آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی صبح دیروز یکشنبه به منظور دفاع از لایحه بودجه ۱۴۰۲ در مجلس شورای اسلامی حضور یافت و در ابتدای سخنان خود با اشاره به اقدام اخیر پارلمان اروپا علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفت: این اقدام، واکنشی علیه بصیرت و هوشیاری ملت ایران در ناکام گذاشتن توطئه و فتنه اخیر دشمن برای به آشوب کشاندن ایران است.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه هیچ نیروی نظامی دیگری در دنیا مانند سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با تروریسم مقابله نکرده است، افزود: هم نیروهای نظامی و هم مسئولان عالی سیاسی کشورهای منطقه و حتی جهان به نقش مهم و تعیین‌کننده سپاه، نیروی قدس و سردار شهید قاسم سلیمانی در مقابله با تروریسم در منطقه معترف هستند.
رئیس‌جمهور در ادامه سخنان خود در تشریح عملکرد بودجه سال ۱۴۰۱ تصریح کرد: با توجه به اینکه در آغاز فعالیت دولت سیزدهم شاهد نرخ رشد ۴ دهم درصدی بودیم، دولت مردمی تلاش کرد سال ۱۴۰۱ را با رشد اقتصادی دنبال کند و امروز شاهد آن هستیم که با تلاش بخش‌های مختلف دولت به رشد ۴ درصدی دست یافته‌ایم.
آیت‌الله رئیسی با بیان اینکه آمارها حکایت از رشد سرمایه‌گذاری و کاهشی شدن نرخ تورم دارند، خاطرنشان کرد: امروز شاهد رشد حدود ۵ درصدی در حوزه تولید و رشد بیش از ۵ درصدی در حوزه ابزار و تجهیزات تولید هستیم.
به رغم همه فشارها و تحریم‌ها فروش نفت و کسب درآمدهای آن افزایش داشته است
رئیس‌جمهور با اشاره به آمار رشد اشتغالزایی و کاهش بیکاری آن را نشانه تحقق اهداف بودجه ۱۴۰۱ و برنامه‌های مصوب دولت عنوان کرد و گفت: دولت مردمی توانسته به رغم همه تحریم‌ها و تهدیدها صادرات نفت و میعانات نفتی را افزایش داده و منابع حاصل از این صادرات را به داخل کشور منتقل کند که این گواه موفقیت در خنثی‌‌سازی و دور زدن تحریم‌ها است.
رئیسی افزود: دولت مردمی همچنین تلاش کرده است تا با وجود نگرانی‌ها و هشدارهایی که درباره استقراض دولت وجود داشت و نیز با وجود اجرای تکلیف قانونی مردمی‌‌سازی یارانه‌ها که با افزایش ۷ برابری پرداختی دولت برای یارانه‌ها همراه بود، از روش برداشت از تنخواه خزانه و استقراض استفاده نکند که این موفقیتی بزرگ برای دولت محسوب می‌شود.
رئیس‌جمهور اظهار داشت: در آغاز اجرای قانون مردمی‌‌سازی یارانه‌ها چنان‌که نمایندگان محترم مجلس مطلع هستند، زیرساخت‌های ارائه کالابرگ الکترونیک که باید از قبل آماده می‌شد، آماده نشده بود، اما با تلاش جدی دولت اخیرا زیرساخت‌های لازم فراهم شده و اجرای این قانون از استان‌ها آغاز شده که نتایج اجرای آن در اختیار نمایندگان مجلس نیز قرار خواهد گرفت.
آیت‌الله رئیسی همچنین به تلاش دولت برای تحقق حداکثری درآمدهای مالیاتی و جلوگیری از فرار مالیاتی اشاره و تصریح کرد: افزایش قابل توجه درآمدهای مالیاتی در کنار افزایش مودیان جدید مالیاتی نشان دهنده موفقیت دولت در تحقق هدف اتکای به درآمدهای مالیاتی در اداره کشور است.
بسیاری از قوانین معطل‌مانده از قبل با وجود تحریم‌ها و فشارها در دولت مردمی اجرا شد
رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه تعرفه‌گذاری خدمات‌پرستاری، رتبه‌بندی معلمان و ترمیم حقوق بازنشستگان که اجرای هر کدام با بیش از ۱۰ سال تاخیر مواجه شده بود، در سال‌ جاری با کمک مجلس شورای اسلامی دنبال شد، خاطرنشان کرد: این دستاوردها در عین همه محدودیت‌های بودجه‌ای تحقق پیدا کرد.
رئیسی با بیان اینکه رشد و ارزش افزوده بخش صنعت در ۶ ماهه اول سال ۱۴۰۱ معادل ۴,۹ درصد بوده که این از سال ۹۶ تاکنون بی‌سابقه است، گفت: همچنین ارزش افزوده بخش معدن که در ۶ فصل متوالی منفی ۰.۷ درصد بوده، در حال حاضر به رقم قابل توجهی رسیده و شاخص تولید شرکت‌های صنعتی و معدنی بورسی در حالی که در گذشته صفر درصد بوده، به رشد ۶ تا ۷ درصدی رسیده است.
رئیس‌جمهور افزود: رشد بخش صنعتی در تولید انواع سواری ۱۳ درصد، وانت ۵۴ درصد، اتوبوس و مینی‌بوس و ون ۱۵۷ درصد، تولیدات پتروشیمی ۸ درصد و بخش‌های مختلف تولیدات لوازم خانگی ۳۷، ۵۴ و ۱۲ درصد رشد داشته که همه نشانه‌های رشد تولید است.
احراز رتبه هفتم در تولید فولاد در جهان نشانه‌ای روشن از رشد تولید در کشور است
آیت‌الله رئیسی با اشاره به احراز رتبه هفتم در تولید فولاد در جهان در آبان‌ماه سال جاری را نیز نشانه‌ای روشن از رشد تولید دانست که نگرانی‌هایی نسبت به آن در میان نمایندگان مجلس و مردم وجود داشت و اظهار داشت: گام‌های برداشته شد در زمینه تولید نشان‌دهنده اراده موجود برای رشد تولید در کشور به عنوان تاکید سال‌های اخیر رهبر معظم انقلاب است.
رئیس‌جمهور رشد آمارها در بخش ایجاد اشتغال و فعالیت‌های دانش‌بنیان را نیز مورد اشاره قرار داد و تصریح کرد: ارزش تجارت کشور در ۱۰ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۱ با رشد ۱۷ درصدی و صادرات غیرنفتی با رشد ۱۹ درصدی همراه بوده و واردات کالاهای سرمایه‌ای نیز در این مدت افزایش یافته است.
رئیسی اضافه کرد: همچنین در بخش اشتغال که شما نمایندگان محترم نیز در این زمینه محل مراجعه مردم هستید، دولت به ویژه در بخش ایجاد اشتغال برای تحصیکردگان دانشگاهی عملکرد خوبی داشته و آمار حاکی از ایجاد قریب به یک میلیون شغل جدید می‌باشد که با کد ملی، کد بیمه و محل اشتغال به شکل مستند ارائه شده است.
رشد بیش از ۷۰ درصدی تولیدات دانش‌بنیان در بخش کشاورزی در ۱۰ ماهه ابتدایی ۱۴۰۱
رئیس‌جمهور با اشاره به رشد ۱۷ درصدی در تولید غلات در سال ۱۴۰۱ خاطرنشان کرد: در تجارت محصولات کشاورزی، حجم صادرات به ۲۰ میلیون تن افزایش یافته، خرید تضمینی گندم افزایش ۶۰ درصدی داشته و تولید محصولات دانش‌بنیان در بخش کشاورزی نیز با رشد ۷۱ درصدی همراه بوده که گواه تلاش دولت برای تحقق شعار سال است.
آیت‌الله رئیسی با بیان اینکه فقط در حوزه کشاورزی با رشد بیش از ۷۰ درصدی تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان مواجه هستیم، گفت: در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ تلاش شده سیاست‌های کلی برنامه هفتم، سند ملی آمایش سرزمینی در جهت اجرای عدالت در توزیع امکانات و سند تحول دولت مردمی مورد تأکید و توجه قرار گیرد.
شفافیت منابع و مصارف از خصوصیات لایحه بودجه ۱۴۰۲ است
رئیس‌جمهور افزود: همچنین سعی شده از درج احکام غیرمرتبط با بودجه در این لایحه اجتناب شود و احکام دائمی به صورت جداگانه مطرح شده و فقط احکام سنواتی در لایحه بودجه ۱۴۰۲ باشد. شفافیت و درج همه منابع و مصارف در سقف بودجه کل کشور نیز از نکاتی است که در لایحه بودجه مورد تأکید قرار گرفته است.
بهبود معیشت مردم، عدالت در پرداخت‌ها، کاهش تورم، صرفه‌جویی در هزینه‌ها، حمایت از بازار سرمایه، افزایش سهم درآمدهای مالیاتی از طریق مودیان جدید، توجه به بهداشت و درمان و مهم‌تر از همه و محوری‌ترین نکته توجه به رشد اقتصادی و موضوع مهم اشتغال را از دیگر محورهای مدنظر در تدوین لایحه بودجه ۱۴۰۲ دانست.
فعال شدن صندوق‌های استانی عدالت و پیشرفت در سال ۱۴۰۲
رئیس‌جمهور همچنین فعال شدن صندوق‌های عدالت و پیشرفت در استان‌ها را از دیگر تدابیر دولت در بودجه ۱۴۰۲ عنوان کرد و اظهار داشت: فعال شدن این صندوق‌ها علاوه‌بر اینکه دست استان‌ها را برای درآمدزایی در مسیر تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام باز می‌کند، باعث تمرکززدایی از مرکز و تفویض اختیارات به استان‌ها نیز می‌شود.
آیت‌الله رئیسی تامین معادل ۳۶۰ همت منابع برای پرداخت یارانه نقدی یا کالابرگ الکترونیک، تأمین یارانه نان، رشد حداقل ۲۰ درصدی حقوق شاغلین و بازنشستگان، معافیت مالیاتی درآمدهای ماهیانه تا ۷ میلیون تومان، کاهش تعرفه گمرکی نهاده‌های دامی و کالاهای اساسی از ۴ درصد به ۱ درصد و پیش‌بینی برای واردات خودرو را نیز از دیگر مفاد بودجه ۱۴۰۲ عنوان کرد.
رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه دولت در اجرای قانون واردات خودرو برای تعدیل بازار تاخیری نداشته و به محض ابلاغ این قانون اقدامات لازم برای تدوین آیین‌نامه‌ها و اجرای آنها آغاز شده است، تصریح کرد: دولت هم تولید خودروی باکیفیت در داخل و هم واردات خودرو برای رفع نیازهای مردم را مدنظر دارد.
اختصاص هزار میلیارد تومان به هر استان برای رونق تولید و ایجاد اشتغال
رئیسی اختصاص هزار میلیارد تومان برای هر استان و در مجموع ۳۱ هزار میلیارد تومان برای مسئله رونق تولید و ایجاد اشتغال در کل کشور را از دیگر بندهای لایحه بودجه ۱۴۰۲ برشمرد و خاطرنشان کرد: این بخشی از تنخواه هر استان برای ایجاد اشتغال در ضمن رونق تولید است و علاوه‌بر آن مازاد درآمدهای هر استان مثل حقوق دولتی معادن و دیگر درآمدهای مازاد استان‌ها نیز می‌تواند به صندوق عدالت و پیشرفت واریز شود تا صرف کمک به ایجاد اشتغال و تکمیل پروژه‌های نیمه تمام شود.
رئیس‌جمهور در ادامه افزود: در بودجه ۱۴۰۲ همچنین تأمین سرمایه از محل تهاتر دارایی‌ها و تهاتر نفت برای تولید، ۵۴۰ همت برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های دولتی، کاهش مالیات شرکت‌های تولیدی، صندوق تثبیت سرمایه و رشد ۴۰ درصدی بخش سلامت پیش‌بینی شده است.
رئیسی به توجه ویژه دولت به موضوع مسکن در بودجه سال آینده اشاره کرد و گفت: تأمین منابع مالی و زمین مورد نیاز نهضت ملی مسکن و همچنین تخفیف مالیاتی پروژه‌های این طرح عظیم ملی از پیش‌بینی‌های دولت در حوزه مسکن بوده است.
تلاش کردیم در بودجه ۱۴۰۲ مغایرتی بین درآمدها و هزینه‌ها نباشد
رئیس‌جمهور تصریح کرد: دولت تلاش کرده در بودجه ۱۴۰۲ همانند امسال مغایرتی بین درآمدها و هزینه‌ها نباشد، چرا که کسری بودجه مورد پسند دولت و مجلس نیست و آثار تورمی زیانباری نیز خواهد داشت. همچنین به حداقل رساندن تکالیف بانک‌ها، مدیریت بودجه و بازار سرمایه از دیگر نکات بودجه ۱۴۰۲ بوده است.
رئیسی در ادامه با اشاره به پرسش‌های مطرح شده درباره چگونگی افزایش درآمدها و هزینه‌ها در بودجه سال آتی، اظهار داشت: در منابع بودجه ۱۴۰۲، ۴۰ درصد از افزایش درآمدها از محل شناسایی فرار مالیاتی و مودیان جدید است و افزایش هزینه‌ها نیز مربوط به افزایش حقوق و دستمزدها و همچنین افزایش پرداختی از محل هدفمندی یارانه‌ها بوده است.
رئیس‌جمهور مسکن، تغذیه و معیشت، خودرو و سلامت را ۴ محور اساسی مورد توجه دولت عنوان کرد و افزود: ما برای این ۴ محور اساسی که مسئله و خواست اصلی مردم است، برنامه کوتاه‌مدت داریم که حتماً در آینده نزدیک با ساماندهی در این محورها وضعیت متفاوت و قیمت‌ها کاهشی خواهد شد.
رئیسی با بیان اینکه با مدد الهی و اتکا به شاخص‌های اقتصادی در حال رشد، بازار ارز و طلا نیز حتماً کاهشی خواهد شد، تصریح کرد: به رغم همه القائات دشمنان و تردیدآفرینی برخی جریانات با توجه به منابع و ظرفیت‌های عظیم موجود در کشور و همچنین با همکاری و تعامل دولت و مجلس تحت منویات رهبری معظم انقلاب اسلامی خواست مردم محقق خواهد شد و آینده بسیار روشن است.

نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی دیروز یکشنبه (2 بهمن) روند بررسی لایحه بودجه 1402 کشور را آغاز کردند.
آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور به همراه میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه، اسماعیلی رئیس دفتر رئیس‌جمهور، محمد حسینی معاون پارلمانی ریاست جمهوری برای دفاع از کلیات لایحه بودجه 1402 وارد صحن علنی مجلس شدند.
در ادامه رحیم زارع سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه ضمن ارائه گزارش شور اول کمیسیون تلفیق درخصوص کلیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشورگفت: کمیسیون تلفیق در طی چهار روز و ۱۱ جلسه رسمی با حضور وزرای اقتصاد و تعاون، رئیس کل بانک مرکزی، کارشناسان دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط، دیوان محاسبات و نمایندگان بخش‌های خصوصی به بررسی محورهای اصلی لایحه بودجه و ویژگی‌ها و شاخص‌های کلان اقتصادی، منابع و مصارف، اعتبارات مالی و بودجه بانک‌ها و شرکت‌های دولتی پرداخت و در نهایت در جلسه 27 دی‌ماه، پس از استماع نظر مخالفان و موافقان و دفاع دولت، کلیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ با اکثریت آرا به تصویب کمیسیون رسید.
وی در ادامه اظهار کرد: بودجه سال ۱۴۰۲ به میزان ۵۱۰۹ هزار میلیارد تومان بوده که ۶۰ درصد این مبلغ مربوط به گردش مالی شرکت‌های دولتی و بانک‌ها بوده و نسبت به بودجه سال جاری ۳۶ درصد رشد داشته است. ۴۲ درصد این رقم مربوط به بودجه عمومی دولت بوده که در مقایسه با بودجه سال ۱۴۰۱ حدود ۴۰ درصد افزایش یافته است.
در ادامه جلسه دیروز، محمدمهدی مفتح، سخنگوی کمیسیون برنامه و بودجه، گزارش این کمیسیون را قرائت کرد و از تصویب کلیات لایحه بودجه 1402 در جلسه صبح دیروز این کمیسیون خبر داد.
موافقان و مخالفان لایجه بودجه 1402 چه گفتند؟
در ادامه محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، در ارتباط با موضوع بودجه، ضمن تقدیر و تشکر از عملکرد یک‌سال‌ونیم اخیر دولت جهت بهبود نماگرهای اقتصادی، گفت: انتظار ما از دولت در ارتباط با بودجه‌، این بود که بتواند لایحه‌ای ارائه بکند که آن‌چه را که به‌عنوان اصلاحات مدنظر مقام معظم رهبری بود، اجرایی کند. تلاش دولت در این زمینه انجام ‌شده اما این مقدار کفایت نمی‌کند.
جعفر قادری عضو کمیسیون برنامه و بودجه موافق بعدی بود که در دفاع از کلیات لایحه بودجه 1402 اظهار کرد: با توجه به تورم ۴۰ درصدی سال گذشته به ‌هر حال روش قابل‌قبولی است که بودجه عمرانی فقط ۲۶ درصد اضافه شده ولی باید توجه کنیم که بار پروژه‌های عمرانی بر روی دوش بخش غیردولتی باشد و باید تلاش ما در مجلس بر این باشد که راه را برای سرمایه‌گذاری بخش‌های غیردولتی و ورود بخش‌های غیردولتی در اجرای طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی باز کنیم.
قادری افزود: رشد ۵۹ درصدی مالیات‌ها در امسال توسط دولت یک گام بلند و نشان این است که اگر این مسیر ادامه پیدا کند، بدون اینکه دقیقاً القای مالیاتی اضافه شود صرفاً پایه‌های مالیاتی افزایش پیدا کند و مؤدیان بیشتری را شامل شده و جلوی فرارهای مالیاتی گرفته شود.
حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی عضو هیئت‌رئیسه مجلس نیز به‌عنوان مخالف بودجه 1402 اظهار کرد: در این بودجه بحث اصلاح ساختار آمده است. رهبر انقلاب هم فرمودند ترکیب غلط بودجه اصلاح نشده است. باید دید در این لایحه چه گام‌هایی برای اصلاح برداشته شده است.
وی افزود: امسال حدود 300 همت کسری بودجه داشتیم و با اصلاحیه مجلس و برداشت از صندوق توسعه این را پوشش دادیم. اگر این مجوزها امسال داده شد، سال بعد داده نشود این 400 همت کسری بودجه همان ام‌الخباعث مشکلات اقتصادی خواهد بود.
مهرداد ویس‌کرمی، نماینده مردم خرم‌آباد، به‌عنوان موافق این‌گونه اظهار کرد: مجلس شورای اسلامی، ضمن حفظ جایگاه قانون‌گذاری و نظارتی خود باید کمک کند تا نقایص بودجه مرتفع شود چرا که دولت در خط‌مقدم مبارزه با مسائل اجرایی و حل مشکلات مردم است و همه باید کمک کنیم که این‌بار به سلامت به منزل برسد.
نماینده مردم خرم‌آباد در مجلس یازدهم، ادامه داد: کلیت بودجه همان بودجه سال 1401 است ولی باید توجه کنیم که ایرادات بودجه سال جاری را برای سال آینده حل کنیم. همچنین واقعیت‌های موجود در این بودجه در نظر گرفته شده است و یکی از نکات مثبت در این بودجه بحث توجه به شرکت‌های دانش بنیان است که با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری باید به بحث شرکت‌های دانش‌بنیان بیش از گذشته توجه صورت گیرد که خوشبختانه در بودجه سال آینده به این امر توجه شده است.
موافقت مجلس با کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۲ کل کشور
در نهایت نمایندگان مجلس شورای اسلامی با ۱۶۹ رأی موافق، ۵۴ رأی مخالف و ۷ رأی ممتنع از مجموع ۲۳۵ نماینده حاضر در جلسه کلیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ را تصویب کردند.
محمدباقر قالیباف رئیس مجلس پس از تصویب کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۲ کل کشور، اظهار داشت: از آنجا که کلیات لایحه بودجه در صحن مجلس رأی آورد، لایحه به کمیسیون‌های تخصصی مجلس ارجاع شده تا نمایندگان پیشنهادات خود را درباره جزئیات مطرح کنند.
وی بیان کرد: دوستان توجه داشته باشند در آیین‌نامه حداکثر زمان برای بررسی لایحه پیش‌بینی شده است، اما از آنجا که با محدودیت زمانی رو‌به‌رو هستیم، باید مقداری در زمان رسیدگی تعدیل شود. ان‌شاءالله با همکاری در این زمینه کار را پیش خواهیم برد.
براساس آیین‌نامه داخلی مجلس، کمیسیون‌های تخصصی فرصت ۱۵ روزه‌ای برای بررسی جزئیات لایحه بودجه و ارائه پیشنهادات خود به کمیسیون تلفیق دارند. پس از آن جلسات کمیسیون تلفیق برای بررسی بودجه ۱۴۰۲ کل کشور به مدت ۲ هفته برگزار خواهد شد.