سانسور رویدادهای امیدآفرین مأموریت کاسبان یأس و ترس
رهبر حکیم و فرزانه انقلاب در فرازی از بیانیه گام دوم انقلاب میفرمایند: « پیش از همهچیز، نخستین توصیه من امید و نگاه خوشبینانه به آینده است. بدون این کلید اساسیِ همه قفلها، هیچ گامی نمیتوان برداشت. آنچه میگویم یک امید صادق و متّکی به واقعیّتهای عینی است. اینجانب همواره از امید کاذب و فریبنده دوری جستهام، امّا خود و همه را از نومیدی بیجا و ترس کاذب نیز برحذر داشتهام و برحذر میدارم. در طول این چهل سال -و اکنون مانند همیشه- سیاست تبلیغی و رسانهای دشمن و فعّالترین برنامههای آن، مأیوسسازی مردم و حتّی مسئولان و مدیران ما از آینده است. خبرهای دروغ، تحلیلهای مغرضانه، وارونه نشان دادن واقعیّتها، پنهان کردن جلوههای امیدبخش، بزرگ کردن عیوب کوچک و کوچک نشان دادن یا انکار محسّنات بزرگ، برنامه همیشگی هزاران رسانه صوتی و تصویری و اینترنتی دشمنان ملّت ایران است؛ و البتّه دنبالههای آنان در داخل کشور نیز قابل مشاهدهاند که با استفاده از آزادیها در خدمت دشمن حرکت میکنند.»
در حقیقت میتوان امید را به اکسیری شگفتانگیز تشبیه کرد که چون به انبوه مشکلات اضافه گردد، حاصل آن انرژی و ابتکار برای رسیدن به راهحل خواهد بود و همین اکسیر اگر موجود نباشد، مشکلات و دشواریهای زندگی فردی و اجتماعی، انسان را در خود غرق میکنند و حاصلی جز پریشانی، سرگردانی و در نهایت شکست و تباهی به ارمغان نخواهند آورد. شاید از همین روست که رهبر انقلاب، فعالترین برنامههای دشمنان را بر این محور میدانند و با نگاهی گذرا به فعالیتهای تبلیغاتی و رسانهای دشمنان در عصر حاضر نیز میتوان این حقیقت را دریافت.
در این میان از رسانههای خارجی و جیرهخواران وابسته به استکبار جهانی که بگذریم، آنچه بیشتر مایه تاسف است، سیاست برخی رسانههای داخلی است که علیرغم فعالیت در چهارچوب رسمی جمهوری اسلامی و با ارتزاق از منابع بیتالمال، به پمپاژ یاس و ناامیدی و خاموش کردن شعله امید در جامعه میپردازند. بخشی از اجرای این راهبرد، در قالب انتشارو برجستهسازی اخبار نومیدکننده و یاسآور است که در گزارش مورخ 3 اسفند 1401 کیهان به آن اشاره شد و قسمتی دیگر از پروژه ناامیدسازی جامعه، از طریق پنهانسازی اخبار مثبت و واقعیتهای امیدآفرین انجام میشود. گزارش پیشرو شامل مواردی از رویدادهای مثبت و دستاوردهای ملت ایران در ایام اخیر است که شبکه روزنامههای زنجیرهای و وابسته به جریانهای مدعی اصلاحات به آنها نپرداختهاند.
افتتاح فاز 14 پالایشگاه پارس جنوبی
فاز 14 پالایشگاه پارس جنوبی به عنوان ایرانیترین فاز این مجتمع گازی شناخته میشود. با بهرهبرداری از این فاز روزانه ۵۰ میلیون متر مکعب گاز شیرین، 400 تن گوگرد،
75 هزار بشکه میعانات گازی، یک میلیون تن اتان و یک میلیون تن الپیجی جهت خوراک واحدهای پتروشیمی تولید میشود. این در حالی است که طراحی و مهندسی، نصب و اجرا و راهاندازی فاز ۱۴ پالایشگاه پارس جنوبی ۱۰۰ درصد ایرانی و با محوریت شرکتهای تابعه وزارت صنعت، معدن و تجارت در شرایط سخت تحریمی اجرایی شده است. این دستاورد بزرگ و غرورآفرین اخیرا طی سفر رئیسجمهور به استان بوشهر به بهرهبرداری رسید، ولی برخی از رسانههای داخلی از کنار آن به سادگی عبور کردند.
رفع مشکل آب شرب بوشهر با طرح آبشیرین کن
در اسفند 1401 و همزمان با سفر استانی رئیسجمهور، قطار بهرهبرداری از پروژههای آبرسانی با گذر از استانهای خوزستان، چهارمحال و بختیاری، همدان، یزد، کردستان و آذربایجان غربی به ایستگاه بوشهر رسید و ۵ پروژه بزرگ آبی در قالب بسته طرحهای مدیریت منابع آب در این استان افتتاح شد.
در همین راستا با افتتاح 2 پروژه آب شیرینکن در بوشهر، آب
50 درصد مردم بوشهر تأمین شد. پروژه آبشیرینکن بوشهر، پروژهای ۱۰۰ درصد ایرانی است که از نتایج آن میتوان به رفع مشکل آب شرب مردم بوشهر و پایان جیرهبندی آب در این استان اشاره کرد. اما این خبر نیز مورد توجه رسانههای مدعی اصلاحات قرار نگرفت.
حضور باشکوه و دشمنشکن مردم در 22 بهمن
گرچه هر ساله حضور مردم سربلند ایران در جشن سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی باشکوه و دیدنی است. اما مشارکت کمنظیر مردم در 22 بهمن امسال در شرایطی که دشمنان ماهها مشغول بمباران رسانهای و جنگ روانی علیه ملت و نظام بودند، بسی شیرینتر بود. اما متاسفانه قلمبه دستانی که پیش از آن بارها از شکاف میان مردم و حکومت مینوشتند، از برجستهسازی این رویداد عظیم – که در واقع خط بطلانی بر تحلیلهایشان بود – پرهیز کردند.
بازگشت آب و امید به دریاچه ارومیه
فرآیند ساخت این سامانه از سال ۹۴ آغاز شده بود اما به دلیل عدم تخصیص منابع پروژه تکمیل نشده بود. تا اینکه پس از سفر رئیسی به آذربایجان غربی تکمیل این پروژه در دستور کار قرار گرفت. این طرح که در مجموع برای اجرای آن، ۳۵ هزار میلیارد ریال هزینه شده است، آب از مخزن سد کانی سیب وارد تونل انتقال ۳۶ کیلومتری شده، پس از آن با ورود به کانال
۱۱ کیلومتری، به رودخانه گدار میرسد و پس از طی ۲۸ کیلومتر مسیر این رودخانه وارد پهنه آبی دریاچه ارومیه میشود. در فاز نخست این طرح، قرار است ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب به صورت سالانه وارد دریاچه ارومیه شود. فاز دوم این طرح هم که طبق گفته مسئولان مربوطه قرار است سال آینده مورد بهرهبرداری قرار گیرد، با اجرای طرحهای مرتبط انتقال آب را تا
۶۰۰ میلیون مترمکعب افزایش خواهد داد. سامانه انتقال آب به دریاچه ارومیه همچنین بزرگترین پروژه زیست محیطی منطقه غرب آسیا است. افتتاح این سامانه سرآغازی بر کمک به احیای دریاچه ارومیه خواهد بود. اما رسانههایی که در دوران خشکی این دریاچه مدام آه از نهادشان برمیخاست و اخبار ناامیدکننده مربوط به کمآبی این دریاچه تیتر اصلیشان بود، این خبر خوش را به درستی پوشش ندادند.
پروژه آبرسانی کردستان
پروژه آبرسانی از سامانه انتقال آب سد آزاد کردستان به تصفیهخانه سنندج یکی از پروژههای نیمهتمام استان بود که اجرای آن از ۲۲ بهمن سال ۱۳۹۹ آغاز شده بود و تا پایان دولت دوازدهم فقط ۱۵ درصد پیشرفت داشت، اما در دولت سیزدهم اجرای آن در اولویت قرار گرفت و با اقدام جهادی دولت مردمی ۸۵ درصد باقیمانده طرح اجرا و این پروژه تکمیل شد.
برای اجرای این پروژه که به لحاظ توپوگرافی در یکی از ناهموارترین و صعبالعبورترین مناطق کشور اجرا شده، ۸۵۰ میلیارد تومان هزینه شده است. به دلیل ناهمواری مسیر انتقال آب، چند ایستگاه پمپاژ در مسیر احداث شده که آب را تا ارتفاع ۴۸۰ متری پمپاژ خواهند کرد. با بهرهبرداری از این طرح علاوه بر ارتقای قابل توجه کیفیت آب شرب و انتقال سالانه حداقل ۵۷ میلیون مترمکعب آب سالم به شهر سنندج، پایداری آب شرب نیز تا افق سال ۱۴۲۵ تامین خواهد شد.
راه آهن استراتژیک خاش- زاهدان
در آبان 1401 راه آهن چابهار ـ زاهدان
با هزینه ۳۶ هزار میلیارد تومانی و با همکاری قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء و دولت به طول ۵۷ کیلومتر و ظرفیت اشتغالزایی ۱۴۸ نفر راهاندازی شد که برای اولین بار در این پروژه از ریل ملی استفاده و رکورد ریلگذاری در کشور شکسته شد.
اتصال بندر چابهار به خطوط ریلی و ظرفیت باری تا ۷ میلیون تن از ویژگی مهم راهآهن خاش ـ زاهدان است. طرح راه آهن چابهار- زاهدان -سرخس یکی از طرحهای مهم ملی در حال اجرا در سیستان وبلوچستان است که تکمیل و راهاندازی آن تحولات چشمگیری در ارتباطات تجاری کشورهای مختلف و توسعه و پیشرفت استانهای جنوب شرق کشور ایجاد میکند. از اهداف اصلی این خط ایجاد کریدور ریلی
شرق کشور، اتصال بندر تجاری، ترانزیتی، اقتصادی و گردشگری چابهار به شبکه ریلی کشور و کشورهای آسیای میانه، کمک به توسعه سواحل مکران، ایجاد بستر مناسب برای توسعه و رشد اقتصادی سیستان و بلوچستان و اتصال کشورهای آسیای میانه و افغانستان به آبهای آزاد است. اما این پروژه ملی نیز مورد توجه روزنامههای زنجیرهای قرار نگرفت.
دستیابی ایران به دانش تولید موشک هایپرسونیک
قدرت دفاعی و توان موشکی ایران با وجود تحریمهای بینالمللی روزبهروز پیشرفتهتر و حیرتانگیزتر میشود و ضریب امنیت کشور بالاتر میرود. در آبان 1401 به فاصله چند روز از رونمایی موشک ماهوارهبر «قائم 100» و نیز موشک «صیاد 4 بی» و افزایش برد باور 373 به 300 کیلومتر، موفقیت درخشان دیگری در عرصه موشکی، سپهر رسانهای جهان را درنوردید؛ «ایران موشک جدید بالستیک هایپرسونیک ساخته است.» این خبر مسرتبخش را سردار امیرعلی حاجیزاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در حاشیه یازدهمین سالگرد شهادت سردار شهید حسن طهرانی مقدم اعلام کرد.
سردار حاجیزاده افزود: ما به لطف الهی موفق شدیم به موشک بالستیکهایپرسونیک پیشرفته دست پیدا کنیم که قادر است در فضایی که مهمترین و پیشرفتهترین سامانههای سپر دفاع موشکی وجود دارد، از آنها عبور کرده و همان سامانههای سپر موشکی که میتواند جزو مهمترین ارکان دفاعی دشمن باشد را هدف قرار بدهد.
فرمانده نیروی هوافضای سپاه با اشاره به ویژگیهای موشک بالستیک هایپرسونیک نیروی هوافضای سپاه بیان داشت: این سامانه سرعت بسیار بالایی دارد و قابلیت مانورپذیری در جو و بیرون جو را دارد. هم سامانههای پدافندی که در داخل جو دفاع میکنند و هم سامانههای فوقالعاده گران قیمتی که در بیرون جو با موشکها مقابله میکنند، این موشک جدید جمهوری اسلامی ایران از همه آنها عبور میکند و فکر نمیکنم تا دهها سال بعد هم فناوری پیدا شود که بتواند با آن مقابله کند.
اما این دستاورد مهم نیز همچون سایر دستاوردهای دفاعی چندان به چشم رسانههای مدعی اصلاحات مهم نیامد!
پایان مشکل کمآبی در خوزستان با طرح غدیر
در شهریور 1401 پروژه آبرسانی غدیر بهعنوان اصلیترین پروژه بر زمین مانده در استان خوزستان به بهرهبرداری رسید. پروژه آبرسانی غدیر طی ۱۲ سال گذشته از زمان کلید خوردن آن تا سال 1400با بیتوجهی و عدم تامین مالی مناسب با کُندی پیش رفته بود. عدم تامین مالی پروژه توسط دولتهای پیشین باعث شده بود در اوج تنشهای آبی خوزستان این پروژه طی ۱۰ سال تا سال ۱۴۰۰ زیر ۴۵درصد پیشرفت فیزیکی داشته باشد.
اما با تاکیدات رئیسجمهور در سفر استانی مبنی بر اینکه مردم استان خوزستان در کمترین زمان ممکن از نعمت آب با کیفیت بهرهمند شوند، این پروژه با تامین اعتبارات لازم، در دستورکار قرار گرفت و عملیاتی شد. گرچه پیشبینی میشد که به بهرهبرداری رسیدن این طرح حداقل ۳ الی ۴ سال زمان ببرد اما به دست توانای مهندسان و کارگران و مدیران جهادی در مدت ۱۰ ماه به نتیجه رسیده و مردم عزیز خوزستان در 26 شهرستان و ۱۶۰۰ روستا از این آب بهرهمند شدند.
گرچه مردم شریف خوزستان قدر این نعمت و خدمت دولت را میدانند، اما رسانههایی که همواره سنگ خوزستان را به سینه میزدند، این دستاورد را همانند رویدادهای منفی و یاسآور انعکاس ندادهاند.
اجتماع شگفتانگیز ملت در روز مقابله با استکبار
در حالی که دشمنان کوردل از اواخر شهریور، جنگ ترکیبی بیسابقهای را به بهانه خون دختری جوان علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی به راهانداختند و در این راه، از هیچ فعالیت تبلیغاتی و رسانهای برای تحریف حقایق و شستشوی ذهنها دریغ ننمودند، مردم بابصیرت ایران، با حضور در راهپیمایی 13 آبان، بار دیگر وفاداری خود به آرمانهای انقلاب اسلامی و برائت از دشمنان و فتنهگران را به جهاننمایش دادند. اما این واقعه نیز توسط روزنامههای زنجیرهای به حاشیه رفت و به آن پرداخته نشد. در حالی که اگر اجتماعی هزاران بار کوچکتر در مخالفت با نظام صورت میگرفت، بلافاصله مورد توجه قرار گرفته و تحلیلهای فراوان پیرامون آن مطرح میشد.
صعود خیام به آسمان پیشرفت
در مرداد 1401 ماهواره ایرانی «خیام» در یک همکاری مشترک با کشور روسیه، از ایستگاه فضایی بایکونور قزاقستان توسط ماهوارهبر سایوز به فضا پرتاب شد که براساس آخرین گزارشها نخستین داده تله متری این ماهواره در ایستگاههای زمینی در پایگاههای فضایی سازمان فضایی ایران دریافت شده است. در حالی که همواره رسانههای غربی دستاوردهای فضایی و ماهوارهای جمهوری اسلامی را در مرکز توجه قرار میدهند، این بار نیز بلافاصله پس از پرتاب موفقیتآمیز ماهواره ۶۰۰ کیلویی کاملا بومی ایران به این دستاورد جمهوری اسلامی ایران واکنش نشان دادند که نشان از اهمیت این موضوع برای رسانههای غربی است. خبرگزاری رویترز در این رابطه نوشت که همزمان با برنامه تهران و مسکو برای ایجاد روابط نزدیکتر در مواجهه با تحریمهای غرب، یک ماهوارهای ایرانی به صورت موفقیتآمیز توسط یک ماهوارهبر روسیه به فضا پرتاب شد. اما برخی رسانههای داخلی این دستاورد را چندان مهم و دارای ارزش رسانهای ندانستند!
آزمایش موفقیتآمیز موشک ماهوارهبر «قائم ۱۰۰»
در آبان 1401 ماهوارهبر قائم با موفقیت آزمایش شد. آزمایش موفقیتآمیز موشک ماهواره بر «قائم ۱۰۰» با واکنشهایی در سطح بینالمللی مواجه بود؛ در این میان آمریکا و رژیم اشغالگر قدس از این دستاورد بزرگ مردم ایران نگران شدند!
رسانههای صهیونیستی در این باره گزارش دادند که پرتاب موشک ماهواره بر قائم ۱۰۰ به فضا، یک پیشرفت چشمگیر و نمایش قدرت است که تلآویو را بسیار نگران کرده است.
دانا وایس گوینده کانال ۱۲ تلویزیون رژیم صهیونیستی در این باره گفت: پرتاب این موشک ماهوارهبر از سوی ایران بیانگر این واقعیت است که ایران به توانمندی پرتاب موشکهای بالستیک (قاره پیما) دست یافته است و طبیعتاً اسرائیل از این رخدادها و تحولات بسیار نگران است.
اما در کنار عصبانیت دشمنان خارجی، سیاست برخی رسانههای داخلی، کمرنگ کردن این دستاورد برای مردم ایران بود!
مهار بحران کرونا و نجات جان مردم
کووید 19، بحران بزرگی بود که تمام کشورهای جهان را درگیر خود ساخت. در کشور ما نیز متاسفانه در مواقعی این بحران شدت یافت و آمارهای وزارت بهداشت، فوت روزانه چند صد هموطن را بر اثر این ویروس منحوس اعلام میکرد. دولت سیزدهم در شرایطی سکان مدیریت کشور را به دست گرفت که آمار فوتیهای روزانه بیش از 700 نفر بود و در همان روزهای نخستین آغاز به کار دولت، برخی فعالین رسانهای وابسته به جریان اصلاحات، در کمال بیانصافی، به گونهای اظهارنظر میکردند که گویا مقصر این موج عظیم فوتیها، دولتی است که هنوز چند هفته از شروع به کارش نگذشته است. اما زمانی که با تلاش شبانهروزی مسئولین،کادر درمان و البته کمکهای جهادی گروههای مردمی و بسیج، پروژه واکسیناسیون با واکسنهای داخلی و خارجی با قدرت شروع شد و کرونا شکست خورد، همان اشخاص و رسانهها به کلی این دستاورد مهم را فراموش کردند. آن هم در حالی که در زمان نگارش این مطلب و زمانی که کرونا به خاطرهای برای بسیاری از ایرانیان تبدیل شده است، بسیاری از کشورهای به اصطلاح توسعهیافته همچنان با روزانه چند صد فوتی دست و پنجه نرم میکنند.
حماسهآفرینی و رشادت مدافعان امنیت
در اغتشاشات 1401، گرچه صحنههای تلخی از جنایت، دروغ و تحریف توسط دشمنان کوردل علیه ملت ایران به چشم میخورد، اما این حوادث نیمه روشنی نیز داشت که بخش مهمی از آن، حماسه نیروهای امنیتی، انتظامی، بسیج و... در حراست از جان و مال و ناموس مردم بود. اما رسانههای مدعی اصلاحات که بلافاصله پس از ریختن خون فردی از مردم عادی، تلویحا یا به صراحت آن را به گردن نظام و نیروهای انتظامی میانداختند، در پاسداشت خون دهها شهید مدافع امنیت، تقریبا هیچ فعالیتی انجام ندادند. گویا کشتهشدن این جوانان غیور را به دست اغتشاشگران امری عادی و فاقد اهمیت میدانستند.
مواردی که ذکر شد، تنها گلچینی است از رخدادهای شادی آفرینی که در کشور ما به وقوع پیوستهاند و هزاران خبر ریز و درشت دیگر نیز در این زمینه وجود دارد. اما متاسفانه رسانههایی که همواره سنگ مردم را به سینه میزنند، با سانسور آنها مهمترین سرمایه مردم را که امید به آینده است، از آنها سلب میکنند و فقط به پوشش جنبههای منفی و نیمه تاریک قضایا میپردازند. در التهابات ارزی اخیر که بخش عمدهای از آن، تلاشهای برنامهریزی شده اتاق جنگ اقتصادی دشمن برای تلخ کردن کام مردم در پایان سال و برافروختن شعله نارضایتی بود، روزنامههای زنجیرهای هر بار با بالارفتن نرخ دلار و سکه آن را برجسته کرده ولی در مقابل کاهش آن را اطلاعرسانی نکردند. و یا در ایام تلخ از دست دادن هموطنانمان بر اثر ویروس کرونا، گرچه آمارهای فوتی و تعطیلی مشاغل و کسب و کارها به خوبی توسط این رسانهها پوشش داده میشد، اما از حماسه کمکهای مومنانه مردم که در هیچ نقطه دیگری از جهان نظیر نداشت، در عناوین اصلی روزنامهها و سایتهایشان خبری نبود. و یا در جریان برخی مفاسد اقتصادی، این رسانهها اصل موضوع را برجسته کرده ولی پس از آن به محاکمه مفسدان اقتصادی و احقاق حقوق مردم نپرداختند.
حال باید از کاسبان یأس و ترس سؤال کرد که با چه توجیهی این واقعیتهای روشن و امیدآفرین را نادیده گرفته و یا کمرنگ جلوه میدهند؟ و نیز باید از دستگاههای مسئول و ناظر بر مطبوعات سؤال کرد که تا کی قرار است این رسانهها با سوءاستفاده از آزادی قلم و بیان، یأس و نومیدی را در جامعه پمپاژ کنند؟
دروغ شاخدار مدعیان اصلاحات برای احیای اغتشاش
گزارش اکسپرس از دیپلماسی و گسترش نفوذ ایران در آفریقا
یک روزنامه فرانسوی میگوید، ایران فراتر از روسیه و برخی کشورهای آمریکای لاتین، به کشورهای آفریقایی هم پهپاد صادر کرده و در حال نفوذ در آن مناطق است.
هفتهنامۀ «اکسپرس» تحلیلی را به تلاشهای ایران برای محکم کردن جای پای خود در آفریقا به منظور مقابله با غرب نوشت: از نظر جمهوری اسلامی، قارۀ آفریقا صحنۀ جدید مقابله با رقبا و در رأس آنها آمریکاست. «کلمان ترم»، استاد علوم سیاسی در پاریس و پژوهشگر مسائل ایران، گفت که ضدیت با فرانسه و غرب در آفریقا برای جمهوری اسلامی ایران نوعی گشایش ایدئولوژیک به شمار میرود. جمهوری اسلامی تهران همانند مسکو فهمیده است که میتواند از موج امپریالیسمستیزی برای جلب متحدان جدید در آفریقا که هدف تحریمهای بینالمللی هستند، استفاده کند.
«اریک لوب»، پژوهشگر مسائل خاورمیانه در واشنگتن به اکسپرس گفت: تهران با چنین متحدانی از حمایت دیپلماتیک آنها در مجامع بینالمللی از جمله در آژانس بینالمللی انرژی اتمی بهرهمند میشود و در پس تلاشهای تهران در آفریقا انگیزههای و اهداف اقتصادی و راهبردی نیز نهفته است، زیرا شماری از کشورهای آفریقایی، نظیر الجزایر و آفریقای جنوبی ذخایر بزرگ اورانیوم و دیگر معادن مهم دارند. جمهوری اسلامی که در عین حال با کمبود شدید آب روبهرو است میکوشد تا در کشورهای آفریقایی زمینهای کشاورزی جستوجو کند.
جمهوری اسلامی در زمینههای امنیتی نیز در آفریقا پیشروی میکند و این قاره را صحنۀ رویارویی با رقبای خود نظیر عربستان، اسرائیل و آمریکا میداند. جمهوری اسلامی که در پی انتقامجویی از آمریکا پس از ترور حاج قاسم سلیمانی است، قادر است آفریقا را به صحنۀ این انتقامجویی بدل کند. برای نمونه در سپتامبر ۲۰۲۰ سازمان اطلاعات آمریکا، سیا، پرده از طرح قتل سفیر این کشور در آفریقای جنوبی برداشت. یک سال بعد پانزده نفر در اتیوپی به اتهام توطئه برای قتل دیپلماتهای اماراتی دستگیر شدند.
«اکسپرس» میافزاید: جمهوری اسلامی ایران مراکز باصطلاح فرهنگی متعددی در آفریقا دایر کرده که هستۀ اصلی آنها را اعضای سپاه پاسداران تشکیل میدهند و در ساختن مدارس و درمانگاهها هم فعالند. در شرق آفریقا، جمهوری اسلامی پیوندهای خود را با شیعیان لبنانی به ویژه در ساحل عاج و سنگال تقویت و در نیجریه، صدها هزار نفر را شیعه کرده و مناسبات تجاری خود را با آفریقای جنوبی گسترش داده است.
یکی از اهداف تهران در رقابت با رقبایش در خاورمیانه، کنترل دریای سرخ است که مهمترین معبر تجاری و نفتی جهان به شمار میرود. یکی از ابزارهای مهم جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به این هدف پهپادهای انتحاری این کشور است که وسیعاً در اختیار روسیه در جنگ اوکراین قرار گرفته است. قارهای که در آن کانونهای ناامنی رو به افزایش است، «دیپلماسی پهپاد» شاید روزهای درخشانی پیش رو داشته باشد.
آیتالله خمینی نگذاشت بازرگان مردم انقلابی را به خانههایشان برگرداند
روزنامه غربگرای هممیهن با وجود میانهرو معرفی کردن دولت موقت بازرگان اذعان کرد طیف نهضت آزادی، هیچ پایگاه قدرت اجتماعی و بسیجگری عمومی در مقابل رهبری حضرت امام(ره) نداشت و برنامهاش برای فرستادن مردم به خانهها پس از انقلاب به جایی نرسید.
روزنامه تحت مدیریت غلامحسین کرباسچی گفتوگویی با احمد زیدآبادی منتشر کرده و در کنار تصویر مشترک حضرت امام و مهدی بازرگان تیتر زد: «قربانی میانهروی»! به بیان دیگر در حالی که کرباسچی در برخی محافل خود را انقلابیتر از دیگر انقلابیون وانمود میکند، اما به حضرت امام، اتهام تندروی در مقابل میانهروی ادعایی بازرگانی زده است.
در عین حال زیدآبادی در این گفتوگو اظهار میدارد:
- «مبنای انقلاب و تفکر نیروهایی که خیلی در انقلاب مؤثر بودند، ضد امپریالیستی بود. تمام گروههای چپ، سازمان مجاهدین و نیروهای روشنفکری مسلمان که متأثر از مرحوم شریعتی و آیتالله طالقانی بودند، نگاه ضد امپریالیستی داشتند. منظورشان از شعار نهشرقی ، نهغربی، بیشتر علیه غرب بود. خیلیهایشان خواهان نزدیکی شرق بودند.
- آیتالله خمینی اتفاقاً بحث نه شرقی نه غربی را علیه همین نیروها مطرح کرده بود. یعنی قصد داشت یک موازنهای ایجاد کند. اندیشه بخشی از نیروهای چپ مارکسیست یا مذهبی که در انقلاب مؤثر بودند یک مقدار در بین نیروهای فعال در سطح جامعه، هژمونی پیدا کرده بود. اینها طرفدار مبارزه با امپریالیسم از طریق یک نوع سهلانگاری و روابط عادی و یا همکاری با شوروی بودند. این خیلی هژمونیک بود. به نظر من آیتالله خمینی نه شرقی نه غربی را برای خنثی کردن این نوع نگاه مطرح کرده بود.
- بازرگان تصمیمگیر اصلی نبود. خودش نخستوزیر دولتی بود که شورای انقلاب بهمثابه قدرت قانونگذار آن عمل میکرد و در آنجا هم افراد زیادی بودند که میانه خوبی با بازرگان نداشتند. از طرف دیگر آن نیروی انقلابی که آزاد شده بود و میخواست فعال باشد، خیلی رادیکال بود. آیتالله خمینی به این نیروی رادیکال بهعنوان نیرویی که میتوانست پشتوانه قدرت خودش باشد نگاه میکرد اما آقای بازرگان اینها را بهعنوان مزاحم مینگریست.
- وقتی سفارت آمریکا گرفته شد دیگر همه نیروهای ضدامپریالیستی که با آیتالله خمینی ضدیت داشتند یا خلع سلاح شدند و یا زیر چتر او رفتند. این اتفاق ظریفی بود که آن زمان رخ داد. در آن میانه، بازرگان اصلاً کارهای نبود. نه پایگاه قدرتی داشت و نه قدرت بسیج داشت و نه اینکه شعارهایش در آن جو رادیکال انقلابی بهجایی میرسید. بازرگان پیرمردی بود که سودای رفتار گامبهگام و عادیسازی شرایط و راندن این مردم رهاشده در انقلاب به خانههایشان داشت و این شعارها در آن زمان موردتوجه قرار نمیگرفت و جاذبهای نداشت».
یادآوری میشود اطلاق میانهروی به دولت موقت بازرگان و نهضت آزادی در حالی است که برخی عناصر اصلی این طیف در آن شرایط انقلابی علیه استبداد و استعمار، مراودات پنهانی با سفارت آمریکا و مقامات آمریکایی داشتند و مقامات واشنگتن طبق اسناد لانه جاسوسی امیدوار بودند که از طریق این گروه، سلطه از دست رفته خود به ایران را احیا کنند. نکته مهم، عبرت نگرفتن سران این طیف، از معاملهای بود که آمریکا به واسطه کودتای 28 مرداد 1332، با چهره سکولاری مثل دکتر مصدق کرده بود.
فارینپالیسی: روسیه از تحریمهای غرب عبور کرد
یک تحلیلگر آمریکایی تاکید کرد: روسیه بیش از آنچه ما انتظار داشتیم، تجارت داشته و در این میان از کانالهای پشتی نیز برای این منظور استفاده کرده است. این موارد در کنار یکدیگر، دلیل موثر نبودن تحریمهای غرب علیه روسیه بودهاند.
نیکلاس مالدر در نشریه فارینپالیسی نوشت: آمریکا در طول دوران تسلط خود، توانایی بیسابقهای برای تحمیل درد به کشورهایی که از نظرش بازیگران سرکش در نظم بینالمللی محسوب میشوند، به دست آورده است. ایالات متحده توانسته از طریق جعبه ابزار تحریمها بسیاری از کشورها یا شرکتها را از شبکه تجارت جهانی جدا کند. آمریکا ظرف یک سال گذشته، تحریمهای پویا و فزایندهای را برای آسیب رساندن به روسیه و متحدانش به اجرا گذاشت. این اقدامات مانع از شروع جنگ اوکراین نشد، اما به اقتصاد روسیه آسیب رساند. با این وجود، طبق پیشبینی صندوق بینالمللی پول، اقتصاد روسیه در سال ۲۰۲۳ میلادی رشدی ۰.۳ درصدی خواهد داشت این در حالیاست که کشوری مانند بریتانیا در سال جاری میلادی شاهد کاهش تولید ناخالص داخلی خود خواهد بود. آیا این بدان معناست که تحریمهای آمریکا علیه روسیه کارساز نبودهاند؟
پاسخ اصلی در این باره، مرتبط با سیاست روسیه است. کشورهای تحت تحریم، منفعل نیستند. غرب آموخته که به خوبی با بحرانهای مالی مقابله کند و سایر کشورها نیز این جعبه ابزار را در اختیار گرفته و موفق شدهاند از بروز بحران بزرگ مالی جلوگیری نمایند.
علاوهبر آن، در یک سال آشفتگی اقتصادی عمومی که پس از کووید بهبود یافته، موقعیت روسیه بهعنوان یک صادرکننده بزرگ کالا به این کشور اهرم خاصی در مقایسه با سایر کشورها بخشید. روسیه بیش از آنچه ما انتظار داشتیم تجارت داشته و در این میان از کانالهای پشتی نیز برای این منظور استفاده کرده است.
اکنون بحث در مورد تحریم چین نیز مطرح شده است. یکی از پرسشهای کلیدی در مورد تحریم چین آن است که آیا شرکای تجاری آن کشور در نقاط دیگر جهان میتوانند به تحریمهایی که غرب علیه چین اعمال میکند بپیوندند یا این که تلاش میکنند موضع غیرمتعهد یا بیطرفانه اتخاذ کنند مانند موضعی که در قبال تحریم روسیه اتخاذ کردهاند. تجارت چین با بسیاری از این کشورها در قارههای آمریکای لاتین، آفریقا و آسیا چندین برابر بیش از تجارت آن کشورها با روسیه است بنابراین، منطقی است که آنان تلاش کنند تا بخشی از استقلال خود را حفظ کنند.
هیچکس یک سال پیش نمیتوانست پیشبینی کند که بخش عمده صادرات نفت روسیه توسط ناوگان ونزوئلا و ایران انجام خواهد شد. با این وجود، این انتقال و صادرات خیلی سریع رخ داد. بنابراین، هنوز پیوندهایی وجود دارد که اقتصادهای کوچکتر را به تجارتهای بزرگتری متصل و مرتبط میسازد.
طیف وسیعی از ابزارها وجود دارند که کشوری مانند ایالات متحده میتواند از آن استفاده کند، اما ما باید یک قدم به عقب برداریم و به این فکر کنیم که طیف کامل ابزارهای موجود در جعبه ابزار ما واقعا چه هستند. دیپلماسی در برابر تهدید به اقدام نظامی یکی از ابزارها است. اگر بتوانید مشکلی را بدون اقدام نظامی حل کنید همیشه گزینه بسیار بهتری است. با این وجود، تحریمهای ایدهآل زمانی واقعا کار میکنند تحریمهایی هستند که به اندازهای قدرتمند باشند که صرفا نمادین نباشند همچنین به قدری قدرتمند نباشند که بیهوده دشمنی و خصومت ایجاد کنند و نوعی واکنش مستحکم را در اهداف ایجاد کنند. این بدان معناست که تحریمها باید همراه با مجموعهای از خواستهها باشند. به نظر من این بهترین راه برای عملی کردن تحریمهاست.