سرتوماس آرنولد مىنويسد:
«مسجد تنها يك عبادتگاه نبود، بلكه مركزى بوده است براى حيات سياسى، اجتماعى، پيامبر سفيران را در مسجد به حضور مىپذيرفت، شئون دولت را از مسجد اداره مىكرد و براى مردم در امور سياسى و دينى از فراز منبر پيام مىفرستاد.»
خلفاى بعد از پيامبر نيز سفرا را در مسجد به حضور مىپذيرفتند و قراردادهاى مهم دولتى و بينالمللىدر ارتباط با مصالح عمومى در مسجد منعقد مىشد.
مسجد در هر شهر و هر ديارى مركز تجمع مسلمين و تلاقى افكار و عقايد آنان بوده و نيز به همين سبب بود كه تعليمات پيامبر اسلام و خلفا غالبا در مسجد مدينه صورت مىگرفت و همين سنت تا چند قرن باقىماند. در قرون نخست هر نوع تجمع سالمى در مسجد صورت مىگرفت. درهاى مسجد شب و روز باز بود،مردم عادى پس از اداى نماز ساعاتى براى ملاقات با دوستان، كسب اطلاعات و پرداختن به اخبار نو در محوطه مسجد باقى مىماندند و صرفا يك مكان مذهبى به معناى مصطلح نبود، بلكه در آن فعاليتهاى فرهنگى و اجتماعى نيز صورت مىگرفت.
علاوهبر ساخت و آبادانى ظاهرى مساجد پيامبر گرامى اسلام و ائمه هدى (عليهمالسلام) سخنان گهربارى در وصف آبادكنندگان باطنى آن ايراد فرمودهاند كه به خوبى مكان شرافت و سترگى اين جايگاه و پايگاه الهى را نمايان مىسازد، به عنوان نمونه به فرمايشات زير بسنده مىكنيم.
- محبوبترين جايگاه شهرها مساجد هستند.
- خداوند از آبادكنندگان مساجد آفات و بليات را برداشته است.
- روندگان به سوى مساجد و علاقهمندان به آن داراى نور تمام و در سايه خداوند متعال در روز قيامتند.
- خداوند فرمود: آن كه مرا دوست دارد مسجد را خانه و بست خود سازد، كه آنجا خانه من و درگاه زيارت من است و من زيارتكننده خود را بزرگ شمرده و از او احسان دريغ نسازم.
- به جماعت در مسجد درآييد و ياد خدا كنيد تا به غير حساب وارد بهشت شويد.
- خداوند فرمود: اگر كسى مرا دوست دارد بايد رسول را دوست بدارد و هر كه رسولم را دوست دارد بايد خاندان او را دوستدار باشد و هركس خاندان رسول را دوست مىدارد بايد قرآن را دوست بدارد و دوستدار قرآن بايد مساجد را دوست بدارد كه آنجا محضر من است، مبارك است و فرخنده و اهلش محفوظ است و ايمن، نمازگزارانش حاجت روا و من ياور و پشتيبان آنها، اگر در راهش بميرى ضامن بهشتت منم، ميمون و مبارك و اهلش سعادتمند و خوشبخت، آنها در پرستش و عبادت من، و من دربرآوردن خواست آنها، آنها در مسجد و خانه من، و من دنبال مشكلگشايى آنها.
ـ مسجد بارگاه خداست با پاكى و وقار به بارگاه الهى در آييد، با تواضع و فروتنى در خانه خدا قدم گذاريد تا شيرينى مناجاتش را در كام خود بيابيد و از جام رحمتش برخوردار گرديد، هداياى فراوان عطايت نمايد و به زمين و طبقات آن فرمان دهد تا براى شما عبادت كنند.
مساجد و حكومت پهلوى
از دوره احمدشاه تا پايان حكومت رضاشاه را مىتوان دوره فترت و مهجوريت و مظلوميت مساجد نام نهاد، زيرا علاوهبر تهى شدن از آبادانى ظاهرى از آبادى باطنى كه عبارت است از: حضور فعال مؤمنين در آن و فعاليت در جهت تهذيب، آموزش و نشر و گسترش اسلام و مقابله با دشمنان دين و تشريك مساعى در حل معضلات اجتماعى و سياسى جامعه، خالى گرديده و يا آثار كمى در آن به چشم مىخورد. در پايان و زوال حكومت قاجاريه اوضاع اجتماعى و سياسى و بىلياقتى احمدشاه و... علت عمده اين وضع بود و پس از روى كارآمدن رضاخان، ديكتاتورى مطلق وى و درگيرى شديد با مظاهر دينى و اسلامى و علماى مدافع آن و قلع و قمع و تبعيد و حبس و قتل آنها دليل آن بود. جنايت فجيع رضاخان در تاريخ 20 تا 22 تير ماه 1314 در مسجد گوهرشاد كه عده كثيرى از مردم متدين و بىگناه مشهد به خاك و خون غلتيدند و علما دستگير و شكنجه و عدهاى تبعيد و زندانى و برخى فرارى شدند از جمله نكبتبارترين سوابق پهلوى اول است. جلوگيرى از مجالس وعظ و خطابه و سخنرانى و روضه و عزادارىبراى اباعبداللّه الحسين (عليهالسلام) در مساجد و تكايا، محدود كردن، سركوب نمودن علما و مردم متدين، تخريب و نابودى مساجد يابى اثر كردن و از خاصيت انداختن آن، اتحاد شكل لباس، صدور تصديق با شرايط خاص براى روحانيون، تشكيل مؤسسه وعظ و خطابه در مقابل حوزه علميه قم، تأسيس دانشكده معقول و منقول براى جذب روحانيون و خالى كردن حوزهها از طلاب، برقرارى امتحانات خارج از حوزه علميه براى طلاب، اجبارى كردن لباسهاى فرنگى براى مردان و كشف حجاب زنان و... گوشهاى از اين اقدامات رسمى هستند27 و حال آن كه اقدامات مختلف ديگرى نيز به انجام رسيده كه رسما نه اعلان شده و نه به صورت كتبى از آن مدركى باقى مانده است. محمد شريف رازى در تشريح وضع روحانيون و پايگاههاى آنها يعنى مساجد و مدارس دينى در زمان حكومت رضاخان مىنويسد: [«زمان آيتاللّهحائرى» مؤسس حوزه علميه قم ] بىشباهت به زمان بنىاميه و حكومت حجاجبنيوسف ثقفى نبوده، چنانچه در آن زمان شيعيان آل على (عليهالسلام) خوار و محكوم به اعدام بودند در زمان رضاشاه كه معاصر با مرحوم آيتاللّه حائرى(ره) بوده، نيز مؤمنين و پيروان آلمحمد (صلىاللّه عليه و آله) ذليل و زبون بودند... چه مقدار از شيعيان فداكار و گويندگان نامى اسلام را چون آيتاللّه حاج آقا نوراللّه اصفهانى و برادرش حاج آقا جمال و حجتالاسلام بافقى و حاج آقا حسين قمى و علماى عالى قدر اسلام را تبعيد و يا مسموم و مقتول و يا خانهنشين نموده و از مساجد و پستهاى دينى ساقط و ممنوع كردند. هر كس حرفى مىزد كلمه حقى مىگفت زبانش را از دهانش بيرون آورده و او را خفه مىكردند... مسجد خراب كردند، جلوى نماز جماعت را گرفتند، مردم را از رفتن به مسجد و... منع كردند... اذان گفتن و قرآن خواندن و عزادارى نمودن بر امام حسين (عليهالسلام) را ممنوع كردند. از پستوى خانهها روضهخوانها و وعاظ و مستمعين را به دادگاه مىبردند و پرونده مىساختند و محكوم به زندان و جريمه مىكردند... دولتىها تصميم و جديتشان در به هم زدن حوزه علميه و اين عده محدود و معدود اهل علم بود و حقا هم كوتاهى نكردند، آنچه را كه نكردند توانايى و قدرت آن را نداشتند و الا مضايقه از مقدور خود ننمودند. وقتى مرحوم حائرى در ذى قعده 1355 ه. ق (1315 ه. ش) پس از 83 سال عمر دار فانى را وداع گفت... در صبح 17 ذى قعده كه خبر فوت ايشان در قم و تهران و ساير بلاد منتشر شد... اول كارى كه نمود اين بودكه نگذاشتند نصف روز هم براى آن فقيد مجلس سوگوارى گذارده شود و آمدند و به خصوص علما و طلاب را متفرق كرده و مجلس فاتحه را در همان ساعت اول به هم زده، آن را جمع كردند و هر وقت به اهل علم مىرسيدند مىگفتند: «چرا شما معطل هستيد، بزرگتان كه مرد و از ميان شما رفت ديگر چه مىخواهيد، برويد از قم و متحدالشكل شويد و متفرق گرديد، دوره آخوندى تمام شد.»
اين وقايع تلخ تا آخرين روزهاى سلطنت رضاخان ادامه داشت، تا اين كه انگليس بنابر مصالح خود تصميم به بركنارى او و جايگزينى پسرش محمدرضا گرفت، محمدرضا در شهريور سال 1320 بر جاى پدر نشست و دوره دوم ديكتاتورى پهلوى با انتصاب او به سلطنت آغاز شد. وى نيز همانند پدر تاجدارش در طول بيش از سى سال حكومت خود نسبت به آيين مقدس اسلام و پرچمداران آن يعنى روحانيت آگاه و مبارز و پايگاههاى اسلام يعنى مساجد بدترين ظلمها و جنايتها را روا داشت و از قتل و شكنجه و بستن و تخريب مساجد فروگذار نكرد و در جهت برآوردن منافع و دستورات و خواستهاى اربابان انگليسى و آمريكايى خود دريغ و مضايقه ننمود.
منتهى با خروج رضاشاه از ايران و ايجاد آزادى نسبى كه به واسطه هرج و مرج ناشى از جنگ جهانى دوم ايجاد شده بود و انتشار انواع و اقسام نشرياتى كه به علت ديكتاتورى و اختناق رضاشاهى مجال چاپ و نشر نمىيافتند و بالا رفتن سواد و درك عمومى از اوضاع و حوادث و بروز روحانيت بيدار و آگاه و... محمدرضا هيچگاه نتوانست، پايگاههاى مبارزه يعنى مساجد را قلع و قمع نمايد و صداى حقطلبى و عدالتخواهى از اين خانههاى خدا تا پيروزى انقلاب اسلامى جارى و سارى بود، اگر چه كه بسيارى از روحانيون و مردم مؤمن و متدين اين مملكت بهاى آن را با جان و مال خود پرداختند.
مبارزه با لايحه اصلاحات ارضى و اجتماع مردم در مسجد سيد عزيزاللّه در بازار تهران و كشتار مردم توسط رژيم، الغاء لايحه انجمنهاى ايالتى و ولايتى پس از تصويب آن در آذر 1341 به خاطر مبارزه و مقاومت سرسختانه علما و مردم و تجمع و اعتراض در مساجد و تكايا، به خاك و خون كشيدن طلاب مدرسه فيضيه در دوم فروردين 1342 و عكسالعمل شديد امام خمينى (ره) و مردم متدين در ماه محرم سال مذكور به اين جنايت و تجمع در مسجد هدايت و حاج ابوالفتح، واقعه 15 خرداد سال 42 و تظاهرات گسترده مردم در قم، وارمين و ساير شهرها عليه دستگيرى حضرت امام خمينى(ره) و قتلعام تظاهركنندگان، سخنرانى امام عليه طرح مصونيت قضايى مستشاران آمريكايى (كاپيتولاسيون) و روشنگرى علما و روحانيون در مساجد و منابر و تبعيد رهبر كبير انقلاب اسلامى در 13 آبان 1343 و... وقايع مهم و گسترده در سالهاى 56 و 57 و...
در تمام اين مبارزات نقش مساجد، نقش اساسى و بنيانى بوده و تجمعها، تظاهرات، هماهنگىها، چاپ و پخش اعلاميهها، بيدارى و روشنگرى نسبت به توطئههاى استعمار و رژيم وابسته به آن... از مساجد آغاز و در مساجد به انجام مىرسيد. امام خمينى(ره) رهبر كبير انقلاب اسلامى در اين باره مىفرمايد:
«... مسجد يك سنگر اسلامى است و محراب محل جنگ است، حرب است، اين را مىخواهند از دست شما بگيرند... اينها از مسجد بد ديدند، خصوصا در اين دو سه سال اخير. در اين دو سه سال اخير، مسجد يك محلى بود كه مردم را به نهضت و به قيام بر ضد ظلم تهييج مىكرد. اينها مىخواهند اين سنگر را بگيرند... شياطين دنبال اين هستند كه اين اسلام را بشكنند، شياطين آنچه كه از اسلام ديدند از هيچى نديدند... ما بايد و نسلهاى آتيه بايد متوجه باشند كه اين اسلام را حفظش كنند، در زير پرچم اسلام مجتمع شوند و اسلام همه چيز دارد؛ اسلام هم دنيا دارد، هم آخرت دارد، اسلام همه بُعدها را نظر به آن دارد.»
«... مساجد در انقلاب اسلامى ايران، مركز انقلاب و مركز آشنايى مردم با اسلام و وظايف شرعى آنان درجهت پاسدارى از ارزشهاى والاى اسلام بوده است. مسجد محلى است كه از آن بايد امور اداره بشود. اين مساجد بوده كه اين پيروزى را براى ملت ما درست كرد. اين مراكز حساسى است كه ملت بايد به آن توجه داشته باشند. اين طور نباشد كه خيال كنيم حالا ديگر ما پيروز شديم، ديگر مسجد مىخواهيم چه كنيم؟پيروزى ما براى اداره مسجد است.»
«شما بايد هوشيار باشيد كه مسجدهايتان و محرابهايتان و منبرهايتان را حفظ كنيد و بيشتر از سابق. شمايىكه اين معجزه را از مسجد ديديد، حالا بايد برويد دنبال اين مركز معجزه، نه رها كنيد او را.»
_
منوی اصلی
ورود اعضا
آب و هوا
وضعیت آب و هوای زنجان
آمار بازدیدها
بازدید امروز: | 180 |
---|---|
بازدید دیروز: | 8,097 |
بازدید هفته: | 8,277 |
بازدید ماه: | 147,449 |
بازدید کل: | 25,134,359 |
افراد آنلاین: | 75 |
اوقات شرعی
اوقات شرعی به وقت زنجان
05:58 | اذان صبح: |
---|---|
07:28 | طلوع خورشید: |
12:25 | اذان ظهر: |
17:20 | غروب خورشید: |
17:40 | اذان مغرب: |
تقویم و تاریخ
شنبه ، ۲۲ دی ۱٤۰۳
Sunday , 12 January 2025
الأحد ، ۱۲ رجب ۱٤٤۶
دی 1403 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
ج | پ | چ | س | د | ی | ش |
7 | 6 | 5 | 4 | 3 | 2 | 1 |
14 | 13 | 12 | 11 | 10 | 9 | 8 |
21 | 20 | 19 | 18 | 17 | 16 | 15 |
28 | 27 | 26 | 25 | 24 | 23 | 22 |
30 | 29 | |||||
آخرین اخبار
در جریان سفر استانی به سیستان و بلوچستان: حضور صمیمانه رئیسجمهور در جمع روستاییان ۱۴۰۳/۱۰/۲۱ ۰۳/۱۰/۲۲
(57 بازدید)
(57 بازدید)
احمدیان: حضور نیروهای بیگانه معادلات سیاسی و امنیتی منطقه را پیچیدهتر میکند ۱۴۰۳/۱۰/۲۱ ۰۳/۱۰/۲۲
(60 بازدید)
(60 بازدید)
دادستان کل کشور : احیای ۶۰۸ واحد تولیدی و جلوگیری از بیکاری۹۰ هزار نفر با حمایتهای قضائی در 6 ماه نخست امسال ۱۴۰۳/۱۰/۲۱ ۰۳/۱۰/۲۲
(35 بازدید)
(35 بازدید)
عراقچی: از ابتکارات بینالمللی عراق برای حل و فصل مسائل منطقه حمایت میکنیم ۱۴۰۳/۱۰/۲۱ ۰۳/۱۰/۲۲
(64 بازدید)
(64 بازدید)
حجتالاسلام ابوترابی فرد خطیب نماز جمعه تهران: به دنبال تغییر نقشه خاورمیانه بودند اما نقشه به نفع محور مقاومت تغییر کرد ۱۴۰۳/۱۰/۲۱ ۰۳/۱۰/۲۲
(2 بازدید)
(2 بازدید)
به همت سپاه محمد رسولالله(ص): برگزاری رزمایش بزرگ 110 هزار نفری «راهیان قدس» در تهران ۱۴۰۳/۱۰/۲۱ ۰۳/۱۰/۲۲
(2 بازدید)
(2 بازدید)
شهادت سرگرد «قائم وکیلی ملاشاهی» مرزبان در درگیری با قاچاقچیان مسلح در میرجاوه ۱۴۰۳/۱۰/۲۱ ۰۳/۱۰/۲۲
(2 بازدید)
(2 بازدید)
گزارشی درباره «ژوزف عون»، رئیسجمهور جدید لبنان و رابطهاش با حزبالله ۱۴۰۳/۱۰/۲۱ ۰۳/۱۰/۲۲
(2 بازدید)
(2 بازدید)
رهبر انقلاب در دیدار هزاران نفر از مردم قم: مسئولان منافع کشور را در نظر بگیرند نه ملاحظات آمریکا و اسرائیل را ۱۴۰۳/۱۰/۱۹ ۰۳/۱۰/۲۰
(86 بازدید)
(86 بازدید)
۲ - نگاهی به نقش مساجد در جریان انقلاب اسلامی: تــرس شــاهان از مســـجد ۱۳۹۷/۱۱/۱۲
نگاهی به نقش مساجد در جریان انقلاب اسلامی - ۲
تــرس شــاهان از مســـجد