۹۸۵ - حجت‌الاسلام خسروپناه : فمینیسم مردستیزانه حاصل نظریه تضاد ۱۴۰۱/۱۱/۰۵
دیدگاه اساتید
فمینیسم مردستیزانه حاصل نظریه تضاد
۱۴۰۱/۱۱/۰۵
یکی از نکات مهمی که در سخنرانی رهبر انقلاب در دیدار اخیر با بانوان به آن اشاره شد، این بود که باید به نظام خانواده و جایگاه زن براساس نظریه زوجیّت نگاه کرد. تعبیر حضرت آیت الله خامنه‌ای این بود که تشکیل خانواده بر مبنای یک قانون عام در آفرینش یعنی قانون زوجیّت، استوار است. این نگاه در نقطه مقابل دیدگاه مارکسیست‌‌ها است که می‌گویند حرکت ناشی از تضاد است. در منطق اسلام حرکت، برخاسته از زوجیّت است.
اندیشه غرب مدرن بر مبنای اومانیسم، سابجکتیویسم و سکولاریسم است؛ یعنی اصالت انسان، اصالت عقل خودبنیاد و اصالت دنیا. در این سه اصل، اصالت انسان، جوهر مدرنیته به شمار می‌آید؛ آن هم در ساحت‌های حیوانیت، شهوت و غضب که نماینده آن انسانی است که در هالیوود به نمایش درآمده است. به عبارت دیگر اگر کسی بخواهد اومانیسم انسانی را ببیند، ظهور آن در سینما و جوامع غربی است که دم از چالش، تضاد، نزاع و زیست جنگلی می‌زنند. رفتار حیوانات در جنگل براساس تضاد است و راز بقا این نزاع غریزی است؛ در چنین تفکری انسان به یک حیوان شیک تبدیل می‌شود که مبنای او جنگ، نزاع و خونریزی است. وقتی اصالت انسان و اصالت دنیا مطرح باشد، طبیعتاً نظریه تضاد هگلی و مارکسیستی از آن بیرون می‌آید و حرکت و تکامل ناشی از تضاد می‌شود که نظریه ترنسفورمیسم در زیست‌شناسی بر این اساس است.
اما اسلام می‌گوید تشکیل خانواده بر مبنای قانون زوجیّت است و زوجیّت، سازگاری، محبت، مودّت و سکونت عامل حرکت و حیات طیبه است. خانواده سلول تشکیل جامعه است. وقتی قانون عام زوجیّت منشأ تشکیل خانواده باشد؛ خانواده‌ای که جامعه را تشکیل می‌دهد؛ آن‌وقت مبنای حرکت اجتماعی هم زوجیّت، سازگاری و محبت است که همه این مفاهیم در معنای عام‌تری به نام ولایت جمع می‌شود. این تعریف خانواده در نگاه دین‌دارانه است که با تفکر دنیای مدرن در تعارض است. چون در تفکر دنیای مدرن مبنا، تضاد هگلی و مارکسیستی و نظریه تنازع انتقال است، در آنجا فمینیسم می‌شود ایدئولوژی دفاع از زن که اصالت زن را، «زن در مقابل مرد» و «زن مردستیز» می‌داند و وقتی فمینیسم به زن‌گرایی مردستیزانه تبدیل شود، فمینیسم شکل پیدا می‌کند؛ ولی وقتی تفکر براساس زوجیّت، محبت، سکونت، اخوت و ولایت باشد، نظام خانواده استقرار پیدا می‌کند و رویکرد مردستیزانه یا زن‌ستیزانه شکل نمی‌یابد. نظام خانواده نظامی برای تکامل حیات اجتماعی است و از نوآوری‌های رهبر انقلاب در این سخنرانی همین نکته دقیق فلسفی بود.
اگر مبنای فلسفی اصل تضاد پذیرفته شود، ظهور این اصل و قانون عمومی تضاد در زیست شناسی می‌شود نظریه ترنسفورمیسم و در حیات اجتماعی می‌شود فمینیسم و مردستیزی. وقتی زن نگاه مردستیزانه و مرد نگاه زن‌ستیزانه داشته باشد، جامعه به‌سمت همجنس‌بازی می‌رود و نظام خانواده مختل می‌شود؛ اما وقتی مبنای فطرتی خانواده و حیات اجتماعی زوجیّت شود به‌دنبالش محبت و ملاطفت شکل پیدا می‌کند.
قرآن می‌فرماید: «وَأَنَّهُ خَلَقَ الزَّوْجَیْنِ الذَّکَرَ وَالْأُنْثَی» (نجم:۴۵) یا آیات دیگری که هست مانند «فَجَعَلَ مِنْهُ الزَّوْجَیْنِ الذَّکَرَ وَالْأُنْثَى» (قیامت: ۳۹) و اینکه همه موجودات از زوجیّت آفریده شدند یعنی اصالت زوجیّت در مقابل اصالت تضاد است. اینکه ما قانون عمومی حیات را زوجیّت یا تضاد بدانیم، این دو قانون دو تصویر از هستی و طبیعت به ما می‌دهد و اگر دو تصویر از هستی به ما داد دو نظام خانواده و دو نظام اجتماعی شکل می‌گیرد که اثرات آن را در جامعه مدرن غرب می‌بینید.
* حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه
استاد حوزه و دانشگاه و مدرّس فلسفه اسلامی