84 - آمریکا میدان نبرد جنگ با مردم آمریکا : ذهن لانه زنبوری ۱۴۰۱/۱۰/۱۶
آمریکا میدان نبرد جنگ با مردم آمریکا : 84
ذهن لانه زنبوری
۱۴۰۱/۱۰/۱۶
نویسنده: دکتر جاندبلیو. وایتهد
مترجم: دکتر احمد دوستمحمدی
همه اینها، سؤالات به نسبت مهمی ایجاد میکند: آنها که بر سر قدرت هستند، به ما چگونه نگاه میکنند؟ به چشم انسانهایی با ارزش و منزلت بالا؟ اگر این طور است، چرا آنها در حال صرف میلیاردها دلار برای ساختن آدمآهنیها و آمیختن ما با ماشینها و برپایی شبکههای فناورانهای هستند که از هر کاری که ما میکنیم، باخبر خواهند بود و قادر خواهند بود از هر فکری که داریم، اطلاع داشته باشند؟ آیا اینها برای فایده رساندن به ما است یا کنترل کردن ما؟
برخلاف آنچه که کنترلکنندگان ممکن است بگویند، روزنامهنگار کامیل موزیکا1 مینویسد «جهت حرکت به سوی از میان برداشتن حداقل عامل انسانی به طوری که تنها یک اتاق فرمان کنترل عملیات بتواند» اردوگاه کار اجباری الکترونیک را «از راه دور اداره و بر آن نظارت کند»؛ سامانه هوشمند رایانهای گوگل با مشارکت اداره طرحهای پژوهشی پیشرفته دفاعی و شرکای دیگر در حال توسعه است.
سامانهای که به وسیله ذهن الکترونیک کنترل خواهد شد و شامل همه چیز میشود، از خودرویی که با آن رانندگی میکنید تا تلفنی که استفاده میکنید تا لپتاپی که در خانهای هوشمند (با وسایل استراق سمع و دوربینهای نظارت آن) روی آن تایپ میکنید. حتی تلویزیون هوشمند شما، جا، زمان، چگونگی و مدت زمان استفاده از دستگاه شما را ثبت خواهد کرد. نه تنها این بلکه این تلویزیونها همچنین مجهز به ابزارهای تشخیص صدا و چهره، در راه هستند- که همه آنها میتوانند توسط عوامل شرکتها و حکومتها مورد نظارت و مراقبت قرار بگیرند و خواهند گرفت. «اینترنت وسایل»2 آن طور که نامیده میشود، برادر بزرگی خواهد بود که همه ما را مورد نظارت و مراقبت قرار میدهد. همانطور که موزیکا، تأیید میکند: «این یک تهدید بزرگ نسبت به وسایل شما است که در نتیجة دادههای غیرقانونی، سختافزار نامناسب یا کنشهای عجیب و غریب، شروع میکند به «از شما گفتن» به مقامات مسئول حقیقی.»
به عنوان بخشی از «ذهن زنبوری»، شما در تمامی اوقات مورد مطالعه و نظارت و مراقبت قرار خواهید گرفت. در واقع «یکی از تمایلات فرابشری، در هم تنیدن چند موجودیتیها و به هم وصل کردن سایبرنتیکی اینها همانند گیاهان، وسایل رایانهای پوشیدنی و واسطهای رایانهای مغز و... است. آن وقت فرد میتواند به مثابه یک موجودیت پراکنده نگریسته شود، برای اینکه فرد به ماشینهای محیط پیرامونی، از جمله وسائط نقلیه، وصل خواهد شد.»
آیا این چیزی شبیه به یک جامعه شبه بورگ،3 آنگونه که در فیلمهای استار ترک،4 به تصویر کشیده شدهاند، به نظر نمیآید؟
همانطور استاد جان داناهر5 توضیح میدهد: در دنیای استار ترک، جامعه بورگها، بسیار شبیه به جمیعت مورچهها یا موریانهها، یک فوق موجود زنده هستند، با یک طبقه فقیری از کارگران/ زنبورهای نر، تحت ریاست یک «ملکه.» این مستعمره با «شبیهسازی» افراد، نژادها و گونهها درون یک ذهن جمعی کار میکند. ذهن و هویت هر ملکه به تازگی شبیهسازی شده، به خودآگاهی جمعی وصل میشود. در نتیجه آنها در حال از دست دادن هر نوع احساس فردیّت و استقلال هستند: فکرهایشان دیگر متعلق به خودشان نیستند؛ آنها صرفاً برای منفعت گروه فکر و عمل میکنند. ملکه میتواند در اینجا یک استثناء باشد.
البته، درباره از دست دادن فردیت و آزادی مخالفت یا متفاوت بودن در یک چنین جامعهای، نگرانیهایی برانگیخته شدهاند. هیچ راهگریزی از این واقعیت که در آینده نزدیک همه افکار و اعمال ما تحت نظارت پلیس قرار خواهند گرفت، وجود ندارد.
داناهر مینویسد: «این فناوریها با مراقبت و نظارت مستمر رفتار (و شاید حتی افکار) ما، میتواند تکثر را کاهش داده و یک مجموعهای از کنشگران اجتماعیِ به گونه فزایندهای همگن شده، پدید آورند».
اما به همین جان ختم نمیشود.
افزون بر این، اینها کاربردهای نبرد نظامی و پلیسی هم دارند. آدم ماشینیهای مسلح (پلیسهای ماشینی) و پهپادهایی که همزمان عمل میکنند در راه هستند، که امکان خودگردانی مرگبار را موجب میشوند که در آن شبکهای از ماشینها در نهایت میتوانند برای خنثیسازی، ناقص کردن یا کشتن مردم و نابود کردن اموال آنها، به طور مستقل عمل کنند.
حسگرهای رفتار
پیشرفتها در علم اعصاب حاکی از این است که براساس فعالیت در قسمتهای خاصی از مغز، رفتار آینده را میتوان پیشبینی کرد.
این امر بالقوه نقشه وحشتناکی را خلق میکند که در آن مقامات حکومتی بخشهای خاصی از جامعه را صرفاً بر اساس ترکیب مغزهای آنها برای دیدهبانی بیشتر یا قرنطینه برمیگزینند.
شاهد مدعا: پژوهشگران در مرکز پژوهشهای ذهن6 مغزهای هزاران زندانی را به منظور ردگیری ترکیب مغز آنها و رفتار آنها پس از آزادی، اسکن کردند. در یک آزمایش پژوهشگران دریافتند که زندانیهای با سطوح پایینتری از کنش در آن قسمتی از مغز که با فرآیند خطا مرتبط است، علیالظاهر احتمال بیشتری برای ارتکاب جرم طی چهار سال پس از آزادی از زندان داشتند.
در حالی که پژوهشگران در برابر استفاده از نتایج پژوهش خود به عنوان روشی برای پیشبینی جرم در آینده هشدار دادهاند اما بدون شک این روش به کانون مطالعات برای مقامات حکومتی تبدیل خواهد شد.
واسط مغز به ماشین
در استفاده از واسطهای مغز- رایانه، هیچ محدودیتی در این که به چه چیز میتوان دست یافت- چه خوب، چه بد- وجود ندارد. دانشمندان اینک ماشینهایی ابداع کردهاند که به آدمها اجازه میدهد صرفاً با استفاده از افکار خود، بازوهای خودکار را تکان دهند.
در آینده نزدیک ما ممکن است شاهد باشیم دانشمندان با استفاده از «ذره هوشمند»7- ماشینهای نانومتری بهاندازه یک ذره- که میتواند برای مطالعه رفتار عصبی در مغز کار گذاشته شود، مغز آدمها را مورد مشاهده قرار دهند. به علاوه هکرها تا به حال توانستهاند با استفاده از واسطهای مغز- رایانه موجود که به ارزش 200-300 دلار در بازار در دسترس هستند، اطلاعات موجود در مغز آدمها را «بدزدند».
پژوهشگران در مرکز پزشکی دانشگاه دوک8 یک واسط مغز- به- مغز، در آزمایشگاه موشها ابداع کردهاند، که به آنها این امکان را میدهد که اطلاعات را به طور مستقیم بین مغزها منتقل کنند. در یک آزمایش خاص پژوهشگران به یک موش آموزش دادند تا عمل اصابت به یک اهرم سبک را انجام دهد. سپس مغز این موش آموزشدیده از طریق الکترودها به مغز یک موش آموزشندیده وصل شد. آنوقت، آن موش آموزشندیده قادر بود به وسیله شبیهسازی الکتریکی از رفتار موش آموزشدیده آگاه شود.
این آزمایش با کمک اینترنت حتی از فاصلههای دور، از طریق یک موش آزمایشگاهی در کارولینای شمالی که کنشهای یک موش آزمایشگاهی در برزیل را هدایت میکرد، عملی شد.
آروارههای فلزی
صرفنظر از اینکه ما ممکن است بخواهیم چه اسمی روی وسایل الکترونیک خود- ماشینهای خود- بگذاریم یا چه شخصیتهایی را سعی کنیم در آنها نقشگذاری کنیم، آنها باز هم ماشین هستند. این یک حقیقت است، حتی اگر در زبان و در قالب، شبیه آدمها باشند.
ما باید به یاد داشته باشیم که ماشینها زمانی که به درستی عمل میکنند، با یک نظم و قاعده خشن کار میکنند. ما دکمه دستگاه منگنه را برای راه افتادن فشار میدهیم و این دستگاه دست کارگری را که به آن نزدیک شود، آش و لاش
میکند. همین قاعدهمندی ماشین وحشت بارترین ویژگی آن است.
ما کاری را به عهده دستگاه میگذاریم و آن مسلماً به طور منظم و البته کورکورانه انجام میدهد.
دستگاه منگنه کار خود را روی محصول انجام میدهد، چه آروارههای آن به قطعات فلزی گیر کند، چه به دستهای یک کارگر.
وقتی ما ماشینهای خودران ابداع میکنیم، این خطر وجود دارد که طولی نمیکشد ما خود را لای آوارههای فلزی پیدا خواهیم کرد. به نظر میرسد مسیر خطرناکی در پیش باشد، با این وجود جامعه جدید در حال طی کردن این مسیر است.
پانوشتها:
1- Kamal Muzyka
2- Internet of Things
3- Borg- Like
4- Star Trek
5- John Danaher
6- Mind Research Center
7- Smart Dust
8- Duke University Medical Center