زلال بصیرت (۲۹۳) : منظور از الگو بودن زندگی حضرت زهرا(س) ۱۴۰۰/۱۱/۰۲
زلال بصیرت
منظور از الگو بودن زندگی حضرت زهرا(س)
۱۴۰۰/۱۱/۰۲
بسم الله الرحمن الرحیم
آنهایی كه مىگويند حضرت زهرا(س) الگو هستند منظورشان این نیست که با وجود آسيابهاى برقى و این همه وسايل مختلف آشپزى و فر و چيز‌هاى ديگر، ما بیاییم دستاس تهيه كنيم و فرض كنيد كه روى بعضى از امکانات اوليه، نان تهيه كنيم يا غذا بپزيم. اینها منظور نيست. پس منظور چیست؟ فضائلی از قبيل همسر على(ع) و دختر پيغمبر(صلىاللهعليهوآله) بودن، كه قابل اقتباس نيست. اين ويژگىهایی هم كه خودشان نانشان را بپزند و گندم‌شان را دستاس كنند، اینها هم قابل اقتباس نيست. پس، از زندگى حضرت زهرا(س) چه چيزى را اقتباس كنيم؟
عمده مطلب همین‌جاست كه همه ما مىدانيم که منظور چه ويژگىهایی هست، اما آنهایی كه مىخواهند شيطنت كنند اين حرف‌‌ها را با هدف پوشاندن حقیقت مطرح مىكنند. همه اين ویژگی‌‌ها قالبهايى براى فهم يك سلسله معانى و حقايق است. اینکه انسان لباس كرباس بپوشد يا مثلاً در خانه گندم يا جو دستاس كند يا نان بپزد، اين قالبهاى خاصى است كه اختصاص به آن زمان داشت و در اين زمان، قابل اقتباس نيست، ولى اینها روح و معنايى دارد كه آن معنا قابل اقتباس است. درخصوص تقسیم کار‌های زندگی بین زن و شوهر در محيط خانواده، درست است كه زن قانوناً موظف نيست كه حتماً غذا تهيه كند و مثلاً خانه را رفت‌وروب كند يا لباس بدوزد. اینها وظيفه زن نيست ولى بالاخره يك زندگى مشترك بين زن و مرد است، خيلى چيز‌ها هم وظيفه مرد نيست كه انجام بدهد ولى اين زندگى سلسله مسائلى را ايجاب مىكند كه باید مشترك و با هم انجام بدهند. در اینجا چگونه تقسيم كار كنند؟ يك سلسله مسائلى هست كه وظيفه مرد نيست اما مرد انجام آن را عهده‌دار مىشود و يك سلسله مسائلى هم هست كه وظيفه زن نيست و زن عهده‌دار انجام آن مىشود.در تقسيم كارهاى خانواده اين يك جهت كار است كه براساس اصول عادلانه و منصفانهاى كارها بين مرد و زن تقسيم بشود.
لزوم تقسیم کار دوستانه و عادلانه میان همسران
حديث معروفى است که همه شنيديد و خيلى بعيد است كه اين حديث دروغ باشد؛ بعد از اینکه پيغمبر اكرم(ص) ازدواج حضرت زهرا(س) و اميرالمؤمنين(ع) را سامان دادند بعد پيشنهادى كردند يا بفرمائيد دستورى دادند، البته پيشنهادهاى خيلى ساده پيغمبر اكرم هم براى آن بزرگواران از هر امر واجبالاطاعهاى مطاعتر بود، فرمودند كه: على جان! شما با شترى كه داري آب بكش و آب به منزل بياور، تأمین وسايل زندگى، خريد بازار، تهیه علوفه شتر يا گوسفند و اين كارها به عهده شما و به دخترشان هم فرمودند كه كارهاى خانه را هم شما عهده‌دار باش! اين تقسيم كارى كه پيغمبر اكرم(ص) فرمودند به‌عنوان يك قانون حقوقى نبود كه به‌عنوان حقوق مدنى اسلام براى موادى تنظيم بشود كه مرد بايد برود آب‌کشی كند، شتر را تعليف بكند، خريد بازار را عهده‌دار بشود و اين حرف‌‌ها، اینها جزو حقوق مدنى اسلام نيست، واجباتى نيست. همچنین این‌گونه نیست که رفت‌وروب كردن خانه، غذا پختن و ظرف شستن از حقوق مرد بر زن باشد كه بايد اين كارها را انجام بدهد. اين یک پيشنهاد براى يك تقسيم كار دوستانهِ عادلانهاى بود که حالا كه اين كارهاى مشترك را داريد، كارهاى بيرون براى مرد مناسبتر است و كارهاى داخل خانه براى زن مناسبتر است. بعد حضرت زهرا(س) بسيار خوشحال شدند و خدا را شكر كردند و گفتند که اگر عكس اين مسئله بود چقدر براى من سخت بود. خدا را شكر که پيغمبر فرمودند که من كارهاى خانه را عهده‌دار بشوم و اگر فرموده بودند که كارهاى بيرون را تو عهده‌دار بشو، تو برو آب‌کشی بكن، تو برو گوسفند بچران يا كارهاى ديگرى بكن چقدر براى من سخت بود! الحمدلله كه پدرم این‌جور دستور داد.
منظور اين است که اين يك نوع تقسيم كار دوستانهاى است بین دو نفر كه مىخواهند با هم زندگى مشترك داشته باشند و به این صورت كارهاى مشتركشان را با هم تقسيم كنند. پيغمبر اكرم(ص) كيفيت اين تقسيم را این‌جور پيشنهاد فرمودند. اصل اين مسئله، يك معنا، يك روح و يك ارزش است كه در محيط و خانوادههاى ما هم، مرد و زن اولاً سعى كنند كه كارهاى مشترك خانوادهشان را بين خودشان تقسيم كنند، نه مرد توقع داشته باشد كه همه كارها را خانم انجام بدهد و نه خانم توقع داشته باشد كه همه كارها را مرد انجام بدهد، بالاخره به اقتضاى زندگى مشترك، يك كارهايى است كه بايد انجام بگيرد، بعد هم بچه‌دار مىشوند و بالاخره زندگى بچه‌داری هم مشكلات و سختىهايى دارد. اینجا بايد براساس يك اصول عادلانهاى كه البته شرايط محيط، شرايط زمان و اين حرف‌‌ها هم در آن مؤثر خواهد بود با هم توافق كنند. گرفتن اين روح و اقتباس كردن از اين اصل و ارزش، اين تأسى به پيغمبر اكرم(ص) و اميرالمؤمنين(ع) و فاطمه زهرا(س) است اما قالب و شكل كار در زمان‌‌ها فرق مىكند.
بیانات آيت‌الله مصباح يزدي(ره) در كنگره فاطمهشناسى؛ یزد؛ 1381/08/10