حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای با تشکر از مطالب مفیدی که نخبگان در این دیدار بیان کردند، نخبگی را موهبت و نعمتی الهی خواندند و افزودند: استعداد و ظرفیت ذهنی تنها شروط تحقق نخبگی نیست بلکه باید با شکرگزاری و قدرشناسی این نعمت، و با کار و تلاش و همت و مجاهدت، استعداد و ظرفیت را به نخبگی تبدیل کرد.
رهبر انقلاب در همین زمینه افزودند: البته قدرشناسی و شکر عملی نعمت نخبگی جوان، وظیفه پدر و مادر، معلم و استاد و دستگاههای حاکمیتی نیز هست.
دروغ بزرگ «ما نمی‌توانیم»
حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای خاطرنشان کردند: ملت ایران، ملتی بالقوه نخبه است و به همین علت از دیر باز هدف جنگ نرم تحقیرکننده استعمارگران قرار داشته تا استعدادها و توانایی‌های خود را فراموش کند و حتی منکر شود و دروغ بزرگ «ما نمی‌توانیم» را بپذیرد.
ایشان با اشاره به خاطرات جواهر لعل نهرو از هند درباره تلاش مستقیم و غیرمستقیم انگلیسی‌ها برای از بین بردن احساس توانایی و اتکای به خود در ذهن ملت هند گفتند: در تاریخ ۲۰۰ ساله اخیر ایران نیز استعمارگران و حاکمان وقت، هم‌صدا ناتوانی ملت ایران را تبلیغ می‌کردند که پیروزی انقلاب به این روند پایان داد.
غفلت و غارت دو هدف مکمّل استعمارگران از القای ناتوانی در ملت‌ها
رهبر انقلاب غفلت و غارت را دو هدف مکمّل استعمارگران از القای ناتوانی در ملت‌ها برشمردند و افزودند: وقتی ملتی از توانایی‌های خود غفلت کرد، غارت او آسان می‌شود. در واقع غفلت، مقدمه غارت و غارت، افزایش‌دهنده غفلت ملت‌ها از توانایی‌ها و استعدادهای درونی است.
حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای با استناد به آیات صریح قرآن‌مجید درباره پیامدهای منفی غفلت افزودند: خداوند در کتاب آسمانی هشدار می‌دهد که دشمن می‌خواهد شما از سلاح و دارایی‌های خود غافل شوید تا راحت حمله کند که این موضوع امروز با توجه به فشارها و جنجال‌ها در دنیا درباره مسئله پهپاد و موشک قابل توجه است.
«احساس مسئولیت نخبگان» نکته دیگری بود که رهبر انقلاب در این دیدار به آن پرداختند و تأکید کردند: هم مسئولان باید به وظایف خود درباره نخبگان عمل کنند، هم جوان نخبه باید در قبال مسائل کشور احساس مسئولیت کند و ضمن مبارزه با موانع و پذیرش برخی سختی‌های گاه اجتناب‌ناپذیر، اجازه ندهد نامهربانی‌هایی که در برخی دستگاهها به نخبگان می‌شود، او را از ادامه راه و تلاش و احساس مسئولیت باز دارد.
نکته دیگری که رهبر انقلاب برای نخبگان جوان و استعدادهای برتر علمی بیان کردند «ضرورت توجه به آینده ترسیم‌شده و هدف‌گذاری‌شده برای ایران عزیز» بود.
باید به‌گونه‌ای حرکت کنیم که ایران منبع علم جهانی بشود
ایشان با یادآوری سخنان چند سال قبل خود درباره آینده ایران و ضرورت پیشتازی در عرصه علم جهانی گفتند: باید به‌گونه‌ای حرکت کنیم که در آینده‌ای معقول، ایران منبع علم جهانی بشود و هر کس برای دسترسی به جدیدترین یافته‌های علمی، ناچار از یادگیری زبان فارسی شود، همانگونه که در برهه‌هایی از تاریخ، ایرانیان بر قله‌های دانش جهانی قرار داشتند و کتابهای دانشمندان ایران در دانشگاه‌های غرب و شرق مورد تدریس و استناد اهل علم و دانش بود.
حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای برای رسیدن به این آینده روشن و افتخارآمیز سه مرحله را ضروری دانستند. اول: تلاش فراوان برای پر کردن فاصله کنونی با خطوط مقدم علم جهانی، دوم: عبور از مرزهای دانش جهانی و عرضه کشفیات نوین علمی به جامعه بشری، و سوم: بنا کردن تمدن نوین اسلامی بر پایه علم نافع.
ایشان تأکید کردند: اگر نخبگان جوان میهن به این افق روشن چشم بدوزند، حرکت علمی آنها جهت‌گیری درست خواهد داشت و مشکلات نیز رفع خواهد شد.
«لزوم آفرینش علمی» نکته دیگری بود که رهبر انقلاب در تبیین آن، گفتند: امروز کارهای علمی مهمی در کشور در حال انجام است که غالباً جزو شاخه‌های علمی خلق‌شده به دست دیگران است، در حالی‌که علاوه‌بر این، باید با خلاقیت و نوآوری، قوانین ناشناخته طبیعت را کشف و در تولید علم، نوآوری کرد.
ایشان، «مسئله محوری» و حل مسائل کشور را از اهداف مهم جامعه علمی کشور خواندند و با برشمردن مواردی مانند مشکلات آب، محیط زیست، ترافیک، آسیب‌های اجتماعی، تخلیه روستاها، نظام پولی، مالی، مالیاتی، بانکی و مسائل نظام تولید، گفتند: می‌توان برای همه مشکلات کشور راه‌حل علمی پیدا کرد.
حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای خاطرنشان کردند: در برخی کشورها با وجود آنکه اغلب دانشگاه‌ها خصوصی است اما بودجه‌های دولتی زیادی به آنها داده می‌شود، البته نه به صورت فله‌ای، بلکه به این شکل که دولت برای دانشگاه مسائلی را تعریف می‌کند و چنانچه دانشگاه در حل آن مسائل پیشرفت داشت، بودجه به آن تعلق می‌گیرد.
باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که ایران جزو ۱۰ کشور برتر هوش مصنوعی در دنیا قرار بگیرد
رهبر انقلاب از «هوش مصنوعی» به‌عنوان یک مسئله مهم و آینده‌ساز نام بردند و تأکید کردند: این مسئله در اداره آینده دنیا نقش دارد و باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که ایران جزو ۱۰ کشور برتر هوش مصنوعی در دنیا قرار بگیرد.
ایشان درباره بحث مهاجرت نخبگان، گفتند: امروز در کشور جوانان نخبه می‌توانند رشد و پیشرفت کنند ولی همچنانکه قبلاً هم گفته‌ایم تمایل یک نخبه برای مهاجرت به کشوری دیگر با این نگاه و توجه که بدهکار کشور است و پس از تحصیل بازخواهد گشت، مانعی ندارد.
تشویق جوان نخبه به ترک میهن خیانت به کشور است
حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای افزودند: اما مهاجرفرستی و اینکه عناصری در بعضی دانشگاه‌ها، جوان نخبه را از آینده مأیوس، و او را به ترک میهن تشویق می‌کنند، صریحاً خیانت به کشور و دشمنی با آن است و دوستی با آن جوان هم نیست.
ایشان در ادامه با تأکید بر مسئله مانع‌زدایی از تولید، مهم‌ترین موانع تولید در کشور را موانع فرهنگی همچون «ناامیدی، احساس بی‌آینده بودن، بی‌همتی، بی‌حوصلگی، راحت‌طلبی، سرگرمی‌های مضرّ، احساس ناتوانی و خطرپذیر نبودن» برشمردند.
حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای در بخش دیگری از سخنانشان با ابراز خرسندی از رشد کمّی شرکت‌های دانش‌بنیان، بر لزوم افزایش کیفیت این شرکتها تأکید و خاطرنشان کردند: در رعایت ضوابط دانش‌بنیان بودن سخت‌گیری شود.
صنایع بزرگ مانند خودرو‌سازی نیز دانش‌بنیان شوند
ایشان با‌اشاره به دانش‌بنیان نبودن صنایع بزرگ کشور، خاطرنشان کردند: باید با استفاده از شرکت‌های دانش‌بنیان، صنایع بزرگ مانند خودرو‌سازی نیز دانش‌بنیان شوند.
رهبر انقلاب، لازمه رشد و تقویت شرکت‌های دانش‌بنیان را رواج استفاده از محصولات آنها در داخل دانستند و گفتند: وقتی یک محصول دانش‌بنیان در داخل تولید می‌شود، نباید واردات مشابه آن انجام شود، و بخصوص دولتی‌ها و شرکت‌های بزرگ باید از محصولات داخلی استفاده کنند.
ایشان در این زمینه افزودند: البته مجدداً عده‌ای مانند قضیه لوازم خانگی جنجال نکنند که چرا نباید از فلان کشور واردات انجام شود، زیرا لازمه رشد شرکت‌های داخلی، ایجاد بازار داخلی برای آنها است.
وقتی جلوی واردات گرفته می‌شود قیمتها را نباید افزایش دهند
حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای البته خطاب به تولیدکنندگان داخلی نیز تأکید کردند: وقتی جلوی واردات گرفته می‌شود، بنگاه داخلی نیز وظایفی دارد و نباید با استفاده از این موقعیت، قیمتها را افزایش، و یا کیفیت محصول را کاهش دهد.
ایشان زمینه‌‌سازی برای صادرات محصولات دانش‌بنیان را از دیگر وظایف دستگاههای دولتی دانستند و گفتند: مردم در بعضی کشورها که خاطره خوبی از ایران دارند، حتی نام دو محصول ایرانی را نمی‌توانند بیان کنند، بنابراین علاوه‌بر فعالیت دولت و شرکتها برای بازار‌سازی، بخش خارجی صداوسیما نیز باید برای تبلیغ کالاهای ایرانی، برنامه‌ریزی و اقدام کند.
رهبر انقلاب با‌اشاره به گزارشی از معاون علمی رئیس‌جمهور مبنی بر سهم کم‌تر از یک درصدی شرکت‌های دانش‌بنیان از تولید ناخالص داخلی، تأکید کردند: این سهم باید حتماً افزایش یابد و در طول۳ تا ۴ سال، حداقل به ۵ درصد برسد.
نخبگان؛ آینده‌سازان و نور چشمان کشور
ایشان در پایان، نخبگان را آینده‌سازان و نور چشمان کشور خواندند و افزودند: من در دولت‌های قبلی و کنونی برای استفاده از جوانان نخبه در مدیریت‌های میانی و حتی سطح بالا به مسئولان سفارش کرده‌ام اما شما نیز باید خود را آماده و نقش‌تان را در اداره کشور
پیدا کنید.
پیش از سخنان رهبر انقلاب اسلامی، آقای ستاری معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور، با‌اشاره به نقش نوآوری در پیشرفت علمی و مقابله با دشمنی‌ها گفت: در برابر تحریم، هر جا تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان کشور زیاد بود، بر مشکلات
فائق آمدیم.
همچنین در این دیدار شش تن از نخبگان، دیدگاههای خود را بیان کردند. آقایان:
- محمد امینی رعیا، دکتری مدیریت از دانشگاه علم و صنعت
- محمدرضا گنج دانش، دانشجوی پزشکی و دارنده مدال طلای المپیاد دانشجویی
- مهدی شریف‌زاده، دانش‌آموخته دکتری مهندسی شیمی
- جواد آزادی، پژوهشگر در حوزه فضای مجازی
و خانم‌ها:
- رزان چهاردولی، فعال و پژوهشگر در حوزه هوش مصنوعی
- فائزه فداکار، معلم و دارنده مدال نقره المپیاد کشوری
در سخنان خود بر این نکات تأکید کردند:
- اصلاح گلوگاههای تعارض منافع برای جلوگیری از اثرپذیری مسئولان در تصمیمات
- اتخاذ سازوکارهای هوشمندانه جهت نظارت و پیگیری سیاست‌های کلی نظام
- لزوم ارتقای فرهنگ سازمانی و بها دادن به جایزه ملی فرهنگ سازمانی
- افزایش همکاری نیروهای مسلح با وزارت بهداشت برای استفاده بیش‌تر از سربازان پزشک
- اهمیت امنیت کودکان در فضای مجازی و چاره‌جویی برای آن با استفاده از
هوش مصنوعی
- لزوم هدایت یارانه‌های انرژی از بخش‌های غیر مولد به مولد
- ضرورت تحول در سازوکار تربیت معلم متناسب با تربیت انسان تراز انقلاب اسلامی
- چاره‌جویی برای پدیده فرار نخبگان از نهاد علم به نهاد تجارت
- لزوم تحول در معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و ریل‌گذاری جدید
- جلوگیری از آسیب‌های تحول در حوزه دیجیتال بدون ظرفیت‌‌سازی داخلی