۷۴ - شهيد مطهرى : چرا باید قرآن را بشناسیم؟ ۱۴۰۱/۰۹/۰۷
شناخت قرآن براى هر فرد عالم به عنوان يك فرد عالم و براى هر فرد مؤمن به عنوان يك فرد مؤمن، امرى ضرورى و واجب است.
براى يك عالم انسانشناس و جامعهشناس، شناخت قرآن از آن جهت ضرورى است كه اين كتاب در تكوين سرنوشت جوامع اسلامى و بلكه در تكوين سرنوشت بشريت مؤثر بوده است.
نگاهى به تاريخ اين نكته را روشن مىكند كه: عملًا هيچ كتابى به‌اندازه قرآن بر جوامع بشرى و بر زندگى انسان‌ها تأثير نگذاشته است؛
- از این‌رو- بررسى و تحقيق پيرامون تاريخ جهان در اين چهارده قرن عموماً و شناختن جوامع اسلامى خصوصاً، بدون شناخت قرآن ميسر نيست.
اما ضرورى بودن شناخت قرآن براى يك مؤمن مسلمان ازآنجهت است كه منبع اصلى و اساسى دين و ايمان و انديشه يك مسلمان و آنچه كه به زندگى او حرارت و معنى و حرمت و روح مىدهد قرآن است.
قرآن، معیار سنجش همه منابع دینی
قرآن مقياس و معيار همه منابع ديگر است. ما حديث و سنت را بايد با معيار قرآن بسنجيم تا اگر با قرآن مطابق بود بپذيريم و اگرنه نپذيريم.
معتبرترين و مقدسترين منابع ما، بعد از قرآن در حديث،كتب اربعه است، يعنى: كافى، من لا يحضره الفقيه، تهذيب، استبصار و در خطب، نهج‌البلاغه و در ادعيه، صحيفه سجاديه است.
اما همه اينها فرع بر قرآنند و به‌اندازه قرآن قطعيت صدور ندارند؛ يعنى حديث «كافى» آن‌قدر مىتواند معتبر باشد كه با قرآن منطبق باشد و با تعليمات آن- موافق بوده- و اختلاف نداشته باشد.
رسول اكرم «صلى الله عليه و آله» و ائمه اطهار مىگفتند: احاديث ما را بر قرآن عرضه بداريد، اگر بر قرآن منطبق نبود بدانيد كه ساختگى و جعلى است و آن را به ما بستهاند؛ ما چيزى خلاف قرآن نمى گوييم.
* مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (آشنايى با قرآن(1- 5))، ج26، صص: 26-25
با تلخیص و ویرایش جزئی