جرعه های معرفت-شرح حدیث معصومین (ع) در کلام رهبر انقلاب :

ترک گناه؛ بالاترین کوشش

۱۴۰۰/۱۱/۱۵

ترک گناه؛ بالاترین کوشش
عن النبی( صلّی‌الله‌علیه ‌وآله): امقت الناس المتکبر و اشدّ الناس اجتهاداً من ترک الذنوب؛ سنگین‌‌بارترین(منفورترین) مردم، شخص متکبر است و سرسخت‌ترین تلاش‌کننده، کسی است که گناهان را ترک کند.(1)
***
- امقت الناس المتکبر؛
مقت به معنای گناه و سنگینی باری است که بر دوش انسان قرار می‌گیرد. پیامبر خدا می‌فرمایند متکبر، سنگین‌‌ترین بارها را که بار گناه است بر دوش دارد. به خاطر تأثیری که روحیه‌ تکبر و خودبرتربینی در عمل انسان می‌گذارد، هم با بندگان خدا، هم با خود خدای متعال عزّوجل. لذاست که تکبر موجب می‌شود که انسان در این دره‌ هولناک سرازیر بشود.
- و اشدّ الناس اجتهاداً من ترک الذنوب؛
بیش از همه‌ مردم در تلاش و اجتهاد در راه خدا، آن کسی انجام می‌دهد که گناهان را ترک کند. این، نقش ترک گناه را در رشد و تکامل آدمی نشان می‌دهد. یعنی بیشترین تلاش‌ها این است ممکن است کسی تلاش را در انجام عبادات و مستحبات مشاهده بکند. لکن می‌فرمایند که از او برتر و بالاتر عبارت است از ترک گناهان. چون گناهان عوامل درونی دارند، شهوات انسانی انگیزه‌های درونی است که دائم انسان را به سمت گناه می‌کشاند. یک مبارزه‌ دائمی برای انسان لازم است برای اینکه از گناه اجتناب بکند. اساس قضیه هم همین است. کسانی که اهل معنا و اهل معرفتند وقتی توصیه می‌کنند به جوان‌ها و به مردم برای حرکت سلوکی در راه خدای متعال، قدم اول را ترک گناه می‌دانند. اگر چنانچه ترک گناه نباشد، اعمال خیر، عبادات، صدقات، مجاهدات تأثیر کمی می‌گذارد. مثل این است که انسان یک استخری را با چند تا لوله‌ قطور دائم در آن آب سرازیر کند اما این استخر پر نمی‌شود، چرا؟ چون چند تا سوراخ دارد، چند تا تَرَک در بدنه‌ این استخر هست که این آب را دائم از بین می‌برد.
گناه این جوری است. هرچه که شما از عبادات و از اعمال خیر و اعمال صالحه انجام می‌دهید این ظرف وجودی انسان، قلب انسان سرشار نمی‌شود از خیر و حسنه و صلاح. زیرا که گناه مثل همان ترکی است، سوراخی است که در بدنه‌ این استخر قرار دارد، این را همین‌طور خارج می‌کند، درز می‌دهد. اول بایستی سد طریق هدر رفتن را انجام داد.آن وقت است که اعمال خیر اثر خودش را می‌بخشد.
شرح حدیث در ابتدای درس خارج فقه، 14/۰۹/1392
________________
1)الشافی، ج1،ص 822
پايگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر
آثار رهبر معظم انقلاب