مکاتبه وزارت پست و تلگراف و تلفن با نخست‌وزیر درخصوص تاسیس شعبه سانسور خرمشهر
و تعیین نمایندگان سانسور انگلیس در آن شعبه
نامه زیر که از سوی وزیر پست و تلگراف و تلفن به نخست‌وزیر نوشته شده، گزارش تاسیس شعبه سانسور انگلیسی‌ها در خرمشهر است که قرار است از آن پس ، تلگراف‌ها و بسته‌های ترانزیتی و انواع و اقسام نشریات و روزنامه‌ها را کنترل و سانسور نمایند.
سند:
وزارت پست و تلگراف و تلفن
اداره مرکزی تلگراف
به تاریخ 21/11/1321
شماره 61/4178
محرمانه و مستقیم
جناب آقای نخست‌وزیر
با کمال احترام به عرض می‌رساند: طبق اطلاعی که از سانسور قسمت انگلیسی رسیده، قریبا شعبه سانسور در خرمشهر تاسیس خواهد شد و برای انجام این منظور آقایان J.S.Shashoua و Fuad Alam از طرف سانسور نامبرده به خرمشهر عزیمت خواهند نمود. بنا بر تقاضای سانسور قسمت انگلیسی، مامورین مزبور به اداره پست و تلگراف اهواز اعزام شدند.
به جای وزیر پست و تلگراف و تلفن محمد حکیمی۲۵۷
مقررات سانسور تلگراف‌های خبرنگاران خارجی با موافقت روسای اداره سانسور روس و انگلیس و سه نفر خبرنگار مقیم تهران
این روش و مراحل مختلف سانسور بود که توسط نمایندگان ارتش‌های‌اشغالگر به اداره کل انتشارات و تبلیغات ابلاغ شد. آنچه از این سند و نامه مشخص می‌شود، این است که در میان 3 نماینده ایران و روس و انگلیس، حرف آخر را نمایندگان روس و انگلیس می‌زنند، چراکه در ابتدا نماینده سانسور ایران، تلگراف‌ها را رویت کرده و سپس به بخش سانسور روس و انگلیس می‌سپرد و پس از تایید آنها، تلگراف‌ها به اداره پست فرستاده می‌شوند و بالاخره اینکه به این ترتیب دول ‌اشغالگر به طور کامل شیوه و روش و منش خود را به دولت ایران تحمیل کرده بودند.
سند:
تاریخ سه شنبه اول اردیبهشت 1321
اداره کل انتشارات و تبلیغات
تمام تلگراف‌ها می‌بایستی به اداره کل انتشارات و تبلیغات تسلیم شود
قسمت سانسور ایران همیشه در مدت روز مابین ساعتهای 30/10 تا 30/12 صبح و 4 تا 30/5 بعد ازظهر دائر است.
نماینده سانسور ایران، مهر خود را به تلگرافها می‌زند و تلگراف‌ها به اداره سانسور روس و انگلیس فرستاده می‌شود.
تلگراف‌ها پس از اینکه از طرف نمایندگان سانسور روس و انگلیس سانسور شدند، مستقیما به وسیله نامه رسان مخصوص اداره کل انتشارات و تبلیغات به اداره تلگراف فرستاده می‌شود.
21 آوریل 1942
موافقت شد:
آلاریک جاکوب
هرمان اسکار کوت۲۵۸
سپاسگزاری سفارت انگلیس در تهران از همکاری ادارات ایران مجری سانسور با اداره سانسور انگلیس، شوروی و ایران
و حالا پس از خوش خدمتی‌های بسیار عوامل دولت ایران به ارتش‌های‌اشغالگر و قبول همه روش‌ها و افکار و عقاید متفقین در اجرای برنامه‌ها و طرح‌های سانسور ، سفارت بریتانیا از این همه خوش خدمتی و حرف شنوی و سرسپردگی تشکر کرده و سپاسگزاری می‌کند. سند زیر گویای این مطلب است:
سند:
سفارت کبرای انگلیس – تهران
رونوشت: 29 دی ماه 1324
شماره ۲۵۹
سفارت کبرای اعلیحضرت پادشاه انگلستان تعارفات خود را به وزارت امورخارجه شاهنشاهی اظهار و محترما برحسب دستور وزیر امور خارجه اعلیحضرت پادشاه انگلستان تشکرات صمیمانه دولت اعلیحضرت پادشاه انگلستان را برای همکاری مفیدی که از طرف ادارات مربوطه نسبت به اداره سانسور انگلیس و شوروی و ایران به عمل آمده، به وزارت امورخارجه شاهنشاهی ابراز می‌دارد....۲۶۰
گزارش‌های وزارت امورخارجه درباره فجایع نیروی بریتانیا در ایران
سند زیر ظاهرا گزارش وزارت امورخارجه به سفارت ایران در واشنگتن را شامل می‌شود که در آن از توقیف روزنامه‌ای در ایران و محاکمه مدیر سخن گفته شده ولی در ادامه به فجایعی که نیروهای انگلیسی طی حضورشان در ایران، مرتکب شده‌اند و در جلسه صاحبان مطبوعات با وزیر مختار انگلیس مطرح شده، به طور ریز و جزیی پرداخته می‌شود. مثلا به غارت بردن خواربار و غلات و آذوقه ایرانیان، خلف وعده درمورد کمک‌های آذوقه‌ای و کالایی، تنزل فاحش ارزش اسکناس ایران به خاطر پرداخت هنگفت آن به انگلیسی‌ها، تعرض به زن‌ها و تجاوز به خانه‌ها و اموال و دارایی‌های مردم و قتل و کشتار ایرانیان در هر فرصت و موقعیتی و اینچنین سند زیر تبدیل به گزارش دیگری درباره جرائم و جنایات ارتش های‌اشغالگر در ایران و طی سال‌های جنگ جهانی دوم می‌شود:
سند:
وزارت امور خارجه
اداره دفتر محرمانه
تاریخ 4/2/22
شماره م، 92
محرمانه
تلگراف رمز به سفارت ایران در لندن-واشنگتن
روزنامه نبرد سوم آوریل تحت عنوان‌اشتباهات سیاسی شرحی خطاب به دولت انگلستان نوشته و ضمن انتقاد از رویه انگلیس‌ها در ایران، اعتراض نموده که چرا دولت انگلیس یک سفیر کبیر به ایران نمی‌فرستد و سیاستمداری که کاملا از عهده حفظ منافع انگلستان و ایجاد سوء تفاهم با ایران برآید، به تهران اعزام نمی‌دارد و ضمنا به وزیر مختار فعلی نیز حملاتی کرده بود.
سفارت انگلیس به تاریخ بیستم فروردین شرحی به وزارت امورخارجه نوشته، تعقیب روزنامه نبرد را در قسمت حمله شخصی به وزیر مختار تقاضا نمود. همان روز، روزنامه و مدیرش توقیف و کار به محکمه احاطه شد... در این ضمن آقای کیسی هم به تهران آمدند و در حضور مدیران جراید نطقی مخلوط از گله گذاری و تا درجه‌ای تهدیدآمیز راجع به مندرجات جراید ایراد نمودند.