نظام خْانْواده در اسلام
راه انتخاب همـسر در اسلام
با مقدمه اي كه از نظرتان گذشت ، راه انتخاب همـسر در اديان و مكاتبي كه رنگ و بوي وحي را از دست داده اند ، يا از ابتدا از و يژگي آسماني بودن محروم بودند ، با راه انتخاب همـسر در فضاي ملكوتي فرق مي كند .
اسلام به مرد مسلمان و انسان مؤمن اجازه انتخاب هر زني را كه بخواهد نمي دهد ، چنانكه به زن مسلمان و بانوي مؤمنه اجازه اختيار هر شوهري كه بخواهخد نمي دهد ، چرا كه در انتخاب و اختيار همـسر بايد خير دنيا و آخرت ، و سعادت امروز و فرداي انسان ملاحظه گردد، وپاك ماندن زندگي از برنامه هاي شيطاني لحاظ گردد. زيرا در بناي ازدواج در اسلام فقط شهوت و تمتع و لذت بدني و مادي نيت ، بلكه هدف اسلام از مسئله ازدواج حفظ دين زنان و مردان ، و ساخته شدن خانه اي الهي ، و بوجود آمدن فرزنداني شايسته ، و تأمين رضايت حق است ، به همين خاطر درچنين چهار چوبي اصل ازدواج ، آئين همـسرداري ، عشق ورزي ، تأمين نياز جنسي به هر اندازه اي كه مزاج مرد و زن اقتضا كند ، رعايت حقوق ، فرزندار شدن ، تربيت اولاد ، و به عهده داشتن وظايف لازم ، و كار و كوشش و كسب براي تأ مين مسكن و لباس و تغذيه زن و بچه به عنوان عبادت خدا شناخته شده ، و براي هر قدمي كه انسان در اين زمينه بر مي دارد اجر عظيم و ثواب منظور شده است .
اينجاست كه معجزه اسلام در اصرا به مسئله كـفـو يـّت روشن مي شود ، و انسان در برابر شرايط الهي ازدواج كه در اسلام مطرح است با تمام وجود به خضوع وادار مي شود ، كه اگر آن شرايط الهي و معنوي لحاظ نشود ، از سـر و روي زندگي شـرّ و فتنه برخواهد خواست ، و فضاي خانه به فضائي پر از عذاب و رنج ، درد و محنت و تأسف و غصّه تبديل خواهد شد ، و كار به طلاق و جدائي يا تلخي هميشگي و يا اگر ظرفيتي در كار نباشد به جنون و ديوانگي خواهد كشيد .
از زني كه به رشد عقل و فكر خود باكسب معرفت ، و به كمال خود با كسب ايمان و اخلاق و تقوا كمك نكرده بايد پرهيز كنيد . و از ازدواج با چنين زني خودداري نمائيد ، زني كه در خانوادهاي به دور از خداپرستي ، و اخلاق و تقوا ، و توحيد و عبادت بارآمده براي مرد جز فتنه و فساد ، و هلاكت و تباهي چيزي ندارد .
بنابراين خود را در انتخاتب همـسر ، به شرايطي كه اسلام اعلام فرموده و اينجانب آن شرايط را از طريق روايات بيان خواهم كرد ، مقيد نمائيد ، و سعي كنيد زيبائي تنها ، و عشق زن گرفتن ، و چشم دوختن به مال و ثروت زن ، براي شما موجب انتخاب همـسر نشود .
رسول حق (مستدرك الوسائل قسمت نكاح ، باب١٣) مي فرمايد:
« زن رابراي مال و جمالش انتخاب نكنيد ، مالش موجب طغيان و جمالش مايه تباهي است . در ازدواج دين و
ايمان زن را لحاظ كنيد ».
شرايط ا سلامي و انسا ني در انتخاب همـسـر
١ – لازم است خانواده هاي عـزيـز قبل از ازدواج دخـتـر و پـسـر ، زمينه ديدار آن دو را با هم فراهم نمايند ، در اين زمينه خواندن عـقد و ايجاد محرميـّت لازم نيست ، اين واقعيتي است كه اسلام آن را اجازه مي دهد ، و فـقـه اسلامي آن را بلامانع مي داند ، اين ديدار براي هـر دو ضروري است ، تا با ديدن يكديگر كمالات و عيوب ظاهري را بفهمند ، و سپس در تصميم گيري اقدام نمايند ، عـلاوه ، راه ردّ و ايراد و اشكال تراشي را براي بعد از ازدواج ببندند ، البته در اين ديدار بايد قصد و نيت ازدواج ، و پسند و عدم پسند مطرح باشد ، تا فضاي برنامه از معصيت حق پاك بماند ، به رواياتي كه در اين زمينه وارد شده عنايت فرمائيد :
« قال النبي (ص) للمغيرةِبنِ شُعبة و قد خطب إمرأةًتو نظرت اليها فانّهُ احري ان يدوم بينكما . ازدواج در اسلام ،ص۴٧».
« رسول اكرم (ص) به مغيرة بن شُعبه كه با زني ازدواج كرده بود فرمود : اگر قبلا ً او را مي ديدي اميد توافق وسازش در بين شما بيشتر بود »
« قال النبي (ص): لصحابي خطب امراة اُنظر الي وجهها و كفيها ازدواج در اسلام ،ص ۴۹».
« رسول خدابه مردي از صحابه كه زنيرا خواستگاري كرده بود فرمود : صورت و دسـتهاي او را ببين ».
امثال اين روايات مي خواهد بگويد اگر كسي زني را براي همـسري انتخاب كرد پس از بررسي هاي لازم در رابطه با خانواده و اخلاق و ايمان او ، مانعي ندارد براي آگاهي از خصو صيات بدني او نظير مو ، قيافه ، زيبائي ، قد و قامت ، وي را ببيند ، مبادا نقص و عيبي در وجود او باشد ، يا موردي در او ببيند كه باعث دلسردي ، يا موجب تفرقه شود ، نه اينكه حق دارد خانه به خانه برود ، و ناموس اسلام را يك به يك انظر بگذراند ، و سرا پاي همه دقت نمايد تا آگر خواست يكي را ازآن ميان انتخاب كند .
٢ - چون زن را پسنديد ، و مايل به ازدواج با او شد ، در عين زيبائي زن و آراسته بود نش به جمال و كمال ، و دلبري و طنازي وي ، نيت خود را در ازدواج با او براي خدا قرار دهد ، و به عنوان عمل به دستور و فرمان حضرت حق و اجراي سنت انبياء الهي ، بخصوص رسول اكرم (ص) قدم بردارد .
« قال النبي (ص): من انكح لله و انكح لله استحق ولاية الله . محجة البيضاء ج٣،ص۵٧».
« آن كس كه براي خدا ازدواج مي كند ، و براي فراهم كردن وسيله ازدواج ديگران محض خدا قدم برمي دارد
استحقاق قرار گرفتن در ولايت خدا را پيدا مي كند ».
و خداوند در قرآن كريم مي فرمايد :
« و لقد ارسلنا رُسُلنا من قبلك و جعلنا لهم ازواجا ً و ذُرية . سوره رعد آيه ٣٨»
« و به تحقيق رسولاني براي هدايت مردم ، پيش از تو فرستاديم و براي آنان زنان و فرزندان قرار داديم ».
٣ – عجله در كار ازدواج كار صحيحي نيست ، در معارف اسلامي آمده كه : عجله كارشيطان است ، انتخاب همـسر بايد با دقت و وقت گذاري و مشورت ، و شناخت لازم از او و خانواده اش صورت بگيرد ، مبادا در اين زمينه خسارتي به طرفين وارد شود ، و ضربۀ روحي و رواني ببار آيد .
۴ - جابربن عبدالله انصاري مي گويد : با رسول خدا نشسته بوديم ، سخن از زنان و برتري بعضي از آنان بربعض ديگر به ميان آمد ، رسول خدا (ص) فرمود ، من در اين زمينه با شما سخن بگويم ؟ عرضه داشتيم يا رسول الله آري .
فرمود : بهترين زنان شما زني است كه فرزند آورد ، مهربان باشد ، از پاكدامني نصيب داشته ، نزد فاميل عزيز ومحترم ، و در برابر شوهر متواضع و فروتن باشد ، براي شوهر زينت كند ، و نسبت به ديگران با وقار و بي اعتنا ديده شود ، سخن شوهر رابشنود ، و از وي فرمان ببرد ، در اختيار او باشد ، مانند مردان ِ مبتذل نباشد ».
رسول خدا (ص) فرمود:
أعظم النساء بركة أيسرهن مؤونة
پربركت ترين همـسر ، زني است كه براي شوهر هزينه اش كمتر باشد .
اين است خصوصياتي كه بايد در زن مسلمان و دوشيزه مؤمنه باشد ، برجوانان عزيز مؤمن و مسلمان فرض است كه به هنگام آماده شد ن براي ازدواج از اين خصو صيات كه در روايات فراوان كه در كتب اسلامي آمده است جستجو كنند ، چنانچه در حد قابل قبول در دو شيزه اي يافتند او را به همـسري خود و مادري فرزندانشان انتخاب كنند ، ضمنا" سعي داشته باشند كه در اين زمينه دچار شخت گيري بيجا و وسواس در انتخاب نگردند . همين كه ديانت و اخلاق و رفتاراو را برابر آنچه بزرگان دين بيان فرموده اند يافتند با ايشان ازدواج نمايند و بدانند كه مايه خير و بركت دين و دنيا و آخرت را تواما" خواهند داشت .