دکترابراهیم کارخانه ای*

همان گونه که رهبر معظم انقلاب بارها تاکید فرموده اند مهار ابعاد قدرتی جمهوری اسلامی ایران است که در فرایندی گام به گام از سوی آمریکا و غرب پیگیری می گردد و بر همین اساس دشمن بلافاصله پس از موفق شدن به مهار قدرت هسته ای، با پشت پا زدن به انجام تعهدات، گام بعدی را با هدف تسلط بر دیگر ابعاد قدرتی جمهوری اسلامی ایران آغاز نموده است. ساده انگاری سیاسی است که تصور شود کوتاه آمدن در برابر بهانه های برنامه ریزی شده دشمن منجر به کندشدن شمشیر توطئه دشمنی می گردد که در صدد است به زعم خود با تنگنا قرار دادن جمهوری اسلامی بین انتخاب بد و بدتر در فرآیندی برنامه ریزی شده، شرایط فریبکارانه خود را بر ملت ایران تحمیل نماید.! الزام عضویت جمهوری اسلامی ایران در پذیرفتن شرایط FATF و عضویت در کنوانسیون هایی مانند CFT و پالرمو و.... همگی در راستای سیاست فوق و در جهت اعمال فشار و تحقق گام به گام اهداف دشمن، طراحی و برنامه ریزی شده است.
درحالی که پذیرفتن بیش از یکصد مورد محدودیت و محرومیت بی سابقه در تاریخ هسته‌ای جهان، حتی منجر به رفع بهانه‌های هسته‌ای دشمن نیز نگردیده است، و در شرایطی که اروپا حتی به تعهدات خود در برجام نیز عمل نکرده است (چه رسد به جبران تعهدات آمریکا)! هرگونه دل بستن مجدد به بازی سیاسی فریبکارانه آنها که هماهنگ با آمریکا و با هدف مهار گام به گام قدرت موشکی و منطقه ای جمهوری اسلامی ایران، مدیریت و برنامه ریزی می شود، حاصلی جز خسارت و نادیده گرفتن عزت و اقتدار ملت ایران در پی نخواهد داشت.! بدون شک ایستادگی و مقاومت، اقدام و عمل انقلابی، هوشمندی و ولایتمداری، و اتکاء به توان ملی و اتکال به قادر متعال، برگرفته از حماسه مقاومت و ایستادگی ۴۰ ساله ملت رشید ایران، تنها رمز ماندگاری سرافرازی و بالندگی ایران اسلامی است که بدون شک تمامی توطئه های دشمن را نقش بر آب خواهد ساخت. در ذیل از باب عبرت آموزی و عدم اعتماد مجدد به غرب، با مروری بر «داده های سخاوتمندانه» در برابر ستانده‌ای ناچیز سیمایی از حجم داده‌های جمهوری اسلامی ایران در ابعاد مختلف علمی و فنی، نظارت و بازرسی، و سیاسی و اقتصادی، مستند به متن برجام، در حد ممکن در ۱۱1 بند احصاء و در معرض قضاوت تاریخی خوانندگان عزیز قرار می گیرد. قابل ذکر است متن مورد استناد، نسخه رسمی منتشر شده از سوی وزارت امور خارجه می باشد:
الف- ممنوعیت ها و محدودیت ها در
 غنی سازی و ذخایر اورانیوم
۱- محدود نمودن غنی سازی اورانیوم به ۵۰۶۰ دستگاه سانتریفیوژ فعال 1-IR با قدرت جداسازی حدود یک سو در نطنز، (ازمجموع حدود ۱۹۰۰۰ سانتریفیوژ مستقر در نطنز و فردو) به مدت ۱۰ سال.!(بند ۲۷ ضمیمه-۱)
۲- برچیدن حدود ۱۲۰۰۰ دستگاه سانتریفیوژ IR-1 در نطنز و فردو همراه با کلیه زیر ساختها و ملزومات مربوطه و انبار کردن آنها تحت نظارت آژانس.!(بندهای ۲۹و ۴۱ و ۴۷ و ۴۸ ضمیمه-۱)
۳- برچیدن حدود ۱۰۰۰ دستگاه سانتریفیوژ پیشرفته IR-2M با قدرت های جدا سازی حدود ۵/۳ سو در نطنز همراه با زیرساختها و ملزومات مربوطه و انبار کردن آن تحت نظارت آژانس.!(بندهای۲۹و ۳۳ ضمیمه-۱)
۴- ممنوعیت چرخش و بدون کار نگهداشتن ۴ زنجیره فعال سانتریفیوژ (۶۹۶ ماشین) مستقر در فردو!!(بند۲-۴۶ ضمیمه-۱)۵
۵- برچیدن زنجیره ۱۶۴ تایی سانتریفیوژهای پیشرفته4-IR با قدرت جداکنندگی ۵/۶ سو در نطنز همراه با زیرساختها و ملزومات مربوطه و انبار کردن آنها تحت نظر آژانس.!(بند ۳۴ ضمیمه-۱)
۶- ممنوعیت غنی‌سازی بیش از ۳/۶۷ درصد به مدت ۱۵ سال.!(بند ۲۸ ضمیمه ۱)
۷- کاهش ۹۷ درصدی ذخیره اورانیوم غنی شده UF6  از حدود ۱۰ تن به ۳۰۰ کیلوگرم و فروش مازاد آن در بازارهای بین المللی در ازای تحویل اورانیوم طبیعی!!(بندهای ۷ متن برجام و ۵۷ ضمیمه-۱)
۸- ممنوعیت نگهداری بیش از ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده ۳/۶۷ به صورت UF6 و یا در سایر اشکال شیمیایی به مدت ۱۵ سال.!(بند های ۵۶ و ۵۷ ضمیمه-۱)
۹- ممنوعیت تولید و نگهداری اکسید اورانیوم غنی شده (U3O8) با غنای بین ۵ درصد تا ۲۰ درصد و لزوم تبدیل آن به صفحات سوخت برای راکتور تحقیقاتی تهران و یا معامله تجاری با خارج و یا اینکه به غنای ۳/۶۷ درصد یا کمتر رقیق شود.!(بند ۵۸ ضمیمه-۱)
۱۰- ممنوعیت تولید اورانیوم غنی شده ۲۰ درصد برای تاءمین سوخت مورد نیاز راکتور تحقیقاتی تهران و الزام به تامین تدریجی آن در محموله های ۵ کیلوگرمی از خارج از کشور.!!(بند ۶۰ ضمیمه-۱)
۱۱- منع نگهداری ضایعات اورانیوم با غنای ۲۰ درصد، غیرقابل استفاده در ساخت سوخت صفحه‌ای راکتور تهران و انتقال آن به خارج از کشور!(بند ۵۸ ضمیمه-۱)
۱۲- انتقال سوخت مصرف شده تمامی راکتورهای قدرت و تحقیقاتی در حال و آینده برای نگهداری یا فرآیندهای بعدی به خارج از کشور.!(بندهای ۱۱ متن برجام و ۱۷ضمیمه-۱)
۱۳- محدود شدن تمام آزمایشهای مرتبط با غنی سازی اورانیوم و تحقیق و توسعه تنها در تاءسیسات نطنز، تحت نظارت آژانس به‌مدت ۱۵ سال.!(بندهای۴۰ و ۷۲ ضمیمه-۱)
۱۴- ایجاد محدودیت مکانی در استقرار ماشینهای سانتریفیوژ و زیرساختهای مرتبط در تاسیسات هسته ای نطنز بمدت ۱۵ سال.!(بند ۴۱ ضمیمه-۱)
۱۵-الزام ۱۰ ساله به مخلوط نمودن گاز محصول و پسماند حاصل از زنجیره های 8-IR و 6-IR با استفاده از لوله های جوش کاری شده به گونه ای که با تأیید آژانس امکان برداشت محصول اورانیوم غنی شده و رقیق شده را میسر نسازد.(بند ۳۹ ضمیمه-۱)
۱۶- ممنوعیت تولید، جست‌وجو یا دستیابی به پلوتونیوم جدا شده، اورانیوم با غنای بالا.!(بیش از ۲۰ درصد اورانیوم۲۳۵) یا اورانیوم۲۳۳ یا نپتونیوم۲۳۷ به مدت ۱۵ سال.!(بند ۲۵ ضمیمه-۱)
۱۷- ممنوعیت تولید یا دستیابی به فلز پلوتونیوم و یا اورانیوم یا آلیاژ آنها و یا تحقیق و توسعه در خصوص متالوژی، قالب‌گیری و فرم‌دهی یا ماشین کاری آنها به مدت ۱۵ سال!(بند ۲۴ ضمیمه-۱)
۱۸- محدود سازی کارخانه تولید سوخت (FMP) به تولید مجتمع های سوخت فقط برای راکتورهای آب سبک و راکتور باز طراحی شده آب سنگین اراک.!(بند ۱۳ ضمیمه-۱)
۱۹- تکمیل، احداث و یا دسترسی به سلول‌های داغ و یا خرید تجهیزات با تأیید کمیسیون مشترک به مدت 15 سال.!(بند ۲۱ ضمیمه-۱)
۲۰- ممنوعیت صادرات مواد هسته ای و هرگونه فناوری و تجهیزات غنی‌سازی و یا مرتبط با غنی‌سازی شامل تحقیق و توسعه به هر کشور یا به هر نهاد خارجی دیگر با موافقت کمیسیون مشترک به مدت ۱۵ سال.!(بند ۷۳ ضمیمه-۱)
۲۱- ارائه برنامه بلند مدت غنی سازی و تحقیق و توسعه ۱۵ ساله به جای برنامه معمول ۱۰ ساله همزمان با انتشار اظهاریه اولیه پروتکل الحاقی.!(بندهای ۵ برجام و ۵۲ ضمیمه-۱)
۲۲- ممنوعیت در ساخت راکتورهای تحقیقاتی و تولید برق به استثناء استفاده از سیستم خنک کننده آب سبک.!(بند ۱۶ ضمیمه-۱)
۲۳- ممنوعیت احداث تأسیسات تبدیل صفحات سوخت  یا ضایعات آنها به هگزا فلوراید اورانیوم (UF6) به مدت ۱۵ سال.!(بند ۵۸ ضمیمه-۱)
۲۴- ممنوعیت مادام العمر احداث و یا تامین تأسیساتی که قادر به جداسازی پلوتونیوم، اورانیوم و نپتونیوم از سوختهای مصرف شده یا نمونه های شکافت پذیر باشد جز در مصارف پزشکی و صنعتی صلح آمیز.!(بند ۲۰ ضمیمه-۱)
 ب- محدودیت در تحقیق و توسعه و ساخت‌وساز سانتریفیوژها
۲۵- محدودیت تحقیق و توسعه صرفاً بر روی سانتریفیوژهای 4-IR، 5-IR، 6-IR، 8-IR به مدت ۱۰ سال، علیرغم پیشرفت‌های سریع علمی و استفاده کشورهای پیشرفته از نسل های نوین سانتریفیوژها با قدرت جداسازی ۸۰ الی ۳۰۰ سو.!!(بندهای ۳ متن برجام و ۳۲ ضمیمه-۱)
۲۶- محدود شدن تحقیق و توسعه صرفاً به تأسیسات هسته‌ای نطنز به مدت ۱۵ سال.(بند ۷۲ ضمیمه-۱)
۲۷- ممنوعیت هر نوع فعالیت تحقیق و توسعه بر روی مواد شکاف‌پذیر در فردو به مدت ۱۵ سال.!(بند ۴۵ ضمیمه-۱)
۲۸- ممنوعیت ورود حاصل تحقیق و توسعه غنی‌سازی به چرخه تولید به مدت ۱۰ سال.!!(بندهای۳۵ الی ۳۸ و ۶۳ ضمیمه-۱)
۲۹- انجام آزمایشات بر روی تک ماشین‌های 4-IR و زنجیره ده‌تایی آن به مدت ۱۰ سال! (بند ۳۵ ضمیمه-۱)
۳۰- انجام آزمایش‌ها بر روی تک ماشین IR-5 به مدت ۱۰ سال! (بند ۳۶ ضمیمه-۱)
۳۱- محدودیت تحقیق و توسعه صرفاً بر روی ماشین‌های IR-6 در قالب زنجیره‌های تا ۳۰ تایی از ۱/۵ سال مانده به سال دهم.!(بندهای ۳ و ۳۷ ضمیمه-۱)
۳۲- محدودیت تحقیق و توسعه صرفاً بر روی ماشین‌هایIR-8 در قالب زنجیره‌های تا ۳۰ تایی از ۱/۵ سال مانده به سال دهم.!(بندهای ۳ برجام و ۳۸ ضمیمه-۱)
۳۳-محدودیت در تولید سانتریفیوژهای پیشرفته 8-IR و 6-IR به تعداد سالیانه تنها ۲۰۰ دستگاه از هرنوع در پایان سال هشتم (بدون روتور) و از سال دهم به بعد تولید ماشین‌های سانتریفیوژ کامل به همین تعداد در سال!! (بند ۶۳ ضمیمه-۱)
۳۴- محدودیت (مادام العمر) بازفرآوری سوخت مصرف شده و تحقیق و توسعه باز فرآوری به مدت ۱۵ سال و بدون قصد ادامه آن.!(بند ۱۸ ضمیمه-۱)
۳۵- ممنوعیت استفاده از سایر روشهای پیشرفته جداسازی ایزوتوپی اورانیوم (بجز گازی) از قبیل لیزری، الکترومغناطیسی و ... در فعالیت های تولید و تحقیق و توسعه، تحت راستی‌آزمایی آژانس به مدت ۱۰ سال ، علیرغم پیشرفت های سریع در حوزه علم و فناوری.!(بند ۸۱ ضمیمه-۱)
۳۶- ممنوعیت تحقیق و توسعه بر روی سانتریفیوژهای پیشرفته با قدرت جداسازی بیش از IR-8 که حداکثر ۲۴سو قدرت جداکنندگی دارد.(بند ۳۲ ضمیمه-۱)
۳۸- محدودیت در نگهداری و انبار کردن سانتریفیوژهای IR-8 تولید شده در نطنز بر روی زمین! و تحت نظارت آژانس!! (بند ۶۳ ضمیمه-۱)
۳۷- محدودیت در نصب سانتریفیوژها و زیرساخت های مربوط به غنی سازی و تحقیق و توسعه به مدت ۱۵ سال.(بند ۳۱ ضمیمه-۱)
۳۸- ممنوعیت درجایگزینی سانتریفیوژهای فعال 1-IR با سانتریفیوژهای پیشرفته به مدت ۱۰ سال.!(بند ۲۷ ضمیمه-۱)
۳۹- ممنوعیت تعویض سانتریفیوژهای صدمه دیده و یا خراب شده با سانتریفیوژهای مشابه جز با تائید آژانس به مدت ۱۰ سال!(بند ۳۰ ضمیمه ۱)
۴۰- محدودیت زمانی در تکمیل تحقیقات بر روی ماشین های سانتریفیوژ IR-4، IR-2Mبا استفاده از زنجیره ۱۶۴ تایی حداکثر تا تاریخ ۳۰ نوامبر ۲۰۱۵ (و یا تاریخ روز شروع برجام 1394/10/27 و برچیدن آنها!(بندهای ۳۳ و ۳۴ ضمیمه-۱)
۴۱- اخذ مصوبه از کمیسیون مشترک جهت تحقیق و توسعه روی سانتریفیوژهای نسل جدید از طریق مدلسازی کامپیوتری و شبیه سازی در مرحله نمونه سازی برای تست مکانیکی به مدت ۱۰ سال.!(بند ۴۳ ضمیمه-۱)۲
۴۲- محدودیت در تست غنی‌سازی و مکانیکی سانتریفیوژها تنها در نطنز و مرکز تحقیقات تهران به مدت ۱۵ سال.!(بند۴۰ضمیمه-۱)
۴۳- امکان جایگزینی سانتریفیوژهای خراب شده مربوط به جداسازی ایزوتوپهای پایدار با چهار زنجیره ساکن و بدون چرخش در فردو که موجب کاهش ۴ زنجیره سانتریفیوژهای مستقر در فردو می گردد.!(بند ۴۹ ضمیمه-۱)
۴۴- محدودیت تست مکانیکی بر روی دو تا ماشین از هرنوع فقط بر روی سانتریفیوژهای ‌4-IR‌، ‌IR-5، IR-6، IR-7، IR-8، IR-7، R-6S (بند ۳۲ ضمیمه-۱)
۴۵- ایجاد محدودیت زمانی در فرآهم نمودن زیرساخت های ضروری برای نصب سانتریفیوژهای کلیدی ‌8-IR‌ از سال دهم به بعد.!(بند ۵۳ ضمیمه-۱)
۴۶- محدودیت در تحقیق و توسعه بر روی سوخت پایه فلز برای راکتور تحقیقاتی تهران و لزوم تصویب آن در کمیسیون مشترک به مدت ۱۵-۱۰ سال.(بند ۲۶ ضمیمه-۱)
 ج- محدودیت در تاسیسات هسته ای فردو و راکتور آب سنگین اراک
۴۷- تبدیل دژ مستحکم تأسیسات هسته ای فردو به یک آزمایشگاه عادی تحقیقات هسته‌ای (غیرمرتبط با غنی سازی اورانیوم) و فیزیک و فناوری که امکان انجام این اقدامات در سطح زمین و در هر فضای تحقیقاتی غیر هسته ای میسر می باشد.!!(بند ۴۴ ضمیمه-۱)
۴۸- ممنوعیت غنی‌سازی و نگهداری هر نوع مواد شکافت پذیر در فردو به مدت ۱۵ سال، در حالی که هدف اصلی از احداث این تأسیسات عظیم به عمق ۱۳۰ متر زیر زمین، فراهم نمودن امکان فعالیت غنی سازی غیرقابل نفوذ و تخریب از سوی دشمن بوده است.!!(بند ۴۵ ضمیمه-۱)
۴۹- حذف دو سوم سانتریفیوژهای مستقر در فردو همراه با برچیدن کامل زیرساختهای مربوطه و کاهش آنها از ۱۶ زنجیره به ۶ زنجیره شامل ۱۰۴۴ دستگاه!! (بندهای۴۶ و ۴۷ و ۴۸ ضمیمه-۱)
۵۰- اختصاص ۲ زنجیره سانتریفیوژ قادر به کار در فردو (۳۴۸دستگاه) برای جداسازی ایزوتوپ های پایدار به مدت ۱۵ سال، علیرغم آنکه این اقدام در هر فضای آزمایشگاهی خارج از فردو نیز امکان پذیر می‌باشد.(بندهای ۱-۴۶ و ۵۰ ضمیمه-۱)
۵۱- در وضعیت بدون چرخش و بدون کار نگهداشتن ۴ زنجیره سانتریفیوژ (۶۹۶ دستگاه) مستقر در فردو به مدت ۱۵ سال!! (بند ۲-۴۶ ضمیمه-۱)
۵۲- ایجاد محدودیت نامتعارف حتی در نحوه استفاده از سکوهای سانتریفیوژ مستقر در فردو.!(بند ۴۸ ضمیمه-۱)
۵۳- باز طراحی و بازساخت راکتور بومی آب سنگین اراک نسبت به طراحی اولیه و خروج کالندریای ( قلب ) آن علیرغم بیش از ۸۶ درصد پیشرفت فنی و مهندسی و موکول شدن اتمام آن به زمانی نامشخص در آینده !! (بندهای ۸ برجام و ۲ و ۳ ضمیمه-۱)
۵۴- غیرقابل استفاده نمودن راکتور آب سنگین اراک از طریق بتون ریزی در تمام منافذ و ورودی های محفظه قلب راکتور و تأیید آن توسط آژانس!!! (بند ۳ ضمیمه-۱)
۵۵- انتقال مادام العمر سوخت مصرف شده راکتور باز طراحی شده اراک بخارج از کشور! ( بند ۱۱ ضمیمه-۱)
۵۶- تغییر ماهیت رآکتور آب سنگین اراک با تغییر سوخت آن از اورانیوم طبیعی به اورانیوم غنی شده (تا ۳/۶۷ درصد) علیرغم حفظ ماده آب سنگین که می توانست آب سبک هم باشد.!! (بندهای ۸ متن برجام و ۹ ضمیمه-۱)
۵۷- کاهش ۵۰ درصدی قدرت راکتور آب سنگین اراک از 4‌OMV به ‌‌ ‌20‌MV (بند ۲ ضمیمه-۱)
۵۸- محدود نمودن کلیه اقدامات بازطراحی رآکتور آب سنگین اراک به تایید کمیسیون مشترک.!(بند ۵ ضمیمه-۱)
۵۹- محدودیت در تهیه مجتمع‌های سوخت راکتور باز طراحی شده، برای نخستین بارگذاری از خارج کشور!( بندهای ۸ برجام و ۹ ضمیمه-۱)
۶۰- ممنوعیت در ساخت راکتورهای تحقیقاتی و تولید برق به استثناء استفاده از سیستم خنک کننده آب سبک.!(بند ۱۶ ضمیمه-۱)
۶۱- تأخیر غیر قابل پیش‌بینی در اتمام و بهره‌برداری از نخستین راکتور بومی و در آستانه تکمیل و راه اندازی و موکول نمودن آن به آینده ای نامشخص و مبهم با توجه به غیر قابل اعتماد بودن طرف مقابل در حفظ اطلاعات، همکاری و انجام تعهدات مربوطه!
۶۲- ممنوعیت ذخیره آب سنگین مازاد بر نیاز به مدت ۱۵ سال و فروش تمامی آب سنگین باقی مانده در بازارهای بین المللی.!(بند ۱۴ ضمیمه-۱)
۶۳- موافقت با نظارت آژانس بر آب سنگین ذخیره شده و تولید شده از کارخانه آب سنگین اراک و بازدید از کارخانه حسب درخواست.!(بند ۱۵ ضمیمه-۱)
۶۴- ارائه پرسشنامه اطلاعات طراحی(DIQ) رآکتور آب سنگین اراک به آژانس.!(بند ۱۲ ضمیمه-۱)
۶۵- منع ۱۵ ساله ایران به تکمیل، احداث، و یا تأمین سلولهای داغ قادر به انجام آزمایشهای بعد از تابش‌دهی یا تامین تجهیزاتی که امکان توسعه و ساخت آن‌را فراهم کند، بجز برای مجتمع رآکتور تحقیقاتی اراک.!(بند ۲۲ ضمیمه-۱)
۶۶- انجام آزمونهای غیر مخرب بعد از تابش دهی بر روی میله های سوخت، نمونه های مجتمع سوخت و مواد ساختاری صرفاً در مجتمع رآکتور تحقیقاتی اراک به مدت ۱۵ سال.!(بند ۲۳ ضمیمه-۱)
۶۷- الزام ایران به معاوضه قرص‌های سوخت و مجتمع‌های سوخت طبیعی راکتور IR-40 اراک با اورانیوم طبیعی و یا تبدیل آن به UNH  قبل از راه اندازی راکتور مذکور.!(بند ۱۰ ضمیمه-۱)
 د- تشدید نظارت ها و بازرسی ها در حوزه‌های مختلف
۶۸- اعمال نظارت های نامتعارف ۱۰، ۱۵، ۲۰ و ۲۵ ساله و نامحدود؛ علی‌رغم آنکه می بایست طی دوره زمانی ۸ ساله، صلح آمیز ماندن برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران توسط آژانس اعلام گردد!!.(بندهای ۶۷، ۶۸، ۶۹، ۷۱ و......)
۶۹- اعمال اقدامات شفاف‌ساز نظارتی بر برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران به مدت ۱۵ سال و یا بیشتر با بهره‌گیری از پیشرفته‌ترین فناوریهای نظارتی در تاریخ هسته ای جهان که برای نخستین بار در ایران بکار گرفته می شود.!!(۱-۶۷ ضمیمه-۱)
۷۰-اجرای پروتکل الحاقی قبل از تصویب در مجلس شورای اسلامی.(بندهای ۱۳ متن برجام و ۶۴ ضمیمه-۱)
۷۱-نظارت شدید و حسابرسی بیسابقه در تاریخ هسته ای جهان از لوله های روتور و اتصالات (بیلوز) سانتریفیوژها، از طریق شمارش و کدگذاری و تهیه یک سیاهه در جهت نظارت و کنترل دقیق آژانس بر ورود و خروج قطعات سانتریفیوژ به مدت ۲۰ سال!!(بند ۱- ۸۰ ضمیمه-۱)
۷۲- فراهم نمودن امکان نظارت و راست آزمایی آژانس از همه مکانها و تجهیزات مرتبط با تولید سانتریفیوژ شامل ماشینهای فرم دهی سرد، ماشینهای پیچش الیاف و قالب های ساخت روتور و بیلوز اعلام شده از سوی ایران و بی سابقه در تاریخ هسته ای جهان.!(بند ۲- ۸۰ ضمیمه-۱)
۷۳- نظارت و بازرسی بی سابقه آژانس بر تمامی دوره های پیش بینی شده در برجام و اقدامات شفاف ساز فراپروتکلی که در تاریخ هسته ای جهان برای نخستین بار در ایران اتفاق می افتد.!! ( بند های ۱۵ متن برجام و ۶۹ و ۷۹ ضمیمه-۱و.... )
۷۴- بازرسی و نظارت مستمر و درصورت درخواست بصورت روزانه از فردو علیرغم منع هرگونه فعالیت غنی‌سازی در آن به مدت ۱۵ سال!(بند ۵۱ ضمیمه-۱)
۷۵- نظارت و حسابرسی بر انتقال کنسانتره سنگ معدن اورانیوم تولید شده در ایران و یا بدست آمده از هر منبع دیگر به کارخانه UCF اصفهان به مدت ۲۵سال.!(بندهای ۶۸ و ۶۹ ضمیمه-۱)
۷۶- نظارت آژانس بر همه فعالیت های مرتبط با غنی سازی و تحقیق و توسعه به مدت ۱۵ سال.(بند ۷۲ ضمیمه-۱)
۷۷- نظارت مستمر آژانس بر ساخت رآکتور باز طراحی شده اراک و تأیید انطباق آن با طراحی نهایی تأیید شده توسط کمیسیون مشترک.(بند ۶ ضمیمه-۱)
۷۸- تأکید بر تامین کامل درخواست های آژانس توسط جمهوری اسلامی ایران.!( بند۳ قطعنامه ۲۲۳۱)
۷۹- اجرای کامل کد اصلاحی ۱-۳ مبنی بر اعلام هر اقدام تأسیساتی هسته‌ای جدید به آژانس قبل از آغاز اجرای آن.(بند ۶۵ ضمیمه-۱)
۸۰- اجازه دسترسی منظم و روزانه حسب درخواست آژانس از ساختمان های مرتبط در نطنز از جمله همه بخشهای موسسه های FEP و PFEP به مدت ۱۵ سال!(بند ۷۱ ضمیمه-۱)
۸۱- ترتیبات و تسهیلات لازم برای ورود و استقرار طولانی مدت بازرسان آژانس در فضای مناسب سایت های هسته ای و در صورت امکان در نزدیکی سایت!(بند ۲-۶۷ ضمیمه-۱)
۸۲- افزایش غیر عادی تعداد بازرسان آژانس طی ۹ ماه به ۱۳۰ الی ۱۵۰ نفر به مدت ۱۵ سال و بیشتر!! (بند ۳-۶۷ ضمیمه-۱)
۸۳- فراهم نمودن دسترسی‌های لازم برای رفع نگرانی‌های آژانس از طریق اقدامات شفاف ساز، اعلام نشده در پادمان و پروتکل الحاقی .!(بند ۷۵ ضمیمه-۱)
۸۴- نظارت آژانس بر اقدامات معین شده در نقشه راه روشن نمودن موضوعات باقی مانده از گذشته و حال (PMD ) در توافق رئیس سازمان انرژی اتمی با دبیرکل آژانس (بند ۶۶ ضمیمه-۱)
هـ- فشارهای جانبی بر پایه اهرم‌های سیاسی و اقتصادی
۸۵- امکان تشدید توطئه های مدیریت شده در طول دوره ۸ ساله انتقال، باتوجه به اینکه جمهوری اسلامی ایران کلیه تعهدات خود را قبل از نخستین روز اجرای برجام بطور یکجا انجام داده ودست خود را خالی نموده است است.!!( بند های ۱۴ و ۱۵ ضمیمه-۵)
۸۶- بازگشت قطعنامه های شورای امنیت، طی فرایند پیش بینی شده، درصورت مسکوت ماندن ۳۰ روزه ادعای هر یک از اعضای ۱+۵ در شورای امنیت براساس مواد ۳۶ و ۳۷ برجام و مواد ۱۱ و ۱۲ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت!!(مکانیسم ماشه)
۸۷- استثناء نکردن دسترسی به اماکن نظامی و امنیتی و اسناد و دانشمندان علیرغم هشدارهای صریح رهبری و مصوبه مجلس شورای اسلامی و اکتفاء کردن به فرآیند ۲۴ روزه در دسترسی ها!!! (بندهای ۷۴ الی ۷۸ ضمیمه-۱)
۸۸- ایجاد محدودیت در واردات اقلام تسلیحاتی، موشکی و تجهیزات و مواد مرتبط، علیرغم غیر هسته ای بودن آنها و نیز در موارد مرتبط با انفجارات متعارف و غیر هسته‌ای.!(پیوست-ب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت و بند ۸۲ ضمیمه-۱ برجام )
۸۹- پذیرش کلیه مفاد و اقدامات مندرج در برجام به عنوان یک استثنا در تاریخ هسته ای جهان و غیر قابل تعمیم برای سایر دولت ها و رویه های شناخته شده بین المللی.!!(بندهای «ک» مقدمه و ۲۷ قطعنامه ۲۲۳۱)
۹۰- دخالت کشورهای ۱+۵ در جزئی‌ترین مسائل اجرایی برجام و لزوم رفع نگرانی آنها جهت جلوگیری از ارجاع پرونده به شورای امنیت!( بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام و ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ و ۶-۶ ضمیمه-۴)
۹۱- پذیرفتن تشکیل کمیسیون مشترک متشکل از نمایندگان گروه ۱+۵ و نماینده عالی اتحادیه اروپا به عنوان مرجع اصلی حل اختلاف و کانال ارجاع پرونده به شورای امنیت در حالی که خود آنها طرف اصلی دعوا هستند و ارجاع هر ادعاء از سوی طرف مقابل ممکن است به صدور رای علیه ایران گردد ! (بند های ۱و ۲ ضمیمه-۴ و بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام)
۹۲- ورود شورای امنیت به متن برجام و گسترش راه‌های ارجاع موضوع ایران به شورای امنیت از طریق آژانس، کمیسیون مشترک، کارگروه خرید، شکایت هریک از اعضا ۱+۵،دبیرکل سازمان ملل متحد، مدیرکل آژانس بین المللی که سابقاً تنها به آژانس بین المللی انرژی اتمی محدود می‌شد.!(بندهای «ی» مقدمه، ۳۷ متن برجام، ۶ ضمیمه-۴ و ......)
۹۳- استثنا کردن رأی گیری با اجماع در کمیسیون مشترک در حوزه مهم بازرسی و نظارت و دسترسی ها و اکتفا به تنها ۵ رأی مثبت از ۸ رای و حذف حد نصاب در تشکیل جلسات که موجبات باز بودن راه توطئه و نفوذ دشمن را فراهم ساخته است.!!!(بندهای ۷۸ ضمیمه-۱ و ۴-۴ ضمیمه-۴)
۹۴- درحالی که شدیدترین محدودیت ها در حوزه های مختلف فنی سیاسی و بازرسی و نظارت علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال شده است لیکن هیچگونه ضمانت اجرایی محکم و اطمینان بخشی جهت پایبندی طرف های مقابل به انجام تعهدات تدارک دیده نشده است.!!(در هیچ جای برجام تضمینی دیده نشده است)
۹۵- توجه جدی و همه جانبه به رفع نگرانی‌های طرف های مقابل و عدم توجه لازم به رفع نگرانی های جمهوری اسلامی ایران که با توجه به سوابق عهدشکنی و تهدیدات آنها می بایست بیش از پیش مورد توجه قرار می‌گرفت.!(بندهای ۳۷ برجام، ۶-۶ ضمیمه-۴ و ۷۴ الی ۷۸ ضمیمه-۱)
۹۶- باقی ماندن تحریم های ظالمانه علیه بیش از ۱۷۰ شخص حقیقی و حقوقی مندرج در لیست SDN آمریکا که منجر به خود تحریمی در داخل کشور می گردد.!!!
۹۷- لزوم همکاری ایران با کارگروه خرید مورد تایید قطعنامه ۲۲۳۱ که علاوه بر گشودن راه نفوذ، شرایط سختی را در معاملات خرید کالاهای با کاربرد دوگانه که در موضوعات هسته ای و غیر هسته ای کاربرد دارد و لیست آنها در بخشهای ۱ و ۲ سند (INFCIRC) از سوی شورای امنیت به روز رسانی می شود تحمیل می‌نماید.!(بندهای ۱۷ متن برجام و بند ۶ ضمیمه-۴)
۹۸- در اختیار قرار دادن مشخصات کامل صادر کننده و وارد کننده طرح کالاهای با کاربرد دوگانه شامل آدرس، شماره تلفن، آدرس ایمیل همراه با گواهی استفاده کننده نهایی به امضاء سازمان انرژی اتمی و یا مرجع مربوطه در ایران و در صورت وجود شماره گواهی صادراتی و.....!!(بند ۲-۴-۶ ضمیمه-۴)
۹۹- فراهم نمودن امکان نظارت و دسترسی آژانس و راست آزمایی دولت صادر کننده کالا تا استفاده نهایی از تمام اقلام، تجهیزات، کالاها و فناوری های به روز شده در بخشهای ۱ و ۲ سند (INFCIRC) به روز شده توسط شورای امنیت.!(بندهای ۷-۶ و ۸-۶ ضمیمه-۴)
۱۰۰- نظارت بر ارائه هرگونه کمک فنی و آموزشی، کمک مالی، سرمایه گذاری، واسطه گری یا سایر خدمات و انتقال منابع مالی مرتبط با کالاها و خدمات مورد استفاده در صنعت هسته ای و یا کاربرد غیرنظامی غیرهسته‌ای.!(بند۲-۱-۶ ضمیمه-۴)
۱۰۱- فرصت ۳۰ روزه کارگروه خرید برای تأیید خرید کالا و خدمات و ارجاع پرونده جهت بررسی به مکانیزم حل و فصل اختلافات در صورت ابراز نگرانی هر یک از اعضای ۱+۵!(بند ۴-۴-۶ ضمیمه-۴)
۱۰۲- ایجاد سرخوردگی و سلب امنیت شغلی کارکنان و بویژه نخبگان در برنامه هسته ای به علت حضور گسترده و مستمر بازرسان آژانس.!(بندهای ۵۱، ۶۷، ۷۱ ضمیمه-۱ و ....)
۱۰۳- غیرشفاف بودن حق بهره مندی ایران از انرژی هسته ای و مشروط نمودن آن به اجرا موفقیت آمیز برجام، در حالی که در بند ۴ مفاد NPT بر حق مسلم همه کشورهای عضو بر دستیابی به انرژی هسته ای و تحقیق و توسعه انرژی صلح آمیز هسته ای تاکید شده است.!(بند «د» مقدمه برجام)
۱۰۴- فراهم نمودن بستر لازم جهت ایجاد مانع بر سر راه پیشرفت های علمی، صنعتی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران از طریق انجام بازرسی های سخت و پیچیده و فراهم نمودن بستر قانونی نفوذ و توطئه بر پایه محورهای پیش بینی شده در برجام!(بندهای متعدد نظارت و دسترسی در ضمیمه-۱ و ضمیمه -۴ که در فوق به آنها اشاره شده است)
۱۰۵- احتمال همسویی مثلث آژانس، «آمریکا و غرب» و شورای امنیت به عنوان عوامل هماهنگ‌کننده اعمال توطئه علیه جمهوری اسلامی ایران با توجه نقش کلیدی آنها در مفاد برجام.!
۱۰۶- امکان سوء استفاده از عبارات کلی، مبهم و قابل تفسیر در متن برجام.!
۱۰۷- تدوین یکجانه پیش نویس قطعنامه تایید کننده برجام توسط ۱+۵ جهت تصویب در شورای امنیت، علی رغم آنکه ایران طرف اصلی برجام بوده است!(بند «ن» مقدمه برجام)
۱۰۸- مفتوح بودن پرونده هسته ای جمهوری اسلامی ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد به مدت ۱۰ سال علیرغم حل موضوع PMD. !!(بند ۲۳ ضمیمه-۵، و مفاد قطعنامه ۲۲۳۱)
۱۰۹- مواافقت ایران با صدور قطعنامه ۲۲۳۱ در تایید برجام که آنرا به یک قطعنامه بین‌المللی تحت نظر شورای امنیت تبدیل نموده و جمهوری اسلامی ایران را ملزم به پاسخ گویی در برابر شورای امنیت و دبیر کل سازمان ملل متحد نموده است! (بند ۳ ضمیمه-۵)
۱۱۰- تأکید بر تعهد ایران به پایبندی بر اهداف و اصول ملل متحد به نحو‌ مندرج در منشور سازمان ملل متحد.(بند «و» مقدمه)
۱۱۱- مبهم و نامعین بودن زمان پایانی برجام با توجه به نظارتهای غیرمتعارف طولانی مدت و در مواردی نامحدود در برجام.!!(بند ۶۷ ضمیمه-۱)
* دانشیار دانشگاه
و رئیس کمیته هسته‌ای مجلس نهم