۱۸۳- جرعه های معرفت-شرح حدیث معصومین (ع) در کلام رهبر انقلاب : گناه، مانع گشایش‌های معنوی ۱۴۰۱/۰۲/۳۱
گناه، مانع گشایش‌های معنوی
[فِی الکافی عَن حَفصِ بنِ غیاثٍ ...] ثُمَّ قالَ: مَرَّ موسَی بنُ عِمرانَ بِرَجُلٍ مِن اَصحابِهِ وَ هُوَ ساجِدٌ فَانصَرَفَ مِن حاجَتِهِ وَ هُوَ ساجِدٌ عَلی حالِهِ، فَقالَ لَهُ موسی(ع): لَو کانَت حاجَتُکَ بِیَدی لَقَضَیتُها لَکَ، فَاَوحَی الله تَعالی اِلَیهِ یا موسی لَو سَجَدَ حَتّی یَنقَطِعَ عُنُقُهُ ما قَبِلتُهُ حَتّی یَتَحَوَّلَ عَمّا اَکرَهُ اِلی ما اُحِبُّ.(۱)
موسی بن عمران(ع) به مردی از اصحابش عبور کرد و دید که او در حال سجده است. هنگامی که برگشت دید هنوز این مرد در حال سجده است؛ موسی(ع) به او گفت: اگر حاجت تو دست من بود آن را برآورده می‌کردم؛ خدای متعال به موسی وحی فرستاد: ای موسی! اگر آن‌قدر سجده کند که گردنش قطع شود، او را نمی‌پذیرم، تا از وضعی که آن را ناخوش می‌دارم، به وضعی درآید که آن را دوست می‌دارم.
* * *
[ امام صادق(ع)] به حفص بن غیاث فرمود:
مَرَّ موسَی بنُ عِمرانَ بِرَجُلٍ مِن اَصحابِهِ وَ هُوَ ساجِد؛
حضرت موسی عبور کردند و دیدند که مردی در حال سجده است؛
فَانصَرَفَ مِن حاجَتِهِ وَ هُوَ ساجِدٌ عَلی حالِه؛
حضرت کاری داشتند، [وقتی] از آن کارشان برگشتند، دیدند هنوز این مرد در حال سجده است.
فَقالَ لَهُ موسی(ع): لَو کانَت حاجَتُکَ بِیَدی لَقَضَیتُها لَک؛
[گفتند] این‌گونه که تو سجده می‌کنی و پیش خدای متعال تضرّع می‌کنی، اگر حاجت تو دست من بود، آن را برآورده می‌کردم.
فَاَوحَی الله تَعالی اِلَیهِ یا موسی لَو سَجَدَ حَتّی یَنقَطِعَ عُنُقُهُ ما قَبِلتُهُ حَتّی یَتَحَوَّلَ عَمّا اَکرَهُ اِلی ما اُحِبّ،
تأدیب الهی این‌گونه است، خدای متعال به موسی بن عمران وحی فرستاد: اگر آن‌قدر سجده کند که گردنش بشکند، من او را قبول نمی‌کنم - حالا [در روایت] ندارد که حاجتش را برآورده نمی‌کنم، دارد که او را قبول نمی‌کنم- تا وضع خودش را از این حالتی که مکروه خدای متعال است تغییر بدهد و حال خود را به آن حالتی که محبوب خدای متعال است برگرداند؛ یعنی توبه کند از خلاف بزرگ و گناه زشتی که گرفتار آن است.
بزرگان می‌فرمودند مهم‌ترین مطالب این است که انسان از گناه بپرهیزد؛ اگر از گناه پرهیز کرد، آن‌وقت خیرات الهی و خیرات معنوی به سمت او سرازیر می‌شود، فتوحات الهی به روی او باز می‌شود؛ امّا کسی که دچار گناه است ولو عبادت هم می‌کند، ولو کارهای خوب هم انجام می‌دهد، امّا این گناه، این زخم، این رخنه‌‌ای که در این استخر وجود دارد ،مثل استخری که چندین لوله قطور آب، مدام آب می‌ریزد در این استخر، امّا استخر پر نمی‌شود؛ وقتی نگاه می‌کنید، می‌بینید دیواره استخر تَرَک دارد، ته استخر سوراخ دارد، نمی‌گذارد آب پر بشود، نمی‌گذارد که رحمت الهی او را فرا بگیرد. می‌فرمودند اوّلین کار این است که انسان این رخنه‌‌ها را بگیرد؛ این رخنه‌‌ها گناه است.
در آن خطبه پیغمبر اکرم (صلّی‌الله‌علیه‌وآله) در جمعه آخر ماه شعبان وقتی که حضرت فضائل ماه رمضان را بیان می‌فرمایند، امیرالمؤمنین(ع) سؤال می‌کند: یا رسول‌‌الله! بهترین اعمال در این ماه چیست؟ حضرت در جواب می‌فرمایند: الوَرَعُ عَن مَحارِمِ الله؛(۲)، پرهیز از حرام‌های خدا. اوّل این آلودگی‌‌ها را از دل خود، از جان خود پاک کنیم تا ویتامین‌‌های عبادت که در وجود ما وارد می‌شود، بتواند اثر خودش را ببخشد.
شرح حدیث در ابتدای جلسه درس خارج فقه؛ 1392/07/08
___________________
۱) الشّافی، ج ۱، ص ۸۵۰ به نقل از کافی، ج ۸، ص ۱۲۹،
۲) اقبال الاعمال، ج ۱، ص ۳،
* پايگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب