آثار احسان و نیکی به پدر و مادر (1)

(پرسش و پاسخ)

پرسش:از منظر آموزه‌های وحیانی اسلام احسان و نیکی فرزندان نسبت به والدین و پدر و مادر چه آثار دنیوی و اخروی در زندگانی آنها خواهد داشت؟

پاسخ:لزوم احسان همیشگی به پدر و مادر
همه آیاتی که خدای متعال در آنها دستور به احسان و نیکی به پدر و مادر را می‌دهد، و آن را بخشی از اطاعت خود معرفی می‌کند، به صورت مطلق آمده و هیچ تخصیص و قیدی به آن نزده است. هیچ شرطی ندارد اما آیات قرآن در مسئله اطاعت از والدین مطلق نیست بلکه مشروط و مقید می‌باشد. یعنی اگر پدر و مادری فرزندانشان را به کفر و شرک دعوت کردند در اینجا دیگر اطاعت کردن از آنها واجب نیست. (عنکبوت- 8)
آثار نیکی به پدر و مادر
1- نیکی متقابل فرزندان
امام صادق(ع) می‌فرماید: «بروا ابائکم، ببرکم انبائکم» به پدر و مادرتان نیکی کنید تا فرزندانتان به شما نیکی کنند (خصال، ج 1، ص 55)
2- افزایش طول عمر
پیامبر گرامی(ص) فرمود: «من برالوالدین، زادالله فی عمره» کسی که به پدر و مادرش نیکی کند خداوند بر طول عمرش می‌افزاید (نشریه پرسمان، مورخ 96/4/28) مفهوم این سخن پیامبر(ص) این است که اگر کسی به پدر و مادرش بی‌احترامی کند، عمرش کوتاه می‌شود! همچنان که در برخی روایات از کوتاهی عمر در اثر بی‌احترامی به پدر و مادر سخن به میان آمده است!
3- آسانی سکرات موت
امام صادق(ع) فرمود: کسی که دوست دارد، خداوند سکرات موت را برای او آسان گرداند، پس به پدر و مادرش نیکی کند (مشکاهًْ‌الانوار، ج1، ص 323)
4- عبادت بودن نگاه محبت‌آمیز به پدر و مادر
پیامبر گرامی(ص) «نظر الوالد الی والد به حباً لهما عبادهًْ»: نگاه دوستانه و محبت‌آمیز به پدر و مادر عبادت است (تحف‌العقول، ص 44)
5- جهاد در راه اسلام
قال النبی(ص): «برالوالدین» بحری عن الجهاد» نیکی به پدر و مادر، جای جهاد را می‌گیرد (نهج‌الفصاحه، ح 1086)
6- بزرگ‌ترین واجب حقوقی
قال الامام علی (ع): «برالوالدین اکبر فریضه» نیکی به پدر و مادر بزرگ‌ترین واجب (حقوقی) است (غرر الحکم و دررالکلم، ص
7- بهترین خوبی‌ها
قال الامام علی(ع): «برالوالدین من اکرم الطباع» نیکی به پدر و مادر از بهترین خوبی‌ها است. (بحارالانوار، ج 74 ص 84)
8- باعث خشنودی خداوند
قال النبی(ص): «رضی الله مع رضی الوالدین» رضایت خداوند در رضایت والدین است (همان، ج 71، ص 80)
9- باعث لذت زندگی
قال النبی(ص): «لذهًْ العیش فی‌البر بالوالدین» لذت زندگی در نیکی به پدر و مادر است (همان)
10- بهترین اعمال
قال الامام الصادق(ع): افضل الاعمال: الصلاهًْ لوقتها و برالوالدین و الجهاد فی سبیل‌الله» بهترین اعمال نزد خداوند: نمازگزاردن در وقت آن، و نیکی به پدر و مادر،‌و جهاد در راه خدا است.(بحارالانوار، ج 71، ص 85)
11- سپر آتش جهنم
شخصی به امام صادق(ع) عرض کرد: پدرم به حدی پیر و ناتوان شده که او را برای قضای حاجت حمل می‌کنم، و می‌برم. امام فرمود: اگر قدرت داری خودت این کار را انجام بده و خودت بر دهان او غذا بگذار تا این عمل سپر آتش فردایت باشد (و تو را به بهشت ببرد) (همان، ج 71، ص 56)
12- مشمول رحمت خدا بودن
قال النبی(ص): «رحم الله امرء اعان والده علی بره»: خداوند رحمت کند کسی را که کمک کند به پدرش به نیکی(همان)
13- رد نشدن دعایش درباره فرزند
قال الامام الصادق(ع): «ثلاث دعوات لایحجبن عن الله تعالی: دعاء الوالد لولده اذا بره» سه دعا است که رد نمی‌شود: یکی دعای پدر در حق فرزندش هنگامی که به او نیکی کند (همان)
14- باعث شناخت معرفت انسان
قال الامام الصادق(ع): «برالوالدین من حسن معرفه العبد بالله» نیکی به پدر و مادر از نشانه‌های شناخت انسان نسبت به پروردگار است.(همان، ص 77)
ادامه دارد