شباهت سازمان کوک با تشکیلات ماسونی

ارتباط تشکیلاتی و آموزشی سپهبد کیا با سازمان جاسوسی اسرائیل نیز یکی دیگر از فعالیت‌های ایشان بود‌:
«لطفاً تشکرات مرا به خاطر ابراز لطفی که در 2 پرونده آموزشی[که] جهت تأیید به حضورتان تقدیم شد، بپذیرید. همان‌طور که خواسته شده است، در ذیل، من نظر و ارزیابی خود را درباره 2 افسر مربوطه اعلام می‌کنم‌:
هر دو افسر باهوش و علاقمند می‌باشند. آنها با علاقمندی تمام کلیه مراحل آموزشی خود را پشت سر گذاشتند. دست‌های آنها حساسیت کافی و استعداد برای کارهای دقیقی دارند. همان‌طور که حضوری توضیح دادم و پرونده این دو افسر در مورد نحوه فعالیت ایشان مدارک را در خود دارد.
سرگرد (یا سرهنگ 2) معصومی. ایشان یک افسر باهوش و با کیفیت عالی است. او علاقه زیادی برای یادگیری چیزهایی که نمی‌داند از خود نشان داد و همچنین میل وافری برای امور تخصصی یک افسر اطلاعاتی داشت.
به نظر می‌رسد که او تجربه‌ای در امور اطلاعاتی نداشت و بنابراین در اولین ماه‌های خدمت در بغداد، به راهنمایی‌های مکرر نیاز خواهد داشت و با توجه به خصوصیات مثبت وی، به نظر می‌رسد که منطقی است ایشان در وظایف محوله موفق گردند.
سرگرد (یا سرهنگ 2) سلطانی. این افسر، یک افسر اطلاعاتی واقعی است. او اطلاعات کافی و استعداد غریزی لازم را برای امور اطلاعاتی داراست. او پر از انرژی، با هوش و با استعداد کافی، برای ریشه‌یابی مسائل و متکی به نفس در یافتن راه‌حل مسائل می‌باشد. و از آنجا که پاکستان از نظر اقدامات «بخش ویژه» منطقه‌ای با محدودیت می‌باشد، توصیه می‌کنم که او در عمان یا بیروت منصوب گردد و در صورتی که ارتباط با سوریه باقی بماند، باید او را به مصر فرستاد.
امید است با توجه به آمادگی و استعداد این افسران و آموزشی که توسط «بخش ویژه» به آنها داده شده است، آنچه را که از آنها خواسته شود به انجام رسانند. اضافه می‌کنم که آموزش‌هایی که افسران نامبرده دیده‌اند، به طور معمول مدت بیشتری را می‌گرفت، لیکن با استعداد و پشتکاری که افسران داشتند از مدت زمان معمول کمتر زمان گرفتند.
دوستدار شما. ج. نیمرودی»251
این ارتباط به میزانی صمیمی بود که به برقراری ارتباط خانوادگی نیز منجر گردید‌:
«در بازگشت به اسرائیل، تشکرات قلبی خود را به خاطر تواضع و ادب و صمیمیت دوستی که شما و بانو کیا نسبت به اینجانب ابراز داشته، بیان می‌دارم. در طی مدت اقامتم در ایران، حالت زندگی در کشورم را داشتم و این امر موجب پیشرفت زیادی جهت همیاری، یکی شدن دو کشور ما و خصوصاً در سازمان ما گردید.
من اطمینان دارم که تصمیمات اجرائی ما هم ثمربخش خواهد بود و اینکه همکاری بین ما به نفع دو کشور خواهد بود.
ملاقات با اعلیحضرت همایونی تجربه بسیار شادی‌بخش، که اثری فراموش نشدنی بر من داشت، بود. من قبلاً در مورد نظر قاطع ایشان در مورد مسائل و تأثیر آن[که] بر روی شخص من داشت، گزارش داده‌ام. با آرزوهای خوش برای خانواده و تمام همکاران‌تان.
دوستدار شما. سرگرد شیم هرزوگ. رئیس‌بخش اطلاعات و جاسوسی»252
به نظر می‌رسد به دلیل همین ارتباط تنگاتنگ بود که در جریانِ دستگیری وی در دولت علی امینی، دست به کار شدند تا وسایل استخلاص او را فراهم نمایند‌:
«کمک‌های سپهبد کیا به یهودی‌های ایران و همچنین ارتباط و تماس نزدیک و مداوم وی با عزری، یهودی‌های ایرانی، به وسیله دولت اسرائیل اقدام کرده‌اند تا دولت آمریکا تا آنجا که می‌تواند به سپهبدکیا کمک و مساعدت نماید.»253
در جریان تجارت بین‌المللی و مشکوک سپهبد کیا و پسرش، که اوجِ آن را می‌بایست در جریان شرکتی به نام «‌ای. او. اس» جست‌وجو نمود، فردی به نام سقراط هاتوم وجود دارد که «اهل اسرائیل و یهودی» می‌باشد.254
سپهبد کیا و فراماسونری
بازگشت سپهبد حاجعلی کیا در سال 1333ش به ارتش، با فرمان مستقیم محمدرضا پهلوی صورت گرفت؛ که انجامِ مأموریت‌های ویژه‌ی او در این زمان، که یکی از آنها تشکیل سازمان کوک تحت نظر مستقیم محمدرضا پهلوی بود، نشانگر وابستگی قابل توجه او به دربار بود. اسماعیل رائین، یکی از این مأموریت‌ها در بین سال‌های 1334 تا 1336ش را، انحلالِ لژ پهلوی می‌داند که فعالیتِ آن دیگر مورد تأیید شاه نبود.255
 و این درحالی بود که وی، یکی از اعضای لژ همایون، از قدیمی‌ترین لژهای ایران بود، که پس از یک دوره فترت فعالیت‌های ماسونی در ایران، پس از شهریور 1320ش به وسیله محمد خلیل جواهری تأسیس و جانشین لژ بیداری ایران گردید.256
در سال 1344ش نیز که منوچهر هاشمی رئیس‌ساواک خراسان بود، در گزارشی با عنوانِ «جمعیت فراماسونری در خراسان» نوشت‌:
«موقعی که اینجانب رئیس‌ساواک کرمانشاه بودم، در محل شایع بود که سازمان کوک، که به وسیله تیمسار سپهبد کیا تشکیل گردیده، جزو فراماسیونها است.»257
صرفنظر از صحت یا سقم این گزارش، با توجه به نحوه‌ عضوگیری و تشکیل جلسات و جعلِ عناوینی چون «برادر معظم» و «برادر اعظم»، که در فصل مربوط به خود توضیح داده شده است، چگونگیِ روابط و اداره جلساتِ کمیته‌های اصلی این سازمان، الهام گرفته از برگزاری جلسات لژهای ماسونی با کمی تفاوت می‌باشد.