید با نگاه پیشگیرانه از وقوع ناهنجاری‌های اجتماعی واقتصادی و فرهنگی در جامعه باشد. این نگاه، نگاهی است که همه را در مسئله پیشگیری از وقوع جرم مسئول می‌کند. این نگاه می‌تواند کاهش جدی پرونده‌ها را به دستگاه قضایی به دنبال داشته باشد؛ لذا مسئله پیشگیری، مسئله بسیار مهمی است و قوانین مجلس واقعا باید از ناظر برجرم زدایی، قضا زدایی و حبس‌زدایی باشد و این بحث‌ها پیگیری شود.
رئیس‌قوه قضائیه گفت: عفوی را اخیرا مقام معظم رهبری محبت کردند، اقدام بسیار مثبتی بود؛ اما با این قوانین موجود، طی مدتی کوتاه وضعیت زندان‌ها مجددا به وضع سابق بازخواهد گشت و ما نمی‌خواهیم این اتفاق بیفتد. می‌خواهیم وضعیت زندان‌های ما وضعیتی باشد که زندان‌ها به فرموده امام خمینی(ره) دانشگاه باشند و محل بازسازی نیرو‌هایی که به هردلیل دچار آسیب شده‌اند و این نیازمند این است که مسئولان بتوانند دراین فضا کاری انجام دهند.
تأکید بر جوانگرایی در دستگاه قضا
حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی در ادامه عنوان کرد: برای تحول پیگیری تحول در دستگاه قضا، نیاز به نیروی انسانی تحول خواه داریم که واقعا تحول را خودشان هم بیاندیشند و هم در عمل اجرای تحول کنند و درمقابل تحول ایستادگی نکنند. بحمدالله با آشنایی که با سطوح مختلف دستگاه قضایی دارم، این روحیه در قوه قضائیه وجود دارد و فرمایش مقام معظم رهبری در استفاده از نیروهای جوان، کارآمد و انقلابی را به‌ضمیمه چراغ راهی که عزیزان مجرب ما در قوه قضائیه دارند دنبال خواهیم کرد که این تحول کاملا دردستگاه قضایی انجام شود.
امروز مدعی مبارزه با فساد درون قوه قضائیه خود قضات هستند
وی افزود: صیانت از دستگاه قضایی و قضات سالم و متدین که در دستگاه قضایی بسیار هستند، از نکات حائز اهمیت است. امروز مدعی مبارزه با فساد درون قوه قضائیه خود قضات هستند. قضات عزیز و پرکار و پرتلاش که صبح تا شب در بخش‌های مختلف قضایی فعالیت می‌کنند، مدعی چند نفری هستند که به عنوان کارمند و یا افراد منحرف به عنوان قاضی بخواهند دستگاه قضایی را ناسالم و خدای نکرده در ذهن مردم آلوده جلوه دهند. همه بدانند ما با همه همکاران در مقابل آن تعداد معدودی که بخواهند در این دستگاه تاثیرگذار خدای نکرده فضاسازی کنند، خواهیم ایستاد و ما مصمم هستیم که سلامت دستگاه قضایی را تضمین کنیم.
اهمیت صیانت از آزادی‌های اجتماعی و حقوق مردم
رئیس‌قوه قضائیه ادامه داد: نکته بعدی مسئله صیانت از آزادی‌های اجتماعی و حقوق مردم است که بسیار مهم است و مقام معظم رهبری نیز به آن‌اشاره فرمودند. همچنین حقوق شهروندی موضوع جدی در دستگاه قضایی است.ما به عنوان حقوق عامه نمی‌توانیم در مقابل تجاوز به آب، خاک، جنگل، محیط زیست، سلامت غذایی مردم و بسیاری از حقوق حقه مردم بی‌تفاوت باشیم. دستگاه قضایی درباره حقوق عامه ساکت نخواهد نشست و با قاطعیت در مقابل متجاوزین به حقوق عامه خواهد ایستاد.
رئیسی تاکید کرد: چندی طول نخواهد کشید که مردم با عمل قضات و مسئولین در بخش‌های مختلف، دستگاه قضایی و قاضی را به عنوان حامی مطمئن و خادم عادل بدانند و با این دو وصف این دستگاه و مجموعه را یاد کنند.
لزوم توجه به کرامت ارباب رجوع در دستگاه قضا
وی با اشاره به کرامت انسانی گفت: کرامت نیرو‌ها در مجموعه دستگاه قضایی از جمله ارباب رجوع و حتی کسانی که مورد اتهام قرار گرفته‌اند و تعقیب و مجازات می‌شوند، باید مورد توجه قرار گیرد و حقوق آنها رعایت شود و این از مسائل اصلی است.
نظارت مچگیری نیست
رئیس قوه قضائیه با اشاره به نظارت در دستگاه قضایی، این مجموعه را بیشتر جایگاه قضاوتی دانست و گفت: دستگاه قضایی بیشتر جایگاه قضاوتی است تا نظارتی. ما معتقدیم در کنار قضاوت نظارت داریم و قانون اساسی این نظارت را برای دستگاه قضایی به صورت قانونمند و سازمان‌یافته قرار داده و اقداماتی هم در این مورد انجام شده است. در این موضوع مدیران دستگاه‌های اجرایی بدانند نظارت مچگیری نیست بلکه تضمین اجرای قانون، تداوم اعتماد به مدیران کشور و تضمین سلامت در دستگاه‌های اداری کشور است.
رئیسی با اشاره به تقویت نظارت درون دستگاه گفت: نظارت برای اتقان آرا، نظارت دادستان کل کشور بر دادستان‌ها، نظارت دیوان عالی کشور بر تمام محاکم، امری واقعی است و نه تشریفاتی که باید تحقق عملی پیدا کند. البته گام‌هایی برداشته شده و گام‌های دیگری هم در دستور کار وجود دارد که باید برداشته شود.
حمایت دستگاه قضا از مدیران پرکار و شجاع و سرمایه‌گذاری در کشور
وی اظهار داشت: از مدیران پرکار، شجاع و باجسارت می‌خواهم برای انجام کار‌ها هیچ مانعی را خصوصا در شرایط تحریم ظالمانه دشمن به رسمیت نشناسند و بدانند دستگاه قضا از هرگونه سرمایه‌گذاری در کشور حمایت خواهد کرد.
رئیس قوه قضائیه ضمن تاکید بر اینکه مدیر شجاع همواره باید مورد حمایت قرار بگیرد، ادامه داد: دولت زمینه را برای همه نوع سرمایه‌گذاری و کارآفرینی فراهم می‌کند و ما هم در بخش نظارت و قضاوت از همه نوع سرمایه‌گذاری در کشور حمایت خواهیم کرد و همه بدانند مدیر صحیح‌العمل، قاطع و شجاع مورد حمایت خواهد بود.
پیام ۸ ماده‌ای رهبری بهترین راهبرد مبارزه با فساد
رئیسی در بخش دیگری از اظهاراتش بیان کرد: مسئله بعد موضوع مبارزه با فساد است که خواست عموم مردم است. هر چه در مورد مبارزه با فساد بخواهیم بگوییم، بهترین راهبرد پیام ۸ ماده‌ای مقام معظم رهبری است. این پیام با اینکه هشت سال از آن می‌گذرد همچنان زنده است وهم تکلیف دستگاه‌های اجرایی و هم تکلیف مجلس و هم دستگاه‌های مختلف در آن روشن شده است.
اهمیت اصلاح ساختار‌های فسادزا
وی افزود: ما باید ساختار‌های فسادزا را اصلاح کنیم وگرنه هر روز، بروز یک حادثه، یک پرونده و یک مورد روی میز قاضی را شاهد خواهیم بود و حتما اصلاح ساختار‌ها در همان پیام مبارزه با فساد اقتصادی وظیفه دولت است و اصلاح قوانین و مقرراتی که زمینه‌ساز فساد است و یا مفسدان می‌توانند از آن سوءاستفاده کنند، وظیفه مجلس است و قوه قضائیه هم ان‌شاءالله برخورد عبرت‌آموز با مفسدان اقتصادی را در دستور کار قرار خواهد داد و این موضوع در اقدامات این چند وقت بوده و بعد از این هم با قاطعیت دنبال خواهد شد.
لزوم برخورد با عوامل قصور در کنار مقصران
رئیس قوه قضائیه گفت: ما در بروز فساد همیشه نباید فقط فردی که متهم است و مورد اتهام قرار گرفته را تعقیب کنیم. البته مجرم و متخلف حتما باید تنبیه شود؛ اما قصورها، کوتاهی‌ها، عدم پیش‌بینی‌ها و پیشگیری‌ها چه می‌شود؟ به نظر ما این نیز قابل پیگیری خواهد بود و نمی‌شود در قضیه‌ای که اتفاق افتاده فقط کسانی که در خط اول به عنوان متهم هستند، مورد پیگیری و سؤال قرار بگیرند. بنده معتقدم کسانی که در شکل‌گیری یک جرم و تخلف قصور داشتند و ندیدند آنچه که باید می‌دیدند و پیش‌بینی نکردند آنچه که باید انجام دهند طبعا باید به‌صورت جدی مورد پیگیری و سؤال قرار بگیرند.
لیست بلندی از نقض حقوق انسان در کارنامه مدعیان حقوق بشر است
حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی در ادامه درخصوص مسئله حقوق بشر نیز گفت: تاکید ما بر روی مسئله حقوق بشر است. ما امروز معتقدیم قوانینی که می‌تواند تضمین‌کننده سعادت بشر باشد، قوانین حیاتبخش اسلام است. ما در مقابل آنچه که مدعیان حقوق بشر در عالم بیان می‌کنند، معترضیم؛ خصوصا کسانی که در کسوت برخی از سازمان‌های بین‌المللی، خود در زمینه رعایت حقوق انسان‌ها، در جایگاه متهم قرار دارند. ما در برابر ایشان مدعی حقوق انسان‌ها؛ هستیم چرا که لیست بلندی از نقض حقوق انسان در کارنامه آنهاست و آنها نمی‌توانند مدعی حقوق بشر باشند.
در مقابل اخلال در امنیت جامعه و کشور به هیچ عنوان کوتاه نخواهیم آمد
وی افزود: ما موضوع امنیت را از مهم‌ترین مسائل برای کشور می‌دانیم و در مقابل جرایم خشن سازمان‌یافته و هرگونه اخلال در امنیت جامعه و کشور به هیچ عنوان کوتاه نخواهیم آمد و کوچک‌ترین ناامنی را تحمل نمی‌کنیم، چون همه اقدامات فرع بر امنیت است؛ اجرای عدالت و پیشرفت فرع بر امنیت است؛ لذا مسئله امنیت مسئله‌ای نیست که بشود نسبت به آن کوچک‌ترین اغماضی کرد.
رئیس‌قوه قضائیه در خاتمه سخنان خود از زحمات آیت‌الله آملی لاریجانی و همکاران وی قدردانی کرد.
آملی لاریجانی: استقلال دستگاه قضایی در زمره افتخارات ماست
رئیس‌سابق دستگاه قضا نیز در این مراسم گفت: به برادر مکرم حجت‌الاسلام و المسلمین رئیسی که با انتخاب مقام معظم رهبری به اصل خود بازگشتند، تبریک و تهنیت عرض می‌نمایم. سابقه دیرینه مودت با ایشان و در طول ایامی که بنده در دستگاه قضایی انجام وظیفه می‌کردم، نشانگر استعداد، توانایی‌ها و تجربیات گرانبهای ایشان بود و از خداوند می‌خواهم که با عنایت به این زحمات و تلاش‌ها، ایشان را در انجام مسئولیت‌ها موفق بدارد و امیدوارم بتوانند با درایت، تدبیر و البته صبر این بار را به دوش بکشند و موفق و منصور باشند.
آیت‌الله آملی لاریجانی با قدردانی از همه کارکنان قوه قضائیه، به وسعت دستگاه قضایی اشاره کرد و گفت: مهم این است که مسئولان و مدیران آن عزم مواجهه با فساد داشته باشند و اقدام کنند و بنده قاطعانه می‌گویم مسئولان عالی دستگاه قضایی در این دوره افراد متدین، فاضل، متخصص و وارد به کار خود بودند و عده‌ای از قضات شریف با سابقه طولانی و تعدادی از فضلای حوزه هستند که ایثار کردند و در دستگاه قضایی باهمه وجود برای پیشبرد اهداف آن تلاش کردند.
وی با انتقاد از برخی سیاه‌نمایی‌ها علیه دستگاه قضائی، تاکید کرد: در برخورد با مفاسد عزم همه راسخ بود و این مهم‌ترین سرمایه این دستگاه است. حالا ما سیاه‌نمایی کنیم که فساد کل کشور را گرفته؛ در کل کشور هم این حرف خلاف است. در دستگاه قضا هم همین طور است؛ قضات شریف با قناعت و بلندی طبع زندگی می‌کنند و دستشان آلوده نیست. افرادی متدین و فاضل که گاهی با ۴۰ سال سابقه هنوز خانه‌ای ندارند در آن سکنی کنند؛ آن وقت ما بگوییم همه دستگاه قضایی فساد است! چرا این سخنان نادرست و افتراگونه مطرح شود که موجب دلسردی طیف خدوم در این کشور شود.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام بیان کرد: این قضات با این فضل، تلاش و پاکدستی موجب افتخار برای بنده هستند و امید است دستگاه قضا با پیراستن برخی تخلفات و فساد‌ها چهره واقعی خود را پیدا کند که چهره‌ا‌ی عزیز و کریم است.
آملی لاریجانی با اشاره به مقوله استقلال دستگاه قضایی اظهار داشت: استقلال و ایستادگی دستگاه قضایی یک فرض بر همه ماست. من در طول این 10 سال واقعا با تمام وجود برای استقلال دستگاه قضایی و قاضی جنگیدم و خداوند را شاهد می‌گیرم برای این مسئله که چه روز‌ها و شب‌هایی را در بی‌قراری سیر کردم.
رئیس سابق دستگاه قضا تصریح کرد: افرادی قدرتمند و صاحب نفوذ از چپ و راست به دستگاه قضایی فشار می‌آوردند؛ اما ما ایستادگی کردیم و من امروز افتخار می‌کنم که در طول این دوره به هیچیک از قضات الزامی نکرده‌ام؛ البته ممکن است در مواردی مشورت داده باشم؛ اما در همان زمانِ مشورت دادن به قاضی تاکید کرده‌ام که صرفا به وظیفه خود عمل کند و این را از افتخارات خود می‌دانم.
وی بیان داشت: مسئله استقلال دستگاه قضایی در زمره افتخارات ماست و امیدواریم این امر استمرار یابد که ایستادگی و صبر را می‌طلبد.
اژه‌ای: سلیقه‌ها و جناح‌های مختلف از انتصاب آقای رئیسی استقبال کرده‌اند
معاون اول قوه قضائیه هم در این مراسم به بیان گزارش مختصری از عملکرد قوه قضائیه در ۴۰ سالگی انقلاب، خصوصاً 10 سال اخیر پرداخت و گفت: زمانی که آیت‌الله آملی به دستگاه قضایی آمدند پس از مشورت و انجام مطالعات خود یک کار خوبی که آغاز کردند این بود که نیروهای جدید را با نیروهای قدیم تلفیق کردند یعنی تعدادی از فضلای برجسته قم که نسبت به آیت‌الله آملی شناخت داشتند و آیت‌الله آملی هم نسبت به آنها شناخت داشت را وارد دستگاه قضایی کردند و با نیروهای قبلی و با تجربه قوه‌قضائیه این دو تلفیق شد و باعث گردید قوه‌قضائیه در ابعاد مختلف رشد داشته باشد.
حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای افزود: همان طور که می‌دانید سرمایه اصلی دستگاه قضایی نیروی انسانی است. در طول این مدت بیش از ۲۲ هزار نیروی جوان و خوش استعداد با رتبه‌های بالای علمی به دستگاه قضایی وارد شد یعنی حدود ۶ هزار قاضی و ۱۶ هزار و ۲۰۰ کارمند به قوه قضائیه اضافه گردید که قدم بسیار بزرگی بود که اثرات آن بعداً مشخص خواهد شد و اگر این تزریق نیرو نبود چه بسا اکنون با مشکلات بسیاری روبرو می‌بودیم.
وی ادامه داد: نکته بعدی این است که در چند مسئله جهشی را شاهد بودیم اول استفاده از فناوری‌های نوین بود یعنی همین نیروهای جدیدی که به قوه قضائیه آمدند و دارای تجربه و انگیزه و استعداد بودند توانستند یک توسعه فوق‌العاده و یک جهش زیادی را که مورد نیاز کشور بود در قوه قضائیه به وجود بیاورند که در این زمینه ثمرات آن را از حالا به بعد بیشتر خواهیم دید.
معاون اول دستگاه قضا بیان کرد: امروز در اولین گام دهه پنجم انقلاب و گام دوم انقلاب هستیم و سؤال این است که چه کسی می‌خواهد سکان قوه قضائیه را در دست گیرد و مسئولیت سنگین تحقق عدالت را برعهده بگیرد؟ شخصیت بزرگی که هم از تحصیلات دانشگاهی در سطح دکتری و هم از تحصیلات حوزوی بهره‌مند است و مهم‌تر از همه این‌ها دارای تجربه ۴۰ ساله انقلاب در زمینه‌های مختلف است. آن فرد حضرت آقای رئیسی است که هم فرزند حوزه و هم فرزند انقلاب و هم فرزند قوه قضائیه است.
محسنی اژه‌ای گفت: در این روز‌ها که رسانه‌ها را دنبال می‌کردیم سلیقه‌ها و جناح‌های مختلف همه از انتصاب آقای رئیسی استقبال کرده‌اند و این یک افتخار برای قوه قضائیه است که فرزند و تربیت شده‌اش در دستگاه قضایی به سمت ریاست آن قرار می‌گیرد و همه افراد با سلیقه‌های مختلف از این انتصاب استقبال می‌کنند.
معاون اول دستگاه قضا افزود: در قانون اساسی آمده است که رئیس‌دستگاه قضایی باید فردی مجتهد، عادل، آشنا به امور قضایی و مدیر و مدبر باشد. الحمدلله در طول دوره‌های قبل این اتفاق افتاده است و امروز هم به شایستگی آقای رئیسی به این سمت منصوب
شده‌اند.
وی در پایان ضمن آرزوی موفقیت برای رئیس‌جدید دستگاه قضایی اذعان کرد: بنده آنچه را که در توان دارم در خدمت شما خواهم بود و البته می‌گویم که خوب است افراد جوان و نیروهای جوان جایگزین بنده و امثال من شوند و البته مختصر تجربه‌ای را که دارم در خدمت شما قرار خواهم داد و در خدمت شما خواهم بود.
در این مراسم حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی رئیس‌دفتر رهبر انقلاب پس از قرائت حکم انتصاب حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی به ریاست قوه قضائیه از سوی رهبر انقلاب، این حکم را به رئیس‌جدید دستگاه قضا اهدا کرد.
اساس تحول قضایی باید بر بستر گام دوم شکل گیرد
در این مراسم رئیس‌جدید قوه قضائیه طی سخنانی با تقدیر و تشکر از حسن اعتماد رهبرانقلاب گفت: امیدوارم اعتماد مقام معظم رهبری به حقیر در مسئولیت خطیر قوه قضائیه موجب شرمندگی بنده خدمت ایشان، قضات محترم، مردم عزیزمان و نیروهای حزب‌اللهی دلداده به انقلاب اسلامی نشود.
حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی افزود: در فاصله سه سالهای که از قوه قضائیه داشتم، هم در دوره خدمت در آستان قدس رضوی و هم در انتخابات ریاست‌جمهوری فرصتی پیدا کردم و بیش از گذشته با مشکلات و با زندگی مردم در سطوح مختلف آشنا شدم و این آشنایی که در این دوره سه ساله برای من فراهم شد، اگرچه اطلاعاتی از قبل داشتم، ولی به نظرم آشنایی بیشتر با مشکلات، تنگنا‌ها و آلام در زندگی مردم ضرورت داشت و این فرصت سه ساله برای بنده این جهت را بحمدالله به همراه داشت. تمام تلاشم آن است که از ظرفیت فعلی و بالقوه در قوه قضائیه در جهت کاهش این آلام و مشکلات، احقاق حقوق مردم، اجرای عدالت و آنچه مورد خواست مردم عزیز است، استفاده کنم.
رئیسی ادامه داد: در نظرسنجی‌هایی که در بین مردم انجام شده، مردم همچنان درمورد اجرای عدالت نگرانند. مطالبه مردم این است که در سطوح مختلف اجرای عدالت را بیش از گذشته ببینند؛ لذا اساس تحول قضایی باید بر بستر گام دوم شکل گیرد. در گام دوم حرکت انقلاب، اجرای عدالت برای تمامی آحاد جامعه، مسئولان و دستگاه قضایی به عنوان یکی از محور‌های مهم تلقی شده است و از نقطه‌های اساسی در تفکردینی، قانون اساسی و قوانین موضوعه است که مورد تأکید همیشگی امامین انقلاب بوده است و این موضوع می‌طلبد که امروز ما به یک نقطه قابل قبول در رابطه با اجرای عدالت به تفاهم برسیم.
نزدیک‌ترین اساس به اجرای عدالت اجرای قانون است
وی بیان کرد: بنده نمی‌خواهم بگویم اجرای عدالت مساوی با اجرای قانون است؛ اما در حال حاضر اگر ما بخواهیم بر یک اصل تفاهم و توافق کنیم که نزدیک‌ترین اساس به اجرای عدالت باشد، آن اجرای قانون است. در کشور همه موظفند اجرای قانون کنند، هیچ کس تحت هیچ شرایطی در هیچ جایگاهی حق دور زدن قانون و تخلف قانونی را نخواهد داشت.
رئیس‌قوه قضائیه با بیان اینکه امروز باید مسئله اجرای قانون در همه سطوح کشور جدی گرفته شود، گفت: کشور ما کشوری است که هر روز یک گروه، یک حزب و جریانی در مجلس، دولت و بخش‌های دیگر می‌آید. ما باید بر اجرای قانون توافق کنیم و اجرای آن را جدی بگیریم. بنده نیز تأکیدم بر اجرای قانون به عنوان نقطه محوری خواهد بود، هر چند این مهم ممکن است همه موضوع عدالت را پوشش ندهد؛ اما نقطه‌ای است که حتما باید روی آن تفاهم کنیم.
پیشگیری، راه مبارزه با اطاله دادرسی
رئیسی اظهار داشت: در ارتباط با دستگاه قضایی تلاش‌های بسیار شده است؛ اما امروز همچنان مسئله اطاله دادرسی، تعداد ورودی پرونده‌ها به دستگاه قضایی زیبنده نظام قضایی و اسلامی ما نیست. در این رابطه باید سرچشمه‌ها را بررسی کرد تا مشخص شود تولید این میزان پرونده از کجاست. طبیعتا در این رابطه جایگاه پیشگیری را هم دولت بر عهده‌دارد و هم مجلس با تصویب قوانین و مقررات پیشگیرانه.
وی با طرح این پرسش که تولید این میزان پرونده برای چیست و از کجاست، اظهارداشت: طبیعتا دراین رابطه جایگاه پیشگیری را هم دولت و هم مجلس با تصویب قوانین و مقررات پیشگیرانه به عهده‌دارند. اجازه دهید این جمله را بگویم، هیچ دستگاهی را در کشور نمی‌شناسم، الا اینکه وظیفه پیشگیری از وقوع جرم دارد. هیچ دستگاهی در کشور نیست در حوزه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی که وظیفه پیشگیری از وقوع جرم را نداشته باشد، یعنی تمامی اقدامات باید با نگاه پیشگیرانه از وقوع ناهنجاری‌های اجتماعی واقتصادی و فرهنگی در جامعه باشد. این نگاه، نگاهی است که همه را در مسئله پیشگیری از وقوع جرم مسئول می‌کند. این نگاه می‌تواند کاهش جدی پرونده‌ها را به دستگاه قضایی به دنبال داشته باشد؛ لذا مسئله پیشگیری، مسئله بسیار مهمی است و قوانین مجلس واقعا باید از ناظر برجرم زدایی، قضا زدایی و حبس‌زدایی باشد و این بحث‌ها پیگیری شود.
رئیس‌قوه قضائیه گفت: عفوی را اخیرا مقام معظم رهبری محبت کردند، اقدام بسیار مثبتی بود؛ اما با این قوانین موجود، طی مدتی کوتاه وضعیت زندان‌ها مجددا به وضع سابق بازخواهد گشت و ما نمی‌خواهیم این اتفاق بیفتد. می‌خواهیم وضعیت زندان‌های ما وضعیتی باشد که زندان‌ها به فرموده امام خمینی(ره) دانشگاه باشند و محل بازسازی نیرو‌هایی که به هردلیل دچار آسیب شده‌اند و این نیازمند این است که مسئولان بتوانند دراین فضا کاری انجام دهند.
تأکید بر جوانگرایی در دستگاه قضا
حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی در ادامه عنوان کرد: برای تحول پیگیری تحول در دستگاه قضا، نیاز به نیروی انسانی تحول خواه داریم که واقعا تحول را خودشان هم بیاندیشند و هم در عمل اجرای تحول کنند و درمقابل تحول ایستادگی نکنند. بحمدالله با آشنایی که با سطوح مختلف دستگاه قضایی دارم، این روحیه در قوه قضائیه وجود دارد و فرمایش مقام معظم رهبری در استفاده از نیروهای جوان، کارآمد و انقلابی را به‌ضمیمه چراغ راهی که عزیزان مجرب ما در قوه قضائیه دارند دنبال خواهیم کرد که این تحول کاملا دردستگاه قضایی انجام شود.
امروز مدعی مبارزه با فساد درون قوه قضائیه خود قضات هستند
وی افزود: صیانت از دستگاه قضایی و قضات سالم و متدین که در دستگاه قضایی بسیار هستند، از نکات حائز اهمیت است. امروز مدعی مبارزه با فساد درون قوه قضائیه خود قضات هستند. قضات عزیز و پرکار و پرتلاش که صبح تا شب در بخش‌های مختلف قضایی فعالیت می‌کنند، مدعی چند نفری هستند که به عنوان کارمند و یا افراد منحرف به عنوان قاضی بخواهند دستگاه قضایی را ناسالم و خدای نکرده در ذهن مردم آلوده جلوه دهند. همه بدانند ما با همه همکاران در مقابل آن تعداد معدودی که بخواهند در این دستگاه تاثیرگذار خدای نکرده فضاسازی کنند، خواهیم ایستاد و ما مصمم هستیم که سلامت دستگاه قضایی را تضمین کنیم.
اهمیت صیانت از آزادی‌های اجتماعی و حقوق مردم
رئیس‌قوه قضائیه ادامه داد: نکته بعدی مسئله صیانت از آزادی‌های اجتماعی و حقوق مردم است که بسیار مهم است و مقام معظم رهبری نیز به آن‌اشاره فرمودند. همچنین حقوق شهروندی موضوع جدی در دستگاه قضایی است.ما به عنوان حقوق عامه نمی‌توانیم در مقابل تجاوز به آب، خاک، جنگل، محیط زیست، سلامت غذایی مردم و بسیاری از حقوق حقه مردم بی‌تفاوت باشیم. دستگاه قضایی درباره حقوق عامه ساکت نخواهد نشست و با قاطعیت در مقابل متجاوزین به حقوق عامه خواهد ایستاد.
رئیسی تاکید کرد: چندی طول نخواهد کشید که مردم با عمل قضات و مسئولین در بخش‌های مختلف، دستگاه قضایی و قاضی را به عنوان حامی مطمئن و خادم عادل بدانند و با این دو وصف این دستگاه و مجموعه را یاد کنند.
لزوم توجه به کرامت ارباب رجوع در دستگاه قضا
وی با اشاره به کرامت انسانی گفت: کرامت نیرو‌ها در مجموعه دستگاه قضایی از جمله ارباب رجوع و حتی کسانی که مورد اتهام قرار گرفته‌اند و تعقیب و مجازات می‌شوند، باید مورد توجه قرار گیرد و حقوق آنها رعایت شود و این از مسائل اصلی است.
نظارت مچگیری نیست
رئیس قوه قضائیه با اشاره به نظارت در دستگاه قضایی، این مجموعه را بیشتر جایگاه قضاوتی دانست و گفت: دستگاه قضایی بیشتر جایگاه قضاوتی است تا نظارتی. ما معتقدیم در کنار قضاوت نظارت داریم و قانون اساسی این نظارت را برای دستگاه قضایی به صورت قانونمند و سازمان‌یافته قرار داده و اقداماتی هم در این مورد انجام شده است. در این موضوع مدیران دستگاه‌های اجرایی بدانند نظارت مچگیری نیست بلکه تضمین اجرای قانون، تداوم اعتماد به مدیران کشور و تضمین سلامت در دستگاه‌های اداری کشور است.
رئیسی با اشاره به تقویت نظارت درون دستگاه گفت: نظارت برای اتقان آرا، نظارت دادستان کل کشور بر دادستان‌ها، نظارت دیوان عالی کشور بر تمام محاکم، امری واقعی است و نه تشریفاتی که باید تحقق عملی پیدا کند. البته گام‌هایی برداشته شده و گام‌های دیگری هم در دستور کار وجود دارد که باید برداشته شود.
حمایت دستگاه قضا از مدیران پرکار و شجاع و سرمایه‌گذاری در کشور
وی اظهار داشت: از مدیران پرکار، شجاع و باجسارت می‌خواهم برای انجام کار‌ها هیچ مانعی را خصوصا در شرایط تحریم ظالمانه دشمن به رسمیت نشناسند و بدانند دستگاه قضا از هرگونه سرمایه‌گذاری در کشور حمایت خواهد کرد.
رئیس قوه قضائیه ضمن تاکید بر اینکه مدیر شجاع همواره باید مورد حمایت قرار بگیرد، ادامه داد: دولت زمینه را برای همه نوع سرمایه‌گذاری و کارآفرینی فراهم می‌کند و ما هم در بخش نظارت و قضاوت از همه نوع سرمایه‌گذاری در کشور حمایت خواهیم کرد و همه بدانند مدیر صحیح‌العمل، قاطع و شجاع مورد حمایت خواهد بود.
پیام ۸ ماده‌ای رهبری بهترین راهبرد مبارزه با فساد
رئیسی در بخش دیگری از اظهاراتش بیان کرد: مسئله بعد موضوع مبارزه با فساد است که خواست عموم مردم است. هر چه در مورد مبارزه با فساد بخواهیم بگوییم، بهترین راهبرد پیام ۸ ماده‌ای مقام معظم رهبری است. این پیام با اینکه هشت سال از آن می‌گذرد همچنان زنده است وهم تکلیف دستگاه‌های اجرایی و هم تکلیف مجلس و هم دستگاه‌های مختلف در آن روشن شده است.
اهمیت اصلاح ساختار‌های فسادزا
وی افزود: ما باید ساختار‌های فسادزا را اصلاح کنیم وگرنه هر روز، بروز یک حادثه، یک پرونده و یک مورد روی میز قاضی را شاهد خواهیم بود و حتما اصلاح ساختار‌ها در همان پیام مبارزه با فساد اقتصادی وظیفه دولت است و اصلاح قوانین و مقرراتی که زمینه‌ساز فساد است و یا مفسدان می‌توانند از آن سوءاستفاده کنند، وظیفه مجلس است و قوه قضائیه هم ان‌شاءالله برخورد عبرت‌آموز با مفسدان اقتصادی را در دستور کار قرار خواهد داد و این موضوع در اقدامات این چند وقت بوده و بعد از این هم با قاطعیت دنبال خواهد شد.
لزوم برخورد با عوامل قصور در کنار مقصران
رئیس قوه قضائیه گفت: ما در بروز فساد همیشه نباید فقط فردی که متهم است و مورد اتهام قرار گرفته را تعقیب کنیم. البته مجرم و متخلف حتما باید تنبیه شود؛ اما قصورها، کوتاهی‌ها، عدم پیش‌بینی‌ها و پیشگیری‌ها چه می‌شود؟ به نظر ما این نیز قابل پیگیری خواهد بود و نمی‌شود در قضیه‌ای که اتفاق افتاده فقط کسانی که در خط اول به عنوان متهم هستند، مورد پیگیری و سؤال قرار بگیرند. بنده معتقدم کسانی که در شکل‌گیری یک جرم و تخلف قصور داشتند و ندیدند آنچه که باید می‌دیدند و پیش‌بینی نکردند آنچه که باید انجام دهند طبعا باید به‌صورت جدی مورد پیگیری و سؤال قرار بگیرند.
لیست بلندی از نقض حقوق انسان در کارنامه مدعیان حقوق بشر است
حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی در ادامه درخصوص مسئله حقوق بشر نیز گفت: تاکید ما بر روی مسئله حقوق بشر است. ما امروز معتقدیم قوانینی که می‌تواند تضمین‌کننده سعادت بشر باشد، قوانین حیاتبخش اسلام است. ما در مقابل آنچه که مدعیان حقوق بشر در عالم بیان می‌کنند، معترضیم؛ خصوصا کسانی که در کسوت برخی از سازمان‌های بین‌المللی، خود در زمینه رعایت حقوق انسان‌ها، در جایگاه متهم قرار دارند. ما در برابر ایشان مدعی حقوق انسان‌ها؛ هستیم چرا که لیست بلندی از نقض حقوق انسان در کارنامه آنهاست و آنها نمی‌توانند مدعی حقوق بشر باشند.
در مقابل اخلال در امنیت جامعه و کشور به هیچ عنوان کوتاه نخواهیم آمد
وی افزود: ما موضوع امنیت را از مهم‌ترین مسائل برای کشور می‌دانیم و در مقابل جرایم خشن سازمان‌یافته و هرگونه اخلال در امنیت جامعه و کشور به هیچ عنوان کوتاه نخواهیم آمد و کوچک‌ترین ناامنی را تحمل نمی‌کنیم، چون همه اقدامات فرع بر امنیت است؛ اجرای عدالت و پیشرفت فرع بر امنیت است؛ لذا مسئله امنیت مسئله‌ای نیست که بشود نسبت به آن کوچک‌ترین اغماضی کرد.
رئیس‌قوه قضائیه در خاتمه سخنان خود از زحمات آیت‌الله آملی لاریجانی و همکاران وی قدردانی کرد.
آملی لاریجانی: استقلال دستگاه قضایی در زمره افتخارات ماست
رئیس‌سابق دستگاه قضا نیز در این مراسم گفت: به برادر مکرم حجت‌الاسلام و المسلمین رئیسی که با انتخاب مقام معظم رهبری به اصل خود بازگشتند، تبریک و تهنیت عرض می‌نمایم. سابقه دیرینه مودت با ایشان و در طول ایامی که بنده در دستگاه قضایی انجام وظیفه می‌کردم، نشانگر استعداد، توانایی‌ها و تجربیات گرانبهای ایشان بود و از خداوند می‌خواهم که با عنایت به این زحمات و تلاش‌ها، ایشان را در انجام مسئولیت‌ها موفق بدارد و امیدوارم بتوانند با درایت، تدبیر و البته صبر این بار را به دوش بکشند و موفق و منصور باشند.
آیت‌الله آملی لاریجانی با قدردانی از همه کارکنان قوه قضائیه، به وسعت دستگاه قضایی اشاره کرد و گفت: مهم این است که مسئولان و مدیران آن عزم مواجهه با فساد داشته باشند و اقدام کنند و بنده قاطعانه می‌گویم مسئولان عالی دستگاه قضایی در این دوره افراد متدین، فاضل، متخصص و وارد به کار خود بودند و عده‌ای از قضات شریف با سابقه طولانی و تعدادی از فضلای حوزه هستند که ایثار کردند و در دستگاه قضایی باهمه وجود برای پیشبرد اهداف آن تلاش کردند.
وی با انتقاد از برخی سیاه‌نمایی‌ها علیه دستگاه قضائی، تاکید کرد: در برخورد با مفاسد عزم همه راسخ بود و این مهم‌ترین سرمایه این دستگاه است. حالا ما سیاه‌نمایی کنیم که فساد کل کشور را گرفته؛ در کل کشور هم این حرف خلاف است. در دستگاه قضا هم همین طور است؛ قضات شریف با قناعت و بلندی طبع زندگی می‌کنند و دستشان آلوده نیست. افرادی متدین و فاضل که گاهی با ۴۰ سال سابقه هنوز خانه‌ای ندارند در آن سکنی کنند؛ آن وقت ما بگوییم همه دستگاه قضایی فساد است! چرا این سخنان نادرست و افتراگونه مطرح شود که موجب دلسردی طیف خدوم در این کشور شود.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام بیان کرد: این قضات با این فضل، تلاش و پاکدستی موجب افتخار برای بنده هستند و امید است دستگاه قضا با پیراستن برخی تخلفات و فساد‌ها چهره واقعی خود را پیدا کند که چهره‌ا‌ی عزیز و کریم است.
آملی لاریجانی با اشاره به مقوله استقلال دستگاه قضایی اظهار داشت: استقلال و ایستادگی دستگاه قضایی یک فرض بر همه ماست. من در طول این 10 سال واقعا با تمام وجود برای استقلال دستگاه قضایی و قاضی جنگیدم و خداوند را شاهد می‌گیرم برای این مسئله که چه روز‌ها و شب‌هایی را در بی‌قراری سیر کردم.
رئیس سابق دستگاه قضا تصریح کرد: افرادی قدرتمند و صاحب نفوذ از چپ و راست به دستگاه قضایی فشار می‌آوردند؛ اما ما ایستادگی کردیم و من امروز افتخار می‌کنم که در طول این دوره به هیچیک از قضات الزامی نکرده‌ام؛ البته ممکن است در مواردی مشورت داده باشم؛ اما در همان زمانِ مشورت دادن به قاضی تاکید کرده‌ام که صرفا به وظیفه خود عمل کند و این را از افتخارات خود می‌دانم.
وی بیان داشت: مسئله استقلال دستگاه قضایی در زمره افتخارات ماست و امیدواریم این امر استمرار یابد که ایستادگی و صبر را می‌طلبد.
اژه‌ای: سلیقه‌ها و جناح‌های مختلف از انتصاب آقای رئیسی استقبال کرده‌اند
معاون اول قوه قضائیه هم در این مراسم به بیان گزارش مختصری از عملکرد قوه قضائیه در ۴۰ سالگی انقلاب، خصوصاً 10 سال اخیر پرداخت و گفت: زمانی که آیت‌الله آملی به دستگاه قضایی آمدند پس از مشورت و انجام مطالعات خود یک کار خوبی که آغاز کردند این بود که نیروهای جدید را با نیروهای قدیم تلفیق کردند یعنی تعدادی از فضلای برجسته قم که نسبت به آیت‌الله آملی شناخت داشتند و آیت‌الله آملی هم نسبت به آنها شناخت داشت را وارد دستگاه قضایی کردند و با نیروهای قبلی و با تجربه قوه‌قضائیه این دو تلفیق شد و باعث گردید قوه‌قضائیه در ابعاد مختلف رشد داشته باشد.
حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای افزود: همان طور که می‌دانید سرمایه اصلی دستگاه قضایی نیروی انسانی است. در طول این مدت بیش از ۲۲ هزار نیروی جوان و خوش استعداد با رتبه‌های بالای علمی به دستگاه قضایی وارد شد یعنی حدود ۶ هزار قاضی و ۱۶ هزار و ۲۰۰ کارمند به قوه قضائیه اضافه گردید که قدم بسیار بزرگی بود که اثرات آن بعداً مشخص خواهد شد و اگر این تزریق نیرو نبود چه بسا اکنون با مشکلات بسیاری روبرو می‌بودیم.
وی ادامه داد: نکته بعدی این است که در چند مسئله جهشی را شاهد بودیم اول استفاده از فناوری‌های نوین بود یعنی همین نیروهای جدیدی که به قوه قضائیه آمدند و دارای تجربه و انگیزه و استعداد بودند توانستند یک توسعه فوق‌العاده و یک جهش زیادی را که مورد نیاز کشور بود در قوه قضائیه به وجود بیاورند که در این زمینه ثمرات آن را از حالا به بعد بیشتر خواهیم دید.
معاون اول دستگاه قضا بیان کرد: امروز در اولین گام دهه پنجم انقلاب و گام دوم انقلاب هستیم و سؤال این است که چه کسی می‌خواهد سکان قوه قضائیه را در دست گیرد و مسئولیت سنگین تحقق عدالت را برعهده بگیرد؟ شخصیت بزرگی که هم از تحصیلات دانشگاهی در سطح دکتری و هم از تحصیلات حوزوی بهره‌مند است و مهم‌تر از همه این‌ها دارای تجربه ۴۰ ساله انقلاب در زمینه‌های مختلف است. آن فرد حضرت آقای رئیسی است که هم فرزند حوزه و هم فرزند انقلاب و هم فرزند قوه قضائیه است.
محسنی اژه‌ای گفت: در این روز‌ها که رسانه‌ها را دنبال می‌کردیم سلیقه‌ها و جناح‌های مختلف همه از انتصاب آقای رئیسی استقبال کرده‌اند و این یک افتخار برای قوه قضائیه است که فرزند و تربیت شده‌اش در دستگاه قضایی به سمت ریاست آن قرار می‌گیرد و همه افراد با سلیقه‌های مختلف از این انتصاب استقبال می‌کنند.
معاون اول دستگاه قضا افزود: در قانون اساسی آمده است که رئیس‌دستگاه قضایی باید فردی مجتهد، عادل، آشنا به امور قضایی و مدیر و مدبر باشد. الحمدلله در طول دوره‌های قبل این اتفاق افتاده است و امروز هم به شایستگی آقای رئیسی به این سمت منصوب
شده‌اند.
وی در پایان ضمن آرزوی موفقیت برای رئیس‌جدید دستگاه قضایی اذعان کرد: بنده آنچه را که در توان دارم در خدمت شما خواهم بود و البته می‌گویم که خوب است افراد جوان و نیروهای جوان جایگزین بنده و امثال من شوند و البته مختصر تجربه‌ای را که دارم در خدمت شما قرار خواهم داد و در خدمت شما خواهم بود.