مجتبی باجلان
«ضربه متقابل» یکی از بالاترین سطوح کنشگری قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی است که هزینه هرگونه تعدی و حمله بعدی را به بالاترین میزان ممکن می‌رساند، به‌طوری که متجاوزین را از تداوم اقدامات خصمانه در آن حوزه درگیری باز می‌دارد. این راهبرد بسیار مهم سابقه‌ای بیش از چهل ساله در تاریخ انقلاب اسلامی دارد و رهبر حکیم انقلاب اسلامی در مواضع متعددی از جمله ضربه متقابل دانشجویان پیرو خط امام در تسخیر لانه جاسوسی، اعلام آمادگی نظام برای برخورد سخت و خشن با دولت سعودی در پی حادثه دردناک منا، توقیف متقابل کشتی متخلف انگلیسی در مقابل توقیف بی‌دلیل کشتی ایرانی و ساقط کردن هواپیمای بدون سرنشین آمریکا به‌دلیل تجاوز به محدوده سرزمینی ایران تنها نمونه‌هایی از راهبرد ضربه متقابل بوده که مهم‌ترین دستاورد جملگی آنها در کنار حفظ عزت و اقتدار کشور، ارتقای امنیت و آرامش برای مردم کشورمان را در پی داشته‌اند.
چند روز پیش مصطفى الكاظمی نخست‌وزیر جدید عراق مهمان جمهوری اسلامی بود و پس از دیدار و گفت‌و‌گو با شماری از مقامات عالی‌رتبه کشورمان به دیدار رهبر معظم انقلاب رفت. الكاظمی به‌عنوان بالاترین مقام سیاسی عراقی در شرایطی به ایران آمده بود که چند ماه پیش سردار دل‌ها سرباز ولایت و محبوب ملت و فاتح جنگ‌های نابرابر تروریستی تکفیری در بلاد اسلامی، حاج قاسم سلیمانی به دستور مستقیم رئیس‌جمهور تروریست آمریکا در خاک کشورش به شهادت رسیده بود. رهبر انقلاب در این دیدار ضمن یادآوری غیرت عربی در برابر مهمان‌کشی بار دیگر موضوع راهبرد «ضربه متقابل» را مطرح کردند که با توجه به شرایط حساس منطقه و جهان اتفاقا بیش از موارد دیگر مورد توجه رسانه‌ها و مردم قرار گرفت. ایشان فرمودند: «ایران هرگز شهادت حاج قاسم را فراموش نخواهد کرد و قطعا ضربه متقابل را به آمریکایی‌ها خواهد زد». تا پیش از بیان این جمله از سوی رهبر حکیم انقلاب تصور کلی در پروسه انتقام سخت این بود که ایران با ضربات موشکی به پایگاه عین‌الاسد به نوعی انتقام شهادت سردار سلیمانی را گرفته است اما این جمله ایشان خطاب به الكاظمی که سوابق امنیتی هم در کارنامه خود دارد، یک واقعیت بسیار مهم را نشان می‌دهد که حتی می‌توان به‌عنوان یک سرفصل جدید در نوع مواجهه با آمریکا از آن یاد کرد.
انگاره ثابت و شکلی از این عبارت آن است که ضربه متقابلی که ما‌به‌ازای خون حاج قاسم باشد هنوز محقق نشده و آرمان حاج قاسم یعنی ریشه‌کن شدن آمریکایی‌ها از منطقه بخشی از تاوان خون سردار دل‌هاست. اما این جمله یک واقعیت فرامتنی هم دارد و نشان می‌دهد که تمام اتفاقات اخیر امنیتی و سیاسی علیه آمریکا در منطقه که درباره منشأ اصلی آن معماهای جدی نیز وجود دارد، برخی کارشناسان منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و حتی آمریکایی را به این تحلیل قطعی رسانده است که پروسه انتقام سخت از آمریکا در برابر خون شهید سلیمانی، یک پروسه ادامه‌دار است و ابعاد واقعی و برنامه‌های آتی آن هنوز مشخص نیست.
از سوی دیگر در شرایطی که این همه اتفاق امنیتی برای آمریکا طی چند ماه اخیر اتفاق افتاده، ابهام در این ضربه متقابل برای آمریکایی‌ها بسیار کشنده خواهد بود که نشان‌دهنده نقش بی‌بدیل رهبری در پیشرانی جنگ شناختی علیه دشمن و تقویت و ترویج مکتب حاج قاسم سلیمانی بر پایه شجاعت، عقلانیت و معنویت است.