77 - جنگ سرد فرهنگی؛ سازمان سیا در عرصه فرهنگ و هنر - شخصیت کثیف فارفیلد تصویری از ماهیت قدرت در آمریکا ۱۴۰۳/۱۰/۰۲
جنگ سرد فرهنگی؛ سازمان سیا در عرصه فرهنگ و هنر - 77
شخصیت کثیف فارفیلد تصویری از ماهیت قدرت در آمریکا
۱۴۰۳/۱۰/۰۲
فرانسیس استونر ساندرس
ترجمه حسین باکند
از دیگر مدیران فارفیلد میتوان به ویلیام واندن هیووِل، وکیل نیویورکی که به هر دو جان و بادی کِنِدی و آرتور شلزینگر نزدیک بود (او همچنین درکنار ویلیام دونوان و کاس کانفیلد عضو هیئت مدیره کمیته نجات اضطراری به شمار میرفت)؛ جوزف وِنِر رید، رئیس تریتونپرس، معاون شرکتهاب ساوند فلوریدا، عضو میزگرد مشورتی درام1 برای [پیشبرد] برنامه تبادل بینالمللی2 آنتا3 ؛ فرِد لازاروس جونیور، خیر ارشد بنیاد فرد لازاروس (که در سال 1956 کمک قابل توجهی به فارفیلد کرد و بعدها عضو مشاور بنیاد ملی هنر گردید)؛ دونالد استرالم، رئیس انجمن خدمات دفاعی یکپارچه4 در کنار همسرش جین، خیّر بنیاد شِلتِر راک (که در سال 1962، سالی که استارلم جایگزین فلایشمن به عنوان رئیس فارفیلد شد، «کولبری» پولهای سازمان سیا را به خزانه فارفیلد واریز میکرد، پولهایی که مقصد نهائی آن کنگره آزادی فرهنگی بود)؛ وایتلو رید ویراستار پیشین نیویورک هِرالد تریبون و رالف پی هانس، مدیر بنیاد هانس در کارولینای شمالی اشاره کرد. دوست خوب جونکی فلایشمن، هانس و همسرش، باربارا، همراه فلایشمنها و ویزنرها5 رهسپار [کشور جزیرهای] باهاما شدند. در آخر البته این مایکل جوسلسون بود که نامش در سربرگ بنیاد به عنوان مدیر بینالمللی ظاهر شد، و حقوق سازمان سیا خود را از طریق بنیاد دریافت میکرد.
فارفیلد به هیچ وجه در شخصیت کثیف خود استثنایی نبود. این ماهیت قدرت در آمریکا در آن زمان محسوب میشد. اسلوب حمایت خصوصی، الگوی برجستهای به نظر میرسید که نشان میداد چگونه گروههای همگن کوچک برای دفاع از منافع آمریکا - و طبیعتاً، منافع خود- به میدان میآمدند. خدمت در بالاترین نقطه خواسته همه واسپهای6 عزتخواه و جایزهاش، قیمومیت بر بنیاد فورد و همچنین بنیاد راکفلر بود که هر دو آنها ابزارهای هوشیار سیاست خارجی مخفی آمریکا به شمار میآمدند، مدیران و افسرانی داشتند که از نزدیک با اطلاعاتیهای آمریکا در ارتباط بودند و یا خودشان از اعضای اطلاعات آمریکا به حساب میآمدند.
بنیاد فورد که در سال 1936 تأسیس شد، گل سرسبد ثروت عظیم معاف از مالیات فورد محسوب میگردید و تا اواخر دهه 1950 مجموع داراییهای او به بیش از 3 میلیارد دلار رسید. دوایت مکدونالد در یک توصیف به یاد ماندنی، آن را به عنوان «انبار پول احاطه شده توسط افرادی که سهمی میخواهند» توصیف میکند. معماران سیاست فرهنگی بنیاد پس از جنگ جهانی دوم کاملاً با الزامات سیاسی، که از حضور ناگهانی آمریکا در صحنه جهانی حمایت میکرد، هماهنگ بودند. گاه به نظر میرسید که بنیاد فورد صرفاً امتداد دولت در حوزه تبلیغات فرهنگی بینالمللی است. بنیاد سابقه درگیری نزدیک در عملیاتهای مخفی در اروپا را داشت و از نزدیک با مقامات طرح مارشال و سیا در پروژههای خاص همکاری میکرد. این همکاری متقابل زمانی گسترش یافت که طراح [طرح] مارشال، ریچارد بیسِل، که با امضای او ارزهای تبدیلی در اختیار فرانک ویزنر قرار میگرفت، همان شخصی که در سال 1952 وارد بنیاد فورد شد، در یک پیشبینی دقیق گفت: «هیچ چیز مانع از این نمیشود یک فرد همان میزان تأثیری که میتواند از طریق کار در یک بنیاد دولتی داشته باشد را از طریق کار در یک بنیاد خصوصی به دست آورد7». بیسل در طول دوره مسئولیتش در بنیاد فورد معمولاً با آلن دالس و دیگر مقامات سازمان سیا، از جمله تریسی بارنز8 همکاسی سابقش در [مدرسه] گروتن9 برای رسیدن به ایدههای جدید «جلسه هماندیشی» برگزار میکرد. او ناگهان کارش را ترک گفت و به عنوان دستیار ویژه آلن دالس در ژانویه 1954 به سازمان سیا پیوست. اما پیش از این کمکی به هدایت اساس تفکر تازه متولد شده جنگ سرد نکرده بود.
بیسل مستقیماً زیر نظر پل هافمن، شخصی که در سال 1950 رئیس بنیاد فورد شد، کار کرد. هافمن که مستقیماً از شغلش به عنوان مدیر طرح مارشال [به این بخش] آمده بود، از نزدیک مشکلات اروپاییان را لمس کرد و با راهکارهای حل آن مشکلات آشنا شد [و اکنون بعد از گذراندن یک دوره عملی آشنایی با مشکلات و راهکارهای آن، آماده به کارگیری تجربیات و آموختههای خود در مسئولیت جدید خویش بود].
او به زبان جنگ روانی تسلط داشت و فریاد آرتور کستلر در سال 1950 را تکرار میکرد که «دوستان! آزادی تهاجم خود را آغاز کرده است»، او از «برقراری صلح» سخن به میان میآورد. او همچنین دیدگاه سخنگوی بنیاد فورد، رابرت مینارد هاچینز را تکرار میکرد که گفته بود وزارت خارجه «در معرض مداخلات سیاسی داخلی فراوانی است که دیگر نمیتواند تصویری گرد از فرهنگ آمریکا ارائه دهد».
پانوشتها:
1- Drama Advisory Panel
2- International Exchange Program
3- ANTA
4- United Community Defense Services
5- یعنی ویزنر و همسرش.
6- WASPs: White Anglo-Saxon Protestants: پروتستانهای سفید آنگلوساکسون.
7- یعنی دست بخش خصوصی مانند بخش دولتی باز باشد و محدودیتی برای او وجود نداشته باشد.
8- Tracy Barnes
9- واقع در شهر گورتن در ایالت ماساچوست آمریکا.