زلال بصیرت (۶۵) - ضرورت شکر نعمت رهبری ۱۳۹۵/۰۲/۰۸
زلال بصیرت
ضرورت شکر نعمت رهبری
بسم الله الرحمن الرحیم
عقل و وحی دو عامل مهم برای شناخت تکلیف در هر زمان است، باید توجه داشت که گاهی استدلالات عقلی افراد، با هم متفاوت است، همان‌طور که در عمل به دستورات وحی و بیانات اهل بیت(ع) نیز چه بسیار پیش می‌آید که افراد با توجه به اوضاع و شرایط، در تعیین مصداق با هم اختلاف پیدا می‌کنند؛ یکی شرایط را بر شرایط صلح حدیبیه و دیگری بر شرایط سیدالشهدا(ع) تطبیق می‌کند و همین سبب می‌شود که در مقام عمل، همه به تصمیم واحد نرسند.
به طور طبیعی در فعالیت‌های عقلی، کسانی که بهره بیشتری از عقل داشته و در اثر تجربه، مهارت استفاده از عقل را بهتر یاد گرفته‌اند، بهتر می‌توانند از آن استفاده کنند. در خصوص شناخت دین و وحی نیزهمه ما به عنوان اصل مشترک قبول داریم که برای غیرمتخصصان، فهم فقیه اعلم،حجت است و در زمینه عمل اجتماعی نیز سخن ولی‌فقیه به عنوان راهنمای دین و نایب امام زمان (عج)، باید مورد تبعیت قرار گیرد.
علیرغم وجود این اصول و پذیرش آن توسط افراد، باز هم مشکل دیگری وجود دارد، البته این مشکل از زمان خلقت آدم (ع) وجود داشته و تا زمانی که دنیا برقرار است، نیز وجود خواهد داشت و آن این است‌که انسان خواسته‌هایی دارد (اعم از فردی و گروهی) که هم در فهم عقلانی‌اش اثر سوء می‌گذارد و هم در استفاده از کتاب و سنت؛ و به عبارت بهتر، وقتی انسان چیزی را دوست دارد، ناخودآگاه در جهت آن استدلال می‌کند و حتی در استدلال به آیات، گاهی ده‌ها آیه از آیات محکم را نمی‌بیند و به یک آیه متشابه استدلال می‌کند! البته بگذریم از کسانی که به مرحله‌ای از سقوط رسیده‌اند که آگاهانه و علیرغم اینکه می‌دانند راهشان ناصواب و به ضرر جامعه است، تنها برای منافع شخصی یا گروهی خود اقدام به انجام کاری می‌کنند.
هوای نفس ومنافع شخصی،نابود‌کننده مجاهدتها
این خواسته‌ها، می‌توانند سبب انحراف هر شخصی بشوند؛ چنانکه فردی که پیامبر(ص) او را سیف الاسلام نامید، اولین شخصی بود که بعد از به خلافت رسیدن حضرت علی(ع)، در مقابل او ایستاد؛ همچنین کسانی بودند که در رکاب حضرت علی(ع) با معاویه جنگیدند، اما زیر عَلَم فرزند معاویه، فرزند همان علی(ع) را در کربلا با آن وضع فجیع به شهادت رساندند و به نام دین و اسلام، با امام معصوم(ع) کاری کردند که با هیچ مشرکی انجام نمی‌دهند.
این اتفاقات فقط منحصر به گذشته نبوده است، افرادی سال‌ها برای پیروزی انقلاب زحمت کشیده و حتی زندان‌ها رفته و شکنجه‌ها را تحمل کرده‌اند، اما وقتی کار به منافع شخصی‌شان رسید، بگونه‌ای رفتار کردند که گویا اصلا انقلابی در کار نبوده و اهمیتی نداشته است.
غیر از معصومین(ع) همه انسان‌ها در معرض چنین انحرافاتی هستند لذا اولا ما باید همواره به خدا پناه ببریم از اینکه مبادا در دام هوای نفس بیفتیم؛ و توجه داشته باشیم که یک انسان مؤمن، مستقیما در برابر احکام خدا نمی‌ایستد، بلکه به اسم دین، کار خود را توجیه می‌کند! ثانیا مراقب باشیم کسانی که می‌خواهند به خاطر انگیزه‌های شخصی و گروهی شان، مصالح اسلام را فدا کنند، بشناسیم تا بازیچه دست کسی واقع نشویم.
همه دوره‌های انقلاب دارای حساسیت بوده و امروز در یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخ انقلابمان قرار داریم، مراقب باشیم تا در این راه کسانی را مورد حمایت و تبعیت قرار ندهیم که به دنبال هوای نفس بوده و تنها برای پیش بردن کار خود، نام دین و انقلاب را بر زبان جاری می‌کنند و هر جا هم که لازم باشد از الفاظ زیبا مانند وحدت استفاده می‌کنند.
جالب اینکه چنین افرادی وقتی از همه جا شکست می‌خورند، از وحدت دم می‌زنند و جالب‌تر آنکه اگر فرصتی بیابند می‌گویند وحدت یعنی اینکه هر چه ما بگوئیم باید ملاک عمل قرار گیرد.
همه انسان‌ها دارای هوای نفس هستند و دوست دارند هم منافعشان تأمین شود و هم مردم برای آنها مدیحه سرایی کنند،باید مراقب باشیم تا اسیر هواهای نفسانی نشده، از وظیفه شرعی خود غافل نشویم.
انسان همواره دوست دارد، خودش را تبرئه کند و هیچ تقصیری را به گردن نگیرد؛ این در حالی است که طبق حدیث، انسان مؤمن همواره به خودش بدگمان است. از این رو باید هرگاه فهمیدیم در زمینه‌ای اشتباه کرده‌ایم، آن را پذیرفته، عذرخواهی کرده، و در صدد اصلاح و جبران برآئیم.
ضرورت شکرگزاری به خاطر نعمت عظیم رهبری
خداوند، نعمتی به ما داده است که در طول 14 قرن، بی نظیر است و آن وجود رهبری در رأس نظام اسلامی است که در همه ابعاد از جامعیت برخوردار است. در مقابل چنین نعمتی باید، بی‌اندازه شکرگزار خداوند بود و سعی و تلاش کرد که دیگران نیز بتوانند از آن استفاده کنند؛ اما حماقت عده‌ای تا حدی است که نه تنها قدر این نعمت را ندانسته، بلکه او را رقیب خود می‌دانند!
امتی را سراغ نداریم که علیرغم اینکه معصوم(ع) در میانشان ظاهر نیست، خداوند این همه وسائل معرفت، شناخت راه صحیح و روشن بودن مسیر را برایشان فراهم کرده باشد و این به برکت زحمات علماست.
حتی اگر در زمان امام معصوم(ع) حضور داشتیم، معلوم نبود که وسائل معرفت و شناخت، بیش از این در اختیار ما قرار داشته باشد؛ همان گونه که امام صادق(ع) در روایتی می‌فرمایند که دوست دارم فلانی و فلانی در مسجد نشسته و فتوا دهند و مردم عمل کنند؛ یعنی حتی در زمان حضور امام معصوم(ع) نیز باید دستورات و احکام را از علما آموخت، و امروز به برکت زحمات و تلاش‌های علما، راه معرفت و شناخت تا حد زیادی باز و قابل دسترس است.
خداوند متعال به این مردم، حضرت امام(ره) را داد که از نظر شجاعت، صلابت، پاکی، صداقت، اخلاص، دوراندیشی، گذشت، صبر و تحمل، فداکاری و روشن‌بینی بی‌نظیر بود و بعد از او نیز نسخه بدل وی از هر جهت را به این مردم داده است.
باید هرکاری انجام می‌دهیم ببینیم برای خداست و یا نه. طبق وعده الهی، انجام کار مخلصانه برای خداوند و توکل به قادر متعال سبب اصلاح امور و نصرت و پیروزی می‌شود.
انسان ناسپاس است و علیرغم این همه نعمت و وعده‌های الهی، به جای تکیه بر خدا و امید به عنایت ولی عصر(عج)، به شیطنت‌ها و فریب کاری‌های خودش متکی است. در عرصه فردی و اجتماعی، هر قدمی که برداریم، اگر برای رضای خدا نباشد، بسیار ضرر کرده‌ایم و گویا گنجی را از دست داده‌ایم که هیچ چیز جای آن را نمی‌گیرد و اگر کاری کنیم که موجب خشم خدا باشد، زیانی را برای خودمان خریده‌ایم که هیچ چیز جبرانش نمی‌کند.
وظیفه ما بندگی است و باید ببینیم خدا از ما چه می‌خواهد؛ البته تلاش برای تشخیص وظیفه نیز خودش عبادت است، اما قدم نهایی زمانی است که به وظیفه‌ای که شناخته‌ایم، عمل کنیم. اگر هم در زمینه‌ای همه تلاش خود را کردیم و نتوانستیم وظیفه را بشناسیم، باید سکوت کنیم. البته چنین مواردی بسیار کم است، چرا که حتی اگر با مشورت دیگران هم نتوانستیم وظیفه را بفهمیم، خداوند نعمت رهبری را به ما داده است که با اشاره او می‌توان وظیفه را شناخت؛ به شرط اینکه خودمان بخواهیم.
سخنرانی آیت‌الله مصباح یزدی (دام ظله) در دیدار جمعی از اعضای جبهه پایداری و برخی نمایندگان مجلس؛ قم ؛6 /7 /1394 .
علیرغم وجود این اصول و پذیرش آن توسط افراد، باز هم مشکل دیگری وجود دارد، البته این مشکل از زمان خلقت آدم (ع) وجود داشته و تا زمانی که دنیا برقرار است، نیز وجود خواهد داشت و آن این است‌که انسان خواسته‌هایی دارد (اعم از فردی و گروهی) که هم در فهم عقلانی‌اش اثر سوء می‌گذارد و هم در استفاده از کتاب و سنت؛ و به عبارت بهتر، وقتی انسان چیزی را دوست دارد، ناخودآگاه در جهت آن استدلال می‌کند و حتی در استدلال به آیات، گاهی ده‌ها آیه از آیات محکم را نمی‌بیند و به یک آیه متشابه استدلال می‌کند! البته بگذریم از کسانی که به مرحله‌ای از سقوط رسیده‌اند که آگاهانه و علیرغم اینکه می‌دانند راهشان ناصواب و به ضرر جامعه است، تنها برای منافع شخصی یا گروهی خود اقدام به انجام کاری می‌کنند.
هوای نفس ومنافع شخصی،نابود‌کننده مجاهدتها
این خواسته‌ها، می‌توانند سبب انحراف هر شخصی بشوند؛ چنانکه فردی که پیامبر(ص) او را سیف الاسلام نامید، اولین شخصی بود که بعد از به خلافت رسیدن حضرت علی(ع)، در مقابل او ایستاد؛ همچنین کسانی بودند که در رکاب حضرت علی(ع) با معاویه جنگیدند، اما زیر عَلَم فرزند معاویه، فرزند همان علی(ع) را در کربلا با آن وضع فجیع به شهادت رساندند و به نام دین و اسلام، با امام معصوم(ع) کاری کردند که با هیچ مشرکی انجام نمی‌دهند.
این اتفاقات فقط منحصر به گذشته نبوده است، افرادی سال‌ها برای پیروزی انقلاب زحمت کشیده و حتی زندان‌ها رفته و شکنجه‌ها را تحمل کرده‌اند، اما وقتی کار به منافع شخصی‌شان رسید، بگونه‌ای رفتار کردند که گویا اصلا انقلابی در کار نبوده و اهمیتی نداشته است.
غیر از معصومین(ع) همه انسان‌ها در معرض چنین انحرافاتی هستند لذا اولا ما باید همواره به خدا پناه ببریم از اینکه مبادا در دام هوای نفس بیفتیم؛ و توجه داشته باشیم که یک انسان مؤمن، مستقیما در برابر احکام خدا نمی‌ایستد، بلکه به اسم دین، کار خود را توجیه می‌کند! ثانیا مراقب باشیم کسانی که می‌خواهند به خاطر انگیزه‌های شخصی و گروهی شان، مصالح اسلام را فدا کنند، بشناسیم تا بازیچه دست کسی واقع نشویم.
همه دوره‌های انقلاب دارای حساسیت بوده و امروز در یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخ انقلابمان قرار داریم، مراقب باشیم تا در این راه کسانی را مورد حمایت و تبعیت قرار ندهیم که به دنبال هوای نفس بوده و تنها برای پیش بردن کار خود، نام دین و انقلاب را بر زبان جاری می‌کنند و هر جا هم که لازم باشد از الفاظ زیبا مانند وحدت استفاده می‌کنند.
جالب اینکه چنین افرادی وقتی از همه جا شکست می‌خورند، از وحدت دم می‌زنند و جالب‌تر آنکه اگر فرصتی بیابند می‌گویند وحدت یعنی اینکه هر چه ما بگوئیم باید ملاک عمل قرار گیرد.
همه انسان‌ها دارای هوای نفس هستند و دوست دارند هم منافعشان تأمین شود و هم مردم برای آنها مدیحه سرایی کنند،باید مراقب باشیم تا اسیر هواهای نفسانی نشده، از وظیفه شرعی خود غافل نشویم.
انسان همواره دوست دارد، خودش را تبرئه کند و هیچ تقصیری را به گردن نگیرد؛ این در حالی است که طبق حدیث، انسان مؤمن همواره به خودش بدگمان است. از این رو باید هرگاه فهمیدیم در زمینه‌ای اشتباه کرده‌ایم، آن را پذیرفته، عذرخواهی کرده، و در صدد اصلاح و جبران برآئیم.
ضرورت شکرگزاری به خاطر نعمت عظیم رهبری
خداوند، نعمتی به ما داده است که در طول 14 قرن، بی نظیر است و آن وجود رهبری در رأس نظام اسلامی است که در همه ابعاد از جامعیت برخوردار است. در مقابل چنین نعمتی باید، بی‌اندازه شکرگزار خداوند بود و سعی و تلاش کرد که دیگران نیز بتوانند از آن استفاده کنند؛ اما حماقت عده‌ای تا حدی است که نه تنها قدر این نعمت را ندانسته، بلکه او را رقیب خود می‌دانند!
امتی را سراغ نداریم که علیرغم اینکه معصوم(ع) در میانشان ظاهر نیست، خداوند این همه وسائل معرفت، شناخت راه صحیح و روشن بودن مسیر را برایشان فراهم کرده باشد و این به برکت زحمات علماست.
حتی اگر در زمان امام معصوم(ع) حضور داشتیم، معلوم نبود که وسائل معرفت و شناخت، بیش از این در اختیار ما قرار داشته باشد؛ همان گونه که امام صادق(ع) در روایتی می‌فرمایند که دوست دارم فلانی و فلانی در مسجد نشسته و فتوا دهند و مردم عمل کنند؛ یعنی حتی در زمان حضور امام معصوم(ع) نیز باید دستورات و احکام را از علما آموخت، و امروز به برکت زحمات و تلاش‌های علما، راه معرفت و شناخت تا حد زیادی باز و قابل دسترس است.
خداوند متعال به این مردم، حضرت امام(ره) را داد که از نظر شجاعت، صلابت، پاکی، صداقت، اخلاص، دوراندیشی، گذشت، صبر و تحمل، فداکاری و روشن‌بینی بی‌نظیر بود و بعد از او نیز نسخه بدل وی از هر جهت را به این مردم داده است.
باید هرکاری انجام می‌دهیم ببینیم برای خداست و یا نه. طبق وعده الهی، انجام کار مخلصانه برای خداوند و توکل به قادر متعال سبب اصلاح امور و نصرت و پیروزی می‌شود.
انسان ناسپاس است و علیرغم این همه نعمت و وعده‌های الهی، به جای تکیه بر خدا و امید به عنایت ولی عصر(عج)، به شیطنت‌ها و فریب کاری‌های خودش متکی است. در عرصه فردی و اجتماعی، هر قدمی که برداریم، اگر برای رضای خدا نباشد، بسیار ضرر کرده‌ایم و گویا گنجی را از دست داده‌ایم که هیچ چیز جای آن را نمی‌گیرد و اگر کاری کنیم که موجب خشم خدا باشد، زیانی را برای خودمان خریده‌ایم که هیچ چیز جبرانش نمی‌کند.
وظیفه ما بندگی است و باید ببینیم خدا از ما چه می‌خواهد؛ البته تلاش برای تشخیص وظیفه نیز خودش عبادت است، اما قدم نهایی زمانی است که به وظیفه‌ای که شناخته‌ایم، عمل کنیم. اگر هم در زمینه‌ای همه تلاش خود را کردیم و نتوانستیم وظیفه را بشناسیم، باید سکوت کنیم. البته چنین مواردی بسیار کم است، چرا که حتی اگر با مشورت دیگران هم نتوانستیم وظیفه را بفهمیم، خداوند نعمت رهبری را به ما داده است که با اشاره او می‌توان وظیفه را شناخت؛ به شرط اینکه خودمان بخواهیم.
سخنرانی آیت‌الله مصباح یزدی (دام ظله) در دیدار جمعی از اعضای جبهه پایداری و برخی نمایندگان مجلس؛ قم ؛6 /7 /1394 .