نظام خانواده در اسلام

13 - اخلاق اسلامى در نظام خانواده‏  - ارزش اخلاق حسنه‏

بــســـم الله الـــرّحــمـــن الــــرّحــیــم

اخلاق اسلامى در نظام خانواده‏

ارزش اخلاق حسنه‏

زن و شوهر به خاطر خود و سعادت فرزندانشان، لازم است يك سلسله مسائل اخلاقى را، كه قرآن مجيد و روايات بر آن تأكيد فراوان دارند رعايت نمايند.

رعايت اخلاق حسنه، و خوددارى از زشتى‏هاى اخلاق كار طاقت‏فرسائى نيست.

بكارگيرى واقعيات اخلاقى، و پرهيز از پليديهاى اخلاقى در مدتى اندك، رياضت قابل تحمّلى است، كه ره سپردن در اين راه الهى را بر انسان آسان، و پيوند زناشوئى را محكم، و محبت به يكديگر را استوارتر، و درسى عملى براى ديگران بخصوص فرزندان خانواده است.

اجراى حقايق اخلاقى نسبت به يكديگر، فضائى از صفا و صميميت، پاكى و سلامت، راحت و امنيت، عشق و محبت بوجود مى‏آورد و زندگى را در تمام شئون، بر زن و شوهر از عسل شيرين‏تر مى‏كند.

در رابطه با آراسته بودن به حسنات اخلاقى، و بكارگيرى آن، قرآن مجيد در آيات متعددى پيامبر بزرگوار را ستوده:

فبما رحمه من الله لنت لهم و لو كنت فظّاً غليظ القلب لانفضّوا من حولك ...

جلوه رحمت خداست كه بر مردم، نرمخو و مهربانى، اگر تندخوى و سخت‏دل بودى، مردم از حول محور وجود تو پراكنده مى‏شدند.

وانَّك لعلى خلق عظيم.

و همانا تو آراسته به خلق عظيم و بزرگى هستى.

رسول حق (صلى الله عليه وآله وسلم) فرمود:

الْاسْلامُ حُسْنُ الْخُلُقِ.

اسلام اخلاق نيك است.

حضرت مجتبى (عليه السلام) فرمود:

انَّ احْسَنَ الْحَسَنِ، الْخُلُقُ الْحَسَنُ.

خوبترين خوبيها، اخلاق نيك است.

رسول الهى (صلى الله عليه وآله وسلم) فرمود:

حُسْنُ الْخُلُقِ ذَهَبَ بِخَيْرِ الدُّنْيا وَالْاخِرَهِ.

اخلاق نيك خير دنيا و آخرت را به همراه دارد.

على (عليه السلام) فرمود:

حُسْنُ الْخُلُقِ رَأْسُ كُلِّ بِرٍّ.

اخلاق نيك سر همه خوبيهاست.

امام ششم (عليه السلام) فرمود:

لاعَيْشَ اهْنَأُ مِنْ حُسْنِ الْخُلُقِ.

زندگى و عيشى گواراتر از اخلاق نيك نيست.

رسول حق (صلى الله عليه وآله وسلم) فرمود:

مَنْ حَسُنَ خُلُقُهُ بَلَّغَهُ اللّهُ دَرَجَهَ الصّائِمِ الْقائِمِ.

كسى كه اخلاقش نيكوست، خداوند او را به پايه روزه‏دار، و قائم به عبادت در تاريكى شب مى‏رساند.

و نيز آن حضرت فرمود:

اوَّلَ مايُوضَعُ فى ميزانِ الْعَبْدِ يَوْمَ الْقِيامَهِ حُسْنُ خُلُقِهِ.

اول چيزى كه در قيامت در ترازوى عبد مى‏گذارند، اخلاق نيك اوست.

و آن حضرت فرمود:

انَّ احَبَّكُمْ الَىَّ وَاقْرَبَكُمْ مِنّى يَوْمَ الْقِيامَهِ مَجْلِساً احْسَنُكُمْ اخْلاقاً وَ اشَدُّكُمْ تَواضُعاً.

محبوبترين شما نزد من، و نزديكترينتان به من در قيامت، خوش‏خلق‏ترين شما، و آن كسى است كه داراى شديدترين تواضع باشد.

رسول حق به اميرالمؤمنين فرمود: ترا به شبيه‏ترينتان به اخلاق خودم خبر دهم؟ عرضه داشت آرى؛ فرمود:

احْسَنُكُمْ خُلُقاً، اعْظَمُكُمْ حِلْماً، وَابَرُّكُمْ بِقَرابَتِهِ، وَاشَدُّكُمْ مِنْ نَفْسِهِ انْصافاً.

خوش‏خلق‏ترين شما، بردبارترين شما، نيكوكارترينتان به نزديكانش، و شديدترين شما در انصاف دهى به ديگران از جانب خودش.

مكارم اخلاق و حسن خلق آنچنان باارزش و والاست كه رسول باكرامت اسلام آن را علّت بعثت خود اعلام فرموده:

انَّما بُعِثْتُ لِاتَمِّمَ مَكارِمَ الْاخْلاقِ.

اين است و جز اين نيست كه مبعوث شدم تا مكارم اخلاق را كامل كنم.

انَّما بُعِثْتُ لِاتَمِّمَ حُسْنَ الْاخْلاقِ.

مبعوث شدم تا حسن خلق را كامل نمايم.

مكارم و حسنات اخلاقى شعاع صفات حق، و حالات انبياء و امامان معصوم (عليهم السلام)، و موجب خير و بركت براى دارنده آن است.

سيئآت اخلاقى، حالاتى ابليسى و شيطانى، و علت تلخى زندگى و به هم خوردن عيش و عشرت، و باعث ناامنى و تفرقه و جدائى و نفرت مردم از يكديگر و خرابى دنيا و آخرت است.

من به آنچه رعايتش در خانه از جانب زن و شوهر لازم است، و موجب استحكام زندگى، و تداوم صفا و صميميت است در حدى كه لازم باشد اشاره مى‏كنم، و از حضرت حق مى‏خواهم كه همه ما را به حسنات اخلاقى آراسته، و از سيئات اخلاقى دور بدارد.