در این نشست که در سالن اجلاس سران برگزار شد، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور، از حسن روحانی با عنوان دانشمند و گنجینه اسرار یاد کرد و خطاب به او گفت: «اجر کار شما در تاریخ ماندگار خواهد شد».
بیژن زنگنه، وزیر نفت روحانی هم به تعریف عجیب و غریب از مدیریت دولت فعلی پرداخت و گفت: «اگرچه مدیریت ما مدیریت جهان سومی است و این قابل انکار نیست، اما با وجود همه مشکلات، عملکرد دولت عالی بود. عملکرد دولت در این سه سال از مصادیق عینی اقتصاد مقاومتی بود».
برخی دیگر از حاضران در این نشست مثل علی‌اکبر صالحی هم در این جلسه با تعابیری مشابه از عملکرد دولت تدبیر و امید یاد کردند، با این حال واکنش‌های مردمی در فضای مجازی که با شرایط دشوار اقتصادی دست و پنجه نرم می کنند نسبت به این اظهارات جالب توجه بود.
واکنش مردم: ویران کردید!
یکی از کاربران فضای مجازی در واکنش به سخنان بیژن زنگنه نوشت: «شما فقط خودتان از عملکردتان راضی هستید مردم در این چند سال اخیر با گرانی دست و پنجه نرم کردند».
فرد دیگری هم اظهار کرد: «متاسفانه مردم از عملکرد دولت اصلا راضی نبودند».
یک کاربر به اسم حسین انتقاد کرد: «کشور رو ویران کردید!» و در پاسخ به او، یک کاربر دیگر تصریح کرد: «اگر ویران کردن باید محاکمه بشن».
اما این نگاه مردم ریشه در عملکرد هشت ساله دولت روحانی دارد، عملکردی که در کارنامه او انعکاس یافته است و چیزی نیست که قابل انکار باشد.
تورم در مرز 50 درصد
هر چند روحانی در کارزار انتخابات 92 با انتقاد از دولت گذشته معتقد بود معیار تورم جیب مردم است، اما حالا پس از هشت سال هم جیب مردم و هم آمارهای رسمی از وضع نامناسب مولفه‌های معیشتی حکایت دارد.
در این زمینه تجارت نیوز گزارش داد: دولتی که با شعار آواربرداری از اقتصاد روی کار آمد، خرابی‌های بسیاری ایجاد کرد. از تورم بی‌سابقه گرفته تا جهش ۸۰۰درصدی نرخ ارز و تورم ۷۵ درصدی اقلام خوراکی در برخی از استان‌ها! در مورد نرخ ارز قیمت دلار در سال۹۹ حتی به ۳۲ هزار تومان هم رسید که نشان از رشد نزدیک به ۸۰۰ درصدی از سال ۹۲ تا ۹۹ داشت. رشدی کاملا بی‌سابقه.
دولت روحانی هم رکوردهای منفی بسیاری را به نام خود ثبت کرده است. تورم سال‌های ۹۷، ۹۸ و 99 به ترتیب رقم‌های 31/2 و 41/2 و 43 درصد را ثبت کرده است.
افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در ماه‌های پایانی دولت تدبیر و امید از این ارقام نیز فراتر رفته و برای برخی دهک‌ها به مرز 50 درصد رسیده است. طبق بررسی مرکز آمار، نرخ تورم کل کشور در تیر ماه 1400 برابر 44.2درصد شده است که در دهک‌های مختلف هزینه‌ای در بازه
43.6 درصد برای دهک ششم تا 49.9 درصد برای دهک دهم نوسان دارد.
همچنین بر اساس گزارش نود اقتصادی، دولت تدبیر و امید، تورم را با نرخ ۴۳ درصد تحویل دولت سیزدهم می‌دهد که بالاترین نرخ تورم در هنگام انتقال قدرت از یک دولت به دولت بعدی در پایان دوره‌های هشت ساله است.
پرواز مرغ، گاو و گوسفند!
در همین حال، بررسی قیمت برخی کالاهای مهم نشان می دهد که قیمت کالاهای اساسی مانند برنج، شکر، گوشت قرمز و گوشت مرغ در خرداد ماه 1400 نسبت به خرداد ماه سال گذشته یعنی فقط در یکسال اخیر بین 39 تا 105 درصد افزایش داشته است.
به گزارش خبرگزاری فارس، قیمت برنج پاکستانی در خرداد 1400 نسبت به خرداد 1399 به میزان 51 درصد و قیمت برنج طارم اعلا در خرداد 1400 نسبت به خرداد 1399 به میزان 40 درصد افزایش داشته است.
گوشت گوسفندی و گوشت گوساله نیز به ترتیب 37 و 51 درصد در خرداد 1400 نسبت به خرداد سال گذشته افزایش داشته است.
همچنین قیمت گوشت مرغ تازه با 105 درصد افزایش از 12 هزار و 550 تومان در خرداد 1400 به 25 هزار و 800 تومان در خرداد 1400 افزایش یافته است. البته همان‌طور که ذکر شد، قیمت‌های فوق مربوط به خردادماه است، در صورتی که هم‌اکنون هر کیلو گوشت مرغ در هفته پایانی دولت تدبیر و امید به مرز 40 هزار تومان هم رسیده، یعنی فقط طی دو ماه تیر و مرداد، حدود 15 هزار تومان دیگر به قیمت مرغ افزوده شده است.
این وضعیت نشان می‌دهد سفره مردم در دوره‌ای که مدیران غربگرا ادعا می‌کنند مدیریتشان عالی بوده(!) بسیار کوچک شده است.
پراید 140 میلیونی!
از سوی دیگر قیمت خودروهای داخلی نیز در هشت سال مدیریت دولت تدبیر و امید تخته گاز پیش رفته و رکوردهای عجیب و غریبی بر جای گذاشته است.
پراید که به عنوان خودروی اقشار متوسط رو به ضعیف شناخته می‌شود و در سال 92 بین 15 تا 17 میلیون تومان قیمت داشت، این روزها در بازه قیمتی 130 تا 140 میلیون تومان قیمت می‌خورد. یعنی بیش از هشت برابر گران شده است.
باشگاه خبرنگاران جوان، دیروز از بازار خودرو خبر داد خودروهای سایپا ۱۱۱ حدود 139 میلیون تومان، سایپا ۱۳۱ بالغ بر 128 میلیون تومان، ساینا 147 میلیون تومان، تیبا (رینگ فولادی) 135 میلیون تومان و تیبا 2 (رینگ فولادی) 140 میلیون تومان قیمت خوردند.
همچنین قیمت خودروهای سمند LX (ساده) 218میلیون تومان، پژو پارس(ساده) 250 میلیون تومان، پژو ۲۰۶تیپ ۲ (ساده) 225 میلیون تومان و دنا معمولی (رینگ فولادی) 300 میلیون تومان اعلام شد.
افزایش ۲۷ میلیون تومانی متوسط قیمت مسکن
دولت حسن روحانی در حالی به ساعات پایانی خود می‌رسد که طی هشت سال اخیر متوسط قیمت مسکن متری ۲۷ میلیون تومان افزایش یافته که در بین دولت‌های پس از انقلاب یک رکود محسوب می‌شود .به تعبیری قیمت مسکن در این 8 سال 700 درصد گران شده است.
بانک مرکزی به تازگی گزارش تحولات بازار مسکن را منتشر کرده که بر اساس آن متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران به 30 میلیون و 44 هزار تومان افزایش رسیده است. قیمت مسکن فقط طی تیر 1400 در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته 44 درصد افزایش یافته است.
در بخش اجاره نیز شاخص کرایه مسکن در شهر تهران و کل مناطق شهری در تیر 1400 نیز به ترتیب 34.9 و 38.7 درصد نسبت به تیر 99 افزایش را نشان می‌دهد.
این درحالی است که به گزارش خبرگزاری تسنیم، سال 92 و در اولین ماه شروع فعالیت دولت روحانی، متوسط قیمت هر مترمربع بر اساس آمار رسمی سه‌میلیون و 834 هزار تومان بود. طی سال‌های 97، 98، و 99 بازار مسکن کشور به دلیل عدم تولید و عرضه کافی مسکن دچار تلاطمات فراوانی شد که خروجی آن افزایش قیمت به بیش از 30 میلیون تومان در هر مترمربع شده است.
رکورددار خلق نقدینگی
یک عامل کلیدی در بروز تورم، افزایش نقدینگی و نرخ رشد آن است. به تازگی بانک مرکزی اعلام کرد که میزان رشد نقدینگی در سال 99، 40.6 درصد بوده است که بیشترین رشد نقدینگی در شصت سال اخیر محسوب می‌شود! میزان رشد نقدینگی در طول سال 99 معادل کل نقدینگی ایجاد شده از ابتدای تاریخ انتشار و خلق پول در ایران تا پایان سال 94 بوده است.
همچنین بر اساس آمارهای رسمی بانک مرکزی، مقایسه نرخ رشد نقدینگی در 10 دولت گذشته از سال 60 تاکنون نشان می‌دهد، دولت حسن روحانی با رشد نقدینگی 643.4 درصدی طی سال های 92 تا پایان سال 99، رکورددار بالاترین نرخ رشد نقدینگی بین این دولت‌ها بوده و بدترین عملکرد را در این زمینه داشته است. تسنیم با بیان این موضوع یادآوری می‌کند، حجم نقدینگی در پایان سال 91 برابر 460 هزار میلیارد تومان بوده است.
درمورد جدیدترین آمارهای نقدینگی و پایه پولی هم اقتصادنیوز گزارش داد: «نقدینگی در خرداد ماه 1400 رقم سه هزار و ۷۰۰ هزار میلیارد تومان را رد کرد. رشد نقطه به نقطه نقدینگی در خرداد ماه بالغ بر ۳۹ درصد به ثبت رسیده است». به این ترتیب پیش‌بینی می‌شود رقم نقدینگی در پایان دولت تدبیر و امید به مرز 4000 هزار میلیارد تومان رسیده باشد.
حجم پایه پولی نیز در پایان خردادماه امسال مرز ۵۰۰ هزار میلیارد تومان را شکست. این متغیر پولی تورم‌ساز در یکسال منتهی به خرداد امسال ۱۱۷ هزار میلیارد تومان افزایش داشته است، به بیان دیگر روزانه بالغ بر۳۲۰ میلیارد تومان چاپ پول.
بدترین دولت در افزایش فاصله طبقاتی
شاخص ضریب جینی در دولت روحانی به شدت افزایش یافته است. ضریب جینی از شاخص‌های مهم اندازه‌گیری نابرابری توزیع درآمد می‌باشد. اندازه این شاخص بین صفر (معرف جامعه‌ای با برابری کامل توزیع درآمد) و یک (نمایانگر عدم برابری توزیع درآمد در جامعه) تغییر می‌کند.
در این زمینه پایگاه خبری تحلیلی مشرق گزارش داد: بر اساس گزارش مرکز آمار شاخص ضریب جینی که در پایان دولت احمدی‌نژاد به 0/366 واحد کاهش یافته بود هم‌اکنون به 0/401 واحد افزایش یافته است. بدین ترتیب در هشت سال عملکرد دولت روحانی نابرابری توزیع درآمد به شدت زیاد شده است.
شاخص‌های توزیع درآمد در دولت روحانی به بدترین وضعیت خود رسیده و فقرا فقیرتر و مرفهان پولدارتر شدند. دولت روحانی در افزایش شکاف طبقاتی در کشور، عملکردی حتی ضعیف تر از دولت رفسنجانی داشته است.
کاهش درآمد سرانه و تضعیف فضای کسب و کار
بررسی برخی دیگر از آمارهای اقتصادی در دولت روحانی هم موید روند تخریبی در اقتصاد بوده است. به گزارش تجارت نیوز، درآمد سرانه کشور از سال ۹۰ تا ۹۸ درآمد ۳۴ درصد کم شد و به ابتدای دهه ۹۰ رسید. در مورد درآمدهای نفتی نیز از سال ۹۲ تا ابتدای سال ۱۴۰۰ رقمی در حدود ۳۵۰ میلیارد دلار درآمد نفتی دولت‌های یازدهم و دوازدهم بوده است. درآمد نفتی دولت اعتدال ۲۶۸ میلیارد دلار از دولت‌های نهم و دهم کمتر بوده است. اما به ترتیب ۲۴۰ میلیارد دلار و ۱۹۳ میلیارد دلار از دولت‌های سازندگی و اصلاحات بیشتر بوده است.
اما در مورد بهبود فضای کسب و کار بر اساس آخرین گزارش ارائه شده از سوی بانک جهانی ایران در سال ۲۰۲۰ از میان ۱۹۰ کشور جهان با امتیاز 5/58 در رتبه ۱۲۷ قرار گرفته است که یک رتبه نسبت به سال قبل از آن بهبود یافته بود. رتبه ایران در سال ۲۰۱۹ ، ۱۲۸ و امتیاز ثبت‌شده در این شاخص، 98/56 بود. در گزارش سال ۲۰۱۷، ایران با دو رتبه تنزل نسبت به گزارش سال ۲۰۱۶، در رتبه ۱۲۰ از میان ۱۹۰ کشور قرار گرفت.
آمارهای فوق فقط بخش کوچکی از مدیریت عالی دولت تدبیر و امید طی هشت سال اخیر بود.
روحانی: فکر نمی‌کردیم آمریکایی‌ها به این راحتی برجام را زیر پا بگذارند
۱۴۰۰/۰۵/۱۱
حجت‌الاسلام روحانی رئیس‌جمهور صبح دیروز دوشنبه در نشست با مدیران ارشد دولت تدبیر و امید در سالن اجلاس سران گفت:
فراز و نشیب این ایام ۸ ساله فراوان بود.
وی ادامه داد: آن‌روز که انتخابات دولت یازدهم انجام گرفت و در روزهای آغازین شروع به کار بودیم امید در سراسر ایران موج می‌زد و تدبیر دولت در سایه این امید بود.
روحانی افزود: آنچه من نسبت به ایران و نجات کشور سال ۹۲ فکر می‌کردم همان را بی‌کم‌وکاست فکر می‌کنم که راه نجات کشور اعتدال و تعامل سازنده است. اعتدال در داخل و خارج و تعامل در داخل و خارج. با افراطی‌گری، تخریب و چنگ انداختن به‌صورت یکدیگر نمی‌توانیم کشور را پیش ببریم و باید به این نتیجه برسیم که دوران افراطی‌گری به پایان رسیده است.
تعامل سازنده با دنیا یا چند کشور غربی؟!
این اظهارات روحانی در حالی است که نگاهی به سیاست‌ورزی دولت تدبیر و امید طی 8 سال گذشته نشان می‌دهد که جریان غربگرای داخلی تعامل با دنیا را در آمریکا و اروپا خلاصه کرده و تأسف‌آور‌تر اینکه رابطه با غرب را هم در وابستگی به آمریکا و اروپا تعریف کرده بود.
رئیس‌جمهور اظهار داشت: کشور باید توسعه پیدا کند و به اوج برسد و کشور الگو برای کشورهای منطقه باشد. چطور ما توانستیم ۷ قطعنامه خطرناک را از سر ملت ایران برداریم. این‌کاری که وزیر خارجه و فعالان در مذاکرات پیمودند راه ساده‌‌ای نبود.
رئیس‌جمهور بیان داشت: مذاکره کار سخت و مشکلی است. آسان‌ترین کار این است که بگوئیم نمی‌شود کاری کرد. در همان روزهای اولیه ملت و دولت با هدایت رهبری توانستیم کار بزرگی را انجام دهیم. همه مردم آثار برجام را دیدند. ۱۶ هواپیما آوردیم و میلیاردها دلار سرمایه وارد کشور شد.
روحانی اظهار داشت: در پارس جنوبی دیروز جشن گرفته شد برای بیست و هفتمین سکو در دریا. این در سایه چی بود؟ همه این طرح‌ها خاک می‌خورد. برجام باعث شد قطعات و کمپرسورها رسید. ما آمدیم و یک پیشرفتی را شاهد بودیم.
دستاوردتراشی لحظه آخری برای توافق پرخسارت
روحانی درحالی در ساعات پایانی عمر دولت خود همچنان به دستاوردسازی برای خسارت محض برجام پرداخته و پروژه‌هایی نظیر پارس جنوبی را هم برای این توافق فاکتور می‌کند که بر اساس شواهد و قرائن متقن فازهای گازی پارس جنوبی با پیشرفت‌های بین 65 تا 95 درصد، در دولت قبل تحویل دولت روحانی شد و طبق برنامه می‌بایست تا پایان سال 93 به بهره‌برداری می‌رسیدند، اما برای اینکه تمام آنها به‌حساب دستاورد برجام گذاشته شده و اجرای این پروژه‌ها به نام دولت تدبیر و امید ثبت گردد، تکمیل آنها حداقل 4 سال به تاخیر انداخته شد و خسارت عدم بهره‌برداری گازی در این مدت دهها میلیارد دلار برآورد شده است.
اشاره روحانی به هواپیماهای برجامی نیز در حالی است که بر اساس گزارش معاونت مطالعات تولیدی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی هواپیماهای برجامی به‌خاطر نیاز به قطعه و از آن طرف تحریم امکان پرواز کردن ندارند در این زمینه مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به این سؤال که چرا هواپیماهای برجامی ATR ایران‌ایر زمین‌گیر است، توضیح داد: استفاده از هواپیما باید پله‌ای باشد، الان زمان چک هواپیماها رسیده است، نمی‌توانیم به‌صورت آزاد قطعه تهیه کنیم چون تحریم هستیم. همین کارخانه‌های سازنده هم طبق وعده‌شان عمل نمی‌کنند و قطعه به ما نمی‌دهند، نمی‌آیند و برابر قراردادی که با ما دارند، به ما کمک نمی‌کنند و درواقع به قرارداد خود هم پایبند نیستند.
توجیه عجیب روحانی برای شکست برجام
روحانی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: من می‌دانم مردم در این سه سال چقدر زجر کشیدند. اقتصاد‌دانان آن را برای مردم باز کنند. البته در برابر این فشار توان ما کمتر بود. ما توانستیم بخشی از مشکلات را جبران کنیم. در این موج پنجم سختی‌های فراوانی داریم. ما فکر نمی‌کردیم ۲۵ استان ما در یک هفته دچار سیل شود. ما فکر نمی‌کردیم با زلزله عجیب با آن تخریب رو‌به‌رو شویم. ما فکر نمی‌کردیم آمریکایی‌ها به این راحتی برجام را زیر پا بگذارد.
این اظهارات روحانی درحالی است که کارویژه و اساس کار دولت‌ها در شرایط خاص و بحران‌ها تعریف می‌شود وگرنه توزیع پول نفت بین کارمندان دولت و وارد کردن گندم و افتتاح چند طرح ملی و استانی که دولت نمی‌خواهد.
رئیس دولت تدبیر و امید همچنین در حالی در توجیه شکست توافق خسارت‌بار برجام گفت تصور نمی‌کرده آمریکائی‌ها به‌راحتی برجام را زیر پا بگذارند که در زمان مذاکرات هرگونه توصیه و هشدار نسبت به عهدشکنی آمریکا از سوی منتقدان را با شدیدترین توهین‌ها پاسخ می‌گفت.
جهانگیری: فرصت‌های خوبی در انتظار دولت بعدی است!
اسحاق جهانگیری معاون اول دولت روحانی نیز در این نشست طی سخنان گفت: ایران ظرفیت‌های بزرگی دارد اما مهم‌ترین مانعی که وجود دارد، دیر فهمی‌تغییرات جامعه و جهان، بی‌توجهی به سرمایه اجتماعی و رضایت مردم است. امروز دولتی می‌رود و دولتی می‌آید و آرزو می‌کنیم دولت آینده موفق شود و بر مشکلات چیره شود.
جهانگیری با اشاره به کاهش ۱۰۰ میلیون دلاری فروش نفت تصریح کرد: سال ۱۳۹۹ به دلیل همه‌گیری کرونا شرایط سخت شد و
۱.۵ میلیون شغل از دست دادیم، سلامت مردم هم به خطر افتاد در این بین رسانه‌های خارجی، نیروهای برانداز و همچنین نیروهای کج‌سلیقه به سرمایه اجتماعی، مشارکت و امید مردم آسیب زدند. ایران ظرفیت‌های بزرگی برای توسعه دارد اما با چالش و ابرچالش‌های بزرگی روبه‌روست. مهم‌ترین مانع عبور کشور از این شرایط، دیرفهمی تغییرات جامعه بر جهان و بی‌توجهی به سرمایه اجتماعی است گاهی شکاف جامعه و حاکمیت و مردم و دولت می‌تواند به حوادث نگران‌کننده منجر شود.
این اظهارات جهانگیری درحالی است که وی چندی پیش اعتراف کرده بود مشکل بزرگ کشور مدل توسعه مطلوب طیف متبوع وی است که به بی‌عدالتی و تبعیض انجامیده است.
وی گفته بود: «به‌عنوان کسی که همه عمر خود را در توسعه سپری کرده‌ام، باید بگویم توسعه‌ای که ما اجرا کردیم متأسفانه عوارض خود را این‌چنین نشان داده است.باید توسعه با رضایت مردم باشد و وقتی مردم نفع می‌برند که تبعیض، بی‌عدالتی و نابرابری را از توسعه متوجه نشوند».
میراث شوم دولت روحانی برای رئیسی
معاون اول رئیس‌جمهور اظهار داشت: فرصت خوبی در اختیار دولت بعدی است از هماهنگی قوا و حمایت نهادهای حاکمیتی می‌توان برای حل مشکلات استفاده کرد اما اگر به موقع از فرصت‌ها استفاده نشود، آنها می‌توانند به تهدید تبدیل شوند.
وی خاطرنشان کرد: ما تجارب و راهکارهای خود را در اختیار دولت بعد قرار می‌دهیم تاکنون من و رئیس‌جمهور هم جلساتی با رئیس‌جمهور منتخب داشته‌ایم و تجارب خود را بدون چشمداشت در اختیارشان قرار خواهیم داد هرکجا هم کمک خواستند می‌رویم و مشورت می‌کنیم.
اظهارات معاون اول روحانی در حالی است که به زعم کارشناسان میراثی که دولت روحانی برای دولت پس از خود برجا می‌گذارد فاجعه‌بار است و تورم و نقدینگی نجومی، افت چشم‌گیر ارزش پول ملی، گرانی‌های بی‌سابقه کالاها و خدمات و... تنها بخش کوچکی از این میراث شوم است.