به وب سایت مجمع هم اندیشی توسعه استان زنجان خوش آمدید
 
منوی اصلی
آب و هوا
وضعیت آب و هوای زنجان
آمار بازدیدها
بازدید امروز: 151
بازدید دیروز: 2,852
بازدید هفته: 11,190
بازدید ماه: 16,980
بازدید کل: 23,505,352
افراد آنلاین: 4
اوقات شرعی

اوقات شرعی به وقت زنجان

اذان صبح:
طلوع خورشید:
اذان ظهر:
غروب خورشید:
اذان مغرب:
تقویم و تاریخ
جمعه ، ۱۰ فروردین ۱٤۰۳
Friday , 29 March 2024
الجمعة ، ۱۹ رمضان ۱٤٤۵
فروردین 1403
جپچسدیش
321
10987654
17161514131211
24232221201918
31302928272625
آخرین اخبار
14 - رشد آمار ازدواج با حذف تشریفات اضافی در آغـاز زندگی مشترک ۱۴۰۱/۰۴/۱۳
 
 
رشد آمار ازدواج با حذف تشریفات اضافی در آغـاز زندگی مشترک 
 
۱۴۰۱/۰۴/۱۳
پیشنهاداتی برای تازه دامادهای در ابتدای راه زندگی مشترک | پایگاه خبری جماران
 
مهدی برازنده
 
رهبر انقلاب: «بعضى از تصورات و سنت‌هاى غلط در مورد ازدواج وجود دارد که اینها دست‌‌وپاگیر است، مانع از رواج ازدواج جوان‌ها است؛ این سنت‌ها را باید عملاً نقض کرد. شما که جوانید، مطالبه‌‌گرید، پرنشاطید، پیشنهادکننده‌‌ نقض خیلى از عادت‌ها و سنت‌ها هستید، به نظر من این سنت‌هاى غلطى را هم که در زمینه‌‌ ازدواج وجود دارد، بایستى شماها نقض کنید.»
تجربه دو سال گذشته همزمان با شیوع کرونا و اجبار خانواده‌ها برای برگزاری ساده مراسم ازدواج و از طرفی عواملی چون افزایش مبلغ وام ازدواج باعث شد تا به گفته سرپرست معاونت جوانان وزارت ورزش و جوانان، نرخ ازدواج پس از سال‌ها منفی‌شدن، برای دومین سال متوالی مثبت و 2.2 درصد نسبت به سال 99 رشد کرده باشد. 
 
آمار ازدواج پس از چندین سال طی دو سال اخیر علی‌رغم شیوع کرونا و افزایش تورم اقتصادی مثبت اعلام شد. بسیاری از کارشناسان معتقدند حذف تشریفات اضافی در برگزاری مراسم ازدواج از مهم‌ترین عوامل مثبت‌ شدن نرخ آمار ازدواج است.
تجربه دو سال گذشته همزمان با شیوع کرونا و اجبار خانواده‌ها برای برگزاری ساده مراسم ازدواج و از طرفی عواملی چون افزایش مبلغ وام ازدواج باعث شد تا به گفته سرپرست معاونت جوانان وزارت ورزش و جوانان، نرخ ازدواج پس از سال‌ها منفی‌شدن، برای دومین سال متوالی مثبت و 
2.2 درصد نسبت به سال 99 رشد کرده باشد. 
این آمار و ارقام حاکی از آن است که گلایه‌مندی برخی جوانان نسبت به هزینه‌های ازدواج و اجبار برخی خانواده‌ها برای آغاز زندگی مشترک همراه با خرج‌های اضافی و غیر ضروری چندان بی‌راه نیست. شاید شیوع کرونا در کنار همه آثار منفی‌اش برای دختران و پسران جوانی که هزینه‌های ابتدایی زندگی مشترک دست و پای آنها را برای آغاز زندگی‌شان بسته بود، یک اثر مثبت داشت و به علت شرایط خاص با برگزاری مراسم ساده و به دور از تجملات و تشریفات توانستند راهی خانه بخت شوند.
 تداوم برپایی مراسم ساده ازدواج 
و حذف تشریفات
اکنون که تاثیر مثبت حذف آداب و رسوم‌ غلط و تشریفات اضافی در شکل‌گیری و رونق ازدواج دختران و پسران مجرد بیش از همیشه برای مردم جامعه عیان شده است و طبیعتاً برکات زیادی چون آرامش فردی و روحی، کاهش آسیب‌های اجتماعی و افزایش جمعیت را به دنبال خواهد داشت، خوب است در فرهنگ‌سازی و تداوم تقبیح این هزینه‌تراشی‌های اضافی برای ازدواج دختران و پسرانی که میانگین سن ازدواج آنها به حدود 
30 سالگی رسیده است، تلاش کنیم.
غیر از هزینه‌های هنگفت تالارهای عروسی که بعضاً بیش از چند ده میلیون تومان و شاید بیش از این مبالغ فقط برای چند ساعت از خانواده عروس و داماد دریافت می‌کنند و می‌توان این هزینه را با برگزاری محدود و پذیرایی ساده‌تر صرفه‌جویی کرد، به نظر می‌رسد بایستی مواردی همچون اصرار بر خرید سرویس کامل طلا در اولین قدم‌های ازدواج یا ده‌ها میلیون هزینه کرایه ماشین فلان مدل با گل آرایی پر هزینه یا فیلمبرداری با سیستم‌های گران‌قیمت آنچنانی، آتلیه‌های گران قیمت، و هرگونه تشریفات زاید یا مثلا برپایی چندین مراسم پر خرج و همراه با چشم و هم چشمی از جمله جشن صوری و مجلل عقد، حنابندان یا مراسم بازدید از جهیزیه و... را نیز از لیست مراسم و سنت‌های ازدواج حذف کرد یا به سادگی برگزار کرد.
برخی از مراسمات به شدت به گسترش آفت چشم و هم چشمی دامن می‌زند. یکی از این مراسمات بازدید از جهیزیه است. در شرایطی که تهیه سطح بالای جهیزیه‌ای که نه ملزومات مورد نیاز دو جوان در ابتدای زندگی را تامین کند بلکه بتواند همه فامیل را راضی کند بسیار سخت و 
پرهزینه شده است. 
حجت‌الاسلام شهاب مرادی، کارشناس مذهبی و سبک زندگی، در انتقاد از برپایی مراسمات تشریفاتی ازدواج همچون بازدید از جهیزیه نوعروس می‌گوید: «از شرکت در مراسم بازدید و رویت جهیزیه خودداری کنید و از اساس این نوع دعوت‌ها را توهین به شخصیت خودتان تلقی کنید. اصلاً برایتان فرق نکند جهیزیه مربوط به چه عروس خانمی است؛ هر عروس خانمی! حتی از نزدیک‌ترین اقوام و عزیزترین دوستان‌تان. دقت بفرمایید دوست، فامیل و آشنای شما و همان در و همسایه معروف، فقط برای چهارنفر مثل من و شما، خودش و خانواده‌اش را به سختی اقتصادی‌انداخته است تا پس از رویت تمام جزئیات جهیزیه، مورد تشویق شما و سایرین قرار بگیرد، همین! و اگر خواستگارهای متعددی بی‌دلیل رد می‌شوند، به دلیل خجالت از همین بازدیدکنندگان دو فامیل از جهیزیه محقر- بخوانید شرافتمندانه- است.»
ریخت و پاش و اسرافی که زیان می‌رساند
خانم فروغ نیلچی‌زاده، استاد حوزه و دانشگاه نیز در تقبیح افزودن مراسمات و تشریفات ازدواج می‌گوید: شاید تا ۲۰ یا ۲۵ سال پیش، مراسم حنابندان مربوط به شهرستان‌ها و شهرهای دورافتاده بود؛ آن هم به صورت بسیار زیبا و خانوادگی و برای نوعی تبرک و اتفاقاً دوری از مُدهای پوک و مدرن غربی امروز. امروزه اما این مراسم در شهرهای بزرگی مثل تهران، مشهد، تبریز، اصفهان و شیراز به یک رسم تفاخری تبدیل ‌شده و در آن کلی بریز و بپاش می‌شود، طوری که متأسفانه هم حدود الهی رعایت نمی‌شود و هم حدودی که در مسائل مالی هست.
وی می‌افزاید: از نظر فرهنگ اسلامی و توحیدی، الزام خاصی برای ازدواج نیست جز این که زن و مرد به هم تعهد می‌دهند که در سختی و راحتی همراه هم باشند. مراسم و مناسبت‌ها کاملاً وابسته به عرفیات اجتماعی است که برای اهل تقوا این عرفیات می‌شود عرفیات مؤمنانه؛ یعنی چیزی که لزوماً بر اساس قواعد قرآن باشد. مثلاً یکی از آن قواعد، «قانون دوری از اسراف و تبذیر» است که متأسفانه در مراسم‌های ما به شکل وسیعی وجود دارد. در حالی که قرآن آن را یک خط قرمز جدی‌ اعلام می‌کند «:إن المُبَذِّرین کانُوا إخوانُ الشیاطین» یا «إن اللّه لا یحِبُّ المُسرفین». این‌ها هشدارهای کم‌رنگی نیست، ولی در فرهنگ‌‌سازی اجتماعی ما متأسفانه بر این دو مبنا به عنوان سیستم‌های خطاسنجی و خطاشناسی مطلقاً تأکید نمی‌شود و این بلای اجتماعی مدام گسترش می‌یابد.
 تاکیدات رهبر انقلاب
 بر ساده کردن سنت حسنه ازدواج
رهبر معظم انقلاب اسلامی همواره بر رفتن به سمت ساده کردن ازدواج تاکید و توصیه داشته‌اند. ایشان در مراسم خطبه عقد زوج‌های جوان در سال 1375 در تاکید بر لزوم الگوپذیری از ائمه اطهار علیهم‌السلام و چگونگی ازدواج حضرت فاطمه زهرا(سلام‌الله‌علیها) و امیرالمومنین علی(علیه‌السلام) می‌فرمایند: «حضرت زهرا(علیهاالسلام)، دختر پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) بود؛ رئیس‌ جامعه اسلامی، حاکم مطلق، امیرالمومنین(علیه‌السلام) هم که سردار درجه‌ یک اسلام بود. ببینید چطوری ازدواج کردند! چه جور مهریه‌ کم، چه جور جهیزیّه‌ کم. همه چیز با نام خدا و با یاد او. اینها برای ما الگو هستند.»
رهبر انقلاب همچنین در دیدار رمضانی با دانشجویان در سال 1393 خطاب به جوانان فرمودند: «بعضى از تصورات و سنت‌هاى غلط در مورد ازدواج وجود دارد که اینها دست‌‌وپاگیر است، مانع از رواج ازدواج جوان‌ها است؛ این سنت‌ها را باید عملاً نقض کرد. شما که جوانید، مطالبه‌‌گرید، پرنشاطید، پیشنهادکننده‌‌ نقض خیلى از عادت‌ها و سنت‌ها هستید، به نظر من این سنت‌هاى غلطى را هم که در زمینه‌‌ ازدواج وجود دارد، بایستى شماها نقض کنید.»
ایشان در مراسم قرائت خطبه عقد زوج‌های جوان در سال 1382 نیز در توصیه به پدر و مادر عروس و داماد در مورد آسان‌گرفتن ازدواج بین دختر و پسری که در آینده زن و شوهر خواهند شد، خاطرنشان کردند: «به خانواده‌هاى محترم، یعنى پدر و مادر ـ چه پدر و مادر عروس، چه پدر و مادر داماد ـ توصیه‌ ما این است که هر چه می‌توانند در استحکام این خانواده تلاش کنند؛ دیگر هر کسى به قدر فکر خودش و به قدر تشخیص خودش تلاش کند؛ این را مبناى اصلى قرار بدهید؛ بقیّه‌ چیزها فرع است؛ اینکه حالا جهیزیّه‌اش چقدر باشد، مهریّه‌اش چه جور باشد، لباس عروس چه جورى بشود، همه‌‌ اینها مطالب بعدى و درجه‌ دو است؛ در این چیزها هر چه قناعت و سهل‌گیرى کنید، بهتر است و به برکت و رحمت الهی هم نزدیک‌تر است؛ ان‌شاءالله و خداوند رحمتش را به آنجایى که امر او اطاعت می‌شود، متوجّه می‌کند؛ امر خداى متعال هم در این کارها این است که انسان هر چه می‌تواند [این مسائل فرعی را] دستِ‌کم بگیرد؛ به ‌هر حال خودتان هم راحت‌ترید؛ این‌ها درجه‌ دو است، آنچه درجه‌ اوّل است همان است که این دو خانواده با هم حفظ بشوند و ان‌شاءالله‌ خوب زندگى کنند.»
8 سنت‌ غلط و دست و پا گیر در ازدواج 
از نظر رهبر انقلاب
همان‌طور که در این گزارش اشاره شد، در مسیر تشکیل زندگی مشترک یک‌سری سنت‌های اشتباه و در واقع مانع رایج شده است که به نوبه خود موجب کاهش انگیزه جوانان برای رفتن به سوی ازدواج است. رهبر معظم انقلاب اسلامی در مراسم قرائت خطبه عقد طی سال‌های مختلف به برخی از این عادات غلط و لزوم حذف آنها در ازدواج توصیه می‌کنند که در ادامه آنها را بازخوانی می‌کنیم.
1. مهریه سنگین
حضرت آیت‌الله‌ خامنه‌ای در 11 آبان‌ماه سال 1377 می‌فرمایند: «کسانی که مهریه‌ بالا برای خانمشان قرار می‌دهند، به جامعه ضرر می‌زنند. خیلی از دخترها توی خانه می‌مانند، خیلی از پسرها بی‌زن می‌مانند، به‌خاطر این‌که این چیزها وقتی در جامعه رسم شد، سنت و عادت شد، به جای «مَهرُ السّنّهًْ»، به جای این‌که مهر پیغمبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) سنت باشد، وقتی مهر جاهلی سنت شد، اوضاع، اوضاع جاهلی خواهد شد.»
ایشان در 28 اردیبهشت سال 1374 در رابطه با سنت غلط تعیین مهریه سنگین خاطرنشان کردند: « مهریه‌ سنگین مال دوران جاهلیت است. پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) آن را منسوخ کرد. پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) از یک خانواده‌ اعیانی است. خانواده‌ پیغمبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله)، تقریباً اعیانی‌ترین خانواده‌ قریش بودند. خود ایشان هم که رئیس‌و رهبر این جامعه است. چه اشکالی داشت دختر به آن خوبی که بهترین دختران عالم است و خدای متعال او را «سیدهًْ النّساء العالمین» قرار داد «مِن الاَوّلینَ و الآخِرین»، با بهترین پسرهای عالم که مولای متقیان است می‌خواهند ازدواج کنند، مهریه‌ ایشان زیاد باشد؟ چرا ایشان آمدند و این مهریه‌ کم را قرار دادند که اسمش «مَهرُ السُّنَّهًْ» است.»
رهبری در 18 مرداد سال 1374 نیز در مراسم قرائت خطبه عقد در توصیه به تازه عروس و دامادها فرمودند:« مهریه هر چه کمتر باشد، به طبیعت ازدواج نزدیک‌تر است، چون طبیعت ازدواج معامله که نیست، خرید و فروش که نیست، اجاره دادن که نیست، زندگی دو انسان است. این ارتباطی به مسائل مالی ندارد. ولی شارع مقدس یک مهریه‌ای را معین کرده که باید یک چیزی باشد. اما نباید سنگین باشد. بایستی عادی باشد جوری باشد که همه بتوانند انجام دهند.»
معظم‌له همچنین در تاریخ 4 آذرماه سال 1375 در تقبیح تعیین مهریه سنگین فرمودند: «بعضی از خانواده‌های طرف عروس می‌گویند که ما مهریه‌ آن‌قدر بالا نمی‌خواهیم ولی خانواده‌ داماد برای پز دادن و تفاخر می‌گویند نه نمی‌شود! چند میلیون یا فلان‌قدر. خب اینها همه دوری از اسلام است. هیچ کس با مهریه‌ بالا خوشبخت نشد. این‌هایی که خیال می‌کنند اگر مهریه نباشد ازدواج دخترشان متزلزل خواهد شد، ‌ این‌ها اشتباه می‌کنند. ازدواج اگر چنان‌چه با محبت بود، ‌ با وضعیت درست بود، بی‌مهریه هم متزلزل نمی‌شود. ولی اگر چنان‌چه بر مبنای خباثت و زرنگی و کلاهبرداری و فریب و این چیزها بود، مهریه هر چقدر هم که زیاد باشد، مرد بدجنس زورگو، کاری خواهد کرد که بتواند از زیر بار این مهریه هم فرار کند.»
ایشان در دوم آذرماه سال 1373 نیز ضمن درخواست از مردم برای زیاد نکردن مهریه زوجین تاکید کردند:« من از مردم سراسر کشور خواهش می‌کنم که آن قدر مهریه‌ها را زیاد نکنند. این سنت جاهلی است. این کاری است که خدا و رسول(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در این زمان به خصوص، از آن راضی نیستند. نمی‌گوییم حرام است. نمی‌گوییم ازدواج باطل است. اما خلاف سنت پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و اولاد ایشان و ائمه‌ هدی(علیهم‌السلام) و بزرگان اسلام است. خلاف روش این‌هاست و به‌خصوص در زمان ما که کشور احتیاج دارد به این‌که همه‌ کارهای صحیح، آسان شود، هیچ مصلحت نیست که بعضی ازدواج‌ها را این‌طور مشکل کنند.»
2. جهیزیه سنگین
از دیگر مواردی که رهبر انقلاب از وجود آن در ازدواج انتقاد کردند، فراهم‌کردن جهیزیه‌های سنگین برای زوجین است. ایشان در 18 تیرماه سال 1377 در این رابطه فرمودند: « من گمان می‌کنم این‌که در جهیزیه‌ حضرت زهرا (علیهاالسلام) این قدر سادگی رعایت شد... این حد را حفظ کردند. این یک جنبه‌ نمادین داشت. برای این‌که بین مردم مبنا و پایه‌ای باشد برای عمل به آن، تا دچار این مشکلاتی که بر اثر زیاده‌روی‌ها پیش می‌آید، نشوند.»
معظم‌له همچنین در تاریخ 28 اسفندماه سال 1377 تاکید کردند: «بعضی از خانواده‌های عروس، خودشان را اذیت می‌کنند و به زحمت می‌اندازند و اگر پول هم ندارند به زحمت پول تهیه می‌کنند. اگر پول دارند خرج زیادی می‌کنند، برای این‌که یک جهیزیه‌ مفصل پر زرق و برقی را مثلاً در  اختیار دخترشان بگذارند.»
ایشان در انتقاد از تعیین جهیزیه‌های سنگین در آغاز زندگی در 18 آذر 1375 خاطرنشان کردند: « جهیزیه‌ زیاد، هیچ دختری را خوشبخت نمی‌کند و هیچ خانواده‌ای را به آن آرامش و سکون و اعتماد لازم نمی‌رساند. اینها زوایای زندگی است. فضولِ زندگی است و جز دردسر و اسباب زحمت و اسباب مشکل فایده‌ای ندارد.»
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین در
29 خرداد سال 1381 خطاب به تازه عروس و دامادها توصیه کردند: «مبادا بروید پول قرض کنید، جهیزیه درست کنید. مبادا خودتان را به زحمت بیندازید. مبادا خانواده‌تان را به زحمت بیندازید. مبادا خیال کنید که دخترتان اگر جهیزیه‌اش کمتر از دختر همسایه و قوم و خویش بود، این سرشکستگی است.»
رهبری در مراسم خطبه عقد در تاریخ 3 آبان 1379 فرمودند: «بعضی‌ها سعی می‌کنند که برای جهیزیه بزنند روی دست همه‌ قوم و خویش‌ها و همسایه‌ها و دوست و آشناها که این هم غلط است... باید نگاه کنید ببینید که چه چیزی درست است، چه چیزی حق است آن را انجام بدهید. چه چیزی حق است؟ یک خانواده‌ دو نفره یک وسایلی لازم دارند که یک زندگی ساده‌ای داشته باشند.»
ایشان در 26 دی‌ماه سال 1372 در تقبیح تهیه جهیزیه سنگین برای زوجین خاطرنشان کردند: 
« انواع و اقسام ریخت و پاش‌ها، زیاده‌روی‌ها، کارهای غلط، جهیزیه‌های سنگین. همه‌جور چیزی را حتماً باید بخرند، بیاورند توی جهیزیه بگذارند، که اقلّاً یک چیز بیشتر از آن دختر خاله‌اش، یا نمی‌دانم خواهرش، یا آن همسایه‌شان یا آن همکلاسی‌شان داشته باشد. اینها از آن غلط‌های بسیار موذی و آزاردهنده است، برای خود انسان و برای مردم. خیلی از دخترها نمی‌توانند به خانه‌ بخت بروند، خیلی از پسرها نمی‌توانند ازدواج کنند، به خاطر همین چیزها. به خاطر همین گرفتاری‌ها. اگر ازدواج آسان بود، اگر مردم آن‌قدر سخت‌گیری نکرده بودند، بعضی‌ها اگر مهریه‌شان سنگین نبود، اگر این جهیزیه‌های جاهلانه نبود و پدر و مادرها به خیال خودشان برای این‌که مبادا دل دخترشان بشکند، خودشان را به آب و آتش نمی‌زدند، این گرفتاری‌ها برای خیلی از خانواده‌ها پیش نمی‌آمد.» 
رهبر انقلاب در مراسم قرائت خطبه عقد در 16 بهمن‌ماه سال 1379 خطاب به خانواده عروس فرمودند: « مادرهای عروس‌ها در تهیه‌ جهیزیه دست نگه دارند، خیلی افراط و اسراف نکنند. نگویند حالا مثلاً دخترمان است، دلش می‌شکند. نه. دخترها خوبند. دخترها نمی‌خواهند. ما بیخود نباید دل آنها را بکشانیم به این سمت که هر چیز قشنگ و لوکس و... حتماً باید برایش تهیه شود.»
3. تجملات زیاد
سومین موردی که در توصیه‌های رهبری نسبت به حذف سنت‌های غلط ازدواج طی سال‌های گذشته دریافت شده است، تاکید معظم‌له بر پرهیز از تجملات زیاد در آغاز زندگی مشترک است. ایشان در تاریخ 20 تیرماه سال 1370 فرمودند: « تجملات برای یک جامعه، مضر و بد است. آن کسانی که با تجملات مخالفت می‌کنند، معنایش این نیست که از لذت‌ها و خوشی‌هایش بی‌اطلاعند، نه! آن را کاری مضر برای جامعه می‌دانند. مثل یک دارو یا خوراکی مضر. با تجملات زیادی، جامعه زیان می‌کند. البته در حد معقول و متداول ایرادی ندارد. اما وقتی که همین‌طور مرتب پای رقابت و مسابقه به میان آمد، اصلاً از حد خودش تجاوز می‌کند و به جاهای دیگر می‌رود.»
رهبر انقلاب در مراسم قرائت خطبه عقد در 23 آذر سال 1373 در انتقاد از تجملات زیاد در ازدواج‌ها خاطرنشان کردند: « مگر کسانی که با تجمل عروس و داماد می‌شوند خوشبخت‌ترند؟ چه کسی می‌تواند چنین چیزی را ادعا کند؟ این کارها جز این‌که یک عده جوان را، یک عده دختر را حسرت به دل کند و زندگی را بر این‌ها تلخ نماید، اگر نتوانستند آن‌جور آنها هم عروسی بگیرند تا ابد حسرت به دل بمانند یا اصلاً نتوانند عروسی بگیرند. چیز دیگری نیست... تا آمدند دخترش را بگیرند، چون دستش خالی است، این دختر بماند توی خانه. این پسر دانشجو یا کارگر یا کاسب ضعیف، همین‌طور غیر متأهل بماند.»
4. اسراف
پرهیز از اسراف در آغاز تشکیل خانواده و زندگی مشترک، توصیه دیگر رهبر انقلاب به زوجین است. ایشان در 11 شهریورماه سال 1372 در این رابطه فرمودند: «برخی، اسراف می‌کنند. می‌ریزند و می‌پاشند. در این روزگار که فقرایی در جامعه هستند، کسانی هستند که اولیات زندگی هم درست در اختیارشان نیست، این کارها اسراف است، زیادی است، بیخود است. هر کس بکند خلاف است.»
ایشان در تاریخ 9 بهمن‌ماه سال 1376 در انتقاد از اسراف کردن در مراسم ازدواج تاکید کردند: «بعضی از مردم با این کاری که می‌شود با آن ثواب برد، گناه می‌برند. با اسراف‌هایی که می‌کنند، با خلاف‌هایی که انجام می‌دهند، با آمیختن این عمل حَسن و حسنه به کارهای حرامی که انجام می‌دهند. حرام همه‌اش هم این نیست که محرم و نامحرم و این چیزها باشد. آنها هم البته حرام است، اما ریخت و پاش زیادی هم حرام است. اسراف حرام است. سوزاندن دل مردمی که ندارند در مواردی واقعاً حرام است. زیاده‌روی کردن، ‌ حرام و حلال کردن برای این‌که بتواند جهیزیه‌ دخترش را فراهم کند، اینها حرام است.»
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در 24 مرداد سال 1374 صراحتاً فرمودند: «بنده راضی نیستم از کسانی که با خرج‌های سنگین و با اسراف در امر ازدواج، کار را بر دیگران مشکل می‌کنند. البته با جشن و شادی و مهمانی موافقیم ولی با اسراف مخالفیم.»
5. خرید از مکان‌های معروف به گرانی
رهبری در مراسم قرائت خطبه عقد در 
19 خرداد سال 1372 با انتقاد از خرید از مکان‌های معروف به گرانی بیان کردند: «این دختر خانم‌ها که می‌خواهند جهیزیه درست کنند، برای خرید اسباب سر عقد و جهیزیه، توی این دکان‌های گران‌قیمت بعضی از جاهای تهران، آن محلات گران‌قیمت که معروف است – نمی‌خواهم البته اسم بیاورم – من می‌شناسم کجاهاست که دکان‌هایش معروف است به جنس گران، اصلاً طرف آنها پا نگذارند. بروند آنجاهایی که معروف به گرانی نیست. این‌طور نباشد که داماد بیچاره را دنبالشان راه بیندازند برای خرید عروس و خرید عقد. متأسفانه از این کارها می‌کنند.»
6. هتل‌ها و سالن‌های پُرخرج
یکی از مواردی که رهبر انقلاب در مراسم ازدواج نسبت به آن انتقاد دارند و خانواده‌ها را به دوری از آن تشویق کردند، پرهیز از برگزاری مراسم ازدواج در هتل‌ها و سالن‌های پُرخرج است. ایشان در 27 دی‌ماه سال 1373 فرمودند: «این هتل‌ها و سالن‌ها و جشن‌های پُرخرج را رها کنید. ممکن است توی یک سالنی هم کسی جشن بگذارد اما ساده، مانعی ندارد. من نمی‌خواهم بگویم حتماً، چون بعضی خانه‌هایشان جا ندارد یا امکاناتش را ندارند ولی اسراف نکنید.»
ایشان در 5 فروردین‌ماه سال 1372 نیز گفتند: «عروسی و عقد و شادی چیز خوبی است. حتی پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) هم برای دختر مکرمه‌‌ خودشان مجلس عروسی گرفتند، شادی کردند و مردم شعر خواندند. زن‌ها دست زدند و خوشی کردند. اما نباید در این مجلسِ عقد و عروسی و اینها اسراف انجام بگیرد. یکی از اسراف‌ها همین مجالس عقد و عروسی گران‌قیمت است. در هتل‌ها، در این سالن‌های گران‌قیمت مجالس درست می‌کنند. مبالغ زیادی شیرینی و میوه و خوراکی حرام می‌شود، از بین می‌رود، روی زمین ریخته می‌شود و ضایع می‌گردد. برای چه؟ برای چشم و هم چشمی!؟ برای عقب نماندن از قافله‌ اسراف!؟»
معظم‌له در یکی دیگر از مراسمات قرائت خطبه عقد در 12 آذرماه سال 1379 در انتقاد از اسراف‌کاری در برخی مراسم عروسی خاطرنشان کردند: « عروسی شیرین، آن عروسی‌ای نیست که توی آن خیلی خرج می‌شود و اسراف زیاد در آن می‌شود. عروسی شیرین، عروسی صمیمانه است. صمیمانه که بود، عروسی شیرین می‌شود. ولو مختصر باشد. یک اتاق دو اتاق توی خانه، قوم و خویش، دوست و آشنا و رفیق دور هم بنشینند، این می‌شود عروسی. این میهمانی‌های مفصل و سالن‌های آن‌چنانی یا توی هتل‌ها، خرج‌های زیاد، جنس‌های گران برای مهمانی، اینها هیچ مناسب نیست. نمی‌گویم ازدواج را باطل می‌کند، نه! ازدواج درست است. اما اینها محیط جامعه و محیط زندگی را تلخ می‌کند.»
رهبری در 30 مهرماه سال 1376 با اشاره به سنت‌های با برکت در مراسم ازدواج در سال‌های گذشته فرمودند: «مگر سابق که این سالن‌ها نبود، این چیزها نبود، توی دو تا اتاق کوچک جشن می‌گرفتند، مهمان‌ها می‌آمدند شیرینی می‌خوردند، ازدواج‌ها بی‌برکت‌تر از امروز بود؟ عزت دخترها مگر کمتر از امروز بود، حالا باید حتماً بروند توی این سالن‌های بزرگ. عیبی ندارد، من مخالفتی نمی‌کنم با این سالن‌ها. من با «تشریفات» مخالفم. حالا بعضی می‌روند توی هتل، از آن کارهای غلط است که لزومی ندارد.»
ایشان همچنین در 11 تیرماه سال 1375 بیان کردند: «بعضی خیال می‌کنند که تشریفات و تویِ هتلِ چنین و چنان رفتن، سالن‌های گران گرفتن، خرج‌های زیادی کردن، عزت و شرف و سربلندیِ دختر و پسر را زیاد می‌کند. نخیر عزت و شرف و سربلندی دختر و پسر به انسانیت و تقوی و پاکدامنی و بلندنظری آن‌هاست، نه به این چیزها...»
7.لباس عروس گران‌قیمت
رهبر انقلاب در مراسم قرائت خطبه عقد 
4 دی‌ماه سال 1374 فرمودند: «بعضی‌ها لباس عروس گران‌قیمت می‌خرند. نه! چه لزومی دارد. حالا لباس عروس می‌خواهند، بعضی‌ها لباس عروس را می‌روند کرایه می‌کنند. چه مانعی دارد؟ ننگ دارد؟ نه! چه ننگی؟ چه مانعی دارد؟ بعضی‌ها این را ننگ می‌دانند. ننگ این است که انسان یک پول گزافی بدهد، یک چیزی بخرد که یک بار آن را مصرف کند، بعد بیندازد دور. یک بار مصرف! آن هم با این وضعی که بعضی مردم دارند.»
8.به رخ کشیدن ثروت‌ها
ایشان در تاریخ 13 اسفندماه 1377 خطاب به زوجینی که به تازگی زندگی مشترک خود را مایل‌اند آغاز کنند، خاطرنشان کردند: «اگر چنان‌چه در ازدواج بحث مادیات عمده شد، این معامله‌ عاطفی و روحی و انسانی تبدیل خواهد شد به معامله‌ مادی. این معامله‌های گران، این جهیزیه‌های سنگین، این چشم و هم‌چشمی‌ها و این به رخ کشیدن ثروت‌ها و پول‌ها – که برخی از افراد غافل و بی‌خبر می‌کنند – ازدواج را در واقع خراب می‌کنند. لذاست که در شرع مقدس مستحب است مهریه کم گرفته شود که «مَهرُ السّنّة» مورد نظر است.»
امید به تشکیل زندگی 
با توکل و تلاش دولتمردان و جوانان
تغییر هرگونه فرهنگ و آداب و رسوم غلط در جامعه از جمله فاصله گرفتن از اسراف و تجملات در ازدواج، زمان‌بر است و ممکن است در ابتدا برای برخی خانواده‌ها دشوار جلوه کند، اما انتظار و صبوری دختران و پسرانی که منتظر تشکیل زندگی مشترک هستند، ممکن است سخت‌تر و تلخ‌تر از این تغییر عادات و به طور عامیانه چشم و هم‌چشمی‌ها باشد.
اکنون با همت دولت و مجلس شورای اسلامی میزان مبلغ وام ازدواج برای پسران زیر 25 سال و دختران زیر 23 سال 150 میلیون تومان و برای بالای این سنین هرکدام 120 میلیون تومان تعیین شده است. اگرچه دولت برای شرایط و تسهیل دریافت این مبالغ از بانک‌ها قول‌های خوبی داده است و می‌بایست در این راستا اقدامات لازم لحاظ شود. حتی می‌توان از امکانات و سالن‌های دولتی به نفع کاهش هزینه‌های ازدواج جوانان استفاده کرد. قطعاً با کمی تلاش، توکل به خدا، چشم‌پوشی از اسراف و مدیریت هزینه‌های سنگین در ازدواج، می‌توان به تشکیل زندگی مشترک و جوانه‌زدن امید به زندگی بانشاط و پویا در دل دختران و پسران امیدوار بود. دولت و مجلس و مسئولان حتماً و قطعاً در زمینه تسهیل شرایط ازدواج جوانان وظیفه دارند اما تا زمانی که خود خانواده‌ها و جوانان از برخی فرهنگ‌ها و آداب و رسوم غلط و مزاحم فاصله نگیرند و سطح توقعات را پایین نیاورند هر روز در مسئله ازدواج یک خرج تراشی و رسم جدید اضافه شود چند برابر شدن وام ازدواج و فلان تسهیلات خیلی کمکی نمی‌کند. این تغییر مهم باید از طرف خود مردم آغاز و به یک فرهنگ مفید تبدیل شود. جوانان موانعی چون مشکلات اقتصادی، کرایه خانه و ... را در مسیر ازدواج خود می‌بینند، به‌ جای کمک و همراهی برای رفع آنها با تجملات و فرهنگ غلط برای آنها مانع تراشی نکنیم.