جوسازیهای کشورهای غربی علیه جمهوری اسلامی ایران در نشست آژانس در نهایت به عقبنشینی آنها منجر شد. اگر چه آنان سعی دارند این عقب نشینی را با سایه چماق همراه کرده و به عنوان یک امتیاز به ایران قالب کنند.
بیانیه تروئیکای اروپا؛طلبکاری به جای پاسخگویی
سه کشور اروپایی طرف برجام بعد از عقبنشینی از صدور قطعنامه انتقادی از ایران در شورای حکام آژانس اتمی بیانیهای صادر کردند.
به گزارش فارس، سه کشور اروپایی در آغاز این بیانیه مدعی شدهاند کاملاً به «برنامه جامع اقدام مشترک» متعهد هستند. تروئیکای اروپایی تأکید کردهاند این توافق، هنگامی که اجرا میشود در راستای تأمین منافع امنیتی همه طرفها است.
انگلیس، فرانسه و آلمان در ادامه این بیانیه، ایران را به «نقض» برجام متهم کرده و گفتهاند که از این بابت نگران هستند. آنها نوشتهاند: «همچنان از نقض ادامهدار تعهدات هستهای ایران در ماههای اخیر به خصوص گامهای تنشآمیز برداشتهشده از سوی این کشور از تاریخ نوامبر ۲۰۲۰ نگران هستیم.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «اعلانیه ایران مبنی بر اینکه دیگر اجازه اجرای ترتیبات نظارتی مرتبط با برجام را نخواهد داد و اجرای پروتکل الحاقی را متوقف خواهد کرد جای نگرانی ویژه دارد. این اقدام اطمینان یافتن از صلحآمیز ماندن فعالیتهای ایران را برای جامعه بینالمللی دشوارتر خواهد کرد.»
آنها سپس درباره دلیل عقبنشینی از تصمیم خود برای صدور این قطعنامه تصریح کردهاند: «با وجود حمایت آشکار از این قطعنامه در شورای حکام آژانس اتمی ما فعلاً تصمیم گرفتهایم این اقدام را متوقف کنیم تا به مدیر کل آژانس برای اجرای تلاشهای جدید ایشان با هدف شکستن این بنبست و حل و فصل بدون تأخیر اختلافات مذکور -اقداماتی که مدیر کل در هفته جاری آنها را به شورا اعلام کرد- فرصت بدهیم.» در ادامه آمده است: «ما از طرح مدیر کل استقبال میکنیم. امیدواریم ایران از این فرصت برای ورود به گفتوگوهای اساسی با آژانس در خصوص این مسائل برجسته شود. از مدیر کل میخواهیم این شورا را از پیشرفتها در زمینه اقدامات نظارتی و راستیآزمایی در تمامی زمینهها در ایران مطلع کند.»
تهدید به فراخوان نشست فوقالعاده
سه کشور اروپایی در بیانیه خود خاطرنشان کردهاند چنانچه در موضوعات مطرحشده در جلسه امروز شورای حکام درباره برنامه هستهای ایران «پیشرفتهای کافی» حاصل نشود حق فراخوان برای برگزاری نشست فوقالعاده در این شورا را برای خود محفوظ میدانند.
آنها نوشتهاند: «ما تحولات را از نزدیک رصد خواهیم کرد و چنانچه پیشرفتی در خصوص هر یک از تحولات مطرحشده در این جلسه حاصل نشود حق فراخوان برای برگزاری نشست فوقالعاده شورا را برای خود محفوظ میدانیم.» در ادامه بیانیه تصریح شده است: «سه کشور اروپایی در حال همکاریهای فشرده برای حمایت از این تلاشها هستند. ما از ایران میخواهیم بدون پیششرط پیشنهاد هماهنگکننده برجام جهت برگزاری نشست غیررسمی با حضور طرفهای برجام و ایالات متحده آمریکا را بپذیرد. راه حل دیپلماتیک تنها راه برای برونرفت از این بحران است.» در همین حال «ند پرایس»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری شامگاه پنجشنبه تصریح کرد عقبنشینی کشورهای اروپایی از صدور قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی با «حمایت کامل» واشنگتن صورت گرفته است.
ادعای رویترز درباره مذاکره
به گزارش تسنیم، یک دیپلمات فرانسوی به رویترز گفته است: «همه چیز در مسیر درست پیش می رود و ما در این هفته و به ویژه در چند روز گذشته پیامهای مثبتی داشتهایم.» این منبع افزوده که هدف این بود همه قبل از شروع تعطیلات نوروز در ایران دور میز جمع شوند.
این دیپلمات فرانسوی همچنین گفته است: «ما تمام تلاش خود را میکنیم تا این (جلسه) در روزها یا هفتههای آینده برگزار شود.»
یک مقام ارشد آمریکایی نیز به شرط افشا نشدن هویتش به رویترز گفته است: موضوع، دادن ضمانت درباره چیزی که ما انجام خواهیم داد نیست بلکه نشستن بر سر میز و مطمئن شدن از اینکه هر دو طرف گام اول و یا گام دوم را - هرچه که هست - برمیدارند و اقدامات مثبتی را اتخاذ میکنند.
وزیر خارجه آمریکا:با کاهش تحریم های ایران فاصله زیادی داریم
«آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا بعد از طرح برخی رویکردهای دولت «جو بایدن» در بحث سیاست خارجی، به تشریح برخی از آنها در مصاحبه با شبکه آمریکایی پیبیاس پرداخت.
او در این مصاحبه با اشاره به گامهای ایران در جهت کاهش تعهدات برجامی به دلیل بدعهدی طرفهای دیگر توافق، مدعی شد ایران اکنون در موقعیتی قرار دارد که به توانایی تولید مواد شکافتپذیر برای یک سلاح هستهای نزدیکتر است.
وی افزود: بنابراین منافع واقعی ما تلاش برای بازگرداندن ایران به آن جعبه (محدودیتهای ناشی از برجام) است و دیپلماسی راه انجام آن است. ما روشن کردهایم که راه دیپلماسی باز است. اتحادیه اروپا که یکی از طرفهای توافق اصلی است، از همه طرفها، شرکای اروپایی ما، روسیه، چین و ایران و ما دعوت کرده تا درباره بازگشت احتمالی به توافق هستهای آغاز به صحبت کنیم. ما گفتیم بله، ایران گفت نه. خواهیم دید که در ادامه چه خواهند کرد. توپ در زمین ایران است تا تصمیم بگیرد موافقت میکند یا خیر.
او در پاسخ به سوالی درباره تصمیم آمریکا برای برداشتن تحریمهای ایران گفت: ما به وضوح گفتهایم که ایران باید به تعهدات خود طبق توافق بازگردد و اگر این کار را بکند، ما هم همین کار را خواهیم کرد. اگر انجام دهند، باعث برخی معافیتهای تحریمی خواهد شد. اما باز هم، با این فاصله زیادی داریم.
ادعای شرمن و پاسخ ظریف
«وندی شرمن» که برای بررسی صلاحیتش برای تصدی سمت قائم مقام وزارت خارجه آمریکا در جلسه سنا حضور داشت گفت که درباره ایران هوشیاری بازنگری در برجام ضروری است. او که در مذاکرات برجام نقش مستقیم و محوری داشت، در جلسه سنا گفت: «من درباره ایران هوشیار هستم. سال ۲۰۲۱، مثل سال ۲۰۱۵ که برجام مورد توافق قرار گرفت نیست. مثل ۲۰۱۶ که برجام اجرا شد هم نیست. واقعیتهای میدانی تغییر کردهاند. ژئوپولتیک منطقه تغییر کرده و امکان احیای توافق هستهای به شکل سابق وجود ندارد.»
«محمدجواد ظریف»، وزیر خارجه ایران به اظهارات شرمن واکنش نشان داد و در توئیتر نوشت: «برجام قابل مذاکره مجدد نیست-والسلام. اگر ۲۰۲۱ سال ۲۰۱۵ نیست، ۱۹۴۵ هم نیست. پس بیایید منشور سازمان ملل متحد را عوض کرده و حق وتو که این همه توسط آمریکا مورد سوءاستفاده قرار گرفته است را حذف کنیم. بیایید دست از ژست گرفتن که هر دوی ما از ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ انجام دادیم برداشته و به اجرای برجام که هر دوی ما آن را امضا کردهایم رو بیاوریم.»
توصیه کیسینجر به بایدن؛ به راه ترامپ ادامه بده
هنری کیسینجر، وزیر امور خارجه پیشین آمریکا در دولت ریچارد نیکسون و جرالد فورد، در نخستین جلسه سمینار مسائل بینالملل بنیاد نیکسون ضمن تحسین سیاست خارجی ترامپ در غرب آسیا از بایدن خواست راه ترامپ را ادامه داده و از کاهش فشار بر ایران خودداری کند.
البته به نظر می رسد دولت بایدن نیازی به چنین نصایحی نداشته باشد چرا که در عمل مشغول ادامه سیاست شکستخورده ترامپ در قبال ایران است. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پیامی که در صفحه توییتر خود به همراه تصویر دختری 5، 6 ساله ایرانی به نام «یسنا» منتشر کرده بود، با انتقاد از سیاستهای ظالمانه ایالات متحده علیه ایران نوشت: «این دختر کوچکی است که هزینه گزینههای ظالمانه و غیرانسانی سیاستمدارانی از فرسنگها دورتر را پرداخته است. وضعیت وی در ایران منحصر به فرد نیست. ایالات متحده حتی با وجود بیماری کووید-19، همچنان سیاست شکستخورده «فشار حداکثری» ترامپ را ادامه میدهد.»
ظریف سپس با مطرح کردن این موضوع ادامه داد: «آیا زمان آن نرسیده که گزینهای را امتحان کند که شاید واقعاً کارساز باشد؟»