خداوند از میان همه موجودات، فقط به انسان این قدرت را داده که بتواند با اختیار خود، رحمتی را از سوی خداوند درک کند که موجودات دیگر از درک آن عاجز هستند.
هرچه رشد انسان بیشتر می‌شود، بر درک او نیز افزوده می‌شود و او می‌تواند با افعال اختیاری خود به میزانی از رشد برسد که توانایی درك عالی‌ترین رحمت خداوند را داشته باشد؛ رحمتی كه ملائکه نه فقط نمی‌توانند از آن بهره‌مند شوند، بلکه اصلاً نمی‌توانند وجود آن را درک کنند.
فرشتگان، هرکدام دارای مقام مشخصی هستند و رشد و تکاملی که زمینه آن برای انسان فراهم است، در مورد ملائكه مطرح نیست؛ انسان که از یک ذره کوچک آلوده به وجود می‌آید، می‌تواند به جایی برسد که ملائکه خادم او باشند؛ همچنانکه ممكن است در نتیجه رفتار‌های ارادی خود بقدری سقوط و تنزل کند که از چارپایان نیز پست‌تر شود.
شکرگزاری به درگاه الهی به خاطر نعمت‌ها یكی از عواملی است كه سبب بالا رفتن ظرفیت انسان برای دریافت نعمت‌های الهی می‌شود،در مقابل، ناسپاسی نیز سبب می‌شود تا لیاقتمان برای دریافت نعمت‌های الهی کمتر شود و به پایین‌ترین درجات حیوانیت سقوط كنیم.
نعمت ولایت؛ مهم‌ترین نعمت الهی
نعمت‌هایی که سبب رشد و تکامل عقل، شعور و معرفت انسان می‌شود، در سطح بسیار بالاتری از نعمت‌های مادی است، که حیوانات نیز از آنها برخوردارند.
نعمت‌های غیر مادی نیز دارای مراتبی است،نعمتی که حضرت سلمان به آن رسید و طبق فرمایش معصوم، به واسطه آن از اهل‌بیت(علیهم‌السلام) شمرده شد، با نعمت‌های مادی قابل مقایسه نیست. خداوند بخلی ندارد که این نعمت را به دیگران نیز بدهد؛ اما همگان همتی مانند جناب سلمان ندارند كه برای رسیدن به آن نعمت مثل ایشان سعی و تلاش كنند.
در روز قیامت از انسان در مورد نعمت‌های الهی كه به او داده شده سؤال می‌شود و بر اساس روایات، مهم‌ترین این نعمت‌ها، نعمت ولایت است كه از ارزش بسیار زیادی برخوردار است.
خداوند نعمت ولایت را به واسطه پیامبران و اهل بیت(ع) و نیز اولیای الهی به بشر اعطا كرده، نعمت ولایت، در واقع كمك به مردم برای رساندن آنها به تکامل و قرب خدای متعال و سعادت ابدی است؛ این نعمت قابل مقایسه با نعمت‌های دیگر نیست؛ لذا در وهله اول باید آن را بشناسیم و قدر آن را بدانیم؛ در وهله دوم بیندیشیم که چگونه می‌توان از این نعمت استفاده کرد؛ و در وهله بعد راهی برای  نگهداری از دستاوردهای این نعمت و انتقال آن به نسل آینده بیابیم.
انقلابی که مردم کشور ما از آن بهره‌مند شدند، یكی از بزرگ‌ترین نعمت‌هایی است که خداوند از زمان خلقت حضرت آدم‌(ع) تاکنون به جامعه‌ای اعطا كرده است.
اسلام؛ عامل عزت مردم ایران
حال شرایط امروز جامعه ما چه تفاوتی با 50-60 سال گذشته کرده؟ ارائه جواب تفصیلی به این سؤال نیازمند ساعت‌ها سخنرانی و نوشتن ده‌ها کتاب است؛ اما اجمالاً می‌توان گفت: روزگاری همه ملت‌ها تحت سلطه آمریکا بودند؛ آمریکا با مردم این كشورها مانند گله گاو و گوسفند رفتار می‌کرد؛ هرگاه می‌خواست شیر آنها را می‌دوشید، هر وقت می‌خواست از آنها سواری و بارکشی می‌گرفت و هر زمان اراده می‌کرد، سر آنها را می‌برید!
زمانی که جنبش‌های مارکسیستی در کشورهای مختلف سر به شورش برداشته بودند، جنبش خلق ظفار در عمان نیز علیه سلطنت آن کشورقیام كرده بود؛ طبق دستور آمریکا، سربازان ایرانی با اسلحه‌هایی که ایران از آمریکا خریده بود، به عمان اعزام شدند تا آن جنبش را سرکوب کنند! در آن زمان حتی شاه ایران جرأت نداشت كه بگوید شورش در عمان چه ارتباطی به ایران دارد که سربازان ایرانی به خاطر مقابله با آن کشته شوند!
حال، وضع آن دوران را با امروز مقایسه کنید! امروز آمریکا در منطقه بدون در نظر گرفتن ایران نمی‌تواند هیچ کاری از پیش ببرد. اما چه چیزی ذلت دیروز را به عزت امروز تبدیل کرد؟ پاسخ آن یک کلمه است؛ اسلام. همچنانکه امام (ره) فرمود: ما هر چه داریم، از اسلام داریم.
قبل از انقلاب فقط نامی از اسلام بود،اما امام(ره) حقیقت اسلام را برای مردم آشكارکرد؛ مردم نیز فوج فوج از آن استقبال كردند؛ حتی برخی از جوانانی که اصطلاحاً جزو لات‌ها محسوب می‌شدند و از آنها انتظار نمی‌رفت، با تحولی كه امام(ره) در آنها ایجاد كرد، به این موج عظیم پیوستند و بعضی از ایشان حتی به شهادت رسیدند.
اینکه برخی مسئولان آمریکایی صریحاً گفتند که هدفشان تغییر نظام در ایران است، یعنی اینکه آنها اسلامی كه چنین نظامی بر اساس آن بر پا شده را نمی‌خواهند.
نعمت نظام اسلامی کجا و نعمت‌های مادی کجا؟ انقلاب اسلامی نعمتی است که موجب شده بزرگ‌ترین قدرت‌های علمی، صنعتی و اقتصادی دنیا در مقابل ایران خاضع شوند؛ همان ملتی که در گذشته برای آنها یک گله گوسفند رام به‌شمار می‌رفت.
خداوند یک روحانی ساده که زندگی معمولی و ساده‌ای داشت را به چنان عزتی رسانید که رئیس‌جمهور آمریکا برای شنیدن سخنان وی به صورت مستقیم، برنامه‌اش را قطع می‌کرد.
باید نعمت انقلاب اسلامی و واسطه بهره‌مندی از آن را به خوبی بشناسیم و به خاطر آن، خداوند را شکر کنیم؛ همچنین باید در جهت حفاظت و نگهداری از دستاوردهای این انقلاب نیز بكوشیم و کسی که امروز پرچم محافظت از این نعمت عظیم را به دست گرفته را با جان و دل یاری کنیم.
در این مسیر نباید از خودسازی غافل شویم؛ زیرا کسانی که بزرگ‌ترین جنایات را نسبت به اهل‌بیت پیامبر(ص) انجام دادند، مسلمانانی بودند که نعمت اسلام ابتدا به آنها عرضه شده بود! باید مراقب باشیم که خودمان به این انقلاب آسیب نزنیم و آن را برای نسل‌های آینده نیز حفظ کنیم.
 سخنرانی آیت‌الله مصباح یزدی (دام ظله)
در جمع رؤسای ادارات، معاونت‌های استان‌ها و معاونین مرزبانی ودریابانی استان‌های شرکت‌کننده در دوره آموزشی عمار؛ قم؛