وزیر امور خارجه ایران در نامهای به دبیرکل سازمان ملل و رئیس شورای امنیت در پی اعتراف ترامپ در راهبری تهاجم اسرائیل به ایران نوشت: آمریکا موظف است خسارات مادی و معنوی وارد شده ناشی از این نقضها علیه ایران و شهروندان ایرانی را به طور کامل جبران کرده و غرامت بپردازد.
سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد و مایکل عمران کانو، رئیس شورای امنیت سازمان ملل متحد درخصوص اعتراف دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا به راهبری اقدامات تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران نامه نوشت.
در این نامه که ۲۰ آبان ۱۴۰۴ (۱۱ نوامبر 2025) نوشته شده، آمده است: با ارجاع به نامههای پیشین اینجانب به تاریخهای ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ برابر با ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵ (S/2025/379)، ۱ تیر ۱۴۰۴ برابر با ۲۲ ژوئن ۲۰۲۵ (S/2025/405) و ۷ تیر ۱۴۰۴ برابر با ۲۸ ژوئن ۲۰۲۵ (S/2025/429) درخصوص اقدامات آشکار تجاوزکارانۀ ایالات متحده و رژیم اسرائیل از ۱۳ لغایت ۲۴ ژوئن ۲۰۲۵ (۲۳ خرداد تا ۳ تیر ۱۴۰۴) علیه کشورم، مایلم توجه جنابعالی را به اظهارات اخیر رئیسجمهور ایالات متحده درخصوص نقش راهبری آن کشور در اقدامات تجاوزکارانه رژیم اسرائیل و جنایات جنگی کارگزاران آن علیه جمهوری اسلامی ایران جلب کنم.
نقض آشکار بند ۴ ماده ۲ منشور ملل متحد
وی میافزاید: در تاریخ ۶ نوامبر ۲۰۲۵ (۱۵ آبان ۱۴۰۴)، رئیسجمهور ایالات متحده اظهار داشت: «اسرائیل نخست [به ایران] حمله کرد. آن حمله بسیار، بسیار قدرتمند بود. من کاملاً مسئول آن بودم». بر اساس حقوق بینالملل، این اظهارات دلیلی آشکار بر هدایت و کنترل ایالات متحده در رابطه با اقدامات غیرقانونی مذکور محسوب میشود.
عراقچی خاطر نشان کرده است: همانگونه که پیشتر اطلاع داده شد، اقدام تجاوزکارانه رژیم اسرائیل و ایالات متحده علیه حاکمیت و تمامیت سرزمینی جمهوری اسلامی ایران و در نقض آشکار بند ۴ ماده ۲ منشور ملل متحد انجام گرفت. این اقدام شامل حملات علیه غیرنظامیان و اهداف غیرنظامی بود که با بیاعتنایی کامل به اصول حقوق بینالملل و حقوق بینالملل بشردوستانه صورت گرفت و منجر به شهادت بیش از ۱۱۰۰ انسان بیگناه و جراحت شمار بسیاری شد.
وی اضافه کرده است: همچنین حملات کور علیه زیرساختهای غیرنظامی از جمله تأسیسات هستهای صلحآمیز ایران که تحت پادمانهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار دارند، در نقض آشکار منشور ملل متحد، اسناد نهائی کنفرانسهای بازنگری معاهده عدم اشاعه سلاحهای هستهای (NPT)، قطعنامههای آژانس بینالمللی انرژی اتمی (از جمله قطعنامههای شماره ۴۴۴ و ۵۳۳) و قطعنامه ۴۸۷ شورای امنیت (۱۹۸۱) صورت گرفت. بنابراین، مسئولیت بینالمللی این نقضها نه تنها بر عهدۀ رژیم اسرائیل بلکه بر عهدۀ ایالات متحده از جمله برای هدایت و کنترل رژیم مزبور نیز است.
آمریکا خسارات را جبران کرده و غرامت بپردازد
وزیر امور خارجه مینویسد: براساس موارد فوق، ایالات متحده موظف است خسارات مادی و معنوی وارد شده ناشی از این نقضها علیه ایران و شهروندان ایرانی را به طور کامل جبران کند. تعهد جبران خسارات وارده شامل بازگرداندن وضعیت به حال سابق و پرداخت غرامت بر اساس اصول تثبیت شده حقوق بینالملل میشود.
عراقچی یادآور شده است: در عین حال، اعتراف فوقالذکر، مسئولیت کیفری فردی رئیسجمهور ایالات متحده و هر مقام یا فرد آمریکایی دیگر دخیل در نقضهای فاحش حقوق بینالملل بشردوستانه از جمله بهواسطۀ ارتکاب جنایت تجاوز، هدایت حملات عمدی علیه غیرنظامیان (از جمله زنان و کودکان، دانشمندان، استادان دانشگاه، خبرنگاران و زندانیان)، هدف قرار دادن افسران ارشد نظامی خارج از عرصۀ مخاصمات، انجام حملات عمدی علیه اهداف غیرنظامی شامل بیمارستانها و آمبولانسها، مرکز صداوسیمای ایران، یک زندان و زیرساختهای انرژی از جمله تأسیسات هستهای صلحآمیز را نیز در پی خواهد داشت.
وی میافزاید: این امر البته خدشهای به مسئولیت کیفری تمامی اشخاص از جمله در درون رژیم اسرائیل که در فرماندهی، دستور، ارتکاب، یا معاونت و تسهیل در ارتکاب جنایات جنگی یادشده دخیل بودهاند، وارد نمیکند.
تضمین پاسخگویی آمریکا و اسرائیل
رئیس دستگاه دیپلماسی عنوان کرده است: بر این اساس، جمهوری اسلامی ایران حق مسلم و غیرقابل تردید خود را برای پیگیری از طریق تمامی مجاری حقوقی موجود جهت احراز مسئولیت برای دولتها و اشخاص مسئول و نیز جهت دریافت غرامت خسارات وارده محفوظ میدارد.
وی میافزاید: انتظار جدی جمهوری اسلامی ایران این است که دبیرکل سازمان ملل متحد و شورای امنیت، مطابق با مسئولیت خود در قبال حفظ صلح و امنیت بینالمللی، اقدامات مقتضی را با هدف تضمین پاسخگویی ایالات متحده و رژیم اسرائیل در قبال این نقضهای فاحش اتخاذ کرده و عاملان این جنایات را به دست عدالت بسپارند. عراقچی در پایان درخواست کرده که این نامه بهعنوان سند رسمی شورای امنیت منتشر شود.
پیش از این نیز امیرسعید ایروانی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل به دبیرکل سازمان ملل و رئیس شورای امنیت در این باره نامه نوشت.
نگرانی ایران و قطر از تنشها بین پاکستان و افغانستان
عراقچی همچنین روز پنجشنبه ۲۲ آبانماه در تماس تلفنی با شیخ محمد بن عبدالله آل ثانی نخستوزیر و وزیر امور خارجه دولت قطر، درخصوص روابط دوجانبه و تحولات منطقهای گفتوگو و تبادل نظر کرد. در این تماس تلفنی، بر اهمیت تداوم تلاشها برای تقویت مناسبات دوجانبه در همه زمینههای مورد علاقه طرفین تأکید شد. وزرای امور خارجه ایران و قطر ضمن ابراز نگرانی از تنشها بین پاکستان و افغانستان، بر اهمیت تداوم مساعی جمیله کشورهای منطقه برای حفظ صلح و ثبات در منطقه تأکید کردند. طرفین همچنین آخرین تحولات مربوط به غزه و قطعنامه پیشنهادی اخیر آمریکا به شورای امنیت را مورد بحث قرار داده و بر استمرار رایزنیها برای جلوگیری از تضییع حقوق مشروع مردم فلسطین خصوصا حق تعیین سرنوشت تأکید کردند.
رئیس دستگاه دیپلماسی دیروز هم با سرگئی لاوروف همتای روس خود در این باره گفتوگو کرده بود. عراقچی در این گفتوگو، با اشاره به درگیریهای اخیر بین افغانستان و پاکستان، بر اهمیت برقراری صلح و آرامش در منطقه تأکید کرد و خواستار تقویت همکاری و گفتوگو بین کشورهای منطقه شد.
گفتوگوی تلفنی عراقچی و وزیر امور خارجه ترکیه
وزیر امور خارجه علاوهبر این، روز پنجشنبه ۲۲ آبانماه در تماس تلفنی با هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه در مورد روابط دوجانبه و تحولات منطقهای و بینالمللی گفتوگو کرد.
وزرای امور خارجه ایران و ترکیه در این گفتوگوی تلفنی ضمن بررسی روابط دوجانبه، بر اهمیت تحکیم و توسعه مناسبات در همه عرصههای مورد علاقه دو کشور تأکید کردند.
عراقچی ضمن ارج نهادن نسبت به تلاشهای صورت گرفته برای کاهش تنش بین پاکستان و افغانستان، بر اهمیت گسترش رایزنیها جهت صیانت از صلح و ثبات منطقهای تاکید و آمادگی جمهوری اسلامی ایران را برای مساعدت در این زمینه اعلام کرد.
وزیر امور خارجه ترکیه نیز با اشاره به پیوستگی صلح و ثبات منطقهای، بر اهمیت اهتمام همه کشورها برای صیانت از صلح و ثبات در منطقه تاکید کرد. عراقچی همچنین جان باختن جمعی از شهروندان این کشور در سانحه سقوط هواپیمای نظامی را تسلیت گفت و با خانوادههای جانباختگان ابراز همدردی کرد.
پیام عراقچی پس از انتخابات عراق: مصمم به تقویت روابط هستیم
عراقچی افزون بر این، روز جمعه در پی برگزاری انتخابات در عراق در پیامی به دولت و ملت عراق تبریک گفت.
وی در پیامی به زبان انگلیسی در شبکه ایکس نوشت: تبریک به ملت و دولت برادر عراق بابت مدیریت موفق یک انتخابات پارلمانیِ امن و آرام.
وزیر امور خارجه افزود: این انتخابات گامی مهم در جهت تحکیم روند مردمسالاری در عراق و پاسداری از حاکمیت و امنیت این کشور بود.
رئیس دستگاه دیپلماسی یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران مصمم است روابط دوستانه خود با عراق را در تمامی حوزههای مورد علاقه دو طرف بیش از پیش تقویت کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه ضمن رد ادعاهای بیاساس در بیانیه گروه ۷ و اینکه این موضعگیری ماهیت غیرقانونی و ناموجه اقدام ۳ کشور اروپایی و آمریکا را تطهیر نمیکند، بار دیگر اعلام کرد که ایران هیچ مداخلهای در منازعه اوکراین ندارد.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه شامگاه پنجشنبه ۲۲ آبانماه ادعاهای مندرج در بیانیه پایانی نشست وزرای امور خارجه گروه هفت در کانادا درباره جمهوری اسلامی ایران را بیاساس، غیرمسئولانه و مردود خواند. وی تکرار موضع غیرمسئولانه کشورهای عضو گروه ۷ در تایید اقدام غیرقانونی و ناموجه ۳ کشور اروپایی (آلمان، فرانسه و انگلیس) و آمریکا در سوءاستفاده از ساز و کار حل اختلاف برجام برای بازگرداندن قطعنامههای لغو شده شورای امنیت علیه ایران (اسنپبک) را به منزله حمایت آنها از یک اقدام متخلفانه بینالمللی خواند و گفت که این موضعگیری گروه ۷ به هیچ عنوان ماهیت غیرقانونی و ناموجه اقدام سه کشور اروپایی و آمریکا را تطهیر نمیکند.
موضع مزورانه و مداخلهجویانه
این دیپلمات ارشد ایرانی تعرض غیرقانونی نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا به ایران و حمله به تاسیسات هستهای صلحآمیز را مورد اشاره فرار داد و درخواست گروه ۷ از ایران برای همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بدون کوچکترین اشارهای به جنایت مشترک آمریکا و رژیم صهیونیستی، را «مزورانه» و «مداخلهجویانه» برشمرد.وی همچنین تاکید کرد: آمریکا به دلیل خروج غیرقانونی و یکجانبه از برجام در سال ۲۰۱۸ و حمله نظامی به تاسیسات صلحآمیز هستهای ایران، خود مسبب اصلی وضعیت کنونی است و ۳ کشور اروپایی نیز به دلیل تبعیت از آمریکا و قصور در ایفای تعهدات و همچنین حمایت از تجاوز نظامی آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه تاسیسات هستهای صلحآمیز ایران نه تنها مرتکب نقض فاحش تعهدات برجامی شدند،بلکه با سوءنیت آشکار، همه ابتکارها و تلاشهای ایران برای پیشبرد دیپلماسی را نادیده گرفتند. وزرای خارجه ۷ کشور در این بیانیهای بر ازسرگیری همکاری کامل ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از جمله بازرسی از تأسیسات و مواد هستهای تأکید کردهاند. اعضای گروه ۷ همچنین از همه کشورها خواستهاند که از بازگشت غیرقانونی تحریمهای سازمان ملل علیه ایران پیروی کنند.
حمایت آمریکا و دیگر کشورهای عضو گروه ۷ از رژیم اسرائیل ادعاهای حقوق بشری آنان را فاقد اعتبار کرده است
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین موضع گروه ۷ در قبال مسئله فلسطین را غیرمسئولانه و خلاف تعهدات بینالمللی آنها در احترام به حق تعیین سرنوشت ملتها و جلوگیری از نسلکشی خواند. بقایی تصریح کرد حمایت همهجانبه آمریکا و دیگر کشورهای عضو گروه ۷ از رژیم صهیونیستی و مماشات آنها در قبال اشغاگری و نسلکشی فلسطینیان، ادعاهای حقوق بشری این گروه را فاقد هرگونه شأن و اعتبار کرده است.
سیاستهای اشتباه خود را اصلاح کنید
سخنگوی دستگاه دیپلماسی باز هم موضع ایران درباره جنگ اکراین را تکرار کرد و ضمن رد ادعای تکراری و غیرمسئولانه گروه ۷ علیه ایران در رابطه با منازعه اوکراین، موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران در این خصوص مبنی بر مخالفت با جنگ و ضرورت پایان دادن به منازعه از طریق گفتوگو و مذاکره دیپلماتیک بین طرفهای ذیربط را متذکر شد.
وی بار دیگر موضع ایران را مورد اشاره قرار داد و تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران هیچ مداخلهای در منازعه اوکراین ندارد و اتهامزنندگان باید به جای اصرار بر «خودبرترپنداری» و «مقصر جلوه دادن دیگران»، سیاستهای اشتباه خود در رابطه با موضوع صلح و امنیت جهانی را پذیرفته و تصحیح کنند.
تبریک ایران به مردم و دولت عراق در پی برگزاری موفق انتخابات
بقایی همچنین شامگاه پنجشنبه ۲۲ آبانماه برگزاری موفق انتخابات مجلس نمایندگان عراق را به مردم و دولت عراق تبریک گفت.
وی افزایش مشارکت مردم عراق در انتخاب نمایندگان مورد نظر خود و برگزاری آرام انتخابات را ارزشمند خواند و ابراز امیدواری کرد که این انتخابات زمینهساز تقویت بیش از پیش انسجام، امنیت و پیشرفت در کشور دوست و همسایه باشد.
حمایت ایران از تمامیت ارضی سودان و محکومیت جنایات مزدوران در الفاشر
نماینده ایران در نشست ویژه شورای حقوق بشر، با محکوم کردن جنایات مزدوران در الفاشر سودان،بر ضرورت احترام به تمامیت ارضی این کشور عربی آفریقایی تاکید کرد.
علی بحرینی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در ژنو، در سیوهشتمین نشست ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد درباره وضعیت حقوق بشر در شهر الفاشر و مناطق پیرامونی آن، در چارچوب مناقشه جاری در سودان، که روز جمعه
23 آبان 1404 در محل سازمان ملل متحد ژنو برگزار شد؛ با ابراز نگرانی عمیق از تشدید بحرانهای حقوق بشری و انسانی در الفاشر و اطراف آن، تصریح کرد: «قحطی شدید، آوارگی گسترده و رنجهای غیرنظامیان، یکی از وخیمترین بحرانهای انسانی در سطح جهان را رقم زده و نیازمند توجه فوری جامعه بینالمللی است.»
به گزارش تسنیم، سفیر کشورمان با انتقاد از سکوت مداوم و عدم اقدام قاطع بینالمللی که باعث تشدید بحران شده است، افزود: «نگرانی ویژه ما ادامه انتقال سلاحهایی است که به ارتکاب این جنایات کمک میکند. مداخلات خارجی، از جمله تأمین تسلیحات و جذب مزدور، به تداوم درگیریها و تشدید بحران انسانی دامن میزند.» بحرینی بر ضرورت احترام به تمامیت ارضی سودان تأکید کرد و گفت: «ایران قویاً هرگونه تلاش برای تحمیل وضعیت «حکمرانی دوگانه» یا تضعیف قدرت مرکزی دولت قانونی سودان را رد و از تمامی دولتها میخواهد که اقدامات قاطع انجام داده، از غیرنظامیان حفاظت کرده و صلح و وحدت پایدار در سودان را حمایت کنند.» کشورهای جهان در این نشست، جنایات رخ داده در الفاشر و مناطق پیرامونی آن را محکوم و بر لزوم حمایت از غیرنظامیان و یافتن راهحلهای پایدار برای بحران انسانی و سیاسی در سودان تأکید کردند.