غیرت دینی، ملی و انقلابی از ملزومات
«جهاد تبیین» برای پیشرفت کشور
۱۴۰۰/۱۰/۲۹
حجت‌الاسلام ابوالقاسم علیزاده
غیرت به معنای نوعی رشک و حسادت مردانه و یا خود حسادتی نسبت به داشته‌های فردی و یا جامعه خویش است، نقطه مقابل آن همان حسادت مرموز و مذموم نسبت به آنچه دیگران از فضل و کرم الهی و از راه درست و حلال به دست آورده‌اند، می‌باشد. آنجا که دیگران از نعمت و یا ثمره تلاششان چیزی تحصیل نموده‌اند، نباید نسبت به آن عکس‌العمل و یا طمع و حرص و ولعی داشت و دچار بدبینی و تلخ‌نگری شد و یا طبق فرمایش نبی مکرم اسلام صلی‌الله علیه و آله چشم به دنبال آن داشت. اما وقتی آدمی چه به لحاظ فردی و یا اجتماعی دارای سرمایه‌ای پاک و یا موقعیتی حلال و تمیز باشد باید نسبت به آن حساس و تعصب داشته باشد. چه آنکه صیانت و محافظت از آن نیز یک وظیفه عرفی و شرعی و الهی است. و لذا غیرت را نوعی حساسیت و تعصب به داشته‌ها و سرمایه‌های خدادادی تعریف نموده‌اند. بنابراین تلاش توام با تعصب و حساسیت در نگهداری آنچه حفظش برای آدمی و یا یک جامعه ضروری و لازم است غیرت معنی می‌شود که البته سرچشمه آن نیز اکسیر شجاعت و بزرگ‌منشی و قوت نفس است که در یک کلمه به مردانگی از آن یاد می‌شود.
غیرت به واقع از ملکات نفسانی و کمالات و حالات درونی انسان است که سبب مردانگی می‌شود. از این روی مرد بی‌غیرت از زمره مردان خارج است.
امام علی علیه‌السلام در این رابطه می‌فرمایند: ان‌الله یغار المومن فلیغر، من لایغار فانه منکوس القلب؛ همانا خداوند نسبت به مومن غیرت می‌ورزد... کسی که اهل غیرت نباشد قلبش وارونه است یعنی از حالت طبیعی انسان خارج می‌شود.
جالب اینکه بدانیم فلسفه محرمات و حدود و تنبیهات الهی تقویت همین حالت غیرت و حساسیت و تقید به احکام شرع مقدس است، چه آنکه طبق فرمایش امام صادق علیه‌السلام: «ان‌الله غیور، یحب کل غیور» خداوند چون بندگانش را دوست می‌دارد و می‌خواهد مصون از پلشتی‌ها و در مسیر رشد و کمال و سعادت قرار داشته باشند نسبت به آنها با حساسیت هشدار‌ها و اعلان خطرها و تذکرات و دستور‌العمل‌هایی دارد، و الا طبق فرمایش مولای متقیان علی علیه‌السلام در مقدمه خطبه همام (خطبه صفات متقین): خداوند درحالی مخلوقات از جمله انسان را آفرید که هیچ نیازی به طاعت و عبادت او نداشت و از هرگونه تخلف و نافرمانی او نیز در امن و امان بود، یعنی اگر طاعت و عبادت سودی دارد متوجه خود آدمی است و اگر نافرمانی و معصیت نیز زیانی به دنبال دارد بازهم متوجه خود انسان است. مهم شناخت درست مسیر بندگی است که باعث آرامش و عاقبت‌بخیری انسان‌ها می‌گردد.
غیرت دینی
متاسفانه گاهی مفهوم واژه‌ها را آنگونه‌ای که هست نمی‌بینیم و آن‌قدر سطحی و دم دستی به آنها نگاه می‌کنیم که دیگر از خاصیت اصلیش خارج می‌شود، ازجمله این واژه‌ها همین کلمه غیرت است که هرگاه گفته و شنیده می‌شود بلافاصله غیرت ناموسی تداعی به ذهن می‌گردد در حالی که مفهوم و دایره مصادیق این واژه بسیار گسترده‌تر از این بخش است که البته در جای خود این بخش هم بسیار مهم است که اشارتی در ادامه به آن خواهیم داشت. خدای متعال در آیه ۷۵ نساء با بیانی عتاب‌گونه می‌فرمایند: و ما لکم لا تقاتلون فی سبیل‌الله و المستضعفین من الرجال و النساء و الولدان.... اوج غیرت دینی جهاد و قتال در راه خدا و در جهت استیفای حق مستضعفین از آحاد مردم اعم از زن و مرد و کوچک و بزرگ است. بنابراین نه تنها باید حساس بود و تعصب داشت بلکه تا سرحد قتال و جنگیدن باید به دین و ارزش‌ها و آرمان‌های آن وفادار و پایبند بود. اسلام و شریعت نبوی، دین و آئین حق است و مومنان روی زمین افتخار دارند که تابع و معتقد به دینی هستند که کمال یافته ادیان آسمانی و کتابی را راهنما و نقشه راه زندگی خود قرار داده‌اند که جامع‌ترین و پویا و جاودانه‌ترین کتاب‌های آسمانی است و البته یک مسلمان واقعی کسی است که به تمام دستورات و فرامین حیات‌بخش و سعادت‌آفرین دین و قرآن، هم ایمان و باور داشته باشد و خالصانه به تمام ابعاد و دستوراتش عمل نماید. این ایمان و عمل است که خمیرمایه اصلی غیرت دینی است. یعنی پای فشردن گفتاری و عملی قاطع نسبت به دستورات الهی که از طریق شریعت و کتاب به ما رسیده است.
چگونه جبهه باطل روی باطل بودن خود اصرار می‌ورزد. حال انتظار می‌رود یک مسلمان غیور روی دین حق خویش تا مرز فدا شدن پیش برود که البته مومنان واقعی اینگونه بوده و هستند، نمونه این ادعا را در جلوه‌های فراوانی از رشادت‌ها و جانفشانی شهدای عزیزمان شاهد بوده و هستیم.
غیرت ناموسی
مراد از ناموس می‌تواند در محدوده روابط خانواده و عشیره و فامیل و در نهایت معطوف به زنان وابسته به آنان باشد و می‌تواند وسیعتر، به شرافت و کرامت و فرهنگ و حیثیت و آبروی و عفت و حجاب و شئون اجتماعی و... یک جامعه معطوف گردد، غیرت در این محدوده‌ها نیز با نگاه ژرف و دقیق به همان تعبیر جامع قرآنی بر می‌گردد که فرمود: «الرجال قوامون علی النساء» مراد از قوامون بودن مردان برای زنان طبق آنچه در تفاسیر آمده است سه نکته اساسی است:
۱- تکیه‌گاه مطمئن و مستحکم.
۲- منشاء امنیت و آرامش و آسایش.
۳- مدیریت کلان و سخت‌افزاری و پشتیبانی در تامین نیازها و ضرورت‌های زندگی.
بنابراین مفهوم غیرت ناموسی نوعی شرف و مردانگی است که به منزله تکیه‌گاه و سایه‌ای مطمئن و امنیت‌ساز برای محارم از زنان به‌معنای خاص در چهارچوب زندگی شخصی و خانوادگی و حفاظت از امنیت اخلاقی و متانت و حیا و پاکدامنی زنان جامعه در مقیاس عمومی و ملی، مطرح می‌باشد.
جالب است بدانیم آنچه تحقیقات و البته تجربه میدانی نشان می‌دهد گواه این معناست که به لحاظ خلقت و آفرینش الهی، جنس زن را خداوند به‌گونه‌ای قرار داده است که نیاز طبیعی او به غیرت مردان با این تعریفی که از غیرت ناموسی بیان داشتیم یک واقعیتی است که هر زن سالم به لحاظ روحی و عاطفی در عمق ذات و وجدان خویش، عاشق غیرت مردان و مرد غیور است. زیرا با پذیرش سایه ولایت و سرپرستی چنین مردان مردی است که زن چه در محیط خانه و چه محله و جامعه، احساس امنیت و آرامش می‌کند و حتی در غیاب مرد خانه‌اش آرام و قرار دارد. معمولا زنانی در جامعه از استرس و ناآرامی‌های روحی رنج می‌برند که اساسا از داشتن چنین تکیه‌گاهی محروم هستند.
البته در کنار غیرت مردان همواره باید حیا و شرم زنان نیز مورد توجه باشد، چه آنکه ممکن است به همان میزان که بی‌غیرتی مردان زمینه بی‌حیایی و پرده‌دری را برای زنان دامن می‌زند، متقابلا نیز بی‌حیایی بانوان هم باعث شکسته شدن دیوار غیرت مردان گردد، به واقع این جاده‌ایست دوطرفه که در رفت و برگشتی منطقی روی یکدیگر می‌توانند اثر بگذارند. از این روی هم مردان و هم بانوان جامعه باید از نوعی حساسیت و تعصب نسبت به غیرت و حیا برخوردار باشند تا در نتیجه پاکی و آرامش در زندگی فردی و خانوادگی و اجتماعی را بتوان بخوبی تجربه کرد و لذت برد.
غیرت ملی
نوع‌دوستی، وطن‌دوستی، احساس مسئولیت اجتماعی، دفاع از میهن و تمامیت ارضی کشور و موضوعاتی از این دست را، نتائج و آثار غیرت ملی می‌توان برشمرد. به‌واقع حساس بودن روی داشته‌های فرهنگی و آداب و رسوم و ذخائر و سرمایه‌ها و ثروت مادی و معنوی در مقیاس ملی و جامعه، که باعث جلوگیری از طمع دشمنان و بیگانگان می‌گردد. در برخی روایات اینگونه آمده است که: «حب‌الوطن من الایمان» که ناظر بر همان جوهره غیرت ملی است.
میراث پیشینیان به‌ویژه شهدای گرانسنگ و تاریخ تمدنی و پرافتخار ایران اسلامی پراست از جلوه‌ها و چهره‌ها و آثار ماندگاری که هریک بسان ستاره‌ای در آسمان میهن اسلامیمان ایران می‌درخشند که باید نسبت به حفظ و پاسداشت آنها در سطح ملی، غیرت و تعصب نشان داد تا برای آیندگان نیز به‌عنوان پشتوانه‌ای عظیم و الهام‌بخش باقی بماند. و اما با نگاه به امروز جامعه چه بسیار زنان و بانوانی را می‌بینیم که به برکت غیرت عمومی ملت ایران با همتی بلند در عرصه‌های مختلف حتی با پوشش وحجاب اسلامی و متانت و وقار و عفتی مثال‌زدنی، در عرصه‌های گوناگون ملی و بلکه بین‌المللی نقش کلیدی و پرافتخار را ایفا می‌نمایند، افسوس که این دست چهره‌ها کم‌تر دیده می‌شوند، زیرا نه خودشان طالب دیده شدن هستند و نه متاسفانه فرهنگ بیمار حاکم بر فضای مجازی و رسانه‌ای بدنبال بلد کردن این چهره‌ها هستند. این می‌شود که چند سلبریتی قهر کرده با فرهنگ دینی و غیرت و حیای ملی و اسلامی و دینی و انقلابی با بی‌فرهنگی تمام با جلوه‌گری، تمامیت هنر و فرهنگ را به سخره گرفته و خود را نمایندگان افکار عمومی ملت ایران فرض می‌نمایند.
یکی از این چهره‌های موفق و ماندگار که باید هزاران بار به او دست مریزاد گفت و بحق او و امثال او را در تمامی رسانه‌ها معرفی کرد سرکار خانم دکتر گرانپایه، جراح و استاد دانشگاه می‌باشد، او که تنها در یک قلم از افتخاراتش (۵۴ هزار ویزیت و ۱۵۰۰ جراحی رایگان در مناطق محروم کشور که برنده جایزه گوهرشاد شد) می‌باشد.
آنچه در تقابل با غیرت ملی متاسفانه این روزها جلوه یافته است و ذهن به‌ویژه برخی جوانان عزیز را مشوش ساخته است این است که چنین خانمی هرگز دیده نمی‌شود و بلکه بایکوت خبری و رسانه‌ای می‌گردد زیرا غیرتی در رسانه برای شکار چنین سوژه‌ها و معرفی آنان نیست و لذا اگر خانمی بعضا مواجب‌بگیر عناصر وابسته به بیگانگان، روسری خود را سرچوب کرده و یا پزشک بهائی بود و یا ملت خود را رها کرده و رفته بود اون‌ور آب و در تقابل ملت کشف حجاب کرده بود حتی در صف جایزه بگیرهای جایزه به انحراف رفته به اصطلاح صلح نوبل قرار می‌گرفت و از بی‌بی‌سی گرفته تا همه رسانه‌های مزدور به آن می‌پرداختند. و این یعنی نقطه مقابل غیرت ملی و بی‌فرهنگی مدرن امروزی که متاسفانه برخی از سر جهل و شاید لجبازی و عناد بدنبال آن بوده و هستند.
غیرت انقلابی
روحیه و اخلاق جهادی و انقلابی همراه با احساس مسئولیت و حریت و منطق و تفکر بسیجی به واقع ترجمان روشنی از غیرت انقلابی است که تجسم عینی آن را در سیرت و زندگی مرد میدان‌های سخت، حاج قاسم سلیمانی و البته سلیمانی‌ها مشاهده کرده و اکنون هم می‌بینیم. اگر نمونه‌ای کامل در باب تفسیر غیرت انقلابی به صورتی ملموس و قابل فهم، امروزه بخواهیم تابلو کنیم و به دنیا معرفی نمائیم بحق اون نمونه سردار دلها حاج قاسم سلیمانی است که ای کاش این دلاور غیور به‌عنوان سمبلی برای قهرمان ملت‌های آزاده جهان شناخته بشود و با نشر مکتب و راه او مسیر غیرت انقلابی در مقیاس جهانی هموارتر گردد. چه بسیارند ملت‌های تحت ظلم و ستم و مستضعف و پا برهنه جهان که عاشق مکتب و مشرب سلیمانیند و گویا گم شده خود را در صلابت و شجاعت و پاکی و معنویت سلیمانی یافته‌اند و نجات خویش و بلکه جامعه بشری را از یوغ استکبار و پلشتی‌های نظام سلطه در گرو مکتب او می‌دانند.
و اما با نیم نگاهی به داخل و رصد جبهه نفاق و فتنه که هر روز به دنبال تشدید شکاف بین مردم و نیز دمیدن بر شیپور تحریک مردم در جهت بی‌اعتماد‌سازی نسبت به نظام و رهبری حکیم و دلسوز و پرتلاش انقلاب اسلامی هستند، باید مرز غیرت و بی‌غیرتی را شفاف‌تر تبیین نمود که به عقیده نگارنده این سطور، یکی از خاکریزهای اصلی در جهاد تبیین باید همین امر مهم باشد. چه آنکه اگر برای نسل جدید سره از ناسره تشخیص داده نشود ممکن است نفوذی‌ها و فتنه‌گران بی‌سر و پای مزدور اجانب، از سربی‌غیرتی نسبت به انقلابی که آوازه بین‌المللی یافته و تاکنون نفس استکبار و یزیدیان زمان را بشماره‌انداخته است و می‌رود تا بفضل الهی بارقه امیدی در دل ملت‌های آزاده و مظلوم جهان بوجود آورده و بستر جهان اسلام بلکه تمامی دنیا را از لوث وجود خونخواران و حامیان تروریسم و تشنگان قدرت و ثروت جهانی بیرون آورند، ممکن است چالش‌های مرموزی سر درآورده و کار دست همگان بدهد و در نتیجه ضمن تحمیل خسارت‌هایی، جریان امیدبخش و انقلابی خدمت به ملت و کشور را کند و تضعیف نمایند.
امیدواریم این راه نجات امت با غیرتی انقلابی به پیش برود و با وحدت و انسجام مردم شریف ایران و همه ملت‌های مظلوم در سراسر گیتی، به زودی شاهد آثار خون شهیدانی همچون سلیمانی و ابو مهدی المهندس باشیم.