۲۰۰ - شهيد مطهرى : چه زمانی اشک بر حسین(ع) ارزشمند است؟ ۱۴۰۳/۰۶/۰۷
چه زمانی اشک بر حسین(ع) ارزشمند است؟
۱۴۰۳/۰۶/۰۷
اين عزادارى كه بحق درباره‌اش گفته شده: «مَنْ بَكى اوْ أَبْكى اوْ تَباكَى وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ» (کسی که برای حسین(ع)گریه کند یا بگریاند یا خود را به حال‌گریه در آورد بهشت به او واجب می‌شود)
كه حتى براى تباكى (خود را شبيه گريه كننده قرار دادن ) هم ارزش فراوان قائل شده، در اصل، فلسفهاش تهييج احساسات عليه يزيدها و ابن زيادها و به سود حسين‌ها و حسينىها در طول زمان بوده است.
در شرايطى كه حسين به صورت يك مكتب در يك زمان حضور دارد و سمبل راه و روش اجتماعى معين و نفى كننده راه و روش موجود معين ديگرى است، يك قطره اشك برايش ريختن واقعاً نوعى سربازى است.
در شرايط خشن يزيدى، در حزب حسينىها شركت كردن و تظاهر به گريه كردن بر شهدا نوعى اعلام وابسته بودن به گروه اهل حق و اعلان جنگ با گروه اهل باطل و در حقيقت نوعى از خود گذشتگى است.
اينجاست كه عزادارى حسين بن على يك حركت است، يك موج است، يك مبارزه اجتماعى است.
اما تدريجاً روح و فلسفه اين دستور فراموش مىشود و محتواى اين ظرف بيرون مىريزد و مسئله، شكل يك عادت به خود مىگيرد كه مردمى دور هم جمع بشوند و به مراسم عزادارى مشغول شوند، بدون اينكه نمايانگر يك جهتگيرى خاص اجتماعى باشد و بدون آنكه از نظر اجتماعى عمل معنىدارى به شمار رود، فقط براى كسب ثواب (كه البته ديگر ثوابى هم در كار نخواهد بود) مراسمى را مجرّد از وظايف اجتماعى و بى‌رابطه با حسينهاى زمان و بى رابطه با يزيدها و عبيداللههاى زمان به‌پا دارند.
اينجاست كه حركت تبديل به بنياد يعنى عادت شده و محتواى ظرف بيرون ريخته و ظرف خالى باقى مانده است.
در چنين مراسمى است كه اگر شخص يزيد بن معاويه هم از گور بدر آيد حاضر است كه شركت كند، بلكه بزرگ‌ترين مراسم را به‌پا دارد.
در چنين مراسم است كه نه تنها «تباكى» اثر ندارد، اگر يك مَن اشك هم نثار كنيم به جايى برنمىخورد.
* مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (نهضت‌های اسلامی
در صد سال اخیر)؛ ج24؛ صص: 80-79- با ویرایش