به گزارش مشرق،   حسن رحیم پور ازغدی در پنجمین نشست بصیرتی سیاسی «اولی الابصار» با موضوع «روحانیت و انقلاب اسلامی در موقعیت کنونی» در جمع مدیران و معاونان مدارس علمیه مشهد به نقش حوزه های علمیه در عرصه نظام‌سازی اشاره کرد و گفت: در دوران دفاع مقدس دو نوع طلبه داشتیم؛ عده‌ای که اهل جبهه نبوده و صرفاً به زندگی خود، مشغول بودند و آنان که در صحنه جنگ حضور داشتند و در واقع هم اهل علم و هم اهل عمل بودند.

وی به تفاوت افراد در زمینه بصیرت و آگاهی در هر دوره زمانی اشاره و خاطر نشان کرد: تاریخ ایران می‌تواند به اعدام، تبعید، شکنجه و زندانی شدن حوزویانی که قبل از انقلاب و سپس در جبهه‌های دفاع مقدس برای اقامه قسط و عدل جنگیدند، شهادت دهد. عده‌ای جان خود را فدا می‌کردند در حالی که گروهی از روحانیون موجود، نه در مبارزات انقلاب و نه در هیچ عملیاتی در جبهه‌ها حاضر نشدند و الآن مدّعی هستند.

بیشتر بخوانید:

واکنش رحیم پور ازغدی به حمله موشکی سپاه

بیش از چهار هزار شهید روحانی در دفاع مقدس

وی با بیان اینکه با وجود این دودستگی که در حوزه‌های علمیه ایران همیشه وجود داشته، بیش از ۴ هزار شهید در دوران دفاع مقدس از همین حوزه‌ها  تقدیم انقلاب شده و در واقع بیشترین شهید از این قشر بوده است، گفت: امروز امّا دفاع مقدس دیگری در جریان است، اکنون حوزه‌های علمیه باید برای حفظ انقلاب، نظام سازی، اقامه قسط در حوزه اجتماعی و حکومتی ابعاد پیچیدة فقه حکومتی را درست بشناسند. تهدیدها در این عرصه، نامحسوس تر و فوق العاده جدی تر است.

رحیم پور ازغدی به خطر نفوذ در حوزه که امام خمینی(ره) بارها پیرامون حوزه‌های علمیه بیان کردند اشاره کرد و افزود: امروز خطری که حوزه های علمیه را تهدید می کند، ضعف استدلالی متولیان فقه و نظام‌سازی است که باعث تن دادن به حاکمیت مؤلفه‌های سکولاریزم در قالب حکومت دینی می‌شود. در واقع، وقتی دروس خارج فقه از صحنة نهادهای عرصة عمومی غائب باشند و غالباً در مسائل تکراری فقه عبادی و فردی که نیاز چندانی به اجتهادهای جدّی و جدید ندارد، محدود شوند این عملاً به معنای همدستی ناآگاهانه با سکولاریزم است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی توضیح داد: این سطح از سکولاریزم، مخالفتی با نماز و عبادت خصوصی ندارد بلکه می‌خواهد حوزه‌ها به مسائل اجتماعی، سیاسی، اقتصادی جامعه نپردازند و در مسائل کشور و مردم، پژوهش فقهی و درس‌های خارج فقه فعال نداشته باشد.

وی با بیان اینکه سکولاریزه شدن حوزه های علمیه تهدیدی در حوزه نظام سازی است، گفت: در سکولایزم، امورات، تفکیک می‌شود به نحوی که حوزه‌های علمیه دخالتی در دولت نداشته باشند، امّا دولت در حوزه دین دخالت کند؛ به عبارت دیگر، حکومت برای دین، تعیین تکلیف کند ولی دین برای دولت نتواند تصمیم بگیرد.

رحیم پور افزود: امروز جای ده‌ها کرسی درس خارج فقه در موضوعاتی همچون: تعلیم و تربیت، احکام جدید قضا، فقه رسانه، فقه فضای مجازی، فقه بانکداری، فقه روابط بین الملل، فقه شهرسازی، معماری، سینما و... خالی است و این خلاء با نظامات غربی در حال پُر شدن است.

ده‌ها درس خارج فقه حکومتی در حوزه های علمیه کم داریم

وی با اشاره به اینکه در درس‌های خارج فقه به حکومت، اجتماع و رسانه، کم توجهی شده است، حال آنکه در عصر غیبت باید به فقه سیاسی توجه جدّی کرد، گفت: دفاع مقدس امروز یعنی اینکه به عرصه نظام‌سازی علمی و فقهی بیشتر توجه شود و وضعیت بازار، بانک‌ها و... از مواردی هستند که حوزه باید در آن ورود تخصصی‌تر پیدا کرده و مسائل فقهی جدید آن را حل کند.

وی با تاکید بر اینکه مرجعیت شیعه، مسئولیت بسیار مهمی است و همه باید مدافع آن باشیم، تاکید کرد: امّا امروزه در عرصه‌های مختلف، به ده‌ها مجتهد واقعی نیاز داریم تا به مسائل حقوقی پاسخ داده شود.

رحیم پور با اذعان بر این مطلب که متاسفانه بخشی از اتفاقاتی که در عرصه اقتصادی مانند موسسات مالی اعتباری، کلاهبرداری‌ها و فساد مالی روی داد، به لحاظ عملی، محصول ناکارآمدی دولت و به لحاظ نظری، حاصل کم توجهی به فقه حکومتی بود، تصریح کرد: در عرصه هایی که فقاهت، مراجع و حوزه های علمیه ورود پیدا نکردند، نگاه‌های سکولار و تئوری‌های ترجمه‌ای برای آن برنامه‌ریزی کرده‌اند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه خطاب به حاضران گفت: یک جریان به مبانی مرجعیت در حوزه‌های علمیه حمله می‌کند و مدل خشن آن در دوران رضا خانی اتفاق افتاد که حوزه‌های علمیه را تعطیل می‌کرد و مدل نرم آن، جریان روشنفکری غربگرا بوده است که با اصل حوزه، مشکل دارد و می‌خواهد مرجعیت، فقیه و آخوند نباشند. آن‌ها به دنبال تضعیف و بلکه حذف حوزه، فقه و مرجعیت هستند. اما جریان اصلاح و تکامل‌خواه حوزه، به دنبال تقویت حوزه و توسعه و تعمیق فقه است. هرکه تفاوت این‌ها را نفهمد، پس چه چیز می‌فهمد!؟

نشست فیضیه قم در مردادماه ۹۷، یک نقطه عطف دیگر با حضور هزاران طلبه در دفاع از عدالت اقتصادی و مبارزه با فساد بود و ان‌شاءالله آثار خود را در آینده خواهد داشت. فیضیه از خرداد ۴۲ تا امروز، نماد انقلاب اسلامی و خط امام خمینی است. این نهضت که نهضت تقویت حوزه و مرجعیت است، ادامه خواهد یافت.

لُبّ پیام فیضیه، ضرورت اجراء وصیتنامه امام خمینی در باب اصلاح و تکامل حوزه‌ها جهت حفظ و اصلاح نهادهای جمهوری اسلامی و مبارزه با سکولاریزم در حاکمیت بود. حوزه مشهد و قم، جلوداران این نهضت خواهند بود.

ورود به مباحث حاکمیتی، بویژه در عصر جمهوری اسلامی، یکی از ضروریات فقه است

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: همه عرصه‌های غیبت فقها و علما، زمینه‌سازی حاکمیت سکولاریزم غرب را فراهم می آورد، ورود به مباحث حاکمیتی، یکی از ضروریات فقه است.

به گزارش روابط عمومی حوزه علمیه خراسان، حسن رحیم پور ازغدی در پنجمین نشست بصیرتی سیاسی از سلسه نشست های اولی الابصار که به همت معاونت فرهنگی این حوزه در مدرسه تخصصی قرآن عترت برگزار شد به بررسی دفاع مقدس در عرصه تئوری و نظام‌سازی دینی پرداخت و گفت: قدرت معنوی از قدرت مادی بالاتر است و این شاخصه در روحانیت، باعث حرکت افراد می شود.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اینکه نظام‌سازی سکولار، نظام سازی به دور از شریعت الهی است و با احکام الله در نظام بانکداری، فضای مجازی و... در عرصه اجتماعی و حکومتی منافات دارد.

وی با بیان اینکه امروز حوزه‌های علمیه باید درگیر دفاع مقدس علیه سکولاریزم در حوزه نظام‌سازی باشند، افزود: نظام فقهی ما با نظام حقوقی غرب و شرق تداخل و در مواردی نیز تعارض دارد و در مقام تشریع و استنباط، قابل جمع نیست.

رحیم پور با اشاره به اینکه البته شعبه کوچکی از گرایش «سکولاریزم در حوزه» مربوط به یکی دو مؤسسه آموزشی با ادبیات ظاهراً فقهی است که مبانی حقوق بشر را با تعبیر لیبرال در قم تبلیغ می‌کنند. اینان گرچه اندک هستند امّا در واقع یک نگرش عیناً سکولار و غربزدگان معمّم هم داریم.

در این نگاه، حکومت برای دین می‌تواند تعیین تکلیف کند ولی دین برای حکومت، حق تعیین تکلیفی ندارد. فقه اجتماعی و حکومتی، وسیع‌تر و حساس‌تر از فقه فردی است و اکثر آیات و روایات که منبع اصلی شریعت است به آن معطوف است، امّا مغفول افتاده و این غفلت، زمینه‌سازی برای توجیه شرعی سکولاریزم می‌کند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اینکه در حوزه تولید علم، کم‌کار شده‌ایم، گفت: بزرگان قدمای شیعه چون شیخ مفید و شیخ طوسی در ده دوازده رشته، تخصص و رساله داشتند امروز باید در روابط بین‌الملل، تعلیم و تربیت، فضای مجازی، هنر، خانواده امروزی و... شاهد فقهای پاسخگو باشیم.

وی ابرازکرد: در هر عرصه‌ای که فقها و علما، غیبت کنند، زمینه‌ حاکمیت سکولاریزم را فراهم کرده‌اند، ورود به مباحث حاکمیتی، یکی از ضروریات فقه است.

فقه منفعل یا فقه منعطف؟

رحیم پور ازغدی با تاکید بر اینکه انفعال و انعطاف در فقاهت با یکدیگر متفاوت هستند، در ادامه گفت: مجتهد باید منعطف باشد، اما منفعل نباشد. این بود خلاصه آنچه در فیضیه در جمع هزاران تن از فضلاء و طلاب حوزه قم عرض شد و توجه دقیقی به آن نشد.

وی با بیان اینکه انفعال یعنی شما جوسازی‌ها را ملاک شرعی می‌دانید، اضافه کرد: اما در «انعطاف» تحت تاثیر فشارها و فضاسازی‌های بیرون نیستید و با توجه به مصلحت نظام و جامعه، استنباطی را بیان می‌کنید؛ این فقاهت فعال و غیر منفعل است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اینکه امروزه دفاع مقدس سخت تر از هشت سال جنگ تحمیلی است، گفت: امروز باید با تمام قوا، از ساحت احکام الهی در عرصة حقوق اجتماعی در برابر جنبش غیر دینی، دفاع کنید.

وی با اشاره به اینکه در مساله نظام‌سازی دینی شاهد چند جریان هستیم، گفت: یک جریان بر ضدّ اصل دین و فقه است که هدف و تکلیفشان مشخص است، چه دین‌زدایی و دین‌ستیزی از نوع خشن رضاخانی به اسم پیشرفت و چه از نوع جریان شبه روشنفکرانه ضد دینی از نوع لیبرال یا مارکسیست، و چه جریان دیگری که عمل به ظواهر بخشی اندک از قرآن را تنها نماد دین می‌دانند و نیاز به فقیه را رد می‌کنند. یک جریان سکولاریزم که گاه صریحاً فقه را رد نمی‌کنند، امّا آن را محدود به عبادات و معاملات شخصی می‌کنند نیز از جریانات مخالف نظام‌سازی دینی هستند.

رحیم پور اظهارکرد: اینان با اصل دین و رسالت، مشکل دارند و طبیعی است که اصل روحانیت و شریعت و مرجعیت را رد می کنند. امّا آنچه امام می‌گفت، بر ورود فقه در همه عرصه ها تاکید دارد.

وی تصریح کرد: جریانات مخالف می‌خواهند حوزه‌های علمیه، ضعیف و خارج از صحنه باشند، اما جریان تحول گرای حوزه برای قدرت حوزه های علمیه و پاسخگو بودن آن در همه شاخه ها تلاش می کند.

فقه شیعه فوق‌العاده غنی است اما نهاد فقهای شیعه اگر نقشه‌های جریانات ضد دین را به موقع تشخیص ندهند یا کم‌کاری کنند، ناخواسته جزئی از پروژة سکولاریزاسیون می‌شوند.

رحیم‌پور در پاسخ به پرسشی از نقش خود در مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در جهت تقویت حوزه‌های علمیه، گفت: از شورای مدیریت حوزه‌ها تا امثال حقیر، همه باید پاسخگو باشیم. از جمله، بنده، پیشنهاددهندة مهمترین مصوبات شورا در جهت تقویت و استقلال حوزه‌های علمیه بودم و از جمله پیشنهادات حقیر که تصویب شدند عبارت بودند از: «اعتبار و نحوه اعطای امتیاز علمی به مجلات، تاسیس انجمن‌های علمی، قطب‌های علمی، واحدهای پژوهشی و کرسی‌های نظریه‌پردازی، نقد ومناظره و آزاداندیشی در حوزه علمیه قم»، «واگذاری و تفویض صلاحیت تصمیم‌گیری و تصویب رشته‌های حوزوی و علوم انسانی مرتبط با ماموریت‌های حوزه‌های علمیه به شورای گسترش حوزه‌های علمیه» که استقلال حوزه‌های علمیه از وزارت علوم را در برداشت، «سند راهبردی کشور در امور نخبگان» و... از مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص حوزه‌های علمیه است.