برای تحقق این هدف عالی لازم است شرایطی که دائماً در حال تغییر است ایجاد شود، تا از این طریق زمینه امتحان انسان فراهم شود و هر فرد با انتخاب خود به سعادت یا شقاوت برسد.
با یک نگاه تاریخی به زندگی انسان می‌توان دید که از ابتدای خلقت، راه خیر و شر در مقابل انسان باز بوده و حتی فرزندان انبیا نیز بر سر دو راهی انتخاب خیر و شر قرار گرفته‌اند. قابیل، فرزند حضرت آدم در این دو راهی، مسیر شر را انتخاب کرد و برادرش را به خاطر حسد به قتل رساند.
برای اینکه زمینه اختیار فراهم شود باید دو راه پیش روی انسان وجود داشته باشد، هدف اصلی خلقت انسان همان رسیدن به کمال و سعادت است و شقاوت برخی انسان‌ها جنبه تبعی دارد و از همین‌رو وجود شر و اصحاب شرور، طفیلی وجود ابرار و بندگان صالح خداست.
خداوند از سر رحمت وسایلی را فراهم کرده که راه پیمودن خیر آسان باشد تا انسان بهتر بتواند به رحمت الهی نائل شود و حتی پاداش کار خیر را ده برابر قرار داده است.
دو گروه خوبان
 خیر و شر مراتب مختلفی دارند،به طور کلی می‌توان خوبان را به دو دسته تقسیم کرد:‌ کسانی که فقط به دنبال سعادت و کمال خودشان هستند؛ و افرادی که علاوه بر تعالی خود،در پی سعادت دیگران و رساندن آنها به کمال نیز می‌باشند.
در میان دسته دوم، کسانی وجود دارند که تمام هستی و زندگی خود را برای سعادت دیگران به کار می‌گیرند؛ به عنوان نمونه می‌توان به انبیا و اولیاء اشاره کرد و بارزترین این افراد در عالم، سیدالشهداء(ع) بوده است.
همان‌طور که خیر و اصحاب خیر مراتب متفاوتی دارند، شر و اصحاب شر نیز دارای مراتبی هستند و بدترین ظلم و درجه شر برای کسانی است که نه تنها نعمت‌های دنیا را از دیگران سلب می‌کنند، بلکه موجب شقاوت ابدی دیگران می‌شوند.
با مقدماتی که اشاره شد جایگاه جهاد در فرهنگ اسلامی روشن می‌شود.‌ حقیقت جهاد این است که علاوه براینکه انسان، خود به سعادت می‌رسد، سعی می‌کند دیگران را نیز به سعادت برساند و آنان را از ظلم‌هایی که موجب شقاوت می‌شود، نجات دهد.
بالاترین جهاد، مقابله با کسانی است که هدایت را از دیگران سلب می‌کنند،‌‌بر این اساس روشن است که در عالم انسانیت، برای برترین جهادی که در آن بیشترین فداکاری انجام شده، بدترین ظلم را از جامعه زدوده و بادوام‌ترین نعمت‌ها را برای بشریت تأمین کرده باشد، مصداقی مثل جهاد سیدالشهداء(ع) سراغ نداریم.
ویژگی مکتب جهادی امام حسین (ع)
 همه مسلمانان ارزش جهاد آن حضرت را می‌دانند و همیشه با دعای «یا لَیْتَناکُنّامَعَک» آرزوی قلبی خود را برای بودن در کنار سالار شهیدان (ع) ابراز می‌کنند.
از روایات فراوانی استفاده می‌شود که در آخرالزمان کسانی می‌آیندکه اجر شهادت در رکاب سیدالشهدا را بدست می‌آورند و در ثواب جهاد آن حضرت شریک می‌شوند.
ما خدای متعال را شکر می‌کنیم که در زمانی زندگی می‌کنیم که یکی از نوادگان سیدالشهداء(ع) شعار ایشان را احیا کرد و باید بدانیم بر اساس قواعدی که از منابع دینی بدست می‌آید، کسی که با صدق نیت چنین شعاری را سر لوحه زندگی خود قرار دهد مانند کسی است که در رکاب آن حضرت به شهادت رسیده است.
یکی از بزرگترین نعمت‌هایی که خداوند در این زمان به ما داده است وجود جناب سید حسن نصرالله است که باید شکرگزار این نعمت نیز باشیم و البته فراموش نمی‌کنیم که ایشان به یک معنا شاگرد حضرت امام(ره)‌ بودند و جانشین امام راحل، رهبر معظم انقلاب را با معرفت شناخته‌اند و از وفادارترین سربازان ایشان به شمار می‌روند.
در مکتب سیدالشهداء(ع) کسانی که بیشترین فداکاری و بیشترین ایثار را برای دفاع از دین و به سعادت رساندن دیگران دارند،‌ بالاترین درجه و مرتبه را به خود اختصاص می‌دهند.
بالا بردن میزان اجرو ارزش فعالیت افراد در این راه مرهون چند شرط است:‌ ارتقاء میزان شناخت نسبت به راه سیدالشهداء(ع)؛ دوم ارتقا سطح معرفت نسبت به اهمیت این فداکاری در این عصرکه عصر رویارویی همه کفر در مقابل همه ایمان است؛ و سر انجام، نیت خالص و رهایی از تعلقات دنیایی.
بیانات آیت‌الله مصباح یزدی (دام ظله) در دیدار با جمعی از روحانیون لبنانی؛ قم‌؛22 /9 /95