«همیشه در جنگ»

  ۱۴۰۰/۰۴/۱۴

امین‌الاسلام تهرانی
«چهارم ژوئیه که امسال مصادف با 13 تیر بود، روز استقلال آمریکاست که یک جشن فدرال در آمریکا محسوب می‌شود و یادآور تصویب اعلامیه استقلال آمریکا در روز ۴ ژوئیه ۱۷۷۶ میلادی (14 تیر 1155 خورشیدی) است. کنگره قاره‌ای در آن زمان رسماً اعلام کرد ۱۳ مستعمره آمریکایی خود را به‌عنوان یک ملت واحد می‌دانند و دیگر قسمتی از پادشاهی «بریتانیای بزرگ» محسوب نمی‌شوند. البته کنگره دو روز پیش‌تر یعنی در روز ۲ ژوئیه رأی به استقلال داده بود، اما اعلام در این روز بود. این روز یکی از تعطیلات رسمی ‌آمریکا است. همه ساله چهارم ژوئیه به‌عنوان روز استقلال آمریکا جشن گرفته می‌شود.»
یکشنبه همین هفته سالروز استقلال آمریکا بود که توضیح دانشنامه‌‌ای آن در بالا آمد، اما این جستار به این بهانه نگاشته شد تا به چیزی دیگر‌ اشاره شود. هر دولت مدرنی مدعی مسئولیت صیانت و رفاه‌آوری نسبی شهروندان خودش است، اما دولت‌های آمریکا از زمان کشور شدنش، برای شهروندانشان چه به ارمغان آورده‌اند؟ وجوه مثبت و فناوری و... جای خود اما این کشور چیز دیگری نیز برای شهروندانش همواره داشته که گاهی از شدت وضوح دیده نمی‌شود: «جنـگ». اینکه آمریکا ابتدا روی خون بومیان سرخ‌پوست که توسط مهاجران سلاخی می‌شدند بنا شده است جای خود و مجالی ویژه برای بررسی را می‌طلبد، اما غیر از آن تاریخ آمریکا با جنگ پیوند خورده است و در زیر پرتوی بر آن می‌اندازیم.
سده 18:
از 1775 میلادی تا 1783 درگیر جنگ داخلی بود، آنچه «جنگ انقلاب» می‌خوانندش، اما طرف‌های نزاع چنان از هم کشتند که حدود 4500 جنازه حاصل‌اش شد.
سده 19:
چندی بعد جنگ دیگری را با همسایه شمالی‌اش کانادا شروع کرد، که اسم‌اش را «جنگ 1812» گذاشتند، اما تا 1815 ادامه داشت و بیش از 2200 کشته برای آمریکا داشت. اینها جنگ‌هایی بود که در بخش‌های شمالی‌اش آنها را افروخت، از سال 1846 تا 1848 وقت «جنگ مکزیک» بود که بیش از 13000 آمریکایی را به کشتن داد. پس از اینها دوباره زمان «جنگ داخلی» رسید، از 1861 تا 1865 با ده‌ها هزار کشته و زخمی‌ که (Roswell Memorial Day) آمار شگفت‌آور بیش از 770 هزار تلفات را برای آن ذکر می‌کند. در سال 1898 هم با «جنگ اسپانیا» شعله‌ور شد، با حدود 2500 آمریکایی کشته.
سده 20:
بعد هم نوبت جنگ‌های جهانی رسید، از 1914 تا 1918 «جنگ جهانی اول» و از 1939 تا 1945 «جنگ جهانی دوم» که در مجموع بیش از 500 هزار آمریکایی تلف شدند. گرچه تا همین‌جا هم سرگیجه‌آور است اما باز ادامه دارد: 1950 تا 1953 «جنگ کره» با بیش از 36 هزار آمریکایی مرده. پس از آن طولانی‌ترین و بی‌ثمرترین جنگ‌ قرن بیستم آمریکا فرارسید، «جنگ ویتنام» از سال 1954 تا 1975 که یکی از سخت‌ترین شکست‌های آمریکا هم بود با بیش از 58 هزار آمریکایی کشته. اما جنگ ویتنام هم به سر عقل‌اش نیاورد، چرا که میل به داشتن هژمونی جنگ را می‌طلبد، حالا نوبت «جنگ خلیج فارس» بود که 1990 و 1991 آمریکا را در عراق و کویت به خود مشغول کرد و 150 آمریکایی را به کام مرگ کشاند.
سده 21:
مطلع شاعرانه قرن بیست‌ویکم برای آمریکا «جنگ افغانستان» بود یا آن‌چه خودشان جنگ با ‌تروریسم نامیدندش، جنگی که از اکتبر 2001 تاکنون ادامه داشته است و تا اطلاع ثانوی ادامه دارد. اما گویی یک جنگ کفایت نمی‌کرد، از مارس 2003 کلید «جنگ عراق» هم زده شد، به بهانه تسلیحات کشتار جمعی صدام، که بعدها خود نیروهای اطلاعاتی غرب تکذیب‌اش کردند....
از دخالت‌های ناپیدایِ همیشگی‌، کودتاهای پیدای فراوان و بی‌شمار جنگ‌های غیررسمی‌‌اش که بگذریم، جنگ‌های «رسمی» آمریکا هم کم نیست و از همان آغاز تأسیس تاکنون در میدان‌های مختلفی ادامه داشته است. آمریکا کشور نوپایی است و اما این نوپا سرشت‌اش با جنگ و خون آمیخته شده است. آمریکا کودتاهای مختلفی را در سرتاسر این گیتی‌ترتیب داده و جنگ‌افروزی‌های پنهان فراوانی داشته که اسناد برخی از آنها منتشر شده است. اما ما را، در این متن، با هیچ‌کدام از آنها کاری نبود، ما تنها و تنها می‌خواستیم تا شرارت آمریکا را از مجرای برخی «جنگ‌های رسمی» که تاکنون داشته مرور کنیم.