نیکوترین نظام هستی
از نظر قرآن، نظام کنونی هستی نیکوترین و زیباترین نظام ممکن است؛ زیرا اگر نیکوتر از این، ممکن بود، خداوند آن را خلق میکرد؛ و از آنجا که بهتر از این شدنی نبود، به بهترین شکل ممکن و شدنی، آن را آفریده است. خداوند میفرماید: الَّذِی أَحْسَنَ کُلَّ شَیْءٍ خَلَقَهُ؛ همان کسى که هر چیزى را که آفریده، نیکو آفریده است.(سجده، آیه 7)
پس اگر میشد که نیکوتر از این آفرید، بیتردید خداوند این گونه عمل میکرد؛ زیرا اگر شدنی بود که بهتر از این بیافریند و نیافریده است، باید یکی از سه مسئله میبود که چنین نشد:
1. جهل؛ 2. عجز؛ 3. بخل؛ در حالی که خداوند علیم لا جهل له، قدیر لا عجز له؛ معط لا بخل له؛ یعنی دانای بیجهالت، توانای بیناتوانی و بخشنده بیبخل است. پس این نظام کنونی بهترین، نیکوترین و زیباترین ساختاری است که شدنی بود و اگر بهتر از آن، امکانپذیر بود، حتما خداوند آن را میآفرید و چون نیافرید پس بهتر از این شدنی نبود.
از نظر قرآن این زیبایی را میتوان در اندازه و هندسه هر چیزی یافت؛ زیرا چیزی که بیهندسه، سر هم شده باشد زیبایی ندارد و نیکو نمیشود. خدا میفرماید: إِنَّا کُلَّ شَیْءٍ خَلَقْنَاهُ بِقَدَرٍ؛ ماییم که هر چیزى را به اندازه آفریدهایم.(قمر، آیه 49) پس زیبایی را میبایست در تناسب اندازههای هر چیزی یافت و اگر چیزی بهرهای از این تناسب هندسی نبرده باشد، زیبا و نیکو نیست. بنابراین، نظام هستی از یک تناسب ریاضی بهرهمند است و قانون ریاضی از آن بیرون میآید، نه آنکه قانون ریاضی، نخست بود و خداوند بر اساس آن خلقتی داشته باشد؛ چرا که قانون، تابع خلقت است نه خلقت تابع قانون؛ قانون از درون خلقت الهی بیرون میآید، نه خلقت الهی از درون قانونی که حاکم بر خدا باشد.