جواد سلیمانی
بحران فقدان نیرو بعد از شهادت کارگزاران و یاران کارآمدی چون مالک اشتر، عمار، ابوالهیثم بن تیهان، ذوالشهادتین در حکومت علوی به جایی رسید که آن حضرت در هفته آخر عمر شریفش از آنها یاد نمود و بر شهادت‌شان ‌گریست و فرمود:
«کجايند برادران من؟ همان‌ها که سواره به راه مي‌افتادند و در راه حق قدم برمي‌داشتند. کجاست عمار؟ کجاست ابن‌تيهان؟ و کجاست ذوالشهادتين1؟ و کجايند اشباه آنان از برادران‌شان که بر جانبازي پيمان بسته بودند و سرهايشان براي ستمگران فرستاده شد؟!
آه بر برادرانم، همان‌ها که قرآن را تلاوت مي‌کردند و به کار مي‌بستند و در واجبات تدبر مي‌کردند و آنها را برپا مي‌داشتند؛ سنت‌ها را زنده نگه مي‌داشتند و بدعت‌ها را مي‌ميراندند. اگر به جهاد دعوت مي‌شدند مي‌پذيرفتند و به رهبر خويش اعتماد و اطمينان داشتند و از او پيروي مي‌کردند.»2
آری بحران کمبود نیروی کارآمد یک بحران جدی است که امام مسلمین را محدود می‌کند تا با ادنی لغزش و تخلفی دست به تعویض یک استاندار بزند چون تربیت مدیر لایق برای پست‌های مهم مملکتی خم رنگرزی نیست که فوراً بتوان مدیر توانمند تولید کرد.
سال‌ها باید بگذرد تا یک رئیس‌جمهور، وزیر، قاضی، استاندار و فرماندار متخصص و متعهد و کارآزموده پرورش پیدا
کند.
لذا اگر جامعه‌ای با بحران کمبود مدیر صالح مواجه شود، دست رهبر برای عزل و نصب مدیران بسته می‌شود و قدرت مانورش برای اقدام قاطع در مواجهه با لغزش مسئولان کم می‌شود زیرا اگر مدیری را به علت برخی ضعف‌ها عزل کند مدیر جایگزین بهتر از او سراغ ندارد تا به جایش بگمارد، چه‌بسا مدیر جایگزین ضعف‌های مهم‌تر و خطرآفرین‌تری داشته باشد. که آسیب‌های ناشی از به‌کارگیری او بیش از مدیر اول باشد،
چنانکه در مثال قبل کاملاً این امر مشهود است.
بحران کمبود نیرو به گونه‌ای است که رهبر جامعه اسلامی نمی‌تواند آن را به صورت آشکار در ملأعام مطرح کند چرا که از یک سوی موجب سوءاستفاده دشمنان و تضعیف نظام اسلامی می‌شود و از سوی دیگر برخی از خودی‌های سطحی‌نگر می‌گویند این چه مکتب و حکومتی است که بعد از چند دهه نمی‌تواند مدیران لایقی تربیت کند تا جامعه و حکومت اسلامی را بر طبق موازین اسلامی اداره کنند. در حالی که اگر دقت کنند و عمیق به این مسئله نگاه کنند خواهند دید که پرورش یافتن مدیران کارآمده ده‌ها شرط لازم دارد که احراز همه آنها کار دشواری
است.
امروزه نیز یکی از موانع اساسی عزل کارگزارانی که ضعف‌هایشان مشهود است مسئله کمبود مدیر لایق و کارآمد و جامع‌الشرایط است،
بارها از طرق مختلف شنیده شد که رهبر معظم انقلاب در جواب کسانی که از ضعف‌های بعضی از مدیران منصوب از سوی ایشان گله کردند فرمودند من مدیری بهتر از این افراد سراغ ندارم و مسئله کمبود مدیر جامع الشرایط را به عنوان علت تحمل ضعف‌های بعضی از مدیران منصوبشان مطرح فرمودند.
پانوشت‌ها:
1- مقصود حضرت خزيمهًْ ‌بن‌ثابت است.
2- نهج‌البلاغه، خطبة 182.