۱۲۴۹ - رویترز: ایران در دولت سیزدهم به اوج رشد اقتصادی رسیده است / ۱۴۰۳/۰۴/۰۸
رویترز:
ایران در دولت سیزدهم به اوج رشد اقتصادی رسیده است
۱۴۰۳/۰۴/۰۸
به گزارش خبرگزاری فارس، رسانه انگلیسی در ابتدای گزارش خود آورده که نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ایران که قرار است جمعه پیش رو برگزار شود متعهد شدند که اقتصاد کشور(که این رسانه انگلیسی آن را متزلزل خواند) احیا کنند.
رویترز با اشاره به لطمه تحریم‌های سال 2018 آمریکا بر صادرات نفت ایران، کاهش درآمدها و به تبع آن افزایش مالیات‌ها و ایجاد کسری بودجه بزرگ و تورم سالانه نزدیک به 40 درصد در آن زمان، افزود: با این حال اقتصاد ایران با کمک صادرات نفت به چین و افزایش قیمت نفت خام از فروپاشی دور مانده با وجود اینکه سطح صادرات نفت نسبت به قبل از سال 2018 هنوز کمتر است. اکثر نامزدها می‌گویند که قصد دارند از سیاست رئیسی که مبتنی بر خوداتکایی اقتصادی و تقویت روابط تجاری با آسیا بود الگوبرداری کنند.
این رسانه انگلیسی ادامه داد: طی سه سالی که رئیسی در قدرت سپری کرد اقتصاد ایران از رکود سال‌های 2018 و 2019 ناشی از اعمال مجدد تحریم‌ها خارج شد و بنا به اعلام مرکز آمار ایران رشد اقتصادی ایران در سال منتهی به مارس (اسفند ماه) گذشته به اوج خود یعنی پنج و هفت دهم درصد رسید.
افزایش صادرات نفت و کاهش بیکاری
رویترز افزود: با این حال، بیشتر این توسعه توسط بخش انرژی انجام شده است به طوری که ایران جهش 70 درصدی در تولید نفت را به ثبت رساند که اکنون به حدود سه میلیون و 500 هزار بشکه در روز می‌رسد به نحوی که صادرات نفت ایران نیز به بیش از یک میلیون و 400 هزار بشکه در روز (آمار واقعی صادرات نفت بسیار بیش از رقم رویترز است) رسیده است.
این رسانه انگلیسی ادامه داد: نرخ بیکاری ایران طبق آمار بانک جهانی حدود هفت و شش دهم درصد است در حالی که در زمان انتخاب رئیسی این رقم حدود 9 و شش دهم درصد بود.
به گزارش رویترز، کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری ایران وعده اجرای برنامه هفتم توسعه کشور مصوب سال گذشته مجلس را دادند که هدف آن مهار تورم، افزایش صادرات و تعیین اهداف بلندپروازانه برای دستیابی به رشد سالانه هشت درصدی در شرایط تحریم است.
این رسانه انگلیسی افزود: رئیسی، یکی از وفاداران به آیت‌الله خامنه‌ای، در طول سه سال ریاست‌جمهوری خود، متعهد شد که اقتصاد را به مذاکرات هسته‌ای با قدرت‌های جهانی گره نزند. بر اساس این گزارش، انتخابات زودهنگام در ایران به نامزدها فرصت کمی برای تدوین برنامه‌های دقیق اقتصادی داد و اکثر آنها گفته‌اند که قبل از اینکه ایران بخواهد تحریم‌های اعمال شده علیه خود را پایان دهد اقتصاد باید به خود متکی شود. مناظرات و بحث‌های انتخاباتی در ایران عمدتاً بر مشکلات مالی به عنوان مسائل داخلی متمرکز بوده است.
براساس آمارهای بین‌المللی
ایران هفتمین تولیدکننده بزرگ نفت دنیا شد
براساس آمارهای منتشر شده از سوی یک مؤسسه بین‌المللی، ایران با ثبت رشد
۱۹ درصدی تولید نفت و میعانات در سال گذشته، دومین کشور جهان از این نظر بوده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، آمار منتشر شده در گزارش مرور آماری انرژی جهان که از سوی مؤسسه انگلیسی IE منتشر شده نشان می‌دهد ایران رتبه دو جهان در افزایش میزان تولید نفت خود در سال گذشته را کسب کرده است.
تولید نفت خام و میعانات ایران در سال 2023 با رشد 19 درصدی نسبت سال قبل از آن مواجه شده و به سه میلیون و 940 هزار بشکه در روز رسیده است. ایران در سال پیش از آن سه میلیون و 331 هزار بشکه در روز نفت تولید کرده بود.
رشد 19 درصدی تولید نفت خام و میعانات ایران در سال 2023 که با وجود تداوم تحریم‌های غیرقانونی آمریکا به دست آمده است بیش از 13 برابر متوسط رشد تولید نفت دنیا در این سال بوده است. کل تولید نفت خام و میعانات دنیا در سال 2023 با رشد یک و چهار دهم نسبت به سال قبل از آن به 82 میلیون و 636 هزار بشکه در روز رسیده است.
بر اساس این گزارش، ایران هفتمین تولیدکننده بزرگ نفت خام و میعانات دنیا طی سال میلادی گذشته بوده و چهار و هشت دهم درصد از کل نفت خام و میعانات تولیدی دنیا مربوط به ایران بوده است.
سرپوش گذاشتن دولت تدبیربر ناکامی در فروش نفت
گفتنی است دولت سیزدهم در حالی تولید و صادرات نفت کشور را ظرف سه سال و علی‌رغم تحریم‌های همه‌جانبه غرب متحول کرده است که در زمان آغاز به‌کار این دولت، تولید و فروش نفت وضعیت مناسبی نداشت. با این حال مسئولان دولت موسوم به تدبیر و امید با استفاده از شلوغی ایام انتخابات، ادعاهایی مطرح کرده‌اند که با واقعیت‌ها همخوانی ندارد.
روز چهارشنبه ششم تیر، حسن روحانی رئیس‌جمهور دولت‌های یازدهم و دوازدهم با انتشار فیلمی به موضوع صادرات نفت در دولت خود پرداخت و ضمن تکذیب افت فروش نفت ایران به کمتر از ۳۰۰ هزار بشکه در روز، همه‌گیری کرونا را عامل نزولی شدن رقم صادرات در سال‌های پایانی دولت خود دانست.
چندی پیش نیز بیژن زنگنه وزیر سابق نفت نیز از رکوردشکنی صادرات فرآورده‌های نفتی در دولت دوازدهم خبر داد و عنوان کرد که برای بررسی عملکرد فروش نفت، باید میزان صادرات فرآورده‌های نفتی همچون بنزین نیز در مقایسه در نظر گرفته شود و این رقم در ماه پایانی سال ۹۹ به ۶۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یافته است.
بررسی اظهارات بیژن زنگنه در زمان وزارت وی نشان می‌دهد که در آن دوران، رقم فروش نفت افت چشمگیری داشته ولی صادرات فرآورده‌های نفتی در اوج قرار گرفته است. به عنوان مثال وزیر سابق نفت در سوم بهمن سال ۹۹ در بیان دستاوردهای خود، از «صفر نشدن صادرات نفت» و «رکوردشکنی فروش فرآورده» نام می‌برد.
به بیان ساده، از دید دولت روحانی، «همه‌گیری کرونا» دلیل افت غیرمعمول فروش نفت ایران بوده و افزایش صادرات فرآورده به «برنامه‌ریزی و مدیریت» آنها برمی‌گردد؛ اما این دو گزاره چقدر صحیح است؟
طبق آمار مؤسسه ردیابی نفتکش‌ها کپلر، رقم صادرات نفت ایران قبل از تاثیر همه‌گیری کرونا بر بازارهای بین‌المللی و افت تقاضای جهانی نفت، در می (اردیبهشت) سال ۲۰۲۰ به ۱۷۳ هزار بشکه در روز رسید و از رقم دو میلیون و ۷۷۴ هزار بشکه در روز به میزان ۹۴ درصد کاهش یافت.
در واقع افت فروش نفت ایران در دولت روحانی قبل از اثرگذاری شیوع جهانی کرونا بر بازارهای جهانی به علت محدودیت‌های ناشی از آن رخ داده است و به این پدیده ارتباطی ندارد.
اگر کاهش صادرات نفت ایران طبق ادعای روحانی به علت افت تقاضای جهانی نفت در اثر کرونا بوده، باید در آمار سایر صادرکنندگان نفت همچنین تاثیری می‌گذارد. اما بررسی آمار صادرات نفت سایر کشورها از جمله عربستان نشان می‌دهد که رقم فروش نفت این کشور در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۱۹ و قبل از همه‌گیری کرونا به ترتیب فقط ۶ و ۱۲ درصد کاهش یافته است؛ نه مثل ایران ۹۴ درصد.
در واقع دلیل اصلی افت شدید صادرات نفت در دولت روحانی، نه کرونا و نه تحریم بوده؛ بلکه مربوط به اجرای برجام و شفاف کردن شبکه فروش نفت ایران برای آمریکا است. سیدمحسن قمصری مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران و مسئول فروش نفت در دوره تحریم در مصاحبه‌ای در بهمن سال ۹۸ صراحتا عنوان کرد که درباره فروش نفت، شبکه صرافی‌های ایران را خودمان افشا کردیم.
با امضای توافق‌نامه راهبردی ایران و روسیه عملیاتی می‌شود
ایران در یک قدمی تبدیل شدن به هاب گازی منطقه
امضای توافق‌نامه راهبردی انتقال گاز روسیه به ایران، مهم‌ترین قرارداد تجارت گاز قرن در غرب آسیا بوده و مزایای متعددی از جمله قیمت مناسب، حل مشکل ناترازی و حتی جلوگیری از مازوت سوزی دارد.
به گزارش کیهان، ایران و روسیه روز چهارشنبه (ششم تیر) در حوزه انتقال گاز توافق‌نامه‌ای مهم امضا کردند. دو کشور در مجموع 60 درصد ذخایر گاز دنیا را در اختیار دارند. ایران، سومین تولیدکننده بزرگ گاز جهان پس از آمریکا، روسیه و چهارمین مصرف‌کننده بزرگ گاز جهان پس از آمریکا، روسیه و چین به‌شمار می‌رود اما به دلیل مصرف بالای داخلی، ایران تاکنون نقش زیادی در تجارت گاز نداشته است.
با این توافق، سهم ایران در تجارت گاز منطقه جهش خواهد کرد و ایران در عمل به هاب انرژی منطقه تبدیل خواهد شد و می‌تواند در این حوزه عرض اندام کند.
این قرارداد گازی، مهم‌ترین قرارداد انتقال و تجارت گاز قرن در منطقه غرب آسیا است و موازنه انرژی در منطقه را تغییر خواهد داد؛ همچنین، انقلاب بزرگی در بخش انرژی و صنایع منطقه ایجاد می‌شود.
به گزارش شانا، در این باره باید تأکید کرد که جریان‌هایی در دو کشور تلاش می‌کردند این توافق مهم انجام نشود و از ابزارهای مختلف از جمله رسانه‌ها برای مقابله با این توافق استفاده می‌کردند، اما اراده سیاسی قوی در سطح سران دو کشور، یعنی پوتین و شهید رئیسی، پس از دو سال مذاکره فشرده و محرمانه سبب شد این توافق بین دو غول گازی جهان امضا شود.
افزون بر این، با توجه به قرار گرفتن اغلب ذخایر گاز ایران در جنوب کشور، این توافق به تأمین امنیت انرژی مناطق شمالی کشور کمک شایانی خواهد کرد. بر این اساس، ایران می‌تواند گاز را از روسیه دریافت و به ترکیه، عراق، پاکستان، ارمنستان و کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس صادر کند؛ همچنین، ناترازی انرژی در کشور برطرف می‌شود.
این اتفاق، ایران و روسیه را در مسیر یک همکاری راهبردی بلندمدت قرار خواهد داد و به ثبات و امنیت منطقه و همکاری و وابستگی متقابل کشورهای منطقه نیز کمک شایانی خواهد کرد.
«محمدصادق جوکار»، رئیس مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی هم در تشریح موقعیت راهبردی تهران و مسکو همزمان با توافق برای انتقال گاز از روسیه به ایران، گفت: اقدام اروپا نقشی قابل‌توجه در ایجاد محدودیت برای شبکه انرژی منطقه داشت، به‌گونه‌ای که از صادرات سالانه حدود ۱۱۳ میلیارد متر مکعب گاز روسیه جلوگیری کرد.
وی ادامه داد: کشورهای اروپایی از ابزار قطع صادرات گاز برای فشار به روسیه استفاده کردند، هرچند که برای اروپا آسان نبود اما با تکیه بر بالا بردن قیمت‌ها، صرفه‌جویی و بهینه‌سازی مصرف، تقویت بازار ال‌ان‌جی و متنوع کردن سبد مصرف، واردات گاز با خط لوله را محدود کردند.
مزیت قیمتی و حل ناترازی
جوکار گفت: پس از حدود یک سال به نظر می‌رسد روس‌ها توانسته‌اند با وجود همه این مشکلات زیرساختی و ژئوپولیتیک و ترانزیتی در شرق یا غرب خزر، مشکل صادرات را حل کنند.
رئیس مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی با تأکید بر اینکه موقعیت کنونی در خرید گاز از روسیه نشان‌دهنده هوشمندی دستگاه دیپلماسی انرژی ایران است که زودتر گام‌های مربوطه را برداشته است، افزود: خرید گاز از روسیه مزایای زیادی برای ما دارد؛ نخست مقوله قیمت است و خرید گاز از روسیه بسیار مناسب‌تر از قیمت گاز ترکمنستان خواهد بود.
جوکار یادآور شد: خرید گاز روس‌ها می‌تواند مسئله ناترازی گازی در کشور و مشکلات مربوط به آن را حل کند؛ گاز خریداری شده می‌تواند جایگزین سوخت‌های مایع در نیروگاه‌ها شده و با صادرات مازوت و فرآورده، مشکلات آلودگی هوا هم برطرف شود.
وی ادامه داد: ضمن اینکه فروش مازوت و فرآورده‌های نفتی عواید زیادی برای کشور به همراه خواهد داشت؛ درعین حال چنان‌چه حجم خرید گاز ایران از روسیه زیاد باشد، می‌توانیم مازاد گاز خریداری‌شده را به بازارهای صادراتی کشور مانند عراق منتقل کنیم یا قرارداد با پاکستان، عمان و دیگر کشورهای منطقه را به نتیجه برسانیم.