5040 - جزئیات اقتصادی معاهده ۲۰ ساله ایران و روسیه از تسهیل روابط بانکی تا کریدور شمال– جنوب ۱۴۰۳/۱۰/۲۹
جزئیات اقتصادی معاهده ۲۰ ساله ایران و روسیه
از تسهیل روابط بانکی تا کریدور شمال– جنوب
۱۴۰۳/۱۰/۲۹
معاهده ۲۰ ساله‌ای که به امضای رؤسای جمهوری ایران و جمهوری فدراتیو روسیه رسید؛ تسهیل روابط بانکی تا کریدور شمال – جنوب را دربرمیگیرد.
به گزارش وزارت اقتصاد، توافقنامه جامع ۲۰ساله راهبردی ایران و روسیه عصر جمعه ۲۸ دی‌ماه در جریان سفر رئیس‌جمهور کشورمان به روسیه به امضا رسید؛ توافقی که در بستر شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی، رویدادی مهم به‌ویژه از ابعاد اقتصادی تلقی می‌شود. ارتباط عمیق‌تر اقتصادی ایران و روسیه با توجه به عضویت دو کشور در سازمان همکاری شانگهای و پیمان بریکس می‌تواند در ابعاد اقتصادی به اهمیت بیشتر این توافق بیفزاید.
معاهده مشارکت جامع راهبردی بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری فدراتیو روسیه مشتمل بر ۴۷ ماده منتشر شد که همه حوزه‌ها را دربرمیگیرد. این معاهده در ۴۷ ماده و در حوزه‌های همکاری اقتصادی و تجاری، همکاری نظامی و دفاعی، فناوری و انرژی و فرهنگی و آموزشی است که به سیاست‌های راهبردی و پیشبرد روابط بین دو کشور کمک شایانی می‌کند.
تسهیل سازوکارهای تجارت و کسب‌وکار
ماده ۱۸ این معاهده تصریح دارد که طرف‌های متعاهد به توسعه همکاری‌های تجاری، اقتصادی و صنعتی، ایجاد مزیت‌های اقتصادی متقابل از جمله سرمایه‌گذاری‌های مشترک، تأمین مالی زیرساخت‌ها، تسهیل سازوکارهای تجارت و کسب‌وکار، همکاری در امور بانکی، ترویج و تأمین متقابل کالا، کار، خدمات، اطلاعات و محصولات فعالیت‌های فکری از جمله حقوق انحصاری مربوطه، مساعدت خواهند داشت.
بر مبنای ماده ۲۰ این معاهده، با هدف افزایش حجم تجارت متقابل، طرف‌های متعاهد شرایطی برای توسعه همکاری بین ﻣﺆسسات اعتباری طرف‌های متعاهد با در نظرگرفتن اسناد حقوقی بین‌المللی در زمینه مبارزه با پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم، که طرف‌های متعاهد عضو آنها هستند استفاده از ابزارهای مختلف ﺗﺄمین مالی تجارت، توسعه پروژه‌های حمایت مشترک از صادرات متقابل، افزایش ظرفیت سرمایه‌گذاری، گسترش سرمایه‌گذاری‌های متقابل بین اشخاص حقیقی، شرکت‌های دولتی و خصوصی را فراهم خواهند ساخت و از حمایت مقتضی از سرمایه‌گذاری‌های متقابل اطمینان حاصل خواهند کرد.
طرف‌های متعاهد به‌منظور ایجاد زیرساخت پرداخت نوین مستقل از دولت‌های ثالث، گذار به پرداخت‌های دوجانبه به ارزهای ملی، تقویت همکاری مستقیم بین‌بانکی و ترویج محصولات مالی ملی، همکاری خواهند کرد.
بر اساس بند دیگری از این ماده طرف‌های متعاهد همکاری خود را باهدف توسعه تجارت و تشویق سرمایه‌گذاری‌ها در مناطق اقتصادی ویژه/آزاد طرف‌های متعاهد گسترش خواهند داد.
بر این اساس طرف‌های متعاهد به مناطق اقتصادی ویژه/ آزاد جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در جهت انجام اقدامات معطوف به ایجاد شرکت‌های مشترک در زمینه‌های مورد علاقه متقابل مساعدت خواهند کرد و به ایجاد مناطق صنعتی توجه خواهند کرد. همچنین طرف‌های متعاهد آمادگی خود را برای توسعه همکاری‌های سودمند متقابل در صنایع استخراج طلا، فرآوری طلا، الماس- برلیان و جواهرات اعلام می‌کنند.
توسعه همکاری مشترک در حوزه حمل‌ونقل
بر مبنای ماده ۲۱، طرف‌های متعاهد با درنظر گرفتن توانایی‌ها و ظرفیت‌های خود از همکاری نزدیک در زمینه حمل‌ونقل حمایت خواهند کرد و تمایل خود را برای توسعه همه‌جانبه شراکت در حوزه حمل‌ونقل بر مبنای سودمندی متقابل تأیید خواهند کرد.
طرف‌های متعاهد شرایط مساعدی را برای متصدیان حمل‌ونقل جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه، تسهیل روند حمل‌ونقل و جابه‌جایی مسافران با استفاده از تمامی روش‌های حمل‌ونقل و افزایش حجم آنها، استفاده مؤثر از زیرساخت‌های جاده‌ای و مرزی، فراهم خواهند ساخت. طرف‌های متعاهد همکاری در زمینه حمل‌ونقل جاده‌ای، ریلی، هوایی، دریایی و ترکیبی و نیز آموزش متخصصان در زمینه حمل‌ونقل را گسترش خواهند داد.
طرف‌های متعاهد در توسعه کریدورهای حمل‌ونقل بین‌المللی که از قلمرو جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه عبور می‌کند، به‌ویژه کریدور بین‌المللی حمل‌ونقل شمال- جنوب فعالانه همکاری خواهند نمود. این همکاری شامل ترویج کالا با مبدأ یک طرف متعاهد در بازارهای دولت‌های ثالث و همچنین فراهم‌سازی شرایط توسعه حمل‌ونقل یکپارچه از طریق کریدورهای حمل‌ونقل، هم از طریق حمل‌ونقل دوجانبه و هم از طریق حمل‌ونقل ترانزیتی در قلمرو خود، خواهد بود.
فرزانه صادق؛ وزیر راه و شهرسازی درباره توافقات با روسیه گفت: در موضوعات مرتبط با حمل‌ونقل ریلی، هوائی و دریایی و جاده‌ای، همچنین در بخش کالا و مسافر، توافق‌هایی بین دو کشور انجام شد.
جزئیات همکاری‌ها در حوزه نفت و گاز
ماده ۲۲ این معاهده به همکاری در حوزه انرژی اختصاص دارد؛ براین اساس طرف‌های متعاهد همکاری دوجانبه در حوزه انرژی را گسترش خواهند داد. همکاری علمی و فنی، تبادل تجربیات و به‌کارگیری فناوری‌های روز و پیشرفته در استخراج، فرآوری و حمل‌ونقل نفت و گاز؛ مساعدت به شرکت‌ها و سازمان‌های ایرانی و روسی در بخش سوخت و انرژی جهت گسترش همکاری‌ها از جمله عرضه انرژی و عملیات سوآپ؛ تشویق سرمایه‌گذاری در چارچوب همکاری دوجانبه در پروژه‌های توسعه میادین نفتی و گازی در قلمرو طرف‌های متعاهد؛ تشویق پروژه‌های زیربنایی حائز اهمیت برای تأمین امنیت انرژی جهانی و منطقه‌ای؛ تأمین دسترسی بدون تبعیض به بازارهای بین‌المللی انرژی و افزایش رقابت‌پذیری آنها؛ همکاری و اجرای یک سیاست هماهنگ در چارچوب مجامع بین‌المللی انرژی مانند مجمع کشورهای صادرکننده گاز و اوپک پلاس. علاوه‌بر این، طرف‌های متعاهد سطح همکاری، تبادل نظر و تجربیات در زمینه منابع تجدیدپذیر انرژی را ارتقا خواهند داد.
احداث تأسیسات جدید انرژی هسته‌ای
بر اساس ماده ۲۳ این معاهده، طرف‌های متعاهد به توسعه و گسترش روابط بلندمدت و متقابلاً سودمند به‌منظور اجرای پروژه‌های مشترک در زمینه استفاده صلح‌آمیز از انرژی اتمی از جمله احداث تأسیسات انرژی هسته‌ای مبادرت خواهند نمود.
ماده ۲۴ این معاهده می‌گوید که طرف‌های متعاهد همکاری‌ها را در زمینه‌های کشاورزی، شیلات، دامپزشکی، حفاظت و قرنطینه گیاهان و تولید بذر به‌منظور افزایش تجارت و دسترسی متقابل محصولات کشاورزی به بازارهای طرف‌های متعاهد و بازارهای دولت‌های ثالث توسعه خواهند داد.
بر اساس ماده ۲۵، طرف‌های متعاهد همکاری گمرکی از جمله اجرای پروژه‌های ایجاد یک کریدور تسهیل شده گمرکی، شناسایی متقابل برنامه‌های فعالان اقتصادی مجاز به‌منظور تشویق به ایجاد زنجیره‌های امن تأمین کالا، سازماندهی همکاری‌های اداری و تبادل اطلاعات گمرکی بین نهادهای گمرکی خود را انجام خواهند داد.