استفتاء از رهبر معظم انقلاب اسلامی: 

  افطار روزه به‌خاطر ضعف جسمانی

   ۱۴۰۳/۱۲/۱۷

افطار روزه به‌خاطر ضعف جسمانی
س) دختر بچه‌ای به سن تکلیف رسیده اما جسم ضعیفی دارد، آیا روزه بر او واجب است؟
ج) در فرض سؤال اگر روزه برای او ضرر ندارد واجب است روزه بگیرد؛ بله اگر وضعیّت مکلّف به‌گونه‌ای است که به خاطر ضعف جسمانی یا طولانی بودن روز، روزه گرفتن به خودی خود‌، حتّی با ترک فعّالیّت و مراعات تغذیه، سختی فوق‌‌العاده داشته باشد، در این صورت بنابر احتیاط روزه بگیرد و وقتی به سختی فوق‌‌العاده افتاد، افطار کند و قضای آن را بگیرد. امّا اگر حرجی بودن ادامه‌ روزه به دلیل فعّالیّت مانند اشتغال به کار یا تحصیل و مطالعه باشد، در این صورت بنابر فتوا باید روزه بگیرد و هر گاه به سختی فوق‌‌العاده افتاد، افطار کند و قضای آن را بگیرد.

کفاره ابطال روزه با حرام
س) اگر روزه‌دار به سن تکلیف رسیده باشد اما نمی‌دانسته که اگر استمنا کند روزه‌اش باطل می‌شود، تکلیفش چیست؟ کفاره او چگونه است؟
ج) اگر می‌دانسته که این کار حرام است، علاوه ‌بر قضا، بنابر احتیاط واجب کفاره افطار عمدی هم دارد.

عدم غسل‌، پیش از اذان صبح
س)شخصی که می‌دانسته برای روزه ماه رمضان باید غسل جنابت انجام دهد و ساعت کوک می‌کند تا قبل از اذان صبح بیدار شود ولی وقتی بیدار می‌شود، زمان برای غسل کردن کافی نبوده و تیمم را هم به علت ندانستن مسئله که باید به جای غسل انجام دهد، انجام نداده است و بعد از اذان صبح غسل می‌کند، آیا روزه آن روز او صحیح است؟ یا قضا و کفاره دارد؟
ج) در فرض سؤال اگر شک داشته که با این حالت روزه صحیح است یا نه و در حال جنابت روزه گرفته، بنابر احتیاط واجب، روزه‌اش باطل است ولی کفاره ندارد و فقط باید قضای آن را بگیرد. ولی اگر یقین داشته که با این حالت روزه‌اش صحیح است و بر این اساس روزه گرفته، روزه‌اش صحیح است، هر چند رعایت احتیاط در قضای روزه نیکو است.

رفتن به تفریح و سیاحت در ماه رمضان
س) می‌خواهم در ماه مبارک رمضان جهت تفریح و سیاحت از شهر خارج شوم، آیا اشکال دارد؟
ج) به طور کلی، مسافرت در ماه رمضان هر چند برای فرار از روزه باشد، جایز است، البته بهتر است به سفر نرود؛ مگر اینکه سفر برای کار نیکو یا لازمی باشد و در صورت مسافرت، ولو اینکه برای فرار از روزه باشد، چنانچه از شب قبل تصمیم به سفر داشته و قبل از ظهر از شهر خارج و هنگام اذان ظهر در سفر باشد، افطار بر او واجب است.

قصد سفر برای افطار کردن روزه
س) شخصی جهت افطار کردن روزه، قصد سفر کرده؛ آیا بعد از اینکه حد ترخص را رد کرد، می‌تواند روزه را افطار کند؟ با توجه به اینکه قبل از رسیدن به مسافت شرعی، نمازش قصر است. اگر افطار کرد، چه حکمی دارد؟ آیا باید کفاره پرداخت کند؟
ج) اگر از شب قبل نیت سفر داشته است، می‌تواند بعد از حد ترخص افطار کند؛ اما اگر از شب قبل، قصد سفر نداشته است، بنابر احتیاط واجب باید روزه را نگهدارد و بعد از ماه رمضان قضای آن را هم بگیرد.