۲۱۴ - شهيد مطهرى : علل تشریع محرمات و واجبات ۱۴۰۳/۰۷/۲۳
علل تشریع محرمات و واجبات
۱۴۰۳/۰۷/۲۳
کساني.... خيال کرده‌اند که علت اينکه در دين يک سلسله چيزها از قبيل شراب و قمار و زنا و غيره نهي شده است اين است که اين امور سعادت و خوشبختي و بهجت مي‌آورد و دين با خوشي و بهجت مخالف است و خدا خواسته او دردنيا خوشي و سعادت و مسرت نداشته باشد تا بتواند در آخرت خوشبخت باشد! در حالي‌که امر، درست برعکس اين است.
اين جلوگيري‌ها و محدوديت‌ها به خاطر اين است که اين امور موجب بدبختي و تيرگي زندگي مي گردد. اگر خدا گفت شراب نخور معنايش اين نيست که اگر شراب بخوري در دنيا خوشبخت مي شوي و خوشبختي دنيا با خوشبختي آخرت ناسازگار است، بلکه چون شراب موجب بدبختي است هم در دنيا و هم در آخرت، از آن جلوگيري شده است. تمام محرمات اين چنينند يعني اگر موجب بدبختي نبودند، حرام نمی‌شدند.
همچنين در مورد واجبات. يعني واجبات چون موجب خوشبختي هستند و در همين زندگي دنيا نيز اثر نيک دارند، واجب شده‌اند نه اينکه واجب شده‌اند تا قدري از خوشبختي دنيا بکاهند. قرآن به صراحت فوائد و مصالح واجبات و فاسد و مضاررا توضيح مي‌دهد... تعليمات خلاف حقيقت برخي مبلغين،موجب گشت که مردم از دين فراري شوند و خداشناسي را مستلزم قبول محروميت و تحمل بدبختي و ذلت اين جهاني بپندارند.
* استاد مطهری، علل گرايش به ماديگري، صص321 و 320
شاخصه‌های جمود و جهالت و تفاوت آنها
دو بيماري خطرناک همواره آدمي را تهديد مي کند : بيماري جمود و بيماري جهالت. نتيجه بيماري اول توقف و سکون و بازماندن از پيشروي و توسعه است و نتيجه بيماري دوم سقوط و انحراف است .
جامد از هر چه نو است ، متنفر است و جز با کهنه خو نمي‌گيرد و جاهل هر پديده نوظهوري را به نام مقتضيات زمان ، به نام تجدد و ترقي موجه مي‌شمارد . جامد هر تازه اي را فساد و انحراف مي‌خواند و جاهل همه را يک جا به حساب تمدن و توسعه علم و دانش مي‌گذارد.
جامد ميان هسته و پوسته ، وسيله و هدف فرق نمي‌گذارد. از نظر او دين ، مامور حفظ آثار باستاني است ، از نظر او قرآن نازل شده است براي اينکه جريان زمان را متوقف کند و اوضاع جهان را به همان حالي که هست ، ميخکوب نمايد.
از نظر او عم جزء خواندن ، با قلم ني نوشتن ، از قلمدان مقوايي استفاده کردن ، در خزانه حمام شست‌وشو کردن ، با دست غذا خوردن، چراغ نفتي سوختن ، جاهل و بيسواد زيستن را به عنوان شعائر ديني بايد حفظ کرد . جاهل برعکس ، چشم دوخته ببيند در دنياي غرب چه کارتازه و چه عادت نوي پيدا شده است که فورا تقليد کند و نام تجدد و جبر زمان روي آن بگذارد.
جامد و جاهل متفقا فرض مي‌کنند که هر وضعي که در قديم بوده است، جزء مسائل و شعائر ديني است ، با اين تفاوت که جامد نتيجه مي‌گيرد اين شعائر را بايد نگهداري کرد و جاهل نتيجه مي‌گيرد اساسا دين ملازم است با کهنه پرستي و علاقه به سکون و ثبات ...
... جمود دسته اول وبي خبري دسته دوم ، فکر موهوم ِ تناقض علم و دين را به وجود آورد.
* استاد مطهری، نظام حقوق زن در اسلام، صص 119 و 118