۵۳ - ابعاد شخصیتی حضرت فاطمه(س) (پرسش و پاسخ) ۱۴۰۱/۰۹/۱۶
ابعاد شخصیتی حضرت فاطمه(س)
(پرسش و پاسخ)
۱۴۰۱/۰۹/۱۶
پرسش:حضرت فاطمه(س) به لحاظ شخصیتی و الگو بودن برای زنان عالم دارای چه ابعاد شخصیتی بوده و آیا این ویژگی‌ها برای همه انسان‌ها به ویژه بانوان قابل تحصیل و دستیابی است؟
پاسخ: ابعاد شخصیت والای حضرت فاطمه(س) بسیار گسترده و وسیع است که تنها در سایه تامل و ژرف‌اندیشی می‌توان به برخی از ویژگی‌های شخصیتی و فضایل آن حضرت پی برد. اینک مهم‌ترین شاخص‌های بارز اخلاقی، معنوی و انسانی آن حضرت که قابل تحصیل و دستیابی برای همه انسان‌های طول تاریخ خواهد بود، به قرار زیر است:
الف) آیات نازل‌شده در شأن حضرت زهرا(س)
دانشمندان و مفسران اسلامی اجمالا به این امر معترف هستند که برخی از آیات قرآن کریم در شأن اهل بیت(ع) نازل شده است و دلالت آنها بر اهل بیت(ع) و مقام و موقعیت آنها، از باب تفسیر است نه تطبیق و حضرت فاطمه(س) یکی از آن پنج نور پاک است.
1- آیه مباهله
در قرآن کریم آمده است: هرگاه بعد از علم و دانشی که (درباره مسیح) به تو رسیده(باز هم) کسانی با تو به محاجه و ستیز برخیزند، به آنها بگو: بیایید ما فرزندان خود را دعوت کنیم، شما هم فرزندان خود را، ما از نفوس خود دعوت کنیم، شما هم از نفوس خود، آنگاه مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.(آل عمران- 61) و حضرت زهرا(س) تنها مصداق «نسا» زنان همراه پیامبر برای مباهله بود. (تفسیر برهان، سید هاشم بحرانی، ج1، ص 630)
2- آیه تطهیر
آيه مبارکه: «انما یریدالله لیذهب عنکم الرجس اهل‌البیت و یطهرکم تطهیراً» خداوند فقط می‌خواهد پلیدی و گناه را از شما اهل‌بیت(ع) دور کند و کاملا شما را پاک سازد (احزاب-33) در شأن امام علی(ع)، حضرت فاطمه(س)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) نازل شده است. (همان، ج 1، ص 443)
3- سوره انسان
سوره هل اتی(الانسان) در شأن حضرت امام علی(ع) و فاطمه‌زهرا(س) نازل شده است (همان) آیاتی که تطبیق آن با حضرت زهرا (س) از موارد «تاویل» به شمار می‌رود.
ب) مقام و شخصیت حضرت فاطمه(س)
در اینجا اهم موارد شخصیتی حضرت زهرا(س) را که قابلیت تحصیل و دستیابی برای همه انسان‌ها را دارد بیان می‌کنیم.
1- پارسایی و قناعت به ثروتی اندک و امکاناتی ناچیز، در عین امکان بهره‌مندی از بالاترین امکانات
2- انفاق و ایثار فراوان در اشیای مورد علاقه و نیاز خویش
3- عبادت خالصانه و نیایش فراوان به درگاه باری تعالی
4- تبلور حیا و عفت و پاکدامنی
5- الگوی کامل پوشش و حجاب اسلامی
6- علم و دانش گسترده سیده زنان عالم
7- مبارزات سیاسی و اجتماعی حضرت فاطمه(س) در دفاع از حریم ولایت امام علی(ع)
آری حضرت فاطمه(س) مردم زمانه خویش را خوب می‌شناخت، و می‌دانست که آنان لیاقت عبرت‌پذیری از سخنان او و جسارت قیام به همراه او را ندارند. اما می‌خواست برای آیندگان خط انحراف و ضلالت را رسوا، و حقیقت را برملا و حجت را تمام کند. چنانکه با صراحت فرمود: من با کمال دقت و معرفت شما را از گمراهی، خذلان و تیرگی که ظاهر و باطن شما را فرا گرفته است آگاه ساختم، ولی می‌دانم که خوارید و در چنگال زبونی گرفتار. یاری نکردن وجودتان را فرا گرفته و ابر بی‌وفایی بر قلوبتان سایه گسترده. چه کنم که دلم خون است و بازداشتن زبان شکایت از طاقت بیرون. می‌گویم برای اتمام حجت بر مردمان (دلایل الامامه، ص 121) حضرت فاطمه(س) در قیام پرحماسه فرهنگی‌اش لحظه‌ای از افشاگری و روشنگری‌های هدایت‌بخش خود دست بر نداشت، تا به همه مسلمانان طول تاریخ بفهماند که سکوت در مقابل مهاجمان فرهنگی پذیرفتنی نیست.
حضرت زهرا(س) در مقابل بدعت و تحریف اسلام، و هرگونه انحرافی از خط ولایت الهی آرام ننشست، که برخاست و جوشید و خروشید، افشاگری کرد، چرا که با الهام الهی و تحدیث جبرئیل از آینده خبر داشت و می‌دانست این روشنگری‌ها عاقبت دل‌های لایقی را خواهد یافت و نقش بی‌نظیری را در به ثمر رسانی امامت و محقق‌سازی هدف خلقت ایفا خواهد کرد.