1326 - پرسش و پاسخ‌های علوی نفس شیطانی، فرمان‌دهنده به بدی(پرسش و پاسخ) ۱۴۰۳/۱۰/۲۲
پرسش و پاسخ‌های علوی نفس شیطانی، فرمان‌دهنده به بدی
(پرسش و پاسخ)
امام علی(ع) در هنگامی که بر جنازه خوارج بعد از پایان جنگ می‌گذشت، فرمود: بدا به حال شما آن کس که فریبتان داد و به شما زیان رساند.
عرض شد: ای امیرالمومنین! چه کسی فریبشان داد؟ امام فرمود: شیطان گمراه‌کننده و نفس فرمان‌دهنده به بدی، آنها را به آرزوهای پوچ فریبشان داد و میدان گناهان را بر آنان فراخ گردانید و به آنان وعده پیروزی داد و آنگاه آنان را در کام آتش فرو برد.(بحارالانوار، ج 33، ص 356)
پشتیبانی جبهه حق
از امام علی(ع) سوال شد: یا اباالحسن! آیا تامین مخارج و هزینه جهاد واجب است یا امری مستحب است؟ امام فرمود: اگر جهاد واجب باشد، به این معنا که برای مقابله با کافران کسی نباشد که دیگر مسلمانان را نیابت و حمایت کند، در این صورت نزد خدا ثواب یک درهم هزینه کردن، هفتصد هزار است.
اما اگر جهاد مستحب باشد، به این معنا که فردی قصد آن را بنماید، ولی دیگران به جای او سبقت گرفته باشند و نیازی به او نباشد، در این صورت یک درهم، هفتصد حسنه و ثواب دارد که هر حسنه صد هزار بار بهتر است از دنیا و هر آنچه در دنیا می‌باشد.(مستدرک الوسایل، ج 11، ص 20)
توصیف فتنه‌ها در جامعه
امام علی(ع) در خطبه‌ای که در نهروان ایراد فرمود، چنین اظهار داشت: «ای مردم! این من بودم که چشم فتنه را درآوردم و جز من کسی جرات این کار را نداشت... مردی دیگر برخاست و عرض کرد: ای امیرالمومنین!
از فتنه‌ها برایمان بگو؟ حضرت فرمود: همانا فتنه‌ها هرگاه روی آورند، شبهه‌انگیزند و چون از میان بروند آگاه و هوشیار کنند. وقتی می‌آیند حق و باطل را مشتبه می‌سازند و وقتی می‌روند شناخته می‌شوند. فتنه‌ها همچون گردبادها حرکت می‌کنند و (در سر راه خود) به شهری برمی‌خورند و از شهری نمی‌گذرند
(مگر آنکه گمراهی و سردرگمی را به همراه دارند) بدانید که به نظر من وحشتناک‌ترین فتنه‌ای که بر شما می‌گذرد فتنه بنی‌امیه است.» (نهج‌البلاغه- خطبه 93)
زیاده‌خواهی خواص
طلحه و زبیر در زمان خلافت علی(ع) با اینکه دارای ثروت فوق‌العاده‌ای بودند و آن ثروت‌ها را نیز در زمان خلافت خلفای قبل تهیه کرده بودند، چشمداشتی نیز به آن حضرت داشتند. روزی امام علی(ع) به آنان فرمود: دلیل اینکه شما خودتان را برتر از دیگران می‌دانید چیست؟ عرض کردند: در زمان خلافت خلفای قبل مقرری ما بیشتر از دیگران بود.
حضرت فرمود: در زمان پیغمبر(ص) مقرری شما چگونه بود؟ عرض کردند مانند سایر مردم. امام علی(ع) فرمود: اکنون هم مقرری شما مانند مردم است.
آیا من از روش پیغمبر پیروی کنم یا از روش خلفا؟ آنها چون جوابی نداشتند عرض کردند: ما خدماتی کرده‌ایم و سوابقی در اسلام داریم. حضرت فرمود: خدمات و سوابق من بنا به تصدیق خود شما بیشتر از همه مسلمین است و با اینکه فعلا خلیفه‌ام، هیچ‌گونه امتیازی میان خود و فقیرترین مردم قائل نیستم، و بالاخره آنان ظاهرا ساکت شدند و ناامیدانه برگشتند.(پایگاه تخصصی نهج‌البلاغه)
یاران فعلی و آینده امام علی(ع)
هنگامی که امام علی(ع) از جنگ صفین مراجعت می‌نمود، شخصی از اصحاب آن حضرت خدمت ایشان آمد و عرض کرد: یا علی! دوست داشتم برادرم هم در این جنگ بود و به فیض درک رکاب شما نائل می‌شد.
حضرت در جواب وی فرمود: بگو او چه نیتی داشته است؟ آیا این برادر تو معذور بود و نتوانست بیاید و در جنگ شرکت کند؟ یا بدون هیچ عذری از شرکت در جنگ خودداری کرد و نیامد؟ اگر معذور نبود و نیامد، بهتر همان که نیامد و اگر عذری داشته است و نتوانسته بیاید، ولی دلش و میلش با ما بوده و تصمیم داشته که با ما باشد پس با ما بوده است.
آن مرد عرض کرد: بله یا امیرالمومنین(ع)! این‌طور بود، یعنی نیتش این بود که با ما باشد. سپس حضرت فرمود: بی‌شک او در این صحنه با ما است و همراه ما خواهد بود کسانی که در آینده می‌آیند و در پشت پدران و در شکم مادرانشان هستند.
(نهج‌البلاغه، خطبه 12)