زلال بصیرت (۱۴۰) - فضای مجازی تهدید بزرگ و یک فرصت ۲۲/ ۱۳۹۶/۰۹
زلال بصیرت
فضای مجازی تهدید بزرگ و یک فرصت
۲۲/ ۱۳۹۶/۰۹
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند متعال بقدری به نماز بها داده است که نماز، علامت دین به شمار می‌رود و در جامعه، نماد دینداری تلقی می شود.
امروز ما با مسائلی مواجهیم که همه مسائلی که 14 قرن علما در مورد نماز انجام داده‌اند، در مقابل آن رنگ می بازد و آن فضای مجازی است؛ فضای مجازی یک فرصت و تهدید است؛ اما به نظر می‌رسد مسائل سلبی و تهدیدات در مورد نماز در فضای مجازی بسیار بیش از فرصت‌های آن است. امروز فضای مجازی جایگزین انواع بازی‌های سنتی، تعلیم و آموزش مسائل دینی و نظایر آن شده است. لذا با وجود آن، جایی برای فعالیت‌های دیگر نگذاشته است.
در گذشته کودکان وقتی رفتار پدر و مادر را می‌دیدند، تحت تأثیر قرار می‌گرفتند. بنده بعد از بیش از 80 سال هنوز متأثر از قرآن خواندن پدرم و حتی لحن نماز وی هستم؛ یعنی بعد از نزدیک به 80 سال هنوز اثرش موجود است؛ در گذشته کودکان تقلید از بزرگتر‌ها را دوست داشتند، اما امروز این فضای مجازی و ابزار دسترسی به آن، جای آنها را گرفته است و بچه‌ها دوست دارند بسیاری از اوقات خود را با آن سپری کنند و میل چندانی به الگو گرفتن از والدین ندارند. لذا امروز تنها استفاده از روش‌های گذشتگان و کتاب‌های آنها، تأثیر چندانی نخواهد داشت.
باید راهکارهایی جدید برای جذب و بازگشت افراد به فطرت ایجاد کرد، حتی امروزه با وجود جذابیت فضای مجازی برای نوجوان، نمی‌توان با تشویق، چندان جذابیتی برای او ایجاد کرد.
پدیده‌های دنیا، دو رو دارد و همین تهدید می‌تواند به فرصت تبدیل شود، باید راه‌هایی که می‌تواند نسل‌های مختلف را به نماز دعوت کند، یافت. باید توجه داشت حرکت جامعه، هم در بعد ترقی و هم در بعد سقوط، سریع‌تر شده است؛ لذا زمینه برای رشد سریع‌تر نیز به وسیله عوامل و وسائل موجود فراهم است.
ضرورت شناخت و بهره‌برداری از عوامل رشد
اگر عوامل رشد جامعه به خوبی شناخته شود و برنامه‌ریزی مناسبی صورت بگیرد، جامعه به سرعت می‌تواند رشد کند که در گذشته هرگز چنین چیزی امکان نداشت و در عین حال، نقطه مقابل آن هم ممکن خواهد بود؛ یعنی اگر دشمنان برای سقوط جامعه برنامه‌ریزی و آن را اجرا کنند، سقوط به سرعت صورت می گیرد. از این جهت باید بتوانیم از این زمینه برای رشد استفاده کنیم.
حکمت الهی اقتضا دارد که همواره زمینه و فرصت رشد و سقوط به صورت متعادل وجود داشته باشد، باید ما از سرعت حرکت جامعه بهره‌برداری کنیم تا هم از لحاظ کمیت، افراد بیشتری جذب شوند و هم از لحاظ کیفیت، افراد با نماز به مراتب عالی‌تری برسند.
اینکه گفته می‌شود بچه های امروز باهوش‌تر هستند، نشان دهنده سرعت بیشتر جامعه و رشد سریع‌تر آن است؛ لذا باید عوامل رشد را شناخته و از آن استفاده کرد؛ پس فضای مجازی از سویی پدیده‌ای شوم است و از سوی دیگر می‌توان از آن بالاترین بهره‌برداری را کرد.
در عین لزوم حفظ شیوه‌های گذشته و تبیین آنها برای مردم، نمی‌توانیم به همان‌ها اکتفا کنیم؛ بلکه باید با سرعت هم میراث گذشتگان را به مردم برسانیم و هم راه‌های دیگری را که بتواند در مقابل عوامل فساد مقاومت کند طراحی کنیم.
با صرف امر و نهی به کودک و نوجوان نمی‌توان انتظار داشت که تهدیدها از بین برود؛ بلکه باید راه‌های ایجابی و سلبی متعددی طراحی شود.
متأسفانه اکثریت متدینین و نمازخوان‌ها، در هنگام نماز به آنچه انجام می‌دهند توجه کافی ندارند! در این زمینه نیز باید راهکارهای روانشناسانه متناسب همراه با آگاهی بخشی صورت گیرد تا کیفیت نمازها بهتر شود.
آیت‌الله قاضی می‌گوید در بهشتی که نماز در آن نباشد، پا نمی‌گذارم! یعنی لذتی که در نماز وجود دارد، بالاتر از لذت‌های بهشتی است.
گاهی انسان برای دیدار با یک مسئول و رئیس فلان اداره، لحظه شماری کرده و چندین نفر را واسطه می کند تا این دیدار صورت بگیرد، اما خدایی که خالق همه است و او را به دیدار خود دعوت کرده، نادیده می گیرد.
بیانات آیت‌الله مصباح یزدی (دام‌ظله) در دیدار با جمعی از طلاب
و اساتید مرکز تخصصی نماز قم؛13 / 9 / 1396 .
امروز ما با مسائلی مواجهیم که همه مسائلی که 14 قرن علما در مورد نماز انجام داده‌اند، در مقابل آن رنگ می بازد و آن فضای مجازی است؛ فضای مجازی یک فرصت و تهدید است؛ اما به نظر می‌رسد مسائل سلبی و تهدیدات در مورد نماز در فضای مجازی بسیار بیش از فرصت‌های آن است. امروز فضای مجازی جایگزین انواع بازی‌های سنتی، تعلیم و آموزش مسائل دینی و نظایر آن شده است. لذا با وجود آن، جایی برای فعالیت‌های دیگر نگذاشته است.
در گذشته کودکان وقتی رفتار پدر و مادر را می‌دیدند، تحت تأثیر قرار می‌گرفتند. بنده بعد از بیش از 80 سال هنوز متأثر از قرآن خواندن پدرم و حتی لحن نماز وی هستم؛ یعنی بعد از نزدیک به 80 سال هنوز اثرش موجود است؛ در گذشته کودکان تقلید از بزرگتر‌ها را دوست داشتند، اما امروز این فضای مجازی و ابزار دسترسی به آن، جای آنها را گرفته است و بچه‌ها دوست دارند بسیاری از اوقات خود را با آن سپری کنند و میل چندانی به الگو گرفتن از والدین ندارند. لذا امروز تنها استفاده از روش‌های گذشتگان و کتاب‌های آنها، تأثیر چندانی نخواهد داشت.
باید راهکارهایی جدید برای جذب و بازگشت افراد به فطرت ایجاد کرد، حتی امروزه با وجود جذابیت فضای مجازی برای نوجوان، نمی‌توان با تشویق، چندان جذابیتی برای او ایجاد کرد.
پدیده‌های دنیا، دو رو دارد و همین تهدید می‌تواند به فرصت تبدیل شود، باید راه‌هایی که می‌تواند نسل‌های مختلف را به نماز دعوت کند، یافت. باید توجه داشت حرکت جامعه، هم در بعد ترقی و هم در بعد سقوط، سریع‌تر شده است؛ لذا زمینه برای رشد سریع‌تر نیز به وسیله عوامل و وسائل موجود فراهم است.
ضرورت شناخت و بهره‌برداری از عوامل رشد
اگر عوامل رشد جامعه به خوبی شناخته شود و برنامه‌ریزی مناسبی صورت بگیرد، جامعه به سرعت می‌تواند رشد کند که در گذشته هرگز چنین چیزی امکان نداشت و در عین حال، نقطه مقابل آن هم ممکن خواهد بود؛ یعنی اگر دشمنان برای سقوط جامعه برنامه‌ریزی و آن را اجرا کنند، سقوط به سرعت صورت می گیرد. از این جهت باید بتوانیم از این زمینه برای رشد استفاده کنیم.
حکمت الهی اقتضا دارد که همواره زمینه و فرصت رشد و سقوط به صورت متعادل وجود داشته باشد، باید ما از سرعت حرکت جامعه بهره‌برداری کنیم تا هم از لحاظ کمیت، افراد بیشتری جذب شوند و هم از لحاظ کیفیت، افراد با نماز به مراتب عالی‌تری برسند.
اینکه گفته می‌شود بچه های امروز باهوش‌تر هستند، نشان دهنده سرعت بیشتر جامعه و رشد سریع‌تر آن است؛ لذا باید عوامل رشد را شناخته و از آن استفاده کرد؛ پس فضای مجازی از سویی پدیده‌ای شوم است و از سوی دیگر می‌توان از آن بالاترین بهره‌برداری را کرد.
در عین لزوم حفظ شیوه‌های گذشته و تبیین آنها برای مردم، نمی‌توانیم به همان‌ها اکتفا کنیم؛ بلکه باید با سرعت هم میراث گذشتگان را به مردم برسانیم و هم راه‌های دیگری را که بتواند در مقابل عوامل فساد مقاومت کند طراحی کنیم.
با صرف امر و نهی به کودک و نوجوان نمی‌توان انتظار داشت که تهدیدها از بین برود؛ بلکه باید راه‌های ایجابی و سلبی متعددی طراحی شود.
متأسفانه اکثریت متدینین و نمازخوان‌ها، در هنگام نماز به آنچه انجام می‌دهند توجه کافی ندارند! در این زمینه نیز باید راهکارهای روانشناسانه متناسب همراه با آگاهی بخشی صورت گیرد تا کیفیت نمازها بهتر شود.
آیت‌الله قاضی می‌گوید در بهشتی که نماز در آن نباشد، پا نمی‌گذارم! یعنی لذتی که در نماز وجود دارد، بالاتر از لذت‌های بهشتی است.
گاهی انسان برای دیدار با یک مسئول و رئیس فلان اداره، لحظه شماری کرده و چندین نفر را واسطه می کند تا این دیدار صورت بگیرد، اما خدایی که خالق همه است و او را به دیدار خود دعوت کرده، نادیده می گیرد.
بیانات آیت‌الله مصباح یزدی (دام‌ظله) در دیدار با جمعی از طلاب
و اساتید مرکز تخصصی نماز قم؛13 / 9 / 1396 .