با گذشت یک هفته از فرار «اشرف غنی» و مقامات دولت غربگرای افغانستان و سقوط کابل و فرار تحقیرآمیز و با عجله نیروهای آمریکایی از این کشور واکنش‌ها به این تحولات ادامه دارد و رسانه‌ها و مقامات غربی همچنان دولت بایدن را زیر آماج شدیدترین انتقادات خود قرار می‌دهند.
کار به جایی رسیده که برخی از جمهوری خواهان خواهان استعفای بایدن شده‌اند. شماری از مقامات سابق دموکرات و جمهوری خواه نیز تاکید می‌کنند این عقب‌نشینی نبود، فراری تحقیرآمیز بود. بسیاری از کارشناسان آمریکایی نیز با توجه حوادث روزهای اخیر فرودگاه کابل می‌گویند دیگر متحدین آمریکا اعتمادی به واشنگتن نخواهند داشت چرا که آنها نیز مثل مردم افغانستان رها خواهند شد. حتی صهیونیست‌ها که متحدیدن اصلی آمریکا محسوب می‌شوند زبان به شماتت گشوده‌اند. مثلا «عاموس یادلین» رئیس‌پیشین اطلاعات نظامی ارتش رژیم صهیونیستی در این باره گفته «این عقب‌نشینی یک فرار تحقیرآمیز بود». یا «عاموس گلعاد» رئیس‌پیشین بخش تحقیقات در سازمان اطلاعات ارتش رژیم صهیونیستی که گفته «شاهد شکست فجیع اطلاعاتی آمریکا در طول مرحله تصمیم‌گیری‌ها هستیم و ما باید واقعا بیدار باشیم تا اینها در منطقه ما رخ ندهد».
دیروز «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور سابق آمریکا نیز پر کار بود. او در جدیدترین واکنشش به شکست فضاحت بار آمریکا در افغانستان روز شنبه در اظهاراتی در جمع حامیانش در آلاباما ضمن حمله به سیاست‌های دولت جو بایدن و خارج کردن نیروهای نظامی آمریکایی از خاک این کشور، گفت: «تحولات افغانستان، بزرگترین تحقیر سیاست خارجی در تاریخ آمریکا به شمار می‌رود». بر اساس گزارش «رویترز»، ترامپ که قصد دارد بار دیگر در انتخابات ریاست جمهوری 2024 شرکت کند، افزود: «تحولات اخیر افغانستان یک شکست نظامی بزرگ است که بی‌کفایتی واشنگتن را نشان می‌دهد... جهان اکنون در حال تماشای آمریکاست و به این فکر می‌کند که «چه اتفاقی با این سرعت برای ایالات متحده رخ داده است؟» خروج ما به معنای تسلیم کامل بود. این مسئله همچنین نشانگر«بی کفایتی محض رهبر یک کشور» است». وی در پایان تاکید کرد: «در آستانه بیستمین سالگرد حملات11 سپتامبر 2001، پرچم طالبان بر فراز سفارت آمریکا در افغانستان به اهتزاز درآمده است».
بحران فرودگاه کابل با 20 کشته
از تحولات میدانی افغانستان نیز خبر رسیده که هرج و مرج همچنان در فرودگاه کابل حاکم است و دولت آمریکا از بسته شدن ۴۸ ساعته فرودگاه برای تخلیه و انتقال کسانی که وارد این فرودگاه شده‌اند خبر داده است.
شبکه اسکای نیوز روز یکشنبه به نقل از وزارت دفاع انگلیس گزارش داده بود، هرج و مرج اطراف فرودگاه کابل منجر به کشته شدن هفت تن شده است. دیروز اما یک مقام ناتو هم اعلام کرد، طی 7 روز گذشته دست‌کم 20 افغان در فرودگاه کابل و اطراف آن جان خود را از دست داده‌اند. شماری از آنها در نتیجه تیراندازی نیروهای آمریکایی کشته شده‌اند.
وزارت دفاع انگلیس روز یکشنبه با اعلام مرگ ۷ تن در ازدحام و هرج و مرج اطراف کابل گفت: شرایط میدانی همچنان چالش برانگیز است اما ما هر کاری که بتوانیم برای مدیریت اوضاع و برقراری امنیت و ایمنی تا حد ممکن تلاش می‌کنیم. سفارت آمریکا نیز در افغانستان به شهروندان این کشور توصیه کرد به سمت فرودگاه کابل نروند: «به خاطر تهدیدات امنیتی احتمالی در خارج از دروازه‌های فرودگاه کابل به شهروندان آمریکایی توصیه می‌کنیم از سفر به این فرودگاه و گیت‌های آن خودداری کنند». دولت آلمان نیز به اتباع خود در افغانستان هشدار داد که به دلیل خطرات امنیتی در فرودگاه کابل حاضر نشوند.
سخنگوی وزارت دفاع آمریکا نیز در کنفرانس خبری گفت وضعیت در فرودگاه کابل هر ساعت تغییر می‌کند. به گزارش فارس، برخی منابع خبری فیلمی از وضعیت امروز فرودگاه کابل منتشر کردند که هرج و مرج و شلوغی به وضوح قابل رؤیت است. یکی از خبرنگاران خارجی در توضیح این فیلم نوشته، مشکل در فرودگاه کابل این است که حتی اگر در لیست خروج قرار داشته باشید، عبور از گیت و رسیدن به هواپیما غیرممکن است. روز جمعه نیز گزارش‌هایی از شلیک پراکنده گلوله در اطراف فرودگاه کابل برای پراکنده کردن جمعیت منتشر شد. همچنین تصاویری از خودروهای رها شده و آسیب دیده در گوشه و کنار خیابان‌های مجاور این فرودگاه منتشر شده است.
کارشناس تلویزیون آمریکا: مردم افغانستان را بکشید!
رئیس‌کمیسیون اروپا گفته تا زمانی که رهبران اروپایی در حال مذاکره با طالبان برای تخلیه شهروندان‌شان و پناهجویان افغان هستند، اتحادیه اروپا رسماً این گروه را به‌رسمیت نخواهد شناخت. «رابرت اونیل» کارشناس شبکه فاکس نیوز نیز درباره مدیریت اوضاع در کابل خطاب به دولت آمریکا گفت: اگر من مسئولیتی در موضوع افغانستان داشتم، 9 نفر به من می‌دادند، من در خیابان‌ها (افغانستان) قدم می‌زدم و هر کسی را که می‌دیدم می‌کشتم و می‌رفتم آمریکایی‌ها را نجات می‌دادم. این کار دشواری نیست!
احمد مسعود:حاضرم از خون پدرم هم بگذرم
خبرها از دره پنج شیر آخرین پایگاه نیروهای ضد طالبان نیز حاکی است گفت‌و‌گوها بین دو طرف برای حل و فصل مسالمت‌آمیز بحران همچنان ادامه دارد. «احمد مسعود»، پسر «احمدشاه مسعود»، در مصاحبه با الشرق الاوسط در این باره گفت: «من آماده‌ام در صورتی که شرایط برای صلح و امنیت در کشور فراهم شود، از خون پدرم که دو روز قبل از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۱ ترور شد، بگذرم».
به گزارش ایسنا وی افزود: ما آماده گفت وگو با طالبان هستیم و تماس‌هایی با این گروه داریم. حتی پدرم سال ۱۹۹۶ بدون محافظ و سلاح برای گفت وگو با رهبری طالبان به خارج از کابل رفت و به آنها گفت: چه می‌خواهید؟ می‌خواهید دین اسلام اجرا شود؟ ما هم مسلمان هستیم و خواهان صلح. بگذارید با هم همکاری کنیم. با این حال طالبان می‌خواهد همه چیز را به زور سلاح تحمیل کند. اگر صلح می‌خواستند با ما صحبت و همکاری می‌کردند. ما همگی افغان هستیم و در آن صورت صلح وجود خواهد داشت. در دوره پدرم، طالبان نتوانست کنترل شمال را در دست بگیرد. بعدا القاعده ۹ سپتامبر ۲۰۰۱ پدرم را ترور کرد. اما من مایلم به خاطر برقراری صلح و امنیت و ثبات در کشور از خون پدرم بگذرم. ما آماده تشکیل دولتی فراگیر با طالبان از طریق مذاکرات سیاسی هستیم. اما آنچه قابل قبول نیست تشکیل دولت افراط‌گرا در افغانستان است که تهدید خطرناکی نه فقط برای افغانستان بلکه برای تمام منطقه و جهان است.احمد مسعود بر اهمیت تمرکززدایی در افغانستان تأکید کرد و گفت: ما با آنها گفت وگو می‌کنیم و به رسیدن به راهکاری و پایان جنگ امید داریم.
کشورهای عربی از افغانستان درس بگیرند
تحلیلگر اماراتی نیز در واکنش به تحولات افغانستان در مقاله‌ای نوشت: «اشتباهات فاجعه‌آمیز اخیر آمریکا در افغانستان این موضوع را برای کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس ضروری کرده که هم اکنون زمان آن رسیده که وابستگی به واشنگتن را در عرصه راهبردی کاهش دهند».
به گزارش فارس، «دکتر عبدالخالق عبدالله» در مقاله‌ای در پایگاه اینترنتی «نشنال نیوز» نوشت: «آیا خروج آمریکا از افغانستان مقدمه‌ای برای یک برنامه طولانی مدت برای خروج نظامی تدریجی از کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس می‌باشد؟ گزینه‌هایی که کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس با آن مواجه هستند، چه می‌باشد؟ کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس بدون گزینه نیستند. احساسی در آمریکا درباره خروج از درگیری‌های خارجی ایجاد شده و صحبت‌هایی در این باره وجود دارد که کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس همانند گذشته منطقه‌ای حیاتی به شمار نمی‌آید...آمریکا پیشتر و پس از شکست در جنگ ویتنام، به سرعت نقش رهبری خود را به خصوص پس از فروپاشی شوروی سابق به دست آورد. امروز این کشور با شکستی دردناک از افغانستان خارج شد و پروژه این کشور در عراق نیز در حال رنگ باختن است. در هر کدام از این موارد، واشنگتن اشتباهات وحشتناکی در محاسبات خود درباره قدرت خود و توانایی مخالفان و دشمنان خود کرده است.در پایان این مقاله می‌خوانیم: اشتباهات اخیر آمریکا فاجعه‌آمیز بوده است و برای کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس ضروری است که از این اشتباهات درس بگیرند.
«این هفته تصاویر هولناک افغان‌های مأیوس که سعی داشتند پس از سقوط دولت مورد حمایت ایالات متحده از کابل خارج شوند، به موازات روی‌گردانی آمریکا از جهان، نقطه عطفی بزرگ در تاریخ جهان ایجاد کرد. اما حقیقت امر این است که پایان دوران آمریکا خیلی زودتر فرا رسیده بود و ریشه‌های دیرپای ضعف و افول آمریکا بیشتر داخلی هستند تا بین‌المللی. اوج کبر و غرور آمریکایی حمله به عراق در سال 2003 بود، زمانی که امیدوار بود بتواند نه تنها افغانستان (با حمله دو سال قبل) و عراق، بلکه کل خاورمیانه را بازآفرینی کند». این بخشی از مقاله «فرانسیس فوکویاما»، نظریه پرداز مشهور آمریکایی از اوضاعی است که آمریکا در آن قرار دارد.
فوکویاما می‌افزاید: «چالش بسیار بزرگتر برای جایگاه جهانی آمریکا، داخلی است، جامعه آمریکا عمیقاً دوقطبی است و تقریباً نمی‌توان در مورد هیچ چیزی اجماع یافت. به طور معمول، یک تهدید بزرگ خارجی مانند همه‌گیری جهانی باید فرصتی باشد تا شهروندان حول یک واکنش مشترک گرد هم آیند. اما حتی بحران کووید -19 بیشتر به تشدید شکاف آمریکا دامن زد، زیرا فاصله گذاری اجتماعی، استفاده از ماسک و در حال حاضر واکسیناسیون نه به عنوان اقدامات بهداشت عمومی بلکه به عنوان نشانگرهای سیاسی تلقی می‌شوند».
به گزارش اقتصاد نیوز در پایان این مقاله آمده: «آمریکا به احتمال زیاد وضعیت هژمونیک قبلی خود را بازیابی نمی‌کند و همچنین نباید آرزوی آن را نیز داشته باشد. آنچه که می‌تواند امیدوار باشد این است که با کشورهای همفکر، نظم جهانی دوستدار ارزش‌های دموکراتیک را حفظ کند. اینکه آیا می‌تواند این کار را انجام دهد، نه به اقدامات کوتاه مدت در کابل بلکه به بازیابی حس هویت و هدف ملی در خانه بستگی دارد».